បរិយាកាសយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នៅឆ្នាំនេះ មិនសូវសកម្មដូចយុទ្ធនាការឃោសនាកាលពីឆ្នាំ២០១៧ទេ ព្រោះមានការរឹតត្បិតផ្លូវសម្រាប់ការដង្ហែក្បួន ឃោសនា ហើយគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនបង្ហាញការមិនពេញចិត្តចំពោះបរិយាកាសដែលមិនអំណោយផលសម្រាប់ការឃោសនានេះ។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនលោក សុន ឆ័យ ប្រាប់វីអូអេនៅគេហដ្ឋានរបស់លោកនៅខណ្ឌទួលគោកថា ការរឹតត្បិតសេរីភាពដង្ហែក្បួនយុទ្ធនាការឃោសនា ដូចជាការរារាំងក្បួនដង្ហែដែលបានកើតឡើងនៅក្រុងតាខ្មៅខេត្តកណ្តាលនោះ អាចជាចេតនានយោបាយកេងចំណេញដើម្បីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច។
ចំណែកសមាសភាពគ.ជ.បកាលពីឆ្នាំ២០១៧ មានសមាជិកគណបក្សប្រឆាំង ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នសមាសភាពគ.ជ.បគឺសុទ្ធតែជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ នេះបើតាមលោក សុន ឆ័យ ដែលជាអតីតប្រធានក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅសភាជាតិ។
លោក សុន ឆ័យ បន្តថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ទូរទស្សន៍ តែឯងចង់ផ្សាយម៉ោងប៉ុន្មានក៏បាន ហើយ មន្ត្រីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ជាសមាជិករបស់គណបក្សកាន់អំណាចនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «មានការរៀបចំជាការសម្រេចចិត្តចម្លែកណាស់ក្នុងការបោះឆ្នោតលើកនេះ។ គួរយល់ដឹងហើយ គ.ជ.បភាគច្រើនសមាជិកមកពីគណបក្សកាន់អំណាច ហើយការសម្រេចបិទផ្លូវដែលយើងធ្លាប់ហែពីដើម ដែលមានពលរដ្ឋរស់នៅច្រើន ឥឡូវនេះបិទ! ដូចជានៅភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី២១ហ្នឹង យើងអត់អាចហែបានតាមផ្លូវមុនីវង្ស ផ្លូវម៉ៅសេទុង ផ្លូវអីដែលយើងធ្លាប់ហែ ដែលមានពលរដ្ឋច្រើនទេ។ គេឱ្យយើងទៅហែនៅជាយក្រុង ជាយរាជធានីភ្នំពេញ។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ឃើញសកម្មភាពម្សិលមិញ មិនយុត្តិធម៌ទេ មិនស្មើភាពទេ គឺជាអំពើមួយដែលធ្វើឱ្យការបោះឆ្នោតមិនមានការប្រកួតប្រជែងដោយស្មើភាពបាទ»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ប្រាប់វីអូអេនៅការិយាល័យរបស់លោកថា ការអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់គឺជាអាទិភាពរបស់គ.ជ.ប ហើយកិច្ចការរបស់គ.ជ.បកំណត់ដោយច្បាប់។
លោកថ្លែងថា៖ «សមាសភាពគ.ជ.ប.បែបណាក៏ដោយ បើសិនជាប្រកាន់យកគោលការណ៍តែមួយគឺយកច្បាប់ជាគោល ច្បាប់ជាត្រីវិស័យនៅក្នុងការអនុវត្តភារកិច្ចរបស់ខ្លួន។ វាអត់សំខាន់ទៅលើមនុស្សទេ។ ប៉ុន្តែវាសំខាន់ទៅលើសមិទ្ធផលការងារហើយការអនុវត្តរបស់ស្ថាប័នមួយនេះ»។
លោកអគ្គលេខាធិការរងគ.ជ.បបានបញ្ជាក់ទៀតថា ផ្លូវសម្រាប់ការឃោសនាបោះឆ្នោតនេះមិនមានការបែងចែករើសអើងគណបក្សទេ ពោលគឺផ្លូវណាដែលគណបក្សណាមួយអាចដង្ហែបាន គណបក្សផ្សេងទៀតក៏អាចដង្ហែបានដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមានសិទ្ធិក្នុងការកំណត់ផ្លូវដង្ហែក្បួនឃោសនា ដើម្បីចៀសវាងការរំខានសាធារណជន និងចរាចរណ៍។
ក៏ប៉ុន្តែលោក សុន ឆ័យ និយាយថា ក្បួនឃោសនាគណបក្សភ្លើងទៀននៅខេត្តកណ្តាលដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរឃាត់នោះ ទទួលបានការយល់ព្រមពីគ.ជ.ប.។
ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះ គណបក្សចំនួន៤៥ បានចុះបញ្ជីជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃ តែមានគណបក្សចំនួន១៧ចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំនេះ។ អ្នកដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតគឺមានជាង៩លាន២សែននាក់នៃពលរដ្ឋខ្មែរមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជាង១០លាននាក់គឺជាង៩០%។ នេះបើតាមគ.ជ.ប.។
ប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក គង់ មុនីកា កូនប្រុសលោក គង់ គាំ អតីតអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា គណបក្សរបស់លោក ក៏ប្រឈមបញ្ហាមួយចំនួនដែរជាពិសេសគឺមិនអាចធ្វើសកម្មភាពឃោសនានៅតាមទីប្រជុំជនបាន ដែលជាទីកន្លែងរបស់គណបក្សធំៗ ឬគណបក្សកាន់អំណាចឈរជើង។
លោកចង់ឱ្យស្ថាប័នគ.ជ.ប ទទួលស្គាល់ការពិត និងយកបញ្ហាប្រឈមរបស់គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ធ្វើមេរៀន និងកែលម្អឱ្យដំណើរការឃោសនារកសម្លេងឆ្នោត ជាជាងត្រឹមតែការការពារខ្លួន។
លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ឱ្យគ.ជ.ប ធ្វើការកែលម្អ [និង]កុំការពារខ្លួនខ្លាំងពេក គឺថាដកយកបទពិសោធន៍ និងអ្វីដែលជួបប្រទះពីការឃោសនាបោះឆ្នោតហ្នឹង ហើយមតិយោបល់ពីគណបក្សនយោបាយផ្សេងៗ ទៀត សូមឱ្យយកទៅពិនិត្យមើល... ដើម្បីកែលម្អការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខឱ្យវាប្រសើរជាងឥឡូវនេះ»។
មន្រ្តីសម្របសម្រួលជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស ថ្លែងថា ប្រសិនបើគណបក្សនយោបាយណាមួយ ដែលជួបប្រទះបញ្ហាប្រឈម ឬមិនពេញចិត្តរឿងអ្វីមួយក្នុងដំណើរការឃោសនា និងសកម្មភាពផ្សេងៗគឺគួរតែដាក់ពាក្យប្តឹងទៅស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅតាមឃុំសង្កាត់នីមួយៗ ឬប្តឹងទៅស្ថាប័នគ.ជ.ប.តែម្តង។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំលើកទឹកចិត្តឱ្យមានពាក្យបណ្តឹងទៅគណបក្សនយោបាយណាមួយ ឬអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចណា ដែលអនុវត្តខុសតួនាទីទៅស្ថាប័នគ.ជ.ប ឬក៏ឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ដើម្បីឱ្យគេដោះស្រាយនូវបញ្ហាដែលបានជួបប្រទះកើតឡើងនោះ»។
បើតាមលោក សោម សូរីដា អគ្គលេខារងគ.ជ.បបានបង្ហើបឱ្យដឹងថា គណបក្សនយោបាយមួយចំនួនធ្វើការឃោសនាខុសគោលការណ៍ច្បាប់បោះឆ្នោតដោយបានប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ប្រមាថគណបក្សផ្សេង។ លោកឱ្យដឹងថា គ.ជ.បបានទទួលបណ្តឹងចំនួន៦ទាក់ទងនឹងការឃោសនាពីរថ្ងៃដំបូង ក្នុងនោះមានពីរបណ្តឹងទាក់ទងនឹងការឃោសនាបែបប្រមាថមាក់ងាយ។
ការធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនារកសម្លេងឆ្នោត សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ គឺមានរយៈពេល១៤ថ្ងៃ ដោយចាប់ផ្តើមពីទី២១ ខែឧសភានេះ ដល់ថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនា ដោយគណបក្សនីមួយៗអាចហែក្បួនឃោសនាបាន២ដងក្នុងឃុំសង្កាត់នីមួយៗដែលមានបេក្ខជនរបស់ខ្លួនឈរឈ្មោះ។
ចំពោះថ្ងៃបោះឆ្នោតនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខនេះ ដោយមានគណបក្សចំនួន១៧ចូលរួមប្រកួតប្រជែង តែគេឃើញមានគណបក្សមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលបានដាក់បេក្ខភាពជាមេឃុំ ប្រកៀកប្រកិតគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលជាអតីតគណបក្សរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស៕