ក្រុមអ្នកវិភាគជាន់ខ្ពស់នៅប្រទេសថៃនិយាយថា ប្រទេសថៃកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់មួយក្នុងកិច្ចការចំណងការទូត ដោយបានចាប់យកប្រទេសចិន រុស្ស៊ី និងជប៉ុន នៅខណៈដែលមានទំនាក់ទំនងថមថយជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ជុំវិញការផ្អាកការគ្រប់គ្រងប្រទេសតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងបាងកក។ លោក Ron Corben រាយការណ៍មកកាន់វីអូអេ ពីទីក្រុងបាងកក។
ចាប់តាំងពីយោធាថៃបានកាន់កាប់អំណាចកាលពីខែឧសភាឆ្នាំមុនមក ទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយមហាអំណាចលោកខាងលិចសំខាន់ៗមានភាពថមថយជាងមុន។ ក្រុមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងរដ្ឋាភិបាលលោកខាងលិចបានរិះគន់ការបង្ក្រាបទៅលើសេរីភាពនៃការធ្វើនយោបាយ និងការផ្អាកមិនអនុវត្តការគ្រប់គ្រងមួយតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបានទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតថ្មីមួយ។
ការធ្វើអន្តរាគមន៍ដោយយោធាកាលពីពេលមុននៅក្នុងប្រទេសថៃ ត្រូវបានបន្តពីក្រោយដោយការចាប់ផ្តើមឡើងវិញនូវដំណើរការបែបប្រជាធិបតេយ្យ និងការសើរើឡើងវិញនូវទំនាក់ទំនងនយោបាយជាមួយបណ្តាប្រទេសដែលគាំទ្រប្រទេសថៃជាប្រវត្តិសាស្រ្ត ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែ ដោយសារតែគ្មានការបោះឆ្នោតណាមួយត្រូវបានគ្រោងធ្វើឡើងនោះ អ្នកវិភាគខ្លះបាននិយាយនៅឯក្លិបអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មានអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងបាងកកកាលពីថ្មីៗនេះថា ប្រទេសថៃកំពុងតែស្វែងរកជម្រើសក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងការទូតថ្មីផ្សេងទៀតក្នុងទ្វីបអាស៊ី។
ជំនួយការក្រុមអ្នកនិពន្ធនាយកនៃបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មានមួយឈ្មោះថា Nation Multimedia Group លោក Kavi Chongkittavorn និយាយថា ប្រទេសថៃយល់ឃើញថាខ្លូនឯងជា «ស្ពាន» ទៅកាន់ប្រទេសចិន និងប្រទេសដទៃទៀតក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
លោកបន្ថែមថា កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ ក្រុមមន្ត្រីថៃបានធ្វើការនៅក្នុងសមាគមអាស៊ានដើម្បីសម្រួលភាពតានតឹងជាមួយចិន ចំពោះការទាមទាររបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងលើតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ លោក Kavi និយាយថា ប្រទេសចិន និងប្រទេសថៃ មានទំនោរនឹងចងទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ។
«ក្នុងរយៈពេលប្រាំទៅដប់ឆ្នាំខាងមុខ នេះជាអ្វីដែលនឹងកើតមានឡើង ជាពិសេសនៅក្នុងអាណត្តិរបស់ប្រធានាធិបតីចិន Xi Jingping និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី Li Keqiang ពីព្រោះថា ប្រទេសថៃកំពុងតែក្លាយជាសមាជិកនៃគម្រោងយុទ្ធសាស្ត្រទាំងស្រុងរបស់ចិន។ ខ្ញុំគិតថា វាជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយ»។
លោក Kavi បន្ថែមថា ទំនាក់ទំនងរបស់ចិនជាមួយប្រទេសថៃមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាកាន់តែខ្លាំងជាងទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងនៅតែបន្តភាពស្ងប់ស្ងាត់ទាក់ទិននឹងរដ្ឋប្រហារដោយយោធារបស់ថៃ។ រដ្ឋាភិបាលថៃក៏បានពង្រឹងចំណងទាក់ទងជាមួយឥណ្ឌា ជប៉ុន និងរុស្ស៊ីផងដែរ។ ក្នុងសប្តាហ៍នេះ រុស្ស៊ី និងថៃបានប្រកាសអំពីការបង្កើនការធ្វើជំនួញទ្វេភាគីឲ្យបានទ្វេដង នៅឆ្នាំ២០១៦ ដែលមានទឹកប្រាក់រហូតដល់១០ពាន់លានដុល្លារ។ ប្រទេសថៃ កាលពីថ្មីៗនេះ បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះទទួលគណៈប្រតិភូសន្តិសុខឥណ្ឌាថ្នាក់កំពូល ហើយប្រទេសជប៉ុនក៏ប្រាថ្នាចង់វិនិយោគក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវបណ្តាញខ្សែរថភ្លើងថ្នាក់ជាតិរបស់ថៃដែលមានទឹកប្រាក់រាប់ពាន់លានដុល្លារ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យ Chulalongkorn លោក Thitinan Pongsudhirak មានប្រសាសន៍ថា ការរិះគន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកទៅលើរដ្ឋាភិបាលយោធាថៃ បាននាំឲ្យប្រទេសនេះងាកទៅរកជម្រើសថ្មីផ្សេង ក្នុងកិច្ចការទំនាក់ទំនងការទូត។
«ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសថៃនិងសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានភ្ជាប់យ៉ាងស្អិតរមួតក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមត្រជាក់ ហើយក្រោយមក នៅក្នុងសម័យក្រោយសង្គ្រាមត្រជាក់រហូតដល់សតវត្សរ៍ទី២១ វាពិបាកនឹងប្រែប្រួល ឬកែកម្រិតនៃទំនាក់ទំនងនោះណាស់។ មិនដូចប្រទេសរុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន ឬក៏ប្រទេសមហាអំណាចណាផ្សេងទេ សូម្បីតែជប៉ុនក៏ដោយ នេះក៏ដោយសារតែប្រទេសទាំងនេះមិនមានកញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់។ ដូច្នេះ បញ្ហានេះស្ថិតក្នុងអន្តរកាល ថៃកំពុងតែស្វែងរកនូវកម្រិតតុល្យភាពថ្មីមួយ»។
ប្រទេសថៃក៏កំពុងតែព្យាយាមបង្កើនការការពារចំណងទាក់ទងជាមួយចិនផងដែរ។ ក្នុងសប្តាហ៍នេះ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិថៃ លោក Prawit Wongsuwan បានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសចិនដោយបានដឹកនាំគណៈប្រតិភូមួយក្រុម ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងមេបញ្ជាការកងនាវិកថៃផង ដើម្បីជជែកពិភាក្សារឿងទិញនាវាមុជទឹកពីរគ្រឿងដើរដោយកម្លាំងប្រេងម៉ាស៊ូតផលិតដោយប្រទេសចិន។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក Panitan Wattanayagorn និងជាទីប្រឹក្សានៅក្រសួងការពារជាតិថៃ មានប្រសាសន៍ថា ទំនាក់ទំនងកាន់តែខ្លាំងជាងមុនសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា មានការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសយុទ្ធសាស្ត្រ។
«អ្វីដែលយើងកំពុងឃើញមាននោះគឺថា វាជាលើកដំបូងហើយក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍កន្លងទៅ ដែលបរិយាកាសបែបនេះ បានអនុញ្ញាតឲ្យថៃធ្វើការកែប្រែតុល្យភាពយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន ដោយសារមានការប្រែប្រួលក្នុងកម្រិតតំបន់ជាអន្តរជាតិ។ នៅក្នុងបរិបទ ជំហរយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ថៃទៅកាន់ប្រទេសមហាអំណាចទាំងនោះ វាធ្វើឲ្យពួកយោធាអាចធ្វើការកែតម្រូវទំនាក់ទនងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសមហាអំណាចផ្សេងៗជាលើកដំបូង។
ក៏ប៉ុន្តែ លោក Panitan បន្ថែមថា ទោះបីជាទំនាក់ទំនងផ្នែកយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយចិន រុស្ស៊ី និង ឥណ្ឌា មានការកើនឡើងក៏ដោយ ក្រុមមន្ត្រីថៃទំនងជាប្រឹងប្រែងបន្តទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដែលនេះឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញគោលការណ៍ជាក់ស្តែងយូរយារណាស់មកហើយរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងកិច្ចការការទូត៕
ប្រែសម្រួលដោយ នៀម ឆេង
