សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានបន្តសវនាការសំណុំរឿងដ៏ចម្រូងចម្រាសពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការវិលត្រឡប់មិនជោគជ័យរបស់អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយការអានតែកំណត់ហេតុនៃចម្លើយរបស់ជនជាប់ចោទមួយរូបឈ្មោះ ហ៊ិន ឆាន ដែលជាអតីតនៃសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាគណបក្សនេះ ប្រចាំស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង។
ក្នុងសំណុំរឿងនេះ មានជនជាប់ចោទចំនួន២១នាក់ ប៉ុន្តែតុលាការបានសាកសួរជនជាប់ចោទចំនួន១៣នាក់ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ។ ជនចោទទាំង១៣នាក់នោះ ត្រូវតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់ ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ និងការបញ្ចេញយោបល់តាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងទូរគមនាគមន៍ និងប្រព័ន្ធបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមអំពីស្ថានភាពជំងឺកូវីដ១៩ និងការជេរប្រមាថមេដឹកនាំកម្ពុជា។
ចំណែកជនជាប់ចោទ៧នាក់ទៀតដែលជាអតីតក្រុមមន្ត្រី និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ស្ថិតក្នុងចំណោមជនជាប់២១នាក់នោះ ខកខានមិនបានចូលរួមសវនាការទេ។ការណ៍នេះ នាំឲ្យមានការរិះគន់ពីមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស ទាក់ទិនសិទ្ធិទទួលបានការកាត់ក្តីដោយត្រឹមត្រូវនៅចំពោះតុលាការ។
មេធាវីការពារក្តីលោក សំ សុគង់ ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា ក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ មិនបានសួរនាំដោយផ្ទាល់ជនជាប់ចោទមួយរូប គឺលោកហ៊ិនឆាន ដែលជាអតីតសកម្មជនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាគណបក្សនេះ នៅស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង ដោយបានត្រឹមតែអានចម្លើយរបស់ជនជាប់ចោទតែប៉ុណ្ណោះ។
«ហើយអង្គហេតុនៃការសួរដេញដោល គឺពាក់ព័ន្ធទៅនឹងផែនការវិលត្រឡប់ចូលមាតុភូមិរបស់ឯកឧត្តមប្រធាន សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ហើយនឹងផែនការប្រាំចំណុច ដែលថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានជួបជុំគ្នានៅឯក្រៅប្រទេសហ្នឹង ហើយនឹងទាក់ទងទៅនឹងការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិ អ៊ីចឹងអង្គហេតុសួរដេញដោលនេះ គឺសួរផ្តោតទៅលើអង្គហេតុទាំងបីចំណុចនេះ»។
បើតាមលោក សំ សុគង់ តុលាការក្រុងភ្នំពេញ គ្រោងសួរនាំជនជាប់ចោទចំនួន៨រូប ដែលក្នុងនោះ មានលោក ហ៊ិន ឆាន និងក្រុមសមាជិកជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន៧រូបទៀត ប៉ុន្តែ លោក ហ៊ិន ឆាន មិនបានចូលរួម ដោយសារបញ្ហាសុខភាព។
លោកមេធាវី បន្តថា ក្រុមសមាជិកជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន៧រូបទៀតនោះ ក៏មិនបានចូលរួម ដោយសារពួកគេរស់នៅក្រៅប្រទេស និងមិនបានទទួលដីកាកោះតាមនីតិវិធី និងបាត់បង់សិទ្ធិវិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកំណើតវិញ។ លោកប្រាប់វីអូអេបន្ថែមនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា៖
«អានចម្លើយដោយសារជនជាប់ចោទ គាត់មិនអាចចូលរួមបាន។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងឃើញតុលាការមិនទាន់ចូលលក្ខណៈឲ្យស្តង់ដារតុលាការត្រឹមត្រូវយុត្តិធម៌ហ្នឹង ហើយក៏ដូចជាតុលាការសវនាការតុលាការនេះ គឺមិន …មិនគោរពទៅលើសិទ្ធិជនជាប់ចោទ គឺជនជាប់ចោទចំនួន៧រូប មិនអាចទៅចូលរួមសវនាការបាន។ ហើយក្នុងការតាមដាននៅលើបទចោទប្រកាន់ ក៏ដូចជាភស្តុតាងពាក់ព័ន្ធរបស់ពួកគាត់ ជាពិសេសពួកថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងតែភៀសខ្លួន និងរស់នៅក្រៅប្រទេស»។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន តុលាការក្រុងភ្នំពេញ បានសួរជនជាប់ចោទមួយរូប គឺលោក ឆុន ប៊ុនឆាត ដែលជាអតីតសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាអតីតមន្ត្រីនៅការិយាល័យក្របខណ្ឌក្រសួងមហាផ្ទៃ អំពីទំនាក់ទំនងរបស់លោកជាមួយនឹងលោក ហ៊ិន ឆាន ដែលជាប្អូនជីដូនមួយ។
អតីតមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ឆុន ប៊ុនឆាត ក៏ត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះសួរឲ្យបញ្ជាក់ការយល់ដឹងរបស់លោកអំពីការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សមាជិកភាពលោកក្នុងគណបក្សជំទាស់នេះ និងបម្រាមធ្វើនយោបាយ ៥ ឆ្នាំចំពោះសមាជិកបក្សជំទាស់មួយចំនួន ក្រោយការរំលាយគណបក្សនេះ កាលពីឆ្នាំ២០១៧ និងទំនាក់ទំនងរបស់លោកជាមួយផែនការចលនាសង្គ្រោះជាតិ ដែលបង្កើតឡើងដោយ លោក សម រង្ស៊ី។
ក្នុងសវនាការកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោកចៅក្រម អ៊ឹម វណ្ណៈ បានលើកឡើងថា ផែនការចលនាសង្គ្រោះជាតិមាន៥ ចំណុចដែលមានគោលដៅ ចលនាឲ្យប្រទេសម្ចាស់ជំនួយ និងម្ចាស់បំណុលឈប់ផ្តល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីចលនាឲ្យមហាជនក្រោកបះបោរប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ជំរុញកម្មករឲ្យធ្វើកូដកម្មទាមទារការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួល និងឲ្យសហជីពធ្វើការងារដោយសេរី និងការស្នើឲ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធកុំស្តាប់បទបញ្ជាថ្នាក់លើ ក៏ដូចជាចលនាឲ្យអ្នកក្នុងជួរបក្សកាន់អំណាចក្រោកឈរប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។
លោក ឆុន ប៊ុនឆាត បានបដិសេធការជាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់លោកជាមួយនឹងផែនការប្រាំចំណុចនោះ ដោយថា លោកមិនគាំទ្រ ព្រោះលោកជាមន្ត្រីរបស់រដ្ឋាភិបាល និងនៅជាមួយរដ្ឋាភិបាល។
នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូលោក អំ សំអាត យល់ថា អវត្តមានរបស់ជនជាប់ចោទក្នុងនីតិវិធីជំនុំជម្រះក្តី បានធ្វើឲ្យខូចខាតសិទ្ធិការពារខ្លួនរបស់ជនជាប់ចោទ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកជឿថា រឿងក្តីខាងលើ នឹងអាចបញ្ចប់ទៅបាន ប្រសិនបើមានដំណោះស្រាយខាងនយោបាយ៕
