គណបក្សកាន់អំណាចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ លោក ហ៊ុន សែន បានសម្រេចដាក់បញ្ចូលមន្ត្រីយុត្តិធម៌នៅតុលាការកំពូល និងមេធាវីការពារក្តីរដ្ឋាភិបាល ក្នុងគណៈកម្មាធិការកណ្តាលបក្សរបស់ខ្លួន ក្រោយមហាសន្និបាតបក្សរយៈពេលបីថ្ងៃ ដែលត្រូវបានធ្វើឡើង កាលពីថ្ងៃទី១៩ ដល់ថ្ងៃទី២១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨។ នេះបើយោងតាមបញ្ជីឈ្មោះនៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលត្រូវបានបានផ្សព្វផ្សាយដោយអង្គភាពព័ត៌មានដែលស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល។
យោងតាមបញ្ជីឈ្មោះសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលដែលចេញផ្សាយដោយអង្គភាព Fresh News កាលពី ថ្ងៃច័ន្ទនេះ បានឲ្យដឹងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាល និងអចិន្ត្រៃយ៍សរុបរហូតដល់ទៅ ៨៦៥ រូប ក្នុងនោះគឺមានលោក ជីវ កេង អតីតប្រធានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងបច្ចុប្បន្នជាចៅក្រមតុលាការកំពូល អ្នកស្រី ជា លាង អគ្គព្រះរាជអាជ្ញាតុលាការកំពូល និងជាសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិនៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម និងលោក គី តិច មេធាវីរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលមានឈ្មោះ ថា «បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ខ្មែរ» បានចេញសេចក្តីសម្រចចិត្តមួយ ដោយបានបញ្ជាក់ពីហេតុផលនៃការបង្កើនចំនួនសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលបក្សដែលបានក្តាប់អំណាចក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជិត ៤០ ឆ្នាំ ក្រោយការដួលរលំនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬខ្មែរក្រហម។
យោងតាមលិខិតសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចុះថ្ងៃ ទី២១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ដែល VOA បានទទួលកាលពីថ្ងៃច័ន្ទ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងតាមន័យដើមថា៖
«ក្នុងគោលដៅលើកកម្ពស់សមត្ថភាពដឹកនាំរបស់គណបក្សឲ្យស្របទៅនឹងសំណូមពរនៃសភាពការណ៍ និងភារកិច្ចនាដំណាក់កាលថ្មីនេះ មហាសន្និបាតសម្រេចកែសម្រួលរចនាសម្ព័ន្ធនៃគណៈកម្មាធិការកណ្តាលពីចំនួន ៥៤៥ រូប ដល់ ៨៦៥ រូប ដោយបានលុបឈ្មោះសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលដែលទទួលមរណភាព ចំនួន២២រូប និងបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងបន្ថែមសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលចំនួន ៣៤២ រូប»។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស Adhoc យល់ថា ការដាក់បញ្ចូលមន្ត្រីតុលាការកំពូលទៅក្នុងគណៈកម្មាធិការកណ្តាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងបង្កការរិះគន់ពីមហាជនលើការកាត់ក្តីរបស់តុលាការនេះ ដោយហេតុថា មន្ត្រីតុលាការមិនគួរជាសមាជិកនៃគណបក្សនយោបាយនោះទេ។
លោកថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖
«ខ្ញុំថា អឺយើងនៅមើលឃើញថា ស្ថាប័នតុលាការនៅមិនទាន់មានឯករាជ្យភាពនោះទេ ពីព្រោះ យើងឃើញជាក់ស្តែងហើយ ជាការដាក់បញ្ចូលបេក្ខភាពចៅក្រម ទៅក្នុងគណបក្សនយោបាយដូច្នេះ ហើយគណបក្សនយោបាយដែលមានតួនាទីដឹកនាំរដ្ឋទៅទៀត អីចឹងជៀសមិនផុតពីការរិះគន់និងលម្អៀងទេ។ អីចឹងឯករាជ្យភាពនៅមិនទាន់មាននៅឡើយទេ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើងនឹងបាទ»។
ក៏ប៉ុន្តែ លោក អ៊ុក គឹមសិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យតុលាការកំពូល និងជាអគ្គព្រះរាជអាជ្ញារងនៃតុលាការដដែលនេះ បានទាត់ចោល ការចោទប្រកាន់ដែរថា តុលាការកំពូលនឹងមិនមានឯករាជ្យភាពក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់ខ្លួន ដោយលោក បានអះអាងថា មន្ត្រីយុតិ្តធម៌មានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើជាសមាជិកនៃគណបក្សនយោបាយ។ លោកថា ភាពជាសមាជិកនៃគណបក្សនយោបាយរបស់មន្ត្រីតុលាការមិនអាចមានឥទ្ធិពលលើកាត់ក្តីនោះឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA ថា៖
«អឺដូចជាមិនត្រឹមត្រូវទេ ព្រោះតុលាការធ្វើការទៅតាម ស្មារតី និងសតិសម្បជញ្ញៈរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែការជ្រើសរើសគណបក្សនយោបាយ អាហ្នឹងជាសិទ្ធិរបស់ បុគ្គលម្នាក់ៗ»។
ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក្តី នៅក្នុងក្តីរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានធ្វើឡើងកាលពីពាក់កណ្តាល ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ លោក ឌិត មន្ទី ត្រូវគេរាយការណ៍ថា បានធ្វើជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអង្គជំនុំជម្រះ និងលោក ជីវ កេង ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអង្គជំនុំជម្រះ ខណៈដែលអ្នកស្រី ជា លាង ជាអគ្គព្រះរាជអាជ្ញា។
មហាសន្និបាតរយៈពេលបីថ្ងៃរបស់គណបក្សគ្រប់គ្រងប្រទេស បានធ្វើឡើង ក្រោយមួយថ្ងៃនៃការចេញរបាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ដែលបានរិះគន់លើការបង្ក្រាបចុងក្រោយនានារបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស។
យោងតាមរបាយការណ៍ពិភពលោកឆ្នាំ២០១៨ របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សដែលមានកម្រាស់ ៦៤៣ ទំព័រ បានលើកឡើងអំពីប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តោតលើការបង្ក្រាបខាងនយោបាយយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ដែលបានធ្វើឲ្យរលត់យ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យដែលមិនមាំទាំរបស់ប្រទេស ដោយមិនខ្វល់ពីសិទ្ធិមូលដ្ឋានផ្សេងៗ។
របាយការណ៍ដដែលក៏បានឲ្យដឹងបន្ថែមទៀតក្នុងន័យដើមថា៖
«លោក ហ៊ុន សែន ដែលគ្រប់គ្រងកិច្ចការសន្តិសុខ និងតុលាការប្រទេសកម្ពុជា បានពង្រីកយុទ្ធនាការចាប់ខ្លួនគេឯងតាមតែអំពើចិត្តរបស់លោក និងការកាត់ទោសមិនពេញលេញតាមនីតិវិធីច្បាប់ប្រឆាំងនឹងសកម្មជន និងក្រុមជំទាស់ខាងនយោបាយ»។
របាយការណ៍បានបន្តទៀតថា៖ «រយៈពេលពេញមួយឆ្នំា ២០១៧នេះ អាជ្ញាធរបានគាបសង្កត់ការតវ៉ា និងដាក់បម្រាមលើការជួបជុំ និងការហែរក្បួន។ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនត្រូវបានគំរាមកំហែងជាមួយនឹងការបិទទ្វារ ឬត្រូវបានបិទ។ ហើយនៅដំណាច់ឆ្នាំ២០១៧ មានអ្នកទោសនយោបាយប្រមាណ២០នាក់ បន្តជាប់ក្នុងការឃុំឃាំង»។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ធ្លាប់បានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់របាយការណ៍នេះ ដោយសារតែរបាយការណ៍ដែលចេញដោយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកមួយនេះ មិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពពិតនៃការវិវត្តខាងនយោបាយនៅកម្ពុជានោះទេ។
VOA មិនទាន់ទាក់ទងលោក សុខ ឥសាន បានទេនៅថ្ងៃអង្គារនេះ ដើម្បីសុំការអធិប្បាយទាក់ទិនឥទ្ធិពលនយោបាយរបស់គណបក្សកាន់អំណាចទៅលើតុលាការកំពូល។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារូបនេះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA កាលពីពេលកន្លងមកថា គណបក្សគ្រប់គ្រងប្រទេសមិនមានឥទ្ធិពលអ្វីទាំងអស់ លើការកាត់ក្តីនៅតុលាការកំពូល ទោះបីជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មួយរួបរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺលោក ឌិត មន្ទី កំពុងធ្វើជាប្រធានតុលាការកំពូល។
លោក សុខ ឥសាន បានថ្លែងបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ៖
«អាហ្នឹងគេមាននីតិវិធីការងាររបស់គេ មិនមែនជាមន្ត្រីថ្នាក់ខ្ពស់របស់គណបក្សហើយ ធ្វើការឲ្យគណបក្សឯណា គេផ្អែកទៅលើគោលការណ៍ច្បាប់។ បាទ ឧបមាថា យើងធ្វើអីមួយ យើងមិនផ្អែកទៅលើអាដេញអត្តនោម័តិរបស់ខ្លួន ឬក៏និន្នាការនយោបាយទេ បើយើងធ្វើការផ្អែកទៅលើគោលការណ៍ច្បាប់តាមតួនាទី ភារកិច្ច ដែលកំណត់នៅក្នុងច្បាប់ អាហ្នឹងខ្ញុំយល់ថា មិនអាចចោទថា និន្នាការហ្នឹងទៅគណបក្សនេះ ទៅគណបក្សនោះបានទេបាទ»។
យោងតាមបញ្ជីថ្មីនៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងពីមន្ត្រីមួយចំនួនទៀតដែលកំពុងបម្រើការក្នុងស្ថាប័នយុត្តិធម៌ ក្នុងនោះមានលោក គឹម សន្តិភាព អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុតិ្តធម៌ លោក យូ ប៊ុនឡេង ប្រធានសាលាឧទ្ធរណ៍។ កូនប្រុសទាំងបីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លោក ហ៊ុន ម៉ានិត និង លោក ហ៊ុន ម៉ានី ក៏បានក្លាយជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលនេះផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ មន្ត្រីសាធារណៈ និងអ្នកសារព័ត៌មានដែលចំណុះនឹងរដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវបានបញ្ចូលជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាល និងអចិន្ត្រៃយ៍ផងដែរ៕
