ក្រុមគ្រួសារអតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវរំលាយ ស្នើឱ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ទម្លាក់បទចោទប្រកាន់លើសាច់ញាតិរបស់ផងខ្លួនចំនួនយ៉ាងហោចណាស់១៣នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំ និងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាសុខភាព។
ការស្នើសុំយ៉ាងដូច្នេះ កើតមានឡើង មុនពេលដែលសាច់ញាតិរបស់ពួកគេនឹងត្រូវចូលរួមសវនាការនៅសាលាឧទ្ធរណ៍នៅថ្ងៃអង្គារ ទី១៦ ខែសីហានេះ។
កូនប្រុសច្បងរបស់អតីតសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំខេត្តកំពង់ធំលោក ស៊ុន ធន់ គឺ លោក ធន់ ធានី អាយុ៣០ឆ្នាំ ចង់ឃើញតុលាការនៅសាលាឧទ្ធរណ៍ធ្វើការដោយមិនប្រកាន់និន្នាការនយោបាយ និងឈរនៅកណ្តាលពេលជម្រះក្តី ហើយលោកសង្ឃឹមថា តុលាការជាន់ខ្ពស់មួយនេះនឹងទម្លាក់ការចោទប្រកាន់លើឳពុកដែលមានវ័យចំណាស់ និងមានជំងឺប្រចាំកាយ។
លោកប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថា តុលាការគួរតែមានការយោគយល់សន្តោសប្រណីពួកគាត់[អតីតសកម្មជន]ខ្លះផង ដោយសារតែពួកគាត់មានវ័យចាស់ៗអស់ហើយ ហើយគាត់មានបញ្ហាប្រឈមទៅនឹងជំងឺផ្សេងៗ មិនអាចបន្តការឃុំខ្លួនទៅលើពួកគាត់ទាំងអស់នេះបានទៀតទេ។ ហើយខ្ញុំសូមស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតគូរមានការផ្លាស់ប្តូរមន្ត្រីបក្សដោយ[បម្រើតែ]បក្សទៅ[ចំណែក]មន្ត្រីតុលាការឱ្យគាត់មានភាពឯករាជ្យ មិនមែនជាមនុស្សរបស់បក្សអ៊ីចឹងទៅ»។
លោកបន្ថែមថា៖«ព្រោះសូមកុំឱ្យមានពាក្យ គេនិយាយថា មានស្តង់ដារ២ [គឺ]មន្ត្រីខ្សែស្រឡាយបក្សពួករបស់គេគឺមានការនៅក្រៅឃុំ ដូចអ្នកជំនួញថ្នាំញៀនដែលគេចាប់បានហ្នឹងដេកពេទ្យក្រៅបានអ៊ីចឹងទៅ។ អាឯងអ្នកទោសនយោបាយក្រុមប្រឆាំងហ្នឹងគឺត្រូវបានគេបិទសិទ្ធិសេរីភាព ទាល់មានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរបានគេបញ្ជូនចេញមកក្រៅជាដើម»។
អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន១៣នាក់ ដែលស្ថិតក្នុងសំណុំរឿងតែមួយពីបទ «ញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់» រួមមាន លោក ឆុន ប៊ុនឆាត លោក យឹម សារ៉េត លោក ជុំ ចាន់ លោក កែវ ថៃ លោក ស៊ុន ធន់ លោក ឡុង ផារី លោក ពៀត ម៉ាប់ លោក សុខ ចាន់ថា លោក ឃឹម ភាណា លោក ឃុត ច្រឹក លោក ញ៉ែម វ៉ាន លោក ថៃ គន្ធា និងលោក ងិន ឃាន។ សំណុំរឿងនេះ មានជាប់ទាក់ទងនឹងផែនការមាតុភូមិនិវត្តន៍មិនបានសម្រេចរបស់អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោក សម រង្ស៊ី កាលពីឆ្នាំ២០១៩ និងចលនាសង្គ្រោះជាតិ។
កូនប្រុសរបស់អតីតប្រធានប្រត្តិបត្តិអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងលោក កែវ ថៃ គឺលោក កែវ សួរយល់ថា ឳពុកគាត់ និងអតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងទៀត មិនមានកំហុសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «និយាយរួមទៅពួកគាត់អត់មានកំហុសអ្វីផង ហើយអត់មានសកម្មភាព[អ្វី]ផង ទាក់ទងតុលាការចោទប្រកាន់គាត់។ វាអត់មានភស្តុតាងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ទេ។ អ៊ីចឹងតុលាការគួរតែទម្លាក់បទចោទពួកគាត់»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌កម្ពុជាលោក ជិន ម៉ាលីន ប្រាប់វីអូអេថា ការប្រព្រឹត្តសកម្មភាពល្មើសច្បាប់គឺមិនមែនជាការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាព ឬសកម្មភាពនយោបាយនោះទេ និងថា កម្ពុជាគ្មានអ្នកទោសនយោបាយទេ ពោលគឺមានតែសកម្មជននយោបាយប្រព្រឹត្តបទល្មើស ហើយត្រូវតុលាការរកឃើញថាមានទោសព្រហ្មទណ្ឌ។
លោកថ្លែងថា៖ «ការប្រើពាក្យគឺដើម្បីលុបលាង និងបិទបាំងនូវអំពើល្មើសរបស់ខ្លួន ដោយយកហេតុផលផ្នែកនយោបាយ ការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពជាដើម...។ ក៏ប៉ុន្តែទិដ្ឋភាពច្បាប់ គឺថាមិនអាចទៅរួចបានទេ ដរាបណាសកម្មភាពហ្នឹងជាសកម្មភាពល្មើស[ច្បាប់] អាហ្នឹងត្រូវប្រឈមមុខតាមផ្លូវច្បាប់[និង]មិនអាចយកហេតុផលសកម្មភាពនយោបាយ [និងថា] ការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពអីបានទេ»។
លោក សំ សុគង់ មេធាវីការពារក្តីឱ្យជនជាប់ចោទ មានសង្ឃឹមតិចតួចណាស់ចំពោះសវនាការនៅថ្ងៃអង្គារខាងមុខនេះ ក្រោមហេតុផលថា រឿងក្តីរបស់ជនជាប់ខាងលើ ជាក្តីក្តាំដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការមាតុភូមិនិវត្តន៍មិនបានសម្រេចថ្ងៃទី៩ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩របស់លោក សម រង្ស៊ី។
លោកថ្លែងថា៖ «ការបានរួចផុតពីបទចោទ និងដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពនេះ យើងមានសង្ឃឹមតិច ដោយសារយើងជាបទពិសោធន៍ រឿងនយោបាយកម្រ បានជោគជ័យណាស់ គឺសាលាឧទ្ទរណ៍តែងតែតម្កល់សាលក្រមសាលាដំបូងទុកជាបានការ»។
នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត កត់សម្គាល់ថា កន្លងមក ប្រព័ន្ធតុលាការ ធ្លាប់រងការរិះគន់ថា មានស្តង់ដារពីរ បើមើលទៅលើការចាត់ចែងសំណុំរឿងឱ្យបាននៅក្រៅឃុំ និង ដែលមានការពាក់ព័ន្ធនឹងឈ្មួញធំៗដូចជាករណីលោក ថោង សារ៉ាត់ អតីតម្ចាស់សំណង់៩៩៩ជាដើម។
ដោយឡែកទាក់ទងករណី សកម្មជនរបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនេះ លោកយល់ថា តុលាការគួរតែពិនិត្យពិចារណា និងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ ដើម្បីបង្កបរិយាកាសល្អសម្រាប់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ និងបញ្ចៀសការរិះគន់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
លោកថ្លែងថា៖«ខ្ញុំនៅតែយល់ថា ករណីនេះតុលាការគួរតែពិនិត្យ និងពិចារណាផងដែរ ចំពោះការទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ ពីព្រោះដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យកម្ពុជាយើងទទួលបានការគាំទ្រទៅលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ឬក៏សេរីភាព លម្ហសេរីភាពរឿងនយោបាយ ហើយបង្កឱ្យបរិយាកាសការបោះឆ្នោតឆ្នាំក្រោយមានភាពល្អប្រសើរនោះ»។
គួររំឭកថា អតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង១៣នាក់ដែលកំពុងជាប់ឃុំ ត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗចំនួន៥ឆ្នាំ ពីបទ «រួមគំនិតក្បត់ និងញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម»ដោយក្នុងនោះទោសត្រូវអនុវត្តជាប់ក្នុងពន្ធនាគារចំនួន៣ឆ្នាំ៨ខែ សល់ពីនោះត្រូវព្យួរ។ ចំពោះសកម្មជនម្នាក់ទៀត គឺលោក ហ៊ិន ឆាន ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន៥ឆ្នាំដូចគ្នាប៉ុន្តែត្រូវស្ថិតនៅក្រៅឃុំ៕
