នៅរៀងរាល់រដូវក្ដៅ អ្នកទេសចរកូរ៉េខាងត្បូង ចិន និងជប៉ុនរាប់ពាន់នាក់ បានសម្រុកទៅទស្សនាកោះ Jeju នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដោយសារតែកោះនេះមានឆ្នេរសមុទ្រ និងសម្រស់ធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាត។ ប៉ុន្តែ សកម្មជនផ្នែកយុត្តិធម៌សង្គមកំពុងព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណាឲ្យអ្នកទេសចរទាំងនោះទៅទស្សនាផងដែរនូវកន្លែងដែលបង្ហាញឲ្យឃើញពីប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ខ្មៅងងឹតរបស់កោះ Jeju នេះ និងរំឭកដល់ជនរងគ្រោះនៃការសម្លាប់រង្គាលប្រឆាំងនឹងពួកកុម្មុយនិស្ត ដែលបានចាប់ផ្ដើមកាលពីមុនសម័យសង្គ្រាមកូរ៉េ។
សព្វថ្ងៃនេះ កោះ Jeju ដែលគេស្គាល់ថាជាកោះហាវ៉ៃរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង គឺជាកន្លែងបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដែលល្បីល្បាញដោយសារតែកោះនេះមានវាលផ្កា canola ពណ៌លឿងរីកព្រោងព្រាត ទឹកសមុទ្រពណ៌ខៀវបៃតងភ្លឺចិញ្ចាចចិញ្ចែង ទឹកជ្រោះច្រើនកន្លែង និងតំបន់អច្ឆរិយធម្មជាតិផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតដូចជាភ្នំ Seongsan Ilchulbong ដែលមានរាងចោតដូចជាបន្ទាយជាប់សមុទ្រ ដោយមានថ្មភ្នំភ្លើងស្រួចៗរាប់ពាន់ដុះចេញពីសមុទ្រផងដែរ។
ប៉ុន្តែ កាលពីឆ្នាំ ១៩៤៨ កោះ Jeju គឺជាទីកន្លែងនៃចលនាតវ៉ាហិង្សាដែលមានទំនោរទៅរកលទ្ធិកុម្មុយនិស្ត ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលការតវ៉ានេះបានរីករាលដាលទៅជាការបះបោរផ្ដាច់ខ្លួន។ អ្នកតវ៉ាទាំងនោះបានធ្វើការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ដែលជាការបោះឆ្នោតមួយទទួលស្គាល់នូវការបែងចែកកូរ៉េជាពីរ គឺកូរ៉េកុម្មុយនិស្តខាងជើង និងកូរ៉េមូលធននិយមខាងត្បូង។
កាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ពួកឧទ្ទាមបានវាយប្រហារស្ថានីយប៉ូលិស សម្លាប់មន្ត្រីប៉ូលិស និងដុតស្ថានីយបោះឆ្នោតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតដែលនឹងចូលមកដល់។
ការបះបោរកុម្មុយនិស្ត
រដ្ឋាភិបាលក្រុងសេអ៊ូលបានប្រកាសប្រើច្បាប់អាជ្ញាសឹកដើម្បីបង្ក្រាបការបះបោរនេះ។ ប៉ូលិស និងកងជីវពលដែលមានទំនោរទៅរករដ្ឋាភិបាលរាប់ពាន់នាក់ដែលមកពីដែនដីគោកកូរ៉េបានចូលរួមនៅក្នុងការបង្ក្រាបដ៏ឃោរឃៅទ្រង់ទ្រាយធំមួយ ដែលបន្តរហូតទៅដល់ពេលចុងបញ្ចប់នៃសម័យសង្គ្រាមកូរ៉េ។
របាយការណ៍របស់គណៈកម្មការស្វែងរកការពិតរបស់រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងកាលពីឆ្នាំ ២០០៣ បានរកឃើញថា កងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះអំពើសាហាវឃោរឃៅរបស់ខ្លួន ដែលក្នុងនោះមានដូចជាការដុតបំផ្លាញភូមិនៅលើកោះ Jeju នេះ ប្រហែល ៧០ ភាគរយ និងការសម្លាប់មនុស្សជាង ៣ ម៉ឺននាក់ ដែលស្មើនឹង ១០ ភាគរយនៃប្រជាជនសរុបនៅលើកោះនេះជាដើម។
លោក Hong Chun Ho វ័យ ៨១ ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកនៅរស់រានមានជីវិតពីហេតុការណ៍ថ្ងៃទី ៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤៨ នេះ បាននិយាយថា៖ «មនុស្សត្រូវបានសម្លាប់ដោយគ្មានហេតុផល។ នរណាៗក៏អាចបាត់បង់ជីវិតបានដែរ។ មិនថាជាទារក ជនពិការ អ្នកមានផ្ទៃពោះ មនុស្សចាស់នោះទេ គឺអាចត្រូវគេសម្លាប់បានទាំងអស់។ ពួកគេសម្លាប់មនុស្សមិនរើសមុខនោះទេ»។
ទេសចរណ៍ខ្មៅងងឹត
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយដែលមានឈ្មោះថា Jeju Dark Tours បានរៀបចំដំណើរទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មៅងងឹតនៃកោះ Jeju ដើម្បីឲ្យសាធារណជនបានដឹងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ឈឺចាប់របស់កោះនេះ និងជាអ្វីដែលអង្គការនេះយល់ឃើញថាជាបញ្ហាដែលមិនទាន់ដោះស្រាយទាក់ទិននឹងការពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងនៅក្នុងការសម្លាប់មនុស្សស្លូតត្រង់រាប់ពាន់នាក់។
លោក Baek Ga Yoon អ្នកតំណាងអង្គការ Jeju Dark Tours បាននិយាយថា៖ «វាពិតជាសំខាន់ណាស់នៅក្នុងការបញ្ជូនសារដែលថា យើងនឹងមិននៅស្ងៀមទាក់ទិននឹងការប្រើអំពើហិង្សារបស់រដ្ឋនោះទេ ហើយយើងក៏នឹងមិនអនុញ្ញាតឲ្យករណីនេះកើតឡើងម្ដងទៀតនោះដែរ»។
ដំណើរទេសចរណ៍នេះនាំភ្ញៀវទេសចរទៅទស្សនាកន្លែងដែលការសម្លាប់នោះកើតឡើង រណ្ដៅសាកសពរួមរបស់ជនរងគ្រោះដែលជាផ្នែកមួយនៃឧទ្យានសន្តិភាពថ្ងៃ ៣ មេសា និងរូងភ្នំដែលអ្នកភូមិលាក់ខ្លួនដើម្បីគេចពីកងកម្លាំងប៉ូលិស និងយោធា។
អ្នករិះគន់លើតួនាទីរបស់រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងនៅក្នុងជម្លោះនៅលើកោះ Jeju នេះ ក៏បានរិះគន់ផងដែរលើសហរដ្ឋអាមេរិក។ ពួកគេបានចោទប្រកាន់កម្លាំងយោធាអាមេរិកាំងដែលត្រួតត្រានៅលើកោះ Jeju ថាបានគាំទ្រដោយផ្ទាល់ ឬក៏អនុញ្ញាតឲ្យមានការបង្ក្រាបនេះកើតឡើង។ ប៉ុន្តែយោធាសហរដ្ឋអាមេរិកបានបដិសេធថា ខ្លួនគ្មានការពាក់ព័ន្ធណាមួយនៅក្នុងអំពើឃោរឃៅដែលប្រព្រឹត្តិឡើងនៅលើកោះ Jeju នោះទេ។
អ្នកគាំទ្រមួយចំនួនចំពោះសម្ព័ន្ធភាពរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង មានការព្រួយបារម្ភថា ក្រុមទេសចរណ៍នៃអង្គការ Jeju Dark Tours នេះ គឺមិនមែនគ្រាន់តែសម្រាប់ការស្វែងយល់ពីអតីតកាលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសម្រាប់ការជំរុញឲ្យមានរបៀបវារៈនយោបាយប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
លោក Kim Kwang Dong អ្នកវិភាគផ្នែកសន្តិសុខនៃវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយ Nara នៅក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល បាននិយាយថា៖ «ការអប់រំ និងដំណើរទេសចរណ៍ទាក់ទិននឹងព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃ ៣ មេសា ឆ្នាំ ១៩៤៨ នេះ អាចត្រូវបានគេប្រើក្នុងគោលបំណងបង្ហាញពីទស្សនៈអវិជ្ជមានចំពោះយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក និងដើម្បីបង្អាក់ដល់សម្ព័ន្ធភាពរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងត្បូង ដែលអាចឈានទៅដល់ការដកទាហានសហរដ្ឋអាមេរិកចេញពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលនេះនឹងក្លាយទៅជាកំហុសធ្ងន់ធ្ងរមួយជាក់ជាមិនខាន»។
កន្លងមក ទិសដៅទេសចរណ៍របស់អង្គការ Jeju Dark Tour ឬក៏កន្លែងដែលរំឭកដល់ប្រវត្តិសាស្ត្រឈឺចាប់នៃកោះ Jeju នេះ មិនបានក្លាយទៅជាទិសដៅទេសចរណ៍ដ៏មានប្រជាប្រិយនោះទេ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ មានជនជាតិកូរ៉េប្រហែលតែ ២,៣ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ បានទៅទស្សនាកោះ Jeju ក្នុងគោលបំណងវប្បធម៌ ឬក៏ការអប់រំប្រវត្តិសាស្ត្រ។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់សមាគមទេសចរណ៍ខេត្ត Jeju។
ប្រធានបទដែលគេហាមឃាត់
ការបះបោរ និងការបង្ក្រាបនៅលើកោះ Jeju នៅតែជាប្រធានបទដ៏ប្រទាំងប្រទើសនៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងដដែល។ អ្នកតស៊ូមតិអភិរក្សនិយមមួយចំនួនអះអាងថា ការបាត់បង់ជីវិតប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដ៏គួរឲ្យខ្លោចផ្សានេះ ត្រូវបានគេយកលេសថាបានកើតឡើងក្នុងសម័យសង្គ្រាម និងជាការធ្វើឡើងដើម្បីរារាំងមិនឲ្យមានការរីកសាយភាយនូវលទ្ធិកុម្មុយនិស្ត។
អ្នកដែលមានទស្សនៈសេរីនិយមដាក់ការផ្ដោតលើអំពើឃោរឃៅដែលប្រព្រឹត្តិឡើងដោយកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល និងថា អ្នកបះបោរទាំងនោះមិនមានទំនោរទៅរកលទ្ធិកុម្មុយនិស្តនោះទេ ប៉ុន្តែគឺជាយុទ្ធជនប្រយុទ្ធដើម្បីសេរីភាព ដែលងើបឡើងប្រឆាំងនឹងការបែងចែកកូរ៉េជាពីរ។
អស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍មកហើយ រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងបានគាបសង្កត់ និងដាក់កំហិតលើការចែកចាយព័ត៌មានអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មៅងងឹតរបស់កោះ Jeju នេះ។ គេក៏ឃើញមានករណីមួយចំនួនផងដែរ ដែលកូនចៅរបស់អ្នកដែលបានចូលរួមនៅក្នុងការបះបោរនោះ បានចោទប្រកាន់ថា ពួកគេត្រូវបានគេរើសអើងនៅក្នុងការទទួលបានការងារ និងករណីមួយចំនួនទៀតដែលអ្នកនិពន្ធណាដែលសរសេរអំពីហេតុការណ៍នោះ ត្រូវបានគេចាប់ដាក់ពន្ធនាគារជាដើម។
កាលពីឆ្នាំ ២០០៣ ក្រោយពីបានស្ងៀមស្ងាត់អស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងបានសុំអភ័យទោសជាផ្លូវការ ចំពោះតួនាទីរបស់ខ្លួននៅក្នុងការសម្លាប់រង្គាលនៅលើកោះ Jeju នេះ។ ប៉ុន្តែ អ្នកតស៊ូមតិឲ្យជនរងគ្រោះក៏បានទាមទារឲ្យមានការសងសំណងផងដែរ។
នៅក្នុងឆ្នាំនេះ ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងលោក Moon Jae In ដែលជាអ្នកមានការអាណិតអាសូរចំពោះការតស៊ូមតិរបស់ជនរងគ្រោះនៃការសម្លាប់រង្គាលនៅលើកោះ Jeju នេះ បានគាំទ្រឲ្យមានការស្វែងរកការផ្សះផ្សាអំពីរឿងនេះតាមរយៈការពិភាក្សា និងការអប់រំ។
លោក Moon Jae In បាននិយាយនៅឯពិធីរំឭកដល់ជនរងគ្រោះនៃហេតុការណ៍នេះ នៅក្នុងឆ្នាំនេះថា៖ «ទោះបីជាសោកនាដកម្មនេះបានអូសបន្លាយយ៉ាងយូរ ហើយការឈឺចាប់នេះមានកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ ដែលសូម្បីតែគ្រាន់តែនឹកឃើញក៏អាចបណ្ដាលឲ្យស្រក់ទឹកភ្នែកក៏ដោយ ក៏យើងឃើញថា រដូវផ្ការីកនៅលើកោះ Jeju នេះនឹងសម្បូរទៅដោយផ្ការីកស្គុះស្គាយព្រោងព្រាត»៕
ប្រែសម្រួលដោយ ភី សុភាដា
