ក្រោយចូលរួមគម្រោង CAPFish ម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃត្រីទឹកសាបមួយចំនួនបានឱ្យដឹងពីការទទួលបានផលចំណេញត្រឡប់មកវិញ ហើយរំពឹងថានឹងមានការពង្រីកសង្វាក់ផលិតកម្មដើម្បីនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស។
គម្រោង CAPFish ដែលមានឈ្មោះពេញថា CAPFish Capture គឺជាកម្មវិធីជលផលទទួលបានការគាំទ្រខាងហិរញ្ញវត្ថុពីសហភាពអឺរ៉ុបដែលមានគោលបំណងរួមចំណែកលើការសម្រេចនូវចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខស្បៀង និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
ម្ចាស់សិប្បកម្ម Home Taste Food អ្នកស្រី ស៊ឹម សេរីរ័ត្ន ថ្លែងថា គិតចាប់តាំងពីបានអនុវត្តតាមវិធានអនាម័យនានារបស់គម្រោង CAPFish ការលក់ផលិតផលត្រីងៀតដែលផលិតបានមានភាពប្រសើរជាងមុន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ឥឡូវនេះគឺទីផ្សាររបស់យើងនៅសភាពឡើងចុះៗនៅឡើយទេ។ វាអត់ទាន់មានស្ថិរភាពអោយពិតប្រាកដទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់ថា ការលក់បើប្រៀបធៀបពីមុនគឺយើងឡើង២០ទៅ៣០ភាគរយ»។
គម្រោង CAPFish ដែលជាកម្មវិធីរបស់រដ្ឋបាលជលផល ក្រោមហិរញ្ញប្បទានពីសហភាពអឺរុប ជាកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ជលផលធំជាងគេនៅអាស៊ីដែលមានទឹកប្រាក់១២០លានដុល្លារអាមេរិក។ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ជលផលក្រោយប្រមូលផល ដែលអនុវត្តដោយរដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការ UNIDO មានទឹកប្រាក់សរុបជាង១៦លានដុល្លារ។
សិប្បកម្ម Home Taste Food គឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមសហគ្រាសចំនួន២៨ ដែលទទួលការគាំទ្រទាំងបច្ចេកទេស និងសម្ភារៈពីគម្រោង CAPFish ដែលកំពុងអនុវត្តកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ជលផលក្រោយប្រមូលផល។ ក្រៅពីសហគ្រាសទាំង២៨ខាងលើនេះ ម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃត្រីខ្លះទៀតក្នុងខេត្តសៀមរាបក៏កំពុងខិតខំសុំចូលរួមអនុវត្តគម្រោង CAPFish នេះដែរ។
ម្ចាស់សិប្បកម្ម Home Taste Food អ្នកស្រី ស៊ឹម សេរីរ័ត្ន បានឱ្យដឹងទៀតថា ការចូលរួមជួយផ្នែកបច្ចេកទេសរបស់គម្រោង CAPFish បានប្រែក្លាយសិប្បកម្មបែបប្រពៃណីរបស់អ្នកស្រីមកជាសិប្បកម្មដែលមានការប្រើប្រាស់សម្ភារៈ និងបចេ្ចកទេសទាន់សម័យដែលឆ្លើយតបទៅនឹងបទដ្ឋាននៃការបញ្ជាក់ពីសុវត្ថិភាពអាហារ ពេញលេញ ឬហៅថា CQS។
បច្ចុប្បន្នសិប្បកម្ម Home Taste Food ដែលកែច្នៃត្រីស្រស់ពីប្រមាណ១០០គីឡូទៅ២០០គីឡូក្រាមឱ្យទៅជាត្រីងៀតក្នុងមួយថ្ងៃនោះ ក៏មានសមត្ថភាពអាចនាំចេញត្រីងៀត តាមវ៉ាលីសចំនួនតិចតួចទៅកាន់ប្រទេសមួយចំនួន រួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង កាណាដា និងអូស្ត្រាលី ហើយក៏កំពុងពិភាក្សាជាមួយអ្នកបញ្ជាទិញនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងទាក់ទិនការនាំចេញត្រីងៀតនេះ។
បើតាមអ្នកស្រី ស៊ឹម សេរីរ័ត្ន ការពង្រីកខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មគឺស្ថិតនៅក្នុងគម្រោងនៃសិប្បកម្ម Home Taste Food ដែលមានបំណងនាំចេញជាផ្លូវការនូវផលិតផលត្រីងៀតទៅកាន់ទីផ្សារនៅសហគមន៍អឺរ៉ុប កាណាដា សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្រា្តលីនិងប្រទេសចិន។
អ្នកស្រីប្រាប់វីអូអេថា៖ «បើសិនជាបានទីផ្សារចិនទៀតគឺកាន់តែប្រសើរ ព្រោះចិនធំ ហើយចិនក៏ញាំត្រីទឹកសាបដែរ»។
គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣នេះ គម្រោង CAPFish បានឈានដល់ឆ្នាំទី៤នៃការអនុវត្តកម្មវិធីរបស់ខ្លួនក្នុងការជួយកសាងសមត្ថភាពបន្ថែមដល់វិស័យឯកជន។ នេះបើតាមមន្ត្រីគម្រោង។ គម្រោងនេះមានការរំពឹងទុកថា នឹងសម្រេចឱ្យបាននូវការទទួលស្គាល់ផលិតផលត្រីរបស់កម្ពុជា ការចូលទៅកាន់ទីផ្សារដែលមានលក្ខណៈល្អប្រសើរជាងមុន ការវិនិយោគបន្ថែមក្នុងវិស័យនេះ និងពង្រឹងការប្រកួតប្រជែង។
ម្ចាស់សហគ្រាសកែច្នៃត្រីនៅស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ លោក សួង សោភ័ណ បង្ហាញការតាំងចិត្តចូលរួមនៅក្នុងគម្រោង CAPFish ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់បុរាណតាមរយ:ការប្រើប្រាស់សម្ភារៈទំនើប ក្នុងបំណងលើកស្ទួយសង្វាក់ផលិតកម្មនៅក្នុងស្រុក ទោះបីលោកត្រូវរ៉ាប់រងបន្ទុកមួយចំនួន ដូចជាការបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានទឹកប្រមាណ៤ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មុនចូលគម្រោង យើងប្រកួតប្រជែងច្រើនមែនទែន ទាំងតម្លៃ ទាំងគុណភាពគឺការប្រកួតប្រជែងស្វិតស្វាញ ប៉ុន្តែនៅពេលយើងចូលគម្រោង យើងបានបង្ហាញឧបករណ៍ ដែលគម្រោងគាត់ផ្តល់មក បង្ហាញឱ្យគាត់ (អតិថិជន)មានទំនុកចិត្ត ហើយគាត់ផ្សព្វផ្សាយទៅអ្នកទទួលយកពីគាត់តៗហ្នឹង គាត់ក៏លក់បានកើនឡើងដែរ»។
បើតាមម្ចាស់សហគ្រាសរូបនេះ លោកចង់ពង្រីកអាជីវកម្មរបស់លោកឱ្យកាន់តែច្រើនទៅតាមបណ្តាខេត្តនានា។ បន្ថែមលើនេះ លោកបានស្នើឱ្យមានអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីនៅក្នុងការពង្រឹងវិស័យវារីវប្បកម្មដើម្បីធានាថា ផលត្រីដែលផ្គត់ផ្គង់ក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុកមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់សាធារណជនទូទៅ។
លោកថ្លែងថា៖«ខ្ញុំចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីគាត់ជួយពង្រឹងវារីវប្បកម្មបន្ថែម ជាពិសេសគឺផ្តោតទៅលើអ្នកចិញ្ចឹមហ្នឹងឱ្យគាត់ចិញ្ចឹមមានលក្ខណៈស្តង់ដារត្រឹមត្រូវឱ្យសមសម្របទៅនឹង CQS»។
ម្ចាស់សហគ្រាសមួយរូបទៀតលោក សំណាង សុធា លើកឡើងថា សព្វថ្ងៃនេះសហគ្រាសរបស់លោកមានទីផ្សារនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប បន្ទាយមានជ័យ ឧត្តរមានជ័យ និងរាជធានីភ្នំពេញ។
ដំណាលគ្នានឹងភាពចម្រើនទៅមុខនៃសិប្បកម្មរបស់លោកដែលបានផ្តល់ការងារដល់ពលរដ្ឋជាង១០០នាក់នោះ លោកមានមហិច្ឆតាក្នុងការពង្រីកទីផ្សាររបស់សិប្បកម្មលោកឱ្យច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបានក្នុងស្រុក។
ម្ចាស់សហគ្រាសរូបនេះក៏រំពឹងថា នឹងនាំចេញផលិតផលរបស់លោកទៅក្រៅប្រទេសផងដែរ ព្រោះសហគ្រាសរបស់លោកបានដាក់ទុន២០ម៉ឺនដុល្លារក្នុងការកែច្នៃនិងផលិតផលិតផលត្រីងៀត ផ្អក ត្រីឆ្អើរ ប្រហុក និងត្រីផាត់ជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងទៅទាំងអស់ ទៅអាមេរិក អូស្ត្រាលី និង New Zealand គឺគោលដៅរបស់យើងដែលចង់ទៅ ព្រោះអីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងនៅទីនោះច្រើន»។
គម្រោង CapFish មានការកំណត់ស្តង់ដារសុវត្ថិភាពមានដូចជា CQS ដែលសំដៅ
ទៅលើនិមិត្តសញ្ញាបញ្ជាក់គុណភាពផលិតផលកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធ «វិភាគគ្រោះថ្នាក់និងចំណុចត្រួតពិនិត្យសំខាន់» ហៅកាត់ថា ហាសាប់ (HACCP)។
ម្ចាស់សិប្បកម្មដែលស្ថិតនៅក្នុងគម្រោងនេះបានបង្ហាញក្តីបារម្ភផងដែរចំពោះប្រភពត្រីដែលអ្នកនេសាទប្រមូលមកលក់ជូនម្ចាស់សិប្បកម្មនៅក្រៅគម្រោងជាពិសេសត្រីនាំចូលពីក្រៅប្រទេស។
ពួកគេស្នើឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធតាមដានមើលប្រភពត្រីដែលត្រូវបាននាំចូលក្នុងប្រទេសដែលមិនមានប្រភពច្បាស់លាស់ ដើម្បីធានាគុណភាពត្រី ឬត្រីដែលចិញ្ចឹមក្នុងស្រុកដែលមិនមានការកំណត់ស្តង់ដារអនាម័យច្បាស់លាស់។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្មកញ្ញា អ៊ឹម រចនា ថ្លែងថា កម្ពុជាមិនអាចបិទការនាំត្រីចូលពីខាងក្រៅប្រទេសបានទេ ដោយសារតែកម្ពុជាជាសមាជិករបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និងថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលអាចធ្វើបានគឺជំរុញសមត្ថភាពក៏ដូចជាតិចនិកបច្ចេកទេសដល់សហគ្រាសដើម្បីអាចកែឆ្នៃត្រីបានប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងគុណភាពខ្ពស់។
អំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចមួយរបស់អ្នកសារព័ត៌មានទៅកាន់សិប្បកម្មកែច្នៃត្រីមួយចំនួនក្នុងខេត្តសៀមរាប កញ្ញាប្រាប់វីអូអេវីអូអេយ៉ាងដូច្នេះថា៖«អ៊ីចឹងអាហ្នឹងគឺជាការងារដែលយើងកំពុងតែធ្វើដើម្បីជួយបង្កើនតម្លៃបន្ថែមទៅដល់ផលិតផលត្រីរបស់យើង»។
លោក សេតធី ស៊ីថារ៉ាម៉ា ថមបាធូ (Shetty Seetharama Thombathu) ប្រធានទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេស អង្គការយូនីដូ (UNIDO) ថ្លែងថា គម្រោង CapFish Capture បានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការធានាបាននូវសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ និងពង្រឹងសន្តិសុខស្បៀងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកឱ្យដឹងទៀតថា ម្ចាស់សិប្បកម្មមួយចំនួនដែលចូលរួមគម្រោងនេះបានឃើញនូវការប្រែក្លាយទីតាំងកែច្នៃត្រីរបស់ខ្លួនដែលពីដើមមកខ្វះទាំងអនាម័យ និងបច្ចេកទេសមកជាកន្លែងផលិតត្រីដែលអាចមានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកផង និងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសផង។
គួររំឭកថា គម្រោង CapFish Capture នេះជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំរបស់កម្ពុជាដើម្បីរួមចំណែកដល់ការសម្រេចឱ្យបានគោលដៅប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំ២០៣០សម្រាប់វិស័យជលផល។ នេះមានន័យថាគិតត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ ការបែងចែកផលត្រីនឹងធ្វើឡើងដោយមិនបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ការអភិរក្សធនធានជលផលក្នុងដែនទឹក និងបញ្ឈប់ការស្រេកឃ្លានក្នុងប្រទេសនីមួយៗដែលជាសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ៕