សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមលោកម៉ាក ហាម៉ុន នៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានដាក់ជនជាប់សង្ស័យចំនួនពីរនាក់ដែលជាអតីតមេទ័ពកំពូលខ្មែរក្រហមនិងអតីតកម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមក្នុងសំណុំរឿង០០៣និង០០៤ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការដោយកំបាំងមុខដោយចោទពួកគេពីបទមនុស្សឃាត ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនិងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីរដាច់ដោយឡែកពីគ្នានៅរសៀលនេះលោកចៅក្រម ម៉ាក ហាម៉ុន (Mark B.Harmon ) សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអាមេរិកបានចោទមាស មុត អតីតមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកថាជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបទមនុស្សឃាត ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនិងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។ ដោយឡែកអ្នកស្រីអ៊ឹម ចែម អតីតចៅហ្វាយស្រុកព្រះនេតព្រះក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមត្រូវចោទប្រកាន់ពីបទមនុស្សឃាតនិងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
ជនជាប់សង្ស័យទាំងពីរស្ថិតនៅក្នុងចំណោមជនជាប់សង្ស័យចំនួនប្រាំនាក់ដែលសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការស៊ើបអង្កេតជាច្រើនឆ្នាំមកហើយប៉ុន្តែនៅមិនទាន់មានការចោទប្រកាន់ភ្លាមៗដោយសារភាពចម្រូងចម្រាសរវាងភាគីជាតិនិងភាគីអន្តរជាតិក្នុងសាលាក្តីខ្មែរក្រហម។
សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបានរកឃើញថាមាស មុត មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើមនុស្សឃាត ការសម្លាប់រង្គាល ការធ្វើឲ្យធ្វើជាទាសករ ការដាក់ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយមូលហេតុនយោបាយនិងពូជសាសន៍ ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅមន្ទីរសន្តិសុខឥន្ទញាណ នៅខេត្តកំពង់សោម ខេត្តក្រចេះ និងមន្ទីរសន្តិសុខស ២១ ឬគុកទួលស្លែង រួមទាំងបទឧក្រិដ្ឋដែលប្រព្រឹត្តលើជនបរទេសមួយចំនួនដូចជាជនជាតិថៃ វៀតណាម និងជនបរទេសផ្សេងទៀតនៅលើដែនកោះនិងដែនសមុទ្រកម្ពុជា។
ទាក់ទងទៅនឹងអ្នកស្រីអ៊ឹម ចែម សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត លោកម៉ាក ហាម៉ុន រកឃើញការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មនៅមន្ទីរសន្តិសុខភ្នំទ្រយោង ការដ្ឋានស្ពានស្រែង ការធ្វើមនុស្សឃាត ការដាក់ជាទាសករ ការសម្លាប់រង្គាល ការដាក់ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយមូលហេតុនយោបាយ ជាដើម។
លោកឡាស អលសិន(Lars Olsen) មន្ត្រីផ្នែកទំនាក់ទំនងកិច្ចការច្បាប់របស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមពន្យល់ថាការដាក់ជនសង្ស័យមាស មុត និងអ៊ឹម ចែម ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការដោយកំបាំងមុខដោយផ្អែកលើការផ្តល់លទ្ធភាពដល់ជនសង្ស័យឲ្យធ្វើការទាក់ទងផ្ទាល់នឹងសំណុំរឿងរបស់ពួកគេ ដើម្បីពន្លឿននីតិវិធីនិងជាការពិតមួយដែលថានឹងមិនមានដីការចាប់ខ្លួនជនជាប់សង្ស័យនោះទេ។
«ការដាក់ជនសង្ស័យឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការថ្ងៃនេះមានន័យថាជនជាប់សង្ស័យនិងមេធាវីនឹងមានសិទ្ធិមើលសំណុំរឿងនិងចូលរួមដំណើរការនីតិវិធីពេញលេញហើយពួកគេនឹងមានសិទ្ធិមើលភស្តុតាងប្រឆាំងនឹងពួកគេ និងធ្វើការតស៊ូប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពនិងសេចក្តីសម្រេចរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត»។
ជាមួយគ្នានេះលោកនេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហមខាងភាគីកម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថាជនជាប់សង្ស័យមិនអាចត្រូវចាប់ខ្លួនក្នុងពេលនេះទេ។
«យោងតាមនីតិវិធីការចាប់ខ្លួនឬការឃុំខ្លួនជនសង្ស័យបានលុះណាតែមានការយល់ព្រមពីសំណាក់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទាំងពីរគឺសហចៅក្រមជាតិនិងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិនៃការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត»។
អ្នកស្រីអ៊ឹម ចែម ជនជាប់សង្ស័យក្នុងសំណុំរឿង០០៤និងមាស មុត ជាប់សង្ស័យក្នុងសំណុំរឿង០០៣មានវ័យជាង៧០ឆ្នាំ។
លោកអាង ឧត្តម សហមេធាវីកម្ពុជារបស់មាស មុត មិនទាន់អាចពិពណ៌នាអំពីការឆ្លើយតបទៅនឹងតុលាការយ៉ាងណានៅឡើយទេ។
«ចាត់ចែងយ៉ាងម៉េចមិនទាន់ដឹងទេដោយសារមិនទាន់ប្រជុំគ្នានៅឡើយ»។
ដោយឡែកលោកឆាំង យុ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារទាក់ទងនឹងរបបខ្មែរក្រហមមានប្រសាសន៍ថាការដាក់ជនជាប់សង្ស័យអ៊ឹម ចែម និងមាស មុត ឲ្យស្ថិតក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់តុលាការបង្ហាញពីលក្ខណៈវិជ្ជមានផងនិងអវិជ្ជមានផង។
«រឿងនេះបង្ហាញពីភាពឯករាជ្យរបស់តុលាការហើយប្រហែលជាឱកាសដែលតុលាការគិតថាប្រមូលមកវិញនូវការគាំទ្រពីសំណាក់ប្រជាជន។ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាដីកាចាប់ខ្លួនទេ។ប៉ុន្តែនៅពេលដែលតុលាការបង្ហាញឈ្មោះជនសង្ស័យដែលយើងធ្លាប់ឭយូរមកហើយនោះអាចផ្តល់ភាពអវិជ្ជមានទៅវិញដោយមូលហេតុថាប្រជាជនអាចសួរទៅវិញថាឈ្មោះទាំងនេះធ្លាប់ឮយូរហើយហេតុអ្វីទើបនឹងប្រកាស។ហើយហេតុអ្វីបានជាលាក់កំបាំងយូរម្ល៉េះ?»
សូមបញ្ជាក់ថាការសម្រេចចិត្តរបស់សហចៅក្រមសញ្ជាតិអាមេរិកាំងម៉ាក ហាម៉ុន នៅថ្ងៃនេះធ្វើឡើងប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានបង្ហាញជំហរជាថ្មីម្តងទៀតប្រឆាំងទៅនឹងការចោទប្រកាន់អតីតកម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមបន្ថែមទៀតនិងបានព្រមានអំពីការបង្កឲ្យមានសង្គ្រាមស៊ីវិល៕
