អាជ្ញាធរខណ្ឌមានជ័យរាជធានីភ្នំពេញបានចេញលិខិតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជាប់អាងស្តុកទឹកបឹងទំពុនរុះរើផ្ទះចេញ ដោយទុករយៈពេល១សប្តាហ៍ ដែលពលរដ្ឋអះអាងមិនមានការផ្តល់សំណងអ្វីនោះទេ។
អាជ្ញាធរក៏ព្រមានចាត់វិធានការច្បាប់ និងរដ្ឋបាលលើប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ ប្រសិនបើពួកគេមិនព្រមចាកចេញ។ ការឲ្យរុះរើផ្ទះនេះធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនអះអាងថាពួកគេមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងទៅរកទីតាំងថ្មីរស់នៅខណៈពួកគេមានការខ្វះខាតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងពេលវិបត្តិកូវីដ១៩។
លិខិតចំនួន១០ចេញដោយសាលាខណ្ឌមានជ័យ ចុះថ្ងៃទី៦ ខែសីហាដូចគ្នា បានបង្ហាញឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងតិច១០គ្រួសារ ដោយបញ្ជាឲ្យរុះរើសំណង់ដែលសាងសង់នៅក្នុងបឹងតូច ស្ថិតក្នុងបឹងទំពុនទី១ ខណ្ឌមានជ័យ ក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍។ ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋទើបតែទទួលបានលិខិតនេះ ២ថ្ងៃបន្ទាប់ គឺនៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា។
អាជ្ញាធរបានអះអាងថាវាជាការរំលោភសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ហើយដើម្បីរក្សាស្ថានភាពផ្ទៃបឹង ដែលជាអាងស្តុកទុកទឹកក្នុងការកាត់បន្ថយការលិចលង់នារដូវវស្សា។ នេះយោងតាមតាមលិខិតរបស់សាលាខណ្ឌមានជ័យ។
លិខិតនោះឲ្យដឹងថា៖ «ក្នុងករណីមិនអនុវត្តតាមការណែនាំខាងលើនេះទេ រដ្ឋបាលខណ្ឌមានជ័យនឹងចាត់វិធានការរដ្ឋបាល និងវិធានការច្បាប់បញ្ជូនទៅតុលាការ»។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃ១១ ខែសីហានេះ អាជ្ញាធរក៏បានចាប់ផ្តើមប្រើគ្រឿងចក្រក្នុងការវាយកម្ទេចផ្ទះមួយចំនួន ក៏ដូចសំណង់រឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់នោះផងដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋជាង១០នាក់ដែលរស់នៅទីនោះបានឈរមើលការវាយកម្ទេចរបស់អាជ្ញាធរ ដោយពុំបានចេញហាមឃាត់នោះទេ។ ម្នាក់ៗមានទឹកមុខស្រពោន ហាក់បីដូចជាគ្មានសង្ឃឹម និងអះអាងថាមិនមានដំណោះស្រាយសមរម្យណាមួយសម្រាប់ពួកគេនោះទេ។
ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលមានផ្ទះថ្មជាប់បឹងទំពុន លោក សារី វណ្ណដា អាយុ៣៤ឆ្នាំ ដែលផ្ទះមិនទាន់ត្រូវបានកម្ទេច បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន VOA ថា លោកព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលដែលលោកបានទទួលលិខិតឲ្យរុះរើផ្ទះ ដោយទុកពេលមួយសប្តាហ៍។ លោកបញ្ជាក់ថាលោកមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងដែលត្រូវចេញទៅរកលុយ ដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពក្នុងគ្រួសារ ដែលមានភរិយា និងកូនក្នុងបន្ទុក និងត្រូវព្យាបាលម្តាយដែលកំពុងតែឈឺធ្ងន់។ ចំណែកភរិយារបស់លោកក៏ជិតគ្រប់ខែសម្រាលកូនមួយទៀត។ លោកស្នើឲ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយសំណងជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមានតែឱបជញ្ជាំងនៅក្នុងផ្ទះខ្លួនឯង ដើម្បីការពារទ្រព្យសម្បត្តិខ្លួនឯងប៉ុណ្ណឹង ពីព្រោះអីខ្ញុំអស់ទីពឹងហើយ។ បើខ្ញុំទៅណាទៀត បើខ្ញុំអស់កន្លែងទៅហើយ ហើយណាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលក៏អត់មានដំណោះស្រាយឲ្យពួកខ្ញុំផង តើឲ្យខ្ញុំទៅរស់នៅ[បែប]ម៉េច»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខាងមុខខ្ញុំគេអត់មានវាយទេ គេខ្វៀលឲ្យខាងមុខខ្ញុំ ហើយខ្ញុំនៅទល់មុខគ្នាហេតុអ្វីខ្វៀលម្ខាងអត់ម្ខាង...ផ្ទះទល់មុខគ្នាទេ ហើយសំណង់រឹងដូចគ្នាទៀត ហេតុអីបានគេខ្វៀលម្ខាងហើយម្ខាងទៀតអត់ខ្វៀលឲ្យ...។ ខ្ញុំអត់យល់ហេតុអ្វីបានជាប្រជាជនក្រីក្របានជាជួបទុកលំបាកបែបហ្នឹង លំបាកគ្រប់បែបយ៉ាងហើយគេអត់ខ្វៀលឲ្យយើង ហើយទល់មុខគ្នាម្ខាងបានម្ខាងអត់!»។
ចំណែកបុរសម្នាក់ទៀតឈ្មោះ សូ សារាយ អាយុ៤២ឆ្នាំ ដែលរស់នៅក្បែរគ្នាជាមួយលោក សារី វណ្ណដា ដែរនោះ បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន VOA ថា លោករស់នៅតំបន់នេះយូរណាស់មកហើយ ដោយដីនេះក៏ជាកេរម្តាយ ដែលលោកថាបានទិញតាំងពីឆ្នាំ១៩៩១។ លោកបានធ្វើផ្ទះថ្មរួចរាល់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មកម្ល៉េះ ដោយលោកបានយកប្លង់ដីទៅខ្ចីធនាគារថែមទៀតផង ប៉ុន្តែលោកមានការងឿងឆ្ងល់ថាមកដល់ឆ្នាំនេះគេចេញលិខិតឲ្យលោករុះរើផ្ទះចេញទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យគាត់ខ្វៀលឲ្យផ្ទះខ្ញុំរស់នៅពីព្រោះខ្ញុំអាស្រ័យផលជាក់ស្តែងហើយ ខ្ញុំធ្វើ[ផ្ទះ]តាំងពី២០០៩មក...។ កាលពី២០០៩ ខ្ញុំផ្ទះខ្ទមទេ ដោយសារពួកខ្ញុំក្រ ពេលបន្ទាប់មកទៀតបានពួកខ្ញុំមានការបែងចែកដីជាប្លុកៗបងប្អូនខ្ញុំទាំងអស់ហ្នឹង បានខ្ញុំយកដីទៅបញ្ចាំធនាគារ ដើម្បីយកលុយមកធ្វើផ្ទះថ្មដើម្បីរស់នៅ។ ២០១៧ ខ្ញុំបានធ្វើផ្ទះថ្មហើយៗ ពេលឥឡូវអនុក្រឹត្យគេចេញ២០១៨ [ហើយដល់] ២០២១ គេឲ្យយើងវាយផ្ទះហ្នឹងចោលបណ្តោយ»។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថាប្លង់ដីរបស់លោកក៏ត្រូវបានលោកចៅសង្កាត់ទទួលស្គាល់ និងបោះត្រាឲ្យលោកខ្ចីលុយពីធនាគារផងដែរ។
ចំណែកអ្នកស្រី ហ៊ុន ម៉ារ៉ាន ដែលមានដីនៅតំបន់នោះ ថ្លែងថាប្រសិនបើអាជ្ញាធរនៅតែបន្តការរុះរើ និងឲ្យពួកគាត់ចាកចេញពីទីកន្លែងនោះ វាពិតជាមានការលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់អ្នកស្រី ដោយសារតែត្រូវសងបំណុលធនាគារ និងត្រូវរកចំណូលផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងការសិក្សារបស់កូនស្រី។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំជំពាក់ធនាគារគេដែរ អញ្ចឹង យើងសន្សំលុយបានតិចតួចមកទិញនៅកន្លែងហ្នឹងអញ្ចឹងទៅ ហើយដល់ពេលឥឡូវយើងអត់ទាន់សងលុយគេរួចអញ្ចឹង យើងនៅជំពាក់គេ ហើយដីក៏អស់ផ្ទះក៏អស់។ ខ្ញុំអត់ដឹងថាទៅនៅឯណាទៀតអញ្ចឹង»។
អ្នកស្រីបន្តទាំងសំឡេងសោះកក្រោះជាមួយទឹកមុខសោកសៅ ដោយអំពាវទៅដល់អាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាលរកដំណោះស្រាយដល់រូបគាត់។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមានតែសំណូមពរឲ្យពួកគាត់[អាជ្ញាធរ]ខ្វៀលឲ្យពួកខ្ញុំអញ្ចឹងទៅណា ពីព្រោះខ្ញុំគិតថាបឹងស្តុកទឹកហ្នឹងវាធំដែរ។ អញ្ចឹងបើខ្វៀលឲ្យពួកខ្ញុំទៅ ក៏ដូចជាមិនប៉ះពាល់ខ្លាំង សម្រាប់ពួកគាត់ធ្វើអាងអីអញ្ចឹង។ ពីព្រោះឥឡូវខ្ញុំអត់ដឹងទៅទីពឹងអ្នកណាទេ មានតែសំណូមពរទៅសម្តេច ហ៊ុន សែន ឲ្យគាត់ជួយដោះស្រាយឲ្យកូនចៅផង ពីព្រោះកូនចៅអត់មានទីពឹងណាទៀតទេ»។
លោក ពេជ្រ កែវមុនី អភិបាលខណ្ឌមានជ័យ បានប្រាប់ VOA ថាការកំណត់ថ្ងៃឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរុះរើចេញពីដីបឹងទំពុននេះធ្វើតាមអនុក្រឹត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលកំណត់ទៅតាមទំហំផ្ទៃបឹងនេះ។ លោកបន្តថាប្រជាពលរដ្ឋទាមទារ គឺជាតម្រូវការរបស់ពួកគាត់ ប៉ុន្តែរដ្ឋមិនមានផ្តល់សំណងអ្វីទៅប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះទេ ដោយលោកថាពួកគេរស់នៅលើដីរបស់រដ្ឋ។
លោកថ្លែងថា៖ «ជាធម្មតាទេ អាហ្នឹងប្រជាពលរដ្ឋ គាត់មានការទាមទារ តម្រូវការរបស់គាត់ ...ក៏ប៉ុន្តែបញ្ជាក់ជូនដែរថាអាងស្តុកទឹកនេះជាអាងស្តុកទឹករបស់រដ្ឋ ហើយយើងអនុវត្តទៅតាមអនុក្រឹត្យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាគោលការណ៍ណែនាំផ្សេងទៀតរបស់រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ។ និយាយរួម យើងបានអនុវត្តទៅតាមអនុក្រឹត្យផ្ទៃអាងហ្នឹង»។
អភិបាលខណ្ឌមានជ័យរូបនេះបន្តថាសមត្ថកិច្ចនៅតែប្រើគ្រឿងចក្ររុះរើជាធម្មតា ទោះបីជាប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់នោះមិនព្រមចាកចេញក៏ដោយ។
លោកបន្តថា៖ «ប្រសិនណាគាត់មិនចេញ គ្រឿងចក្រនៅតែបន្តទៅមុខអញ្ចឹង ពីព្រោះថាគាត់៣ទៅ៤គ្រួសារហ្នឹង គឺបង្កបញ្ហាលំបាកដល់អ្នកដទៃរាប់ពាន់រាប់ម៉ឺនគ្រួសារនោះទេ [ព្រោះបឹងនេះជាកន្លែងស្តុកទឹកមានផលប្រយោជន៍]»។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីលោក ម៉េត មាសភក្តី អ្នកនាំពាក្យរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញបាននៅឡើយទេ។
លោក អំ សំអាត នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលនិងការពារសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ បានប្រាប់VOAថាការអភិវឌ្ឍន៍កន្លែងណាមួយត្រូវតែមានការសិក្សាពីផលប៉ះពាល់ មានការចូលរួម និងផ្សាយដំណឹងជាមុន ដើម្បីឲ្យមានការយល់ស្រប និងអាចឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទទួលបានដំណោះស្រាយសមរម្យ។ ហើយអាជ្ញាធរគួរតែជូនដំណឹង ក្នុងពេលវេលាមួយសមរម្យ ដើម្បីកុំឲ្យបង្កជាផលលំបាកដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកថ្លែងថា៖ «អាជ្ញាធរគួរតែគិតគូរដែរពីផលប្រយោជន៍របស់គាត់ ប្រសិនបើគាត់រស់នៅ និងអាស្រ័យផលតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ ហើយបើគាត់មានគាត់មានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយ។ គួរតែស្វែងរកដំណោះស្រាយឲ្យបានសមស្របសម្រាប់ពួកគាត់មុនធ្វើការអភិវឌ្ឍ។ ហើយរយៈពេលមួយសប្តាហ៍នេះជារយៈពេលខ្លីបំផុត ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅទីនោះ ខ្ញុំគិតថា ពិបាកក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយ ឬក៏ដោះស្រាយសម្រាប់ខ្លួនគាត់»។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ស៊ូ ភិរិន្ទ បានចេញសេចក្តីសម្រេចមួយ ដោយផ្តល់ដីបឹងទំពុន៣៥ហិកតាទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនព្រីខាសផ្លេន ដើម្បីអភិវឌ្ឍទៅជាតំបន់ពាណិជ្ជកម្ម តំបន់លំនៅដ្ឋាន និងសួនបៃតង។ រដ្ឋាភិបាលក៏តម្រូវឲ្យក្រុមហ៊ុនត្រូវដោះស្រាយសំណងជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយផ្តល់តម្លៃ២០ទៅ៦០ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
បើតាមសេចក្តីសម្រេចនោះ ផ្ទៃដីបឹងទំពុនដែលមានការសាងសង់ជាសំណង់រឹងមាំយូរឆ្នាំ រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញត្រូវស្នើសុំរដ្ឋាភិបាលធ្វើប្រទានកម្មជូនប្រជាពលរដ្ឋ តាមស្ថានភាពនៃសំណង់ជាក់ស្តែង ចៀសវាងកុំឲ្យមានផលប៉ះពាល់លំនៅដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ៕
