ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលជាអ្នកគោរពប្រណិប័តន៍ពុទ្ធសាសនា។ ក្នុងរយៈពេល១៥ថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃ១រោច ខែភទ្របទ ដែលជាថ្ងៃកាន់បិណ្ឌទី១ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥រោច ឬហៅថាថ្ងៃភ្ជុំធំ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅតាមភូមិនីមួយៗ បានចែកវេនគ្នា យកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ញាតិការទាំងប្រាំពីរសន្ដាន ដែលបានចែកឋានទៅ។
ក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌឆ្នាំនេះ គេឃើញស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជាមានការកើនកម្តៅយ៉ាងខ្លាំងជាបន្តបន្ទាប់ ចាប់តាំងពីលោក កឹម សុខា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែកញ្ញា ការបង្ក្រាបលើសារព័ត៌មានដែលមិនចំណុះរដ្ឋាភិបាល ការចោទសហរដ្ឋអាមេរិកជាអ្នកនៅពីក្រោយគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលជាដើម។
ការណ៍នេះ ធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-អាមេរិក មានភាពល្អក់កករយ៉ាងខ្លាំង រហូតឈានដល់មានការថ្លែងវោហារសាស្រ្តវាយប្រហារអាមេរិក ពីសំណាក់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន។ ខណៈដែលសហរដ្ឋអាមេរិកក៏មិនអាចនៅស្ងៀមដែរនោះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា ក៏បានច្រានចោលរាល់ការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ព្រមទាំងបានព្រមានកម្ពុជាថា ទង្វើរ និងសកម្មភាពទាំងនោះ នឹងធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសប្រជាជនកម្ពុជាតែម្តង ដែលជាអ្នកខាតបង់។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនៅតាមបណ្តាវត្តអារាមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅតែធ្វើឡើងដូចកាលកំណត់ ហើយស្ថានភាពនយោបាយ មិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើបុណ្យរបស់ពួកគេនោះទេ។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់ពលរដ្ឋដែលចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌនៅ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ស្ថិតក្នុងសម្លៀកបំពាក់អាវស សំពត់ខ្មៅ អ្នកស្រី នូ លីណា ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលបានចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌនៅវត្តឧណ្ណាលោម ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ លើកឡើងថា អ្នកស្រីនៅតែចូលរួមប្រារព្ធពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌដូចធម្មតា ដោយមិនបារម្ភពីស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជានោះទេ។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា បើទោះបីជាស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជា ហាក់មានភាពរកាំរកូស និងឡើងកម្តៅក្តៅ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចបែងចែកច្បាស់លាស់រវាងការធ្វើបុណ្យទាន និងរឿងនយោបាយ។
ពលរដ្ឋវ័យ៣៥ឆ្នាំរូបនេះ បញ្ជាក់ថា៖
«ខ្ញុំគិតថា អត់មានអីប៉ះពាល់ទេ ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋឥឡូវមានការចេះដឹងច្រើន គេចេះបែងចែក។ រឿងនយោបាយគេបែងចែកខាងនយោបាយ ខាងព្រះពុទ្ធសាសនានៅតែរក្សាដដែល ពីព្រោះយើងជាប្រជាពលរដ្ឋប្រកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា»។
គេសង្កេតឃើញថា ក្នុងពិធីកាន់បិណ្ឌឆ្នាំនេះ នៅតាមបណ្តាវត្តអារាមមួយចំនួនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មិនសូវមានភាពអ៊ូអរខ្លាំង ដូចក្នុងពិធីកាន់បិណ្ឌកាលពីឆ្នាំមុនៗនោះទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋយល់ថា ការដែលវត្តអារាមមួយចំនួននៅកម្ពុជាមិនសូវអ៊ូអរដូច្នេះ គឺដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋសម្រុកធ្វើដំណើរទៅតាមបណ្តាខេត្តដែលជាស្រុកកំណើតរបស់ពួកគេ។
លោក ឈូក វណ្ណរ័ត្ន ពលរដ្ឋរស់នៅសង្កាត់ទួលសង្កែរ និងកំពុងចូលរួមកាន់បិណ្ឌទី១១ នៅវត្តឧណ្ណាលោមដែរនោះ មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងនាមជាអ្នកកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធមួយរូប លោកត្រូវតែចូលរួមធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលជូនជីដូនជីតាទៅតាមប្រពៃណី។
ពុទ្ធសាសនិកដែលទើបតែបានទៅចូលរួមកាន់បិណ្ឌជាច្រើនវត្តរូបនេះបន្ថែមថា ពិធីកាន់បិណ្ឌក្នុងឆ្នាំនេះ មិនសូវអ៊ូអរដូចកាលពីឆ្នាំមុនៗនោះទេ ទោះជាយ៉ាងណាលោកថា អំឡុងពេលកំពុងប្រារព្ធពិធីកាន់បិណ្ឌ លោកត្រូវទុកស្ថានការណ៍នយោបាយដែលកំពុងកើនកម្តៅនោះមួយឡែក។
លោក ឈូក វណ្ណរ័ត្ន មានប្រសាសន៍ថា៖
«ការធ្វើបុណ្យគឺជារឿងមួយខុសពីនយោបាយ ហើយធ្វើបុណ្យធ្វើឲ្យផុត យើងធ្លាប់ធ្វើតាមប្រពៃណីយើង យើងថាធ្វើឲ្យរួចតាមប្រពៃណីយើង។ ប៉ុន្តែក្នុងគោលនយោបាយយើងសព្វថ្ងៃយើងក៏មានការបារម្ភច្រើនដែរ ហើយយើងចេះតែព្រួយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលយើង»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតដែលកំពុងកាន់ធូបអុជថ្វាយព្រះ លោក សួរ ទី ថ្លែងប្រាប់ VOA ថាបើទោះជាស្ថានភាពនយោបាយនៅពេលនេះមានការប្រែប្រួល និងកើនកម្តៅខ្លាំង ក៏លោកនៅតែបន្តចូលរួមប្រារព្ធពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌជាធម្មតា ដូចទៅនឹងឆ្នាំមុនៗ។
លោកក៏បានលើកឡើងថា កម្តៅនយោបាយមិនអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនេះបានទេ។ បើទោះជាបែបនេះក្តី បុរសវ័យជាង៤០ឆ្នាំប្លាយរូបនេះ បានបន្ថែមដោយរំពឹងថា កុសលបុណ្យដែលប្រជាពលរដ្ឋកំពុងធ្វើ នឹងអាចជួយឲ្យស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា មានភាពប្រសើរឡើង។
លោក សួរ ទី បញ្ជាក់ថា៖
«នយោបាយអត់មានអីទេ ម្តងក្តៅ ម្តងត្រជាក់ ម្តងវាឧណ្ឌ វាអញ្ចឹងហើយ។ កម្តៅហ្នឹងវាឡើង ប៉ុន្តែបើយើងធ្វើបុណ្យឲ្យច្រើនទៅ វាត្រជាក់វិញទៅ។ បុណ្យវាជួយ»។
នៅមុនពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌកាលពីឆ្នាំទៅ កម្តៅនយោបាយនៅកម្ពុជាក៏បានកើនឡើងផងដែរ នៅពេលដែលតុលាការកាត់ទោស លោក កឹម សុខា ដែលពេលនោះជាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយកំបាំងមុខឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល៥ខែ ពីបទបដិសេធមិនចូលខ្លួនពាក់ព័ន្ធសំណុំរឿងស្នេហា ទោះជាយ៉ាងណា នាពេលនោះលោក កឹម សុខា មិនត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារនោះទេ។
ចំណែកនៅមុនពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌឆ្នាំនេះ លោក កឹម សុខា ដែលទើបឡើងជាប្រធានគណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចសម្រុកចូលក្នុងផ្ទះចាប់ខ្លួនលោកទាំងកណ្តាលយប់ កាលពីថ្ងៃទី២ ឈានចូលថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញានេះ និងត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើក្បត់ជាតិ និងឃុំខ្លួនលោកនៅពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
ក្រោយការចាប់ខ្លួនមេបក្សជំទាស់ដ៏ធំនៅកម្ពុជា សហគមន៍អន្តរជាតិ រួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប អង្គការសហប្រជាជាតិ អូស្ត្រាលី អង់គ្លេស និងអង្គការអន្តរជាតិធំៗ បានប្រតិកម្មជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបានសម្តែងក្តីបារម្ភចំពោះស្ថានការណ៍នយោបាយ និងការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខ។
ទោះជាយ៉ាងណា ការបារម្ភនេះត្រូវបានច្រានចោល ដោយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរំឭកដល់អង្គរដ្ឋទូតទាំងអស់ ឲ្យគោរពឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព អព្យាក្រឹត្យ និងច្បាប់កម្ពុជា និងកុំជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ព្រមទាំងបានបញ្ជាក់ថា លោក កឹម សុខា បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសក្បត់ជាតិ ដែលត្រូវចាត់ការដោយតុលាការ៕