ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​រួសរាន់​ទទួល​ស្គាល់​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ស្តី​គណបក្ស​នយោបាយ


រូបឯកសារ៖ ​ក្រុមប្រឹក្សា​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺ​ជា​ស្ថាប័ន​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ថ្នាក់​ខ្ពស់ មាន​ទីតាំង​នៅ​មហា​វិថី​នរោត្តម ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃទី ២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥។ (ឡេង ឡែន/VOA)
រូបឯកសារ៖ ​ក្រុមប្រឹក្សា​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺ​ជា​ស្ថាប័ន​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ថ្នាក់​ខ្ពស់ មាន​ទីតាំង​នៅ​មហា​វិថី​នរោត្តម ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃទី ២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥។ (ឡេង ឡែន/VOA)

ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ប្រកាស​កាល​ពី​ថ្ងៃអង្គារ​ថា ​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​គណបក្ស​នយោបាយ ​ដែល​អនុម័ត​ដោយ​រដ្ឋសភា ​និង​ព្រឹទ្ធសភា​ក្នុង​អំឡុង​ខែ​កក្កដា​នេះ​ ស្រប​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ និង​សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ថា ​ការ​សម្រេច​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ជា​ការ​សម្រេច​ដែល​ហាក់​មាន​ចរិត​នយោបាយ ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​ច្បាប់​អន្តរជាតិ។​

គណបក្ស​ប្រឆាំង​ និង​អ្នកឃ្លាំមើល​ស្ថានការណ៍​សង្គម​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធនេះ​បាន​លើក​ឡើងថា​ ​ការ​សម្រេច​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ដែលថា​ ច្បាប់​ស្តីពី​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​គណបក្ស​នយោបាយ​ជា​លើក​ទី​ពីរ​ស្នើ​ដោយ​ក្រុម​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​កាន់​អំណាច«ស្រប​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ»​នោះ​គឺ​ជា​ការ​សម្រេច​ដែល​បម្រើ​ដល់​ប្រយោជន៍​នយោបាយ​ និង​ប្រាសចាក​ពី​ខ្លឹមសារ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ។​

ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ​នៅថ្ងៃ​អង្គារ បាន​ចេញ​សេចក្តី​សម្រេច​មួយ​បញ្ជាក់​ថា ​ច្បាប់​ស្តីពី​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​រដ្ឋសភា​បាន​អនុម័ត ​និង​ព្រឹទ្ធ​សភា​បាន​ពិនិត្យនោះ​ ​ស្ថាប័ន​នីតិ​បញ្ញតិ្ត​កំពូល​នេះ​បាន​ឯកភាព​ទាំងស្រុង​លើ​ទម្រង់ ​និង​គតិច្បាប់​ដោយ​ឥត​កែប្រែ​ និង​ចាត់​ទុក​ជា​ការ​ប្រញាប់ ​និង​បាន​ប្រកាស​ទទួល​ស្គាល់​វិសោធនកម្ម​លើក​ទីពីរ​នេះ​ថា​ «ស្រប​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ»។​

សេចក្តី​សម្រេច ​ចុះថ្ងៃទី​២៥ ​ខែ​កក្កដា​ ​ដែល​មាន​ចំនួន​៥​ទំព័រ​ និង​ចុះ​ហត្ថលេខា​ដោយ​លោក​ អ៊ឹម ឈុនលឹម​ អតីត​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ បាន​សរសេរ​ក្នុង​ន័យ​ដើម​ថា៖​

សេចក្តី​សម្រេច​នេះ​ «ជា​សេចក្តី​សម្រេច​ស្ថាពរ ​បិទ​ផ្លូវ​តវ៉ា ​ហើយ​មាន​អនុភាព​អនុវត្ត​ទៅ​លើ​អំណាច​ទាំងអស់​ ដែល​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ​និង​ត្រូវ​ចុះ​ផ្សាយ​ក្នុង​រាជកិច្ច»។​

ស្លាកសញ្ញា​គណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា និង​គណបក្ស​សង្រ្គោះជាតិ ស្ថិត​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ​៦ ក្នុង​ស្រុកបារាយណ៍ ខេត្ត​កំពង់ធំ។ (ស៊ុន ណារិន/VOA)
ស្លាកសញ្ញា​គណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា និង​គណបក្ស​សង្រ្គោះជាតិ ស្ថិត​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​ជាតិ​លេខ​៦ ក្នុង​ស្រុកបារាយណ៍ ខេត្ត​កំពង់ធំ។ (ស៊ុន ណារិន/VOA)

កាលពី​ថ្ងៃទី​១០ ​ខែ​កក្កដា​ រដ្ឋសភា​ដែល​មាន​តែ​តំណាងរាស្រ្ត​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ បាន​អនុម័ត​សេចក្តី​ស្នើ​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ស្តីពី​គណបក្ស​នយោបាយ​ជា​ឯកច្ឆ័ន្ទ​ ដោយ​មិនមាន​វត្តមាន​ក្រុម​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ ​មួយ​សប្តាហ៍​ក្រោយ​ពី​រដ្ឋសភា​អនុម័ត​វិសោធនកម្ម​នេះ​ ​ព្រឹទ្ធសភា​ក៏​ទទួល​យក​ការ​អនុម័ត​របស់​រដ្ឋ​សភា​ ​ខណៈ​ដែល​ក្រុម​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ធ្វើ​ពហិការ​មិន​ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ។​

លោក ​សុន ឆ័យ ​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​មាន​សមាជិក​ជាច្រើន​មកពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ ដូច្នេះ​ការ​សម្រេច​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​នឹង​មិន​មាន​អ្វី​ខុសប្លែក​ពីការ​អនុម័ត​របស់​ក្រុម​តំណាងរាស្រ្ត​រដ្ឋសភា ​និង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​របស់​គណបក្ស​កាន់អំណាច​នោះ​ទេ។​ លោក​ពន្យល់​ថា​ គណបក្ស​ប្រឆាំង​បន្ត​ចាត់​ទុក​ថា ​ក្រុម​តំណាង​រាស្រ្ត ​និង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភាគណបក្ស​កាន់​អំណាច ​បាន​ធ្វើការ​សម្រេច​ចិត្ត​ផ្ទុយ​ពី​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​ពហុបក្ស។​

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖​

«យើង​ធ្លាប់​មាន​ការ​តវ៉ា​ច្រើន​ករណី​ជាមួយ​នឹង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ​ប៉ុន្តែ​យើង​ដឹង​ហើយ។​ ខ្ញុំ​ជឿ​ថា ​បុគ្គល​នយោបាយ​ហ្នឹង​វា​ខ្លាំង​ជាង​គោល​ការណ៍។ ​បើសិនណា​ជា​ក្រុម​ប្រឹក្សា​យក​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ទៅ​ពិនិត្យ​ឲ្យ​ត្រឹមត្រូវ​ ប្រហែល​ជា​មិន​មាន​លទ្ធផល​បែប​នោះ​ទេ។ ​ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​សង្ឃឹម​ថា ​ការងារ​សម្រាប់​ប្រទេស​ជាតិ​យើង​ពេល​អនាគត​ហ្នឹង ​គឺ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ពង្រឹង​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ហ្នឹង​ឲ្យ​ធ្វើ​ការ​ដោយ​ឯករាជ្យ»។

លោក ​សុន ឆ័យ ​បន្ថែម​ថា ​ដោយ​សារ​វិសោធន​កម្ម​ច្បាប់​ស្តីពី​គណបក្ស​នយោបាយ​នោះ​នឹង​ត្រូវ​ចូល​ជា​ធរមាន​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កាលពី​ថ្ងៃអង្គារ ​បាន​ប្រគល់​ភារកិច្ចឲ្យ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​នៅ​តាម​រាជធានី-ខេត្ត ផ្លាស់ប្តូរ​ស្លាក​គណបក្ស​ដែល​មាន​រូប​លោក សម រង្ស៊ី និង​លោក ​កឹម សុខា​ ចាប់​ដៃ​គ្នា​ ហើយ​ឲ្យ​ធ្វើ​កិច្ចការ​នេះ​ចប់​នៅ​ដំណាច់​ខែសីហា​ខាង​មុខ។​

ស្លាក​សញ្ញា​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​សៀមរាប​ ដែល​មាន​រូប​អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​ លោក សម រង្ស៊ី និង​ប្រធាន​គណបក្ស​បច្ចុប្បន្ន លោក កឹម សុខា។ (ស៊ុន ណារិន/VOA)
ស្លាក​សញ្ញា​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​សៀមរាប​ ដែល​មាន​រូប​អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​ លោក សម រង្ស៊ី និង​ប្រធាន​គណបក្ស​បច្ចុប្បន្ន លោក កឹម សុខា។ (ស៊ុន ណារិន/VOA)

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ​សប្តាហ៍​មុន​ ​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន​១៩​ដែល​ធ្វើ​ការ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​មួយ​ភ្ជាប់​នឹង​ការ​វិភាគ​មាត្រា​នីមួយៗ​នៃ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​វិសោធនកម្ម​ស្តីពី​គណបក្ស​នយោបាយ​នោះ។ ​ពួក​គេបាន​សម្ដែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ថា ​វិសោធនកម្ម​នេះ​នឹង​រឹត​បន្តឹង​យ៉ាង​អយុត្តិធម៌​បន្ថែម​ទៀត​លើ​សេរីភាព​ជួបជុំ​ ​និង​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ ហើយ​វា​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា​ និង​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​មួយ​ចំនួន។​

លោក ​យឿង សុធារ៉ា​ មន្រ្តី​ច្បាប់ ​និង​អង្កេត​នៃ​គណៈ​កម្មាធិការ​ដើម្បី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដោយ​សេរី ​និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា ​ហៅ​កាត់​ថា​ ខុមហ្វ្រែល​ (Comfrel) ​ដែល​ជា​អង្គការ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​អង្គការ​១៩​ ដែល​បាន​ចូល​រួម​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ដែរ​នោះ ​លើក​ឡើង​ថា ​ស្ថាប័ន​ច្បាប់​កំពូល​ដែល​បាន​សម្រេច​ថា ​ច្បាប់​ដែល​មាន​ភាព​ចម្រូង​ចម្រាស​មួយ​នេះ​ស្រប​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ គឺជា​ស្ថាប័ន​ដែល​មាន​ចរិត​លក្ខណៈ​នយោបាយ ​ដោយសារ​សមាជិក​ភាគ​ច្រើន​មក​ពី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច។​

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖​

«សម្រាប់​សង្គម​ស៊ីវិល​ ​យើង​នៅ​តែ​យល់​ឃើញ​ថា​ វា​ជា​ការ​រឹត​ត្បិត​សិទ្ធិ​សេរីភាព។ ​ វា​មិន​ត្រឹម​តែ​ប៉ះពាល់​អ្នក​នយោបាយ​មួយ​រូប​ទេ ​ប៉ុន្តែ​វា​បាន​ជះ​ឥទ្ធិពល​រឹត​សិទ្ធិ​នយោបាយរបស់​ទណ្ឌិត​អី​ផ្សេងៗ​ សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បង្កើត​គណបក្ស​នយោបាយ ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ក្នុង​របប​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​សេរី​ ពហុ​បក្ស។​ ដូច្នេះ​ បើ​ក្រឡេក​ទៅ​មើល​ពីគោលការណ៍​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​គឺ​ថា​ វា​ដើរ​ចេញ​ឆ្ងាយ​ពី​អា​ហ្នឹង»។​

VOA ​មិន​អាច​ទាក់ទង​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​ពី​លោក ​អ៊ុត ឈន ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​ទេ។​

លោក ​ឡេង ប៉េងឡុង ​អ្នក​នាំពាក្យ​រដ្ឋសភា ​បាន​ប្រាប់​ VOA ​ថា​ រដ្ឋសភា​ទើប​តែ​បញ្ជូន​វិសោធន​កម្ម​ច្បាប់​នេះ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល ​ដើម្បី​ស្នើ​ទៅ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ឡាយ​ព្រះ​ហត្ថលេខា​ ​ដាក់​ឲ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​ការ​ប្រញាប់ ​បន្ទាប់ពី​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​បញ្ជូន​មក​រដ្ឋសភា​វិញ​កាលពី​ថ្ងៃអង្គារ​ម្សិល​មិញ។​

លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖​

«បញ្ជូន​មក​ពី​ម្សិល​ ហើយ​ខាង​រដ្ឋសភា​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​លិខិត​ស្នើ​ទៅ​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ ដើម្បី​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើ»។​

រូបឯកសារ៖ លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឆ្លើយ​សំណួរ​ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​សំណេះ​សំណាល​ជា​មួយ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុង​តំបន់​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​នៅ​ក្នុង​ភោជនីយដ្ឋាន Harvest Moon រដ្ឋ Virginia កាល​ពី​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ ទី០៦ ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០១៦។ (សឿន វឌ្ឍនា/VOA)
រូបឯកសារ៖ លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឆ្លើយ​សំណួរ​ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​សំណេះ​សំណាល​ជា​មួយ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុង​តំបន់​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​នៅ​ក្នុង​ភោជនីយដ្ឋាន Harvest Moon រដ្ឋ Virginia កាល​ពី​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ ទី០៦ ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០១៦។ (សឿន វឌ្ឍនា/VOA)

ការ​ស្នើ​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ស្តីពី​គណបក្ស​នយោបាយ​ជា​លើក​ទីមួយ​ កាល​ពី​ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​ទៅ​ ​បាន​កំណត់​ថា​ មេដឹកនាំ​គណបក្ស​នយោបាយ​ត្រូវ​តែ​ជា​ជន​គ្មាន​ទោស​ពៃរ៍។​ វិសោធនកម្ម​នា​ពេល​នោះ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​រចនា​សម្ព័ន្ធដឹក​នាំ​របស់​គណបក្ស​ជំទាស់​ ​និង​បង្ខំ​ឲ្យ​លោក ​សម រង្ស៊ី​ ​ដែល​កំពុង​និរទេស​ខ្លួន​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ​លាលែង​ពី​តំណែង​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​ជំទាស់។ ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​បាន​រិះគន់​ខ្លាំងៗ​ថា វិសោធនកម្ម​នោះ​មាន​គោល​ដៅ​បញ្ចប់​ដំណើរ​ការ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។​

រី​ឯ​ការ​ស្នើ​វិសោធនកម្ម​លើក​ទី២​នេះ​បាន​កំណត់​ថា​ ​គ្រប់​គណបក្ស​នយោបាយ​ទាំង​អស់​នឹង​ត្រូវ​រំលាយ​ចោល​ ប្រសិន​បើ​មាន​ទំនាក់​ទំនង​ជាមួយ​បុគ្គល​ដែល​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​បទ​ល្មើស​មជ្ឈិម​ ឬ​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ណា​មួយ។​

ការស្នើ​ និង​ការ​អនុម័ត​សេចក្តី​ស្នើ​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ស្តីពី​គណបក្ស​នយោបាយ​ទំាង​ពីរ​ធ្វើ​យ៉ាង​តក់​ក្រហល់​ទៅ​តាម​ការ​បញ្ជា​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ​ហ៊ុន សែន​ ដូច​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ ​ជា​ចេតនា​ផ្តាច់​លោក ​សម រង្ស៊ី​ ចេញ​ពី​ការ​ចូលរួម​សកម្មភាព​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ ​និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។​ អតីត​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នេះ​ក៏​កំពុង​រស់​នៅ​ដោយ​និរទេស​ខ្លួន​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​ដើម្បី​គេច​ចេញ​ពី​ការ​ដាក់​ទោស​ដោយ​តុលាការ​កម្ពុជា​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​ជា​ច្រើន៕

XS
SM
MD
LG