ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

កម្ពុជា​ស្នើសុំ​ជំនួយ​បចេ្ចកទេស​ពី​អង្គការ​ហាម​ឃាត់​អាវុធ​គីមី​ដើម្បី​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​កាក​សំណល់​អាវុធ​សល់​ពីសង្គ្រាម​ក្នុង​ទស​វត្សរ៍​១៩៦០​ ​និង​១៩៧០


រូបឯកសារ៖ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ថ្លែង​ទៅកាន់​កិច្ច​ប្រជុំ​មហាសន្និបាត​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ នៅ​ទីស្នាក់ការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិនៅបុរីញូវយ៉ក សហរដ្ឋ​អាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី២២​​ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧។
រូបឯកសារ៖ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ថ្លែង​ទៅកាន់​កិច្ច​ប្រជុំ​មហាសន្និបាត​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ នៅ​ទីស្នាក់ការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិនៅបុរីញូវយ៉ក សហរដ្ឋ​អាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី២២​​ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧។

លោក​ ​ប្រាក់ សុខុន​ ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ និង​សហ​ប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ​ បាន​ស្នើ​អង្គការ​ហាម​ឃាត់​អាវុធ​គីមី​ ​ហៅកាត់​ថា​ OPCW ​ឲ្យ​ចូលរួម​ជួយ​ក្នុង​ការ​ពិនិត្យ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​កាក​សំណល់​មួយ​ចំនួន​ ដែល​សង្ស័យ​ថា​ ជា​អាវុធគីមី​ ​នៅ​ក្នុង​ទីតាំង​ជា​ច្រើន​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា។​ ​នេះ​បើ​យោងតាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ ​ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​កាលពីពេល​ថ្មីៗ​នេះ។​

ការ​ស្នើ​សុំ​របស់​លោក ​ប្រាក់​ សុខុន​ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន​ ​បាន​ឌឺដង​ដល់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ ទាក់​ទិន​នឹង​កាក​សំណល់​សង្គ្រាម​វៀតណាម​ កាលពី​ជាង​៤០​ឆ្នាំ​មុន។​

សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា​ ចុះថ្ងៃ​ទី​១​ ខែវិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ​២០១៧​ ​បាន​បញ្ជាក់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ លោក​ ​ប្រាក់ សុខុន​ ​បាន​ផ្ញើលិ​ខិត​មួយ​ច្បាប់​ប្រាប់​លោក​ Ahmet Uzumcu ​អគ្គ​នាយក​នៃ​អង្គការ​ហាម​ឃាត់​អាវុធគីមីប្រទេស​ មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ឡាអេ ​ប្រទេសហូឡង់ថា​ កម្ពុជា​បាន​រក​ឃើញ​អាវុធ​គីមី​ ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការ​ពិនិត្យ​ និង​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ឡើង​វិញ។​

លោក​ ប្រាក់ សុខុន​ បាន​លើកឡើង​ក្នុង​លិខិត​របស់​លោក​ថា​ ​ប្រតិបត្តិការ​បោស​សម្អាត​មីន​ និង​កាកសំណល់​សង្គ្រាម​ដែល​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​តំបន់​ជាច្រើន​នៃ​ផ្ទៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា ​បាន​ប្រទះ​ឃើញ​អាវុធ​គីមី​មួយ​ចំនួន​ ​ដោយ​បាន​សំដៅ​ដល់​វត្តមាន​នៃ​អាវុធ​គីមីនៅ​ខេត្ត​មណ្ឌលគីរី​ ​ដែល​ត្រូវបាន​រក​ឃើញ​កាល​ពី​ខែមីនា​ និង​មេសា​ ឆ្នាំ២០១២ ​និង​កាកសំណល់​អាវុធ​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ ដែល​ត្រូវបាន​រក​ឃើញ​នៅ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង​ នៅ​ដើមខែ​តុលា​ ឆ្នាំ​២០១៧។​

លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​កម្ពុជា​ បាន​បញ្ជាក់​ឲ្យដឹង​បន្ត​ថា​ មកដល់​សព្វថ្ងៃ​ ​មាន​ទីតាំង​ចំនួន​៣៤​កន្លែង​ ដែលត្រូវ​បាន​រកឃើញ​ថា​ មាន​ផ្ទុក​អាវុធ​សង្ស័យ​ថា​ ជា​អាវុធ[​គីមី]។​ ​ដោយ​បាន​ចាត់ទុក​ថា​ ការ​រក​ឃើញ​អាវុធដែល​មិន​បាន​បញ្ជាក់​ពី​ប្រទេស​ដែល​ផលិត​ ឬ​ប្រភេទ​អ្វី​នោះ​ ​ជាការ​ប្រឈម​មុខ​នឹង​មហន្តរាយ។​

សេច​ក្តីប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​បាន​សរសេរ​ក្នុង​ន័យដើម​ថា៖​

«ស្នើ​សុំជំនួយ​ពីអង្គការ​ហាម​ឃាត់​អាវុធ​គីមី​ ក្នុង​ដំណើរការ​ពិនិត្យ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​គ្រឿង​ផ្ទុះ​ទាំងអស់​ នៅ​តាម​ទីតាំង​ដែល​បាន​ស្គាល់​រួច​ហើយ​ និង​ជំនួយ​ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​ការ​ស្រាវជ្រាវ​បន្ថែម​ទៀត​ ​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​អាវុធ​គីមី​ ព្រម​ទាំង​ការ​បោស​សម្អាត​ និង​ការ​បំផ្លាញ​អាវុធ​ទាំង​នេះ​ នៅថ្ងៃ​អនាគត»។​

អង្គការ​ហាម​ឃាត់​អាវុធគីមី​មិន​ទាន់​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​សំណួរ​របស់​ VOA ​ទាក់​ទិន​ការ​ស្នើ​សុំ​របស់​លោក​ ​ប្រាក់ សុខុន​ ឲ្យជួយ​ពិនិត្យ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​កាក​សំណល់​អាវុធ​ដែល​សង្ស័យ​ថា ជា​អាវុធគីមី។​

VOA ​ព្យាយាម​សុំការ​អធិប្បាយ​ពី​លោក​ ហេង រតនា អគ្គនាយក​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​សកម្មភាព​កម្ចាត់​មីន​នៅ​កម្ពុជា​ ​ហៅ​កាត់​ថា​ ​ស៊ីម៉ាក់​ (CMAC)​ តែ​ទូរស័ព្ទ​របស់​លោក​រោទិ៍​គ្មាន​អ្នកទទួល។​ ស្ថានទូត​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រចាំ​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ​ក៏​មិន​ទាន់​ឆ្លើយ​តប​ចំពោះ​លិខិត​របស់​ក្រសួង​បរទេស​ផង​ដែរ​មក​ដល់​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទនេះ។​ ​នៅថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ VOA ​ក៏​មិនទាន់​អាច​ទាក់​ទង​ លោក ​ជុំ សុន្ទរី​ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការ​បរទេស​បាន​ដែរ​ ដើម្បី​សុំការ​អធិប្បាយ​ ទាក់​ទិន​លិខិត​របស់​លោក ​ប្រាក់​ សុខុន។​

នៅ​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ បាន​ស្នើ​ឲ្យឯក​អគ្គ​រដ្ឋទូតអាមេរិក​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា​ គិត​គូរ​លើ​បញ្ហា​គ្រាប់​បែក​គីមី​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​ស្វាយរៀង​ ​ក៏​ដូចជា​គ្រាប់បែក​ផ្សេង​ទៀត។​ ​លោកថា​ វា​ជា​សំណល់​របស់​អាមេរិក​ក្នុង​ចំណោម​គ្រាប់បែក​ទម្លាក់កាល​ពី​សង្គ្រាម​វៀតណាម​ជាង​៤០​ឆ្នាំ​មុន​ ​ដែល​មាន​ទម្ងន់​ជិត​៣​លាន​តោន​ ​ហើយ​កំពុង​កប់​ក្នុង​ដី​កម្ពុជា។​ ​លោក​ ​ហ៊ុន សែន​ ​ក៏​ធ្លាប់​បាន​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថា​ ​គ្រាប់​បែក​ទើប​តែ​នឹង​រក​ឃើញ​ក្នុង​ពេល​មាន​ភាព​រកាំរកោះ​ជាមួយ​អាមេរិក​ កំពុង​បង្ក​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​ ​និង​គំរាម​កំហែង​ដល់​អាយុ​ជីវិត​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​តំបន់​នោះ។​

លោក មាស នី​ អ្នក​សិក្សាស្រាវ​ជ្រាវ​កិច្ច​អភិវឌ្ឍសង្គម​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ​ជា​ការណ៍គួរ​ឲ្យ​មន្ទិល​ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជាបាន​សើរើ​បញ្ហា​អាវុធ​គីមី​នេះមក​ប្រឆាំង​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ ​នៅ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ។​ ​លោក​បាន​ប្រាប់​ VOA ​បន្ថែម​ថា​ វាជា​រឿង​សមស្រប​មួយ​ដែលរដ្ឋាភិបាល​បាន​ស្នើភាគី​ផ្សេង​ទៀត​ ឲ្យមក​ពិនិត្យ​ និង​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ថា​ តើ​កាក​សំណល់​អាវុធ​ដែល​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​នោះ​ ជាអាវុធ​គីមី​ពិត​ប្រាកដ​ឬ​យ៉ាងណា។​

«ខ្ញុំ​វា​ពិបាក​និយាយ​ថា​ អា​ហ្នឹង​វាជារឿង​នយោបាយ​ ឬក៏​រឿង​បច្ចេកទេស​ ដោយសារ​តែ​ យើង​អត់​មាន​អ្នក​ជំនាញ​បាទ។ អីចឹង​ បើសិន​ជារឿង​ដែល​វាជា​រឿង​បច្ចេកទេស​ដែល​ថា​ វា​ជាតិ​គីមីមែន​ ហើយ​យើង​និយាយ​ថា​ អាហ្នឹង​ជារឿង​នយោបាយ​ ក៏​វា​ខ្ញុំ​ហ្នឹង​វា​ក្បត់​ វិជ្ជាជីវៈ​របស់​ខ្លួន​ឯង»។​

អ្នក​វិភាគ​បញ្ហា​សង្គម​ និង​នយោបាយ​រូប​នេះ​បាន​រំឭក​ថា​ ក្នុង​សម័យ​សង្គ្រាម​ លោក​កម្រ​បាន​ឃើញ​ ឬ​ប្រាប់​អំពី​វត្តមាន​នៃ​អាវុធ​គីមីក្នុង​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ ​ក្រៅ​ពី​ប្រភេទ​គ្រាប់​បែក​ទម្លាក់​ពីយន្ត​ ហោះ​ B-52​ ​របស់​អាមេរិក។​

លោក មាស នី​ ​បាន​ពណ៌នា​យ៉ាង​ដូច្នេះ៖​

«កាលណោះ​មាន​ ​មាន​តែ​គ្រាប់​បែក​ ​គេហៅ​ថា​ គ្រាប់​បែក Napal ​បាទ។​ ​គ្រាប់​បែក​ Napal ​ហ្នឹង​ជា​ផ្នែក​គ្រាប់​ប្រភេទ​គ្រាប់​បែក​មួយ​ដែល​ទម្លាក់​មក​ទៅ​ វា​មាន​ជា​អណ្តាត​ភ្លើងអីចឹង។​ វា​អាច​ឆេះ​ផ្ទះ​ ឬ​ឆេះ​អី​ធំៗ​អីចឹង​ណា៎​ ឆេះ​ជា​របៀប​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​ ហើយ​និង​មួយទៀត​ដែល​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ឮដែរ​ វា​ជា​របៀប​ ហៅ​គ្រាប់បែក​ Bombi។​ អាគ្រាប់​បែក​ Bombi ហ្នឹង​កាលណា​ទម្លាក់​មក​ហ្នឹង​ វាៗ​មាន​អាគ្រាប់​តូចៗ​ វា​ធ្លាក់​មក​ហ្នឹង​ វា​រមៀល​រអិល​ធ្លាក់​ចូល​ទៅតាម​ត្រង់​សេ​ អីហ្នឹង។​ អាហ្នឹង​មាន»។​

អ្នក​វិភាគ​រូប​នេះ​ថ្លែង​បន្ត​ទៀត​ថា៖​

«ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​អាវុធគីមី​ តាម​ខ្ញុំ​នៅ​ចាំ​ ​ដោយ​សារ​ខ្ញុំ​នៅ​ស្វាយរៀង​ទាល់​តែ​ដល់​ការ​ទម្លាក់​គ្រាប់​បែក​របស់​អាមេរិក​ហ្នឹង​ចប់។​ ​ហើយ​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​នៅ​ជាមួយ​ហ្នឹង​តាំង​ពី​មុន​ឆ្នាំ​១៩៧០​ទៀត​បាទ។​ ប្រហែល​ជា​ឆ្នាំ១៩៦៩​ ដើមឆ្នាំ​១៩៧០​អីហ្នឹង​ មាន​ទម្លាក់​មក​ដល់​ម្តុំ​ក្បែរ​ផ្ទះ​ខ្ញុំ​អីហ្នឹង​ ហើយ​ពេល​យប់​ហ្នឹង​មាន​ B-52 ​អី​ទម្លាក់​ មិន​ឆ្ងាយ​ប៉ុន្មាន​ពី​ផ្ទះ​ខ្ញុំ។​ ដូច​ជា​ ខ្ញុំមិន​បាន​ដឹង​ឮ​ពីរឿង​គ្រាប់​បែក​គីមី​ហ្នឹង​ទេ​បាទ។​ ខ្ញុំ​ក៏​ឆ្ងល់​ដែរ​ ហេតុអី​ក៏គ្រាប់​បែក​ទាំងអស់​ហ្នឹង​ ទើប​រក​ឃើញ​ឥឡូវ​នេះ​ ហើយ​រក​ឃើញ​សុទ្ធតែ​ជាគ្រាប់​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ​ទៀត​បាទ»។​

កាលពី​ជាង​៤០​ឆ្នាំ​មុន​ ​ផ្នែក​ខ្លះ​នៃ​ទឹកដី​កម្ពុជា​បាន​រង​ការ​ទម្លាក់​គ្រាប់​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ នៅគ្រា​ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ធ្វើ​សង្គ្រាម​ជាមួយ​វៀតណាម​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ហាណូយ។​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ទម្លាក់​គ្រាប់​បែក​ជាច្រើន​តាម​យន្តហោះ​ចម្បាំង​របស់​ខ្លួន​ ​ដោយ​បាន​ឆ្លង​ចូល​មក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ ដែល​មាន​ព្រំប្រទល់​ជាប់​នឹង​ប្រទេស​វៀតណាម។​

រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ចំណាយ​ថវិកា​ជាង​១៦០​លាន​ដុល្លារ​រយៈពេល​ប្រមាណ​ជា​២០​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​នេះ​ ​សម្រាប់​គម្រោង​បោស​សម្អាត​គ្រាប់មីន​ ​និង​យុទ្ធភណ្ឌ​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ​នៅ​កម្ពុជា។​ ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​ក៏​បាន​ផ្តល់​ជំនួយ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដល់​កម្ពុជា​ ​ដោយ​ផ្តោត​លើ​វិស័យ​យោធា​ ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ ​កសិកម្ម​ ​សេដ្ឋកិច្ច​ ​និង​អប់រំ​ជាដើម៕

XS
SM
MD
LG