អង្គការឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សមួយដែលមានឈ្មោះ Human Rights Watch បានបរិហាររិះគន់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីសម្រាប់ការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតថាបានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន និង រំលោភទៅលើបទដ្ឋាននៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានជំទាស់។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការHuman Rights Watch ពីបុរី ញ៉ូវយក របស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានឱ្យដឹងថាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីនេះគួរតែត្រូវធ្វើការកែលម្អឡើងវិញមុននឹងយកទៅអនុម័តក្នុងរដ្ឋសភាដែលគ្រោងធ្វើក្នុងសប្តាហ៍នេះ។
លោក Brad Adams នាយកអង្គការHuman Rights Watch ប្រចាំតំបន់អាស៊ីមានប្រសាសន៍នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះថា «ច្បាប់បែបនេះដែលកំហិតសេរីភាពបញ្ចេញមតិ សេរីភាពនៃការជួបប្រជុំ សមាគម និងធ្វើឱ្យវាមើលទៅថាការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានាពេលអនាគតនឹងមិនមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា «វាស្ទើរតែគ្មានអ្វីដែលគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានស្នើឱ្យមានសេចក្តីព្រាងច្បាប់ទាំងនេះទេ។ប៉ុន្តែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គួរតែត្រូវបានរួមចំណែកទទួលការស្តីបន្ទោសចំពោះការយល់ព្រមក្នុងការត្រួតពិនិត្យជាមុននិងធ្វើឱ្យការនិយាយស្តីក្លាយជាបទឧក្រិដ្ឋនិងការកំហិតសិទ្ធិធ្វើយុទ្ធនាការជាសាធារណៈ»។
សេចក្តីព្រាងសេចក្តីស្នើច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ មាន១២ជំពូកនិង១៧១មាត្រា។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះបានបញ្ចូលមាត្រាមួយចំនួន ដែលរួមមាន ការបន្ថែមអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា ពី១២៣អាសនៈ ដល់ទៅ១២៥អាសនៈ។ ការបាត់បង់អាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា ប្រសិនបើគណបក្សនយោបាយណាមួយធ្វើពហិការមិនចូលរួមសម័យប្រជុំដំបូង និងមិនព្រមធ្វើសច្ចាប្រណិធានចូលកាន់តំណែងបន្ទាប់ពីការប្រកាស លទ្ធផលឆ្នោត។
នៅក្នុងមាត្រាទី៨៤នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះហាក់បីដូចជាដាក់កំហិតទៅលើការបញ្ចេញមតិរបស់ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល នៅត្រង់ចំណុចដែលបានចែងថា៖ «អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឬសមាគមក្នុងស្រុក និងសមាគម ឬអង្គការអន្តរជាតិ ដែលបំពេញការងារក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឬជនបរទេសត្រូវប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រិតឥតលម្អៀង នៅក្នុងការបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ»។
នៅក្នុងមាត្រាដដែលក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរមិនឲ្យអង្គការមិនមែន រដ្ឋាភិបាលធ្វើសកម្មភាពរួមមាន៖ការបញ្ចុះបញ្ចូលប្រជាជនឲ្យដង្ហែរ ការឃោសនា ផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយ ការចូលរួមជាសមាជិកគណបក្សនយោបាយ ការស្ទង់មតិក្នុងគោលបំណងបម្រើបក្សនយោបាយណាមួយ ការសរសេរឬផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដើម្បីបក្សនយោបាយណាមួយ។ ចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុសនឹងមាត្រានេះអាចត្រូវផាកពិន័យពី១០ទៅ ២០លានរៀល។
លោក គួយ ប៊ុនរឿន តំណាងក្រុមចរចាខាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលសកម្មក្នុងការចូលរួមពិភាក្សាបង្កើតសេចក្តីព្រាងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីនេះ មិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេដោយលោកបានបង្វែរសំណួរ ទៅសួរអ្នកនាំពាក្យគណបក្សវិញ។
លោកនិយាយថា៖«និយាយរួមទៅខ្ញុំអត់ចង់ឆ្លើយ ពីព្រោះខ្ញុំចង់ឱ្យសួរអ្នកនាំពាក្យវិញទៅពីព្រោះខ្ញុំផុតការងាររបស់ខ្ញុំហើយ»។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនអាចទំនាក់ទំនងបានទេ ដោយទូរស័ព្ទរបស់លោកមិនមានអ្នកទទួល។
លោក ឈឹម ផលវរុន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានជំទាស់ទៅនឹងការរិះគន់របស់អង្គការHuman Rights Watch ។
លោកបានបញ្ជាក់ថាអង្គការHuman Rights Watch មិនបានឈរទៅលើគោលការណ៍នៃការគោរព និង ទទួលស្គាល់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅកម្ពុជាទេ។
លោកនិយាយថា៖«អង្គការHuman Rights Watch នេះពុំមានសិទ្ធិសម្រេច ឬក៏លូកលាន់ចូលដល់ដំណើរការតាក់តែងច្បាប់របស់កម្ពុជាទេពីព្រោះកម្ពុជាអ្នកដែលមានសិទ្ធិសម្រេចតាក់តែងលើច្បាប់ជាផ្លូវការគឺតំណាងរាស្ត្រដែលទទួលនីត្យានុកូលភាពពីប្រជាពលរដ្ឋតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត»។
លោក យ៉ង់ គឹមអេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីការអភិវឌ្ឍនិងសន្តិភាព និង ជាសមាជិកសម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតមានប្រសាសន៍គាំទ្រការលើកឡើងរបស់Human Rights Watch ។
លោកនិយាយថា៖«ច្បាប់ថ្មីនេះយើងឃើញថាមានមាត្រាខ្លះពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងបញ្ជី ឈ្មោះវាបានល្អ។ប៉ុន្តែបើមើលទៅលើមាត្រាដទៃទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិរបស់សង្គមស៊ីវិលក្នុងការចូលរួមដំណើរការបោះឆ្នោតមានបញ្ហាធំតែម្តង»។
លោកបានបញ្ជាក់ថាអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាអ្នកឃ្លាំមើលតែបើយើងធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍មិនបានទាក់ទឹនការបោះឆ្នោតថាតើការបោះឆ្នោតលើកក្រោយនឹងទៅជាយ៉ាងណា?
