ភ្នំពេញ —
របាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់អង្គការឃ្លាំមើលបរិស្ថានមួយបានឱ្យដឹងថាសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (IFC) របស់ធនាគារពិភពលោកនិងធនាគារអាឡឺម៉ង់ (Deutsche Bank) បានកំពុងផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់ក្រុមហ៊ុនកៅស៊ូរបស់វៀតណាមចំនួន២ដែលកំពុងឃុបឃិតជាមួយមន្ត្រីមានអំណាចនៅកម្ពុជាដើម្បីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងដកហូតដីធ្លីពលរដ្ឋមូលដ្ឋានដោយខុសច្បាប់។
អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស (Global Witness) បានចេញរបាយការណ៍មួយ (Rubber Barons) នៅថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ ថាសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនិងធនាគារអាឡឺម៉ង់ បានផ្តល់ឧបត្ថម្ភធនដល់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមចំនួនពីរគឺក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាម (Vietnam Rubber Group) និងក្រុមហ៊ុន ហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ (Hoang Anh Gia Lai) ដែលកំពុងរំលោភច្បាប់ព្រៃឈើរបស់កម្ពុជាដោយបានកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យនិងប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពពលរដ្ឋនៅទីនោះ។
អ្នកស្រី មេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស (Megan MacInnes ) ប្រធានក្រុមការងារដីធ្លីរបស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានថ្លែងថាគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមទាំងពីនេះ គ្មានតម្លាភាព គ្មានការចូលរួមពីពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន គ្មានសំណង និងមានការប្រើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើម្បីការពារដីចំការឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ។
លោកស្រី មេហ្គាន បានបញ្ជាក់ថា៖ «វាគ្មានតម្លាភាពទាល់តែសោះពីដំណើរការចរចារវាងក្រុមហ៊ុននិងរដ្ឋាភិបាល។ ពុំមានអ្នកភូមិណាម្នាក់ត្រូវបានប្រឹក្សាយោបល់មុនពេលផ្តល់ដីសម្បទាននោះទេ ... ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបានយកដីរបស់ពួកគេដោយមិនបានឱ្យដំណឹងជាមុន ហើយមានពេលខ្លះពួកគេក្រោកឡើងទាំងកណ្តាលយប់ឃើញត្រាក់ទ័រកំពុងឈូសកំទេចដីចំការរបស់ពួកគេ ដូច្នេះដីចំការ ព្រៃឈើ និងលទ្ធភាពចិញ្ចឹមសត្វរបស់ពួកគេបានបាត់បង់ នាំឱ្យភាពក្រីក្រពួកគេកាន់តែកើនឡើង»។
របាយការណ៍ដដែលនេះបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថាបានផ្ដល់អាជ្ញាបណ្ណសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងបំពានច្បាប់ហើយមិនបានចាត់វិធានការណ៍ពេលក្រុមហ៊ុនទាំងពីរបំពានច្បាប់ដោយបើកចំហ។
យោងតាមច្បាប់ភូមិបាលកម្ពុជា ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនមួយមិនអាចឲ្យលើសពីមួយម៉ឺនហិកតាទេ។ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុន ហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយទទួលបានជិត ៥ម៉ឺនហិកតាចំណែកឯក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមទទួលបានជាង១,៦សែនហិកតាដែលលើសពីច្បាប់កំណត់១៦ដង។
ត្រឹមឆ្នាំ២០១២ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាង២,៦លានហិកតាភាគច្រើនសម្រាប់ដំណាំកៅស៊ូស្មើនឹង៧៣ភាគរយនៃផ្ទៃដីកសិកម្មរបស់ប្រទេសទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ។
លើសពីនេះទៀត រូបភាពថតពីផ្កាយរណបដោយអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានបង្ហាញពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់យ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង នៅខាងក្នុងនិងខាងក្រៅតំបន់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលផ្តល់ឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះ នៅចន្លោះខែមករាឆ្នាំ២០១១និងខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៣។
យោងតាមសាក្សីនិងការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួន អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ប្រទេសអង់គ្លេសនេះបានចោទប្រកាន់ការរំលោភច្បាប់ដោយបើកចំហនេះ ដោយបានសហការជាមួយឈ្មួញខុសច្បាប់និងមន្ត្រីមានអំណាចក្នុងស្រុក។ នេះបើតាមអ្នកស្រីមេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស។
«យើងក៏បានរកឃើញថាក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាកំពុងសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនលោកឧកញ៉ាទ្រី ភាព ដើម្បីកាប់និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីតំបន់សម្បទានទាំងនោះក្នុងខេត្តរតនគិរី ស្របពេលដែលសាខារបស់ក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមចំនួនពីរគឺក្រុមហ៊ុនដុងភូ និងដុងណាវ កំពុងសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនសេង ឃាង ដែលអង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោកបានរកឃើញថាបានកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់នៅទូទាំងប្រទេស»។
នៅពេលអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេសបានសាកសួរ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះបានច្រានចោលពីការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើឃុបឃឹតទាំងនោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រីមេហ្គាន។
បន្ទាប់ពីបានផ្ទៀងផ្ទាត់ អង្គការឃ្លាំមើលពិភលោក បានឱ្យដឹងថាសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិបានកំពុងតែវិនិយោគទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត១៥លានដុល្លារដែលស្មើនឹងភាគហ៊ុនជិត៥ភាគរយ រីឯធនាគារអាឡឺម៉ង់កំពុងមានភាគហ៊ុន៤,៥លានដុល្លារក្នុងក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ។
លោក ហាន់ហ្វ្រែដ វ៉ុន ហ៊ីនដឹនប៊ឺក (Hannfried von Hindenburg) អ្នកនាំពាក្យសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក បានថ្លែងថាស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះនឹងស៊ើបអង្កេតលើភាពមិនប្រក្រតីរបស់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមមួយនេះ ហើយនឹងចាត់វិធានការប្រសិនបើរកឃើញដូចអ្វីដែលអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស រកឃើញ។
«របាយការណ៍នេះទើបតែចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ ដូច្នេះវាជាការលំបាកសម្រាប់យើងក្នុងការចាត់វិធានការក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែប៉ុន្មានម៉ោងនោះ។ ប្រសិនបើអ្នកសួរថា តើយើងនឹងចាត់វិធានការនៅពេលខាងមុខទេ ចម្លើយគឺថាយើងនឹងស៊ើបអង្កេតឱ្យបានស៊ីជម្រៅចំពោះករណីនេះ។ អ្វីដែលយើងនឹងធ្វើគឺថាយើងនឹងនិយាយទៅកាន់ផ្នែកមូលនិធិវិនិយោគឱ្យចាត់វិធានការអ្វីម៉្យាង ប៉ុន្តែយើងមិនទាន់អាចឆ្លើយបានថាជាវិធានការអ្វីនោះទេ»។
អ្នកស្រី មេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស បានរិះគន់ស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងពីរនេះថាមិនបានសិក្សាឱ្យបានលម្អិតពីគម្រោងដែលខ្លួនវិនិយោគ ជាលទ្ធផលពួកគេបានផ្តល់មូលនិធិដល់គម្រោងដែលផ្ទុយស្រឡះពីគោលនយោបាយបរិស្ថាននិងសង្គមរបស់ស្ថាប័នទាំងពីរនេះ។
អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានស្នើឱ្យសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ និងធនាគារអាឡឺម៉ង់ដកមូលនិធិវិនិយោគរបស់ខ្លួនពីគម្រោងនេះក្នុងរយៈពេល៦ខែ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុននេះនៅតែមិនព្រមបញ្ឈប់សកម្មភាពល្មើសច្បាប់របស់ខ្លួន។
តំណាងក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជាមិនអាចទំនាក់ទំនងបានទេនៅថ្ងៃនេះ រីឯតំណាងក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ បានបិទទូរស័ព្ទបន្ទាប់ពីវីអូអេខេមរភាសាបានសួរពីប្រតិកម្មទៅនឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស។
លោកបណ្ឌិត ហ៊ាន វណ្ណហន អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មរបស់ក្រសួងកសិកម្ម បានថ្លែងថានាពេលកន្លងមករដ្ឋាភិបាលបានដកហូតដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីក្រុមហ៊ុនប្រមាណពី២០ទៅ៣០ក្រុមហ៊ុនដោយសារមិនគោរពតាមលក្ខខណ្ឌវិនិយោគ។
ចំពោះប្រតិកម្មជុំវិញរបាយការណ៍របស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស លោកបានផ្ទេរសំណួរ
នេះទៅលោកចាយ សុគន្ធ ប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការនិងស្ថិតិនៃក្រសួងកសិកម្ម ប៉ុន្តែលោកចាយ សុគន្ធបានបិទទូរស័ព្ទពេលសួរពីសំណួរនេះ៕
អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស (Global Witness) បានចេញរបាយការណ៍មួយ (Rubber Barons) នៅថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ ថាសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនិងធនាគារអាឡឺម៉ង់ បានផ្តល់ឧបត្ថម្ភធនដល់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមចំនួនពីរគឺក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាម (Vietnam Rubber Group) និងក្រុមហ៊ុន ហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ (Hoang Anh Gia Lai) ដែលកំពុងរំលោភច្បាប់ព្រៃឈើរបស់កម្ពុជាដោយបានកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យនិងប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពពលរដ្ឋនៅទីនោះ។
អ្នកស្រី មេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស (Megan MacInnes ) ប្រធានក្រុមការងារដីធ្លីរបស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានថ្លែងថាគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមទាំងពីនេះ គ្មានតម្លាភាព គ្មានការចូលរួមពីពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន គ្មានសំណង និងមានការប្រើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើម្បីការពារដីចំការឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ។
លោកស្រី មេហ្គាន បានបញ្ជាក់ថា៖ «វាគ្មានតម្លាភាពទាល់តែសោះពីដំណើរការចរចារវាងក្រុមហ៊ុននិងរដ្ឋាភិបាល។ ពុំមានអ្នកភូមិណាម្នាក់ត្រូវបានប្រឹក្សាយោបល់មុនពេលផ្តល់ដីសម្បទាននោះទេ ... ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបានយកដីរបស់ពួកគេដោយមិនបានឱ្យដំណឹងជាមុន ហើយមានពេលខ្លះពួកគេក្រោកឡើងទាំងកណ្តាលយប់ឃើញត្រាក់ទ័រកំពុងឈូសកំទេចដីចំការរបស់ពួកគេ ដូច្នេះដីចំការ ព្រៃឈើ និងលទ្ធភាពចិញ្ចឹមសត្វរបស់ពួកគេបានបាត់បង់ នាំឱ្យភាពក្រីក្រពួកគេកាន់តែកើនឡើង»។
របាយការណ៍ដដែលនេះបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថាបានផ្ដល់អាជ្ញាបណ្ណសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងបំពានច្បាប់ហើយមិនបានចាត់វិធានការណ៍ពេលក្រុមហ៊ុនទាំងពីរបំពានច្បាប់ដោយបើកចំហ។
យោងតាមច្បាប់ភូមិបាលកម្ពុជា ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនមួយមិនអាចឲ្យលើសពីមួយម៉ឺនហិកតាទេ។ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុន ហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយទទួលបានជិត ៥ម៉ឺនហិកតាចំណែកឯក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមទទួលបានជាង១,៦សែនហិកតាដែលលើសពីច្បាប់កំណត់១៦ដង។
ត្រឹមឆ្នាំ២០១២ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាង២,៦លានហិកតាភាគច្រើនសម្រាប់ដំណាំកៅស៊ូស្មើនឹង៧៣ភាគរយនៃផ្ទៃដីកសិកម្មរបស់ប្រទេសទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ។
លើសពីនេះទៀត រូបភាពថតពីផ្កាយរណបដោយអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានបង្ហាញពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់យ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង នៅខាងក្នុងនិងខាងក្រៅតំបន់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលផ្តល់ឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះ នៅចន្លោះខែមករាឆ្នាំ២០១១និងខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៣។
យោងតាមសាក្សីនិងការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួន អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ប្រទេសអង់គ្លេសនេះបានចោទប្រកាន់ការរំលោភច្បាប់ដោយបើកចំហនេះ ដោយបានសហការជាមួយឈ្មួញខុសច្បាប់និងមន្ត្រីមានអំណាចក្នុងស្រុក។ នេះបើតាមអ្នកស្រីមេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស។
«យើងក៏បានរកឃើញថាក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាកំពុងសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនលោកឧកញ៉ាទ្រី ភាព ដើម្បីកាប់និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីតំបន់សម្បទានទាំងនោះក្នុងខេត្តរតនគិរី ស្របពេលដែលសាខារបស់ក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមចំនួនពីរគឺក្រុមហ៊ុនដុងភូ និងដុងណាវ កំពុងសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនសេង ឃាង ដែលអង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោកបានរកឃើញថាបានកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់នៅទូទាំងប្រទេស»។
នៅពេលអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេសបានសាកសួរ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះបានច្រានចោលពីការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើឃុបឃឹតទាំងនោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រីមេហ្គាន។
បន្ទាប់ពីបានផ្ទៀងផ្ទាត់ អង្គការឃ្លាំមើលពិភលោក បានឱ្យដឹងថាសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិបានកំពុងតែវិនិយោគទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត១៥លានដុល្លារដែលស្មើនឹងភាគហ៊ុនជិត៥ភាគរយ រីឯធនាគារអាឡឺម៉ង់កំពុងមានភាគហ៊ុន៤,៥លានដុល្លារក្នុងក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ។
លោក ហាន់ហ្វ្រែដ វ៉ុន ហ៊ីនដឹនប៊ឺក (Hannfried von Hindenburg) អ្នកនាំពាក្យសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក បានថ្លែងថាស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះនឹងស៊ើបអង្កេតលើភាពមិនប្រក្រតីរបស់ក្រុមហ៊ុនវៀតណាមមួយនេះ ហើយនឹងចាត់វិធានការប្រសិនបើរកឃើញដូចអ្វីដែលអង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស រកឃើញ។
«របាយការណ៍នេះទើបតែចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ ដូច្នេះវាជាការលំបាកសម្រាប់យើងក្នុងការចាត់វិធានការក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែប៉ុន្មានម៉ោងនោះ។ ប្រសិនបើអ្នកសួរថា តើយើងនឹងចាត់វិធានការនៅពេលខាងមុខទេ ចម្លើយគឺថាយើងនឹងស៊ើបអង្កេតឱ្យបានស៊ីជម្រៅចំពោះករណីនេះ។ អ្វីដែលយើងនឹងធ្វើគឺថាយើងនឹងនិយាយទៅកាន់ផ្នែកមូលនិធិវិនិយោគឱ្យចាត់វិធានការអ្វីម៉្យាង ប៉ុន្តែយើងមិនទាន់អាចឆ្លើយបានថាជាវិធានការអ្វីនោះទេ»។
អ្នកស្រី មេហ្គាន ម៉ាកអ៊ីនណែស បានរិះគន់ស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងពីរនេះថាមិនបានសិក្សាឱ្យបានលម្អិតពីគម្រោងដែលខ្លួនវិនិយោគ ជាលទ្ធផលពួកគេបានផ្តល់មូលនិធិដល់គម្រោងដែលផ្ទុយស្រឡះពីគោលនយោបាយបរិស្ថាននិងសង្គមរបស់ស្ថាប័នទាំងពីរនេះ។
អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស បានស្នើឱ្យសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ និងធនាគារអាឡឺម៉ង់ដកមូលនិធិវិនិយោគរបស់ខ្លួនពីគម្រោងនេះក្នុងរយៈពេល៦ខែ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុននេះនៅតែមិនព្រមបញ្ឈប់សកម្មភាពល្មើសច្បាប់របស់ខ្លួន។
តំណាងក្រុមហ៊ុនចំការកៅស៊ូវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជាមិនអាចទំនាក់ទំនងបានទេនៅថ្ងៃនេះ រីឯតំណាងក្រុមហ៊ុនហុង អាញ ហ្គាយ ឡាយ បានបិទទូរស័ព្ទបន្ទាប់ពីវីអូអេខេមរភាសាបានសួរពីប្រតិកម្មទៅនឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស។
លោកបណ្ឌិត ហ៊ាន វណ្ណហន អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មរបស់ក្រសួងកសិកម្ម បានថ្លែងថានាពេលកន្លងមករដ្ឋាភិបាលបានដកហូតដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីក្រុមហ៊ុនប្រមាណពី២០ទៅ៣០ក្រុមហ៊ុនដោយសារមិនគោរពតាមលក្ខខណ្ឌវិនិយោគ។
ចំពោះប្រតិកម្មជុំវិញរបាយការណ៍របស់អង្គការគ្លូបប៊ល វីតណេស លោកបានផ្ទេរសំណួរ
នេះទៅលោកចាយ សុគន្ធ ប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការនិងស្ថិតិនៃក្រសួងកសិកម្ម ប៉ុន្តែលោកចាយ សុគន្ធបានបិទទូរស័ព្ទពេលសួរពីសំណួរនេះ៕