ភ្នំពេញ —
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅថ្ងៃពុធនេះបានដាក់ឱសានវាទឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅរហូតដល់ដាច់ឆ្នាំ២០១៣ដើម្បីដោះស្រាយការទាមទាររបស់ខ្លួនចំនួន៣ចំណុចបើមិនដូច្នេះទេនឹងមានមហាបាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំជាងពេលមុនៗដើម្បីទាមទាររកយុត្តិធម៌សម្រាប់ម្ចាស់ឆ្នោត។
ការដាក់ឱសានវាទ លាយឡំជាមួយនឹងការព្រមានពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានកើតមានឡើងក្រោយពេលមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីក្រុមការងារពិសេសនៃគណបក្សគូរជម្លោះទាំងពីរបានបរាជ័យសារជាថ្មីម្តងទៀតមិនអាចឈានទៅរកចំណុចត្រូវគ្នាបានដើម្បីទម្លុះទម្លាយភាពទាល់ច្រកនយោបាយក្រោយពីការបោះឆ្នោត។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដាក់លក្ខខណ្ឌចំនួនបីចំណុចសំខាន់ៗសម្រាប់ការចរចាគឺទាមទារឱ្យបង្កើតគណៈកម្មការពិសេសស្វែងរកការពិតដើម្បីស៊ើបអង្កេតលទ្ធផលក្រោយការបោះឆ្នោត ស្នើសុំឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំគ.ជ.បទាំង៩រូបលាឈប់ចេញពីមុខតំណែង និង ធ្វើកំណែទម្រង់គ.ជ.បយកតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យNDI និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។
លោកកឹម សុខាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ពិសេសជាមួយនឹងវីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅទីស្នាក់ការគណបក្សនៅខណ្ឌទួលគោកក្នុងខណៈពេលដែលលោកកំពុងដឹកនាំធ្វើពិធីបុណ្យកឋិនទានថាចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ដំណាច់ឆ្នាំនៅសល់ពេលជាងមួយខែទៀតដើម្បីទុកលទ្ធភាពឱ្យគណបក្សប្រជាជនដោះស្រាយបើសិនជាមិនអាចរកច្រកចេញបានទេគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងមានផែនការយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីទ្រង់ទ្រាយធំជាងពេលមុនៗ។
លោក កឹម សុខា មិនបានបញ្ជាក់ថាតើផែនការយុទ្ធសាស្ត្រដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគ្រោងនឹងរៀបចំធ្វើនៅថ្ងៃក្រោយនោះមានអ្វីខ្លះទេដោយលោកគ្រាន់តែបានឱ្យដឹងថានឹងមានមហាបាតុកម្មសារជាថ្មីនៅទូទាំងប្រទេសនិងការធ្វើកូដកម្មមិនចូលធ្វើការពីមន្ត្រីរាជការនិងកម្មករជាដើម។
លោកនិយាយថា៖ «យើងដាក់កំណត់ពេលយើងមិនអាចឱ្យគណបក្សប្រជាជនអូសបន្លាយការចរចានេះឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋយូរអង្វែងទេ។ ខ្ញុំជាមួយលោកសម រង្ស៊ីទើបជជែកគ្នាថ្ងៃមិញថាយើងត្រូវកំណត់ពេលយ៉ាងយូរបំផុតដាច់ឆ្នាំនេះអត់មានទុកឱ្យហួសហ្នឹងទៀតទេ។ យើងនឹងធ្វើសកម្មភាពមួយធំណាស់ ធំមែនទែន ធំជាងលើកមុនទៀត»។
លោក កឹម សុខាបានបញ្ជាក់ទៀតថានៅពេលហួសកំណត់ឱសានវាទគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងបិទផ្លូវលែងចូលរួមតុចរចាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៀតហើយគឺដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មដោយគ្មានការកំណត់ដើម្បីទាមទាររកយុត្តិធម៌ជូនម្ចាស់ឆ្នោតឱ្យទាល់តែបាន។
លោក ព្រំ សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃនិងជាប្រធានក្រុមចរចាខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាការចរចាមិនគួរគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដាក់លក្ខខណ្ឌក្នុងតុចរចាទេពីព្រោះធ្វើឱ្យដំណើរការចរចាជាប់គាំង។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថាការជួបចរចាជាវិធីមួយល្អជាជាងការប្រើប្រាស់វិធីមួយផ្សេងទៀតមកដោះស្រាយបញ្ហា។
លោកនិយាយថា៖ «ការចារចាទោះបីជាកម្រិតណាក៏ដោយគេមិនគួរដាក់លក្ខខណ្ឌទេ។ កាលណាដាក់លក្ខខណ្ឌវាហាក់បីដូចជាមានន័យមិនសូវមានឆន្ទៈក្នុងការរកដំដោះស្រាយ។ យើងជួបគ្នាទៅ ជជែកគ្នាទៅដូចយើងធ្លាប់ធ្វើកន្លងមក»។
ក្រោយការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានទទួលចំនួន៦៨អាសនៈចំណែកឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៥៥អាសនៈ៕
ការដាក់ឱសានវាទ លាយឡំជាមួយនឹងការព្រមានពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានកើតមានឡើងក្រោយពេលមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីក្រុមការងារពិសេសនៃគណបក្សគូរជម្លោះទាំងពីរបានបរាជ័យសារជាថ្មីម្តងទៀតមិនអាចឈានទៅរកចំណុចត្រូវគ្នាបានដើម្បីទម្លុះទម្លាយភាពទាល់ច្រកនយោបាយក្រោយពីការបោះឆ្នោត។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដាក់លក្ខខណ្ឌចំនួនបីចំណុចសំខាន់ៗសម្រាប់ការចរចាគឺទាមទារឱ្យបង្កើតគណៈកម្មការពិសេសស្វែងរកការពិតដើម្បីស៊ើបអង្កេតលទ្ធផលក្រោយការបោះឆ្នោត ស្នើសុំឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំគ.ជ.បទាំង៩រូបលាឈប់ចេញពីមុខតំណែង និង ធ្វើកំណែទម្រង់គ.ជ.បយកតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យNDI និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។
លោកកឹម សុខាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ពិសេសជាមួយនឹងវីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅទីស្នាក់ការគណបក្សនៅខណ្ឌទួលគោកក្នុងខណៈពេលដែលលោកកំពុងដឹកនាំធ្វើពិធីបុណ្យកឋិនទានថាចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ដំណាច់ឆ្នាំនៅសល់ពេលជាងមួយខែទៀតដើម្បីទុកលទ្ធភាពឱ្យគណបក្សប្រជាជនដោះស្រាយបើសិនជាមិនអាចរកច្រកចេញបានទេគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងមានផែនការយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីទ្រង់ទ្រាយធំជាងពេលមុនៗ។
លោក កឹម សុខា មិនបានបញ្ជាក់ថាតើផែនការយុទ្ធសាស្ត្រដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគ្រោងនឹងរៀបចំធ្វើនៅថ្ងៃក្រោយនោះមានអ្វីខ្លះទេដោយលោកគ្រាន់តែបានឱ្យដឹងថានឹងមានមហាបាតុកម្មសារជាថ្មីនៅទូទាំងប្រទេសនិងការធ្វើកូដកម្មមិនចូលធ្វើការពីមន្ត្រីរាជការនិងកម្មករជាដើម។
លោកនិយាយថា៖ «យើងដាក់កំណត់ពេលយើងមិនអាចឱ្យគណបក្សប្រជាជនអូសបន្លាយការចរចានេះឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋយូរអង្វែងទេ។ ខ្ញុំជាមួយលោកសម រង្ស៊ីទើបជជែកគ្នាថ្ងៃមិញថាយើងត្រូវកំណត់ពេលយ៉ាងយូរបំផុតដាច់ឆ្នាំនេះអត់មានទុកឱ្យហួសហ្នឹងទៀតទេ។ យើងនឹងធ្វើសកម្មភាពមួយធំណាស់ ធំមែនទែន ធំជាងលើកមុនទៀត»។
លោក កឹម សុខាបានបញ្ជាក់ទៀតថានៅពេលហួសកំណត់ឱសានវាទគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងបិទផ្លូវលែងចូលរួមតុចរចាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៀតហើយគឺដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មដោយគ្មានការកំណត់ដើម្បីទាមទាររកយុត្តិធម៌ជូនម្ចាស់ឆ្នោតឱ្យទាល់តែបាន។
លោក ព្រំ សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃនិងជាប្រធានក្រុមចរចាខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាការចរចាមិនគួរគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដាក់លក្ខខណ្ឌក្នុងតុចរចាទេពីព្រោះធ្វើឱ្យដំណើរការចរចាជាប់គាំង។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថាការជួបចរចាជាវិធីមួយល្អជាជាងការប្រើប្រាស់វិធីមួយផ្សេងទៀតមកដោះស្រាយបញ្ហា។
លោកនិយាយថា៖ «ការចារចាទោះបីជាកម្រិតណាក៏ដោយគេមិនគួរដាក់លក្ខខណ្ឌទេ។ កាលណាដាក់លក្ខខណ្ឌវាហាក់បីដូចជាមានន័យមិនសូវមានឆន្ទៈក្នុងការរកដំដោះស្រាយ។ យើងជួបគ្នាទៅ ជជែកគ្នាទៅដូចយើងធ្លាប់ធ្វើកន្លងមក»។
ក្រោយការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានទទួលចំនួន៦៨អាសនៈចំណែកឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៥៥អាសនៈ៕