ជាងពីរសប្តាហ៍មកហើយដែលកូនស្រីរបស់អ្នកស្រី ឱម ផល្លី នៅក្នុងក្រុងសៀមរាបនៅតែផ្ទះ។កូនស្រីវ័យជំទង់របស់អ្នកស្រី ឱម ផល្លី គ្មានអ្វីធ្វើច្រើនទេ ហើយម្តាយរបស់នាងបានបង្កើនការងារផ្ទះប្រចាំថ្ងៃឲ្យនាង កុំឲ្យគាត់នៅទំនេរ។
ដូច្នេះ យុវតី សួស កញ្ញារ៉ូសា ដែលរៀនថ្នាក់ទី៨ និងដែលជាធម្មតាអាចមមាញឹកជាមួយការងារសាលា នៅពេលនេះបែរជារ៉ាប់រងការងារលាងចាន បោកខោអាវនិងកិច្ចការផ្ទះផ្សេងទៀតហើយពេលខ្លះនាងត្រូវអានសៀវភៅ។
យុវតី សួស កញ្ញារ៉ូសា និយាយថា៖ «នៅផ្ទះអផ្សុកអ៊ីចឹង!ជួនកាលមើលសៀវភៅទៅជួនកាលម៉ាក់ប្រើធ្វើបោកខោអាវ អីទៅ ខ្ញុំបោកទៅ»។
យុវតីវ័យ១៤ឆ្នាំរូបនេះ ហាក់ស្ទាក់ស្ទើរមិនចង់ឈប់តាមការផ្អាកការសិក្សា ដែលប្រកាសដោយក្រសួងអប់រំ កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមីនា បន្ទាប់ពីពលរដ្ឋកម្ពុជាម្នាក់ក្នុងក្រុងសៀមរាបត្រូវបានគេរកឃើញថា មានកូរ៉ូណាវីរុស ដែលនាំឲ្យរដ្ឋាភិបាលមានចំណាត់ការបិទសាសាក្នុងក្រុងទេសចរណ៍មួយនេះ។
ប៉ុន្តែពីរសប្តាហ៍ក្រោយមក ការបិទសាលាដោយមិនបានគ្រោងទុកមុននោះបានពង្រីកដល់គ្រឹះស្ថានអប់រំឯទៀតនៅទូទាំងប្រទេស។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃច័ន្ទ។ ភាពអផ្សុកនៅតែផ្ទះរបស់យុវតីកញ្ញា រ៉ូសា ក៏ត្រូវបានពន្យារតាមនោះដែរ។
ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាបានប្រកាសថា នឹងមានថ្នាក់រៀនតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ឬហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា E-learning បើទោះជាមានសេចក្តីលម្អិតតិចតួចអំពីថ្នាក់រៀននេះថាតើនឹងត្រូវធ្វើឡើងយ៉ាងដូចម្តេចនោះ។
សិស្សបឋមសិក្សាក្នុងក្រុងសៀមរាបមានចំនួនសរុបជាង ៣ម៉ឺននាក់ហើយជាង ២ម៉ឺននាក់ទៀតជាសិស្សរៀននៅកម្រិតមធ្យមសិក្សាថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យនិងវិទ្យាល័យ។នេះបើយោងតាមស្ថិតិរបស់មន្ទីរអប់រំខេត្តសៀមរាប។
ការបិទសាលារៀនបានធ្វើឲ្យឪពុកម្តាយ ដែលធ្វើការ ពិបាកគ្រប់គ្រងកូនៗរបស់ពួកគេឬក៏ធានាថា ពួកគេមិនភ្លេចមេរៀនដែលបានរៀន។
អ្នកស្រី ឱម ផល្លី វ័យ៤៣ឆ្នាំបារម្ភថា កូនរបស់អ្នកស្រីគឺ កញ្ញារ៉ូសា នឹងភ្លេចមេរៀន ប្រសិនបើនាងមិនរំឭកមេរៀនឲ្យបានទៀងទាត់នោះ។អ្នកស្រីបារម្ភថា កូនស្រីរបស់អ្នកស្រីនឹងធ្លាក់ក្នុងការប្រឡងដែលគ្រោងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា បន្ថែមលើការបារម្ភអំពីការឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបារម្ភអាហ្នឹង[កូរ៉ូណាវីរុស]ក៏បារម្ភហើយណាទៀតបារម្ភខ្លាចកូនវារៀនទៅវាប្រឡងអត់ជាប់។ ខ្លាចអ្ហឺ ព្រោះអីជិតប្រឡងហើយ»។
យុវតី កញ្ញារ៉ូសា ក៏បានបង្ហាញការបារម្ភរបស់នាងអំពីមេរៀនគណិតវិជ្ជាដែរ។ នាងនិយាយថា នាងកំពុងប្រឹងប្រែងធ្វើយ៉ាងម៉េចកុំឲ្យភ្លេចមេរៀននេះ។
កញ្ញា បញ្ជាក់ថា៖ «ភ័យដែររឿងភ្លេចមេរៀន ព្រោះខ្លាចតែពេលចូលទៅ គ្រូឲ្យប្រឡងភ្លាមអ៊ីចឹងខ្ញុំភ័យណាស់»។
សាលារៀន មហាវិទ្យាល័យនិងវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវ:នៅទូទាំងប្រទេស ជាធម្មតា មានសភាពអ៊ូអរ ដោយមានសិស្សអ្នកលក់អាហារនិងអ្នកលក់របស់របរសិក្សា។ប៉ុន្តែទាំងអស់នេះមិនមានទៀតទេ នៅខេត្តសៀមរាប។
នៅក្នុងវិទ្យាល័យ១០មករា១៩៧៩ លោក ស៊ាន ធី កំពុងមើលការបង្ហើយកិច្ចការសាងសង់ខ្លះនៅទីធ្លាកណ្តាលសាលារៀន។ ក្នុងវ័យ៥០ឆ្នាំ លោកធ្វើជាជំនួយការឲ្យនាយកសាលាហើយទទួលបន្ទុកផ្នែកវិន័យ។លោកមានប្រសាសន៍ថា សាលាមិនផ្តល់ការបញ្ជាក់ណាមួយដែលថា ពេលណាថ្នាក់រៀននឹងបើកឡើងវិញទេ និងបានពន្យល់ថាគ្រូនឹងប្រើឱកាសផ្អាកការសិក្សានេះដើម្បីយកពិន្ទុបីខែចុងក្រោយមកចែក ដើម្បីរកមធ្យមភាគសម្រាប់ពិន្ទុប្រឡងឆមាសតែម្តង។
«ពិន្ទុឆមាសគឺយកបីខែហ្នឹងចែករកមធ្យមភាគគិតឆមាសតែម្តង អ៊ីចឹងទៅណា៎ មានតែប៉ុណ្ណឹងទេ»។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ លោក ស៊ាន ធី បាននិយាយថាគ្រូបង្រៀននិងបុគ្គលិកបានរៀបចំសម្អាតអនាម័យក្នុងទីធ្លាសាលានិងកំពុងរៀបចំកន្លែងសិស្សលាងដៃនឹងអាល់កុលពេលសិស្សដែលមានជាង ៥០០០នាក់ ចាប់ពីថ្នាក់ទី៧ ដល់ទី១២ វិលត្រឡប់មករៀនវិញ។
ជំនួយការនាយកសាលារូបនេះមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយ អំពីថ្នាក់រៀនតាមប្រព័ន្ធអនឡាញដែលក្រសួងបានប្រកាស និងបាននិយាយថា ថ្នាក់រៀនគួរផ្សេងៗទៀតក៏ត្រូវបានបញ្ឈប់។
«ខ្ញុំថា បើអ៊ីចឹង មានតែប្អូនៗរៀនបន្ថែមមានតែដាក់ពេលរៀនរបស់ខ្លួនហ្នឹងហើយ។ អាណាព្យាបាលជួយបង្រៀនអីកូនបន្ថែមអ៊ីចឹងទៅណា៎។គេឲ្យជួបជុំទេ អ៊ីចឹងហ្អាស់»។
លោក លី ប៊ុណ្ណា ប្រធានស្តីទី មន្ទីរអប់រំខេត្តសៀមរាប បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងបានចែកសៀវភៅសម្រាប់ស្វ័យសិក្សាប៉ុន្តែលោកថាសាលាបឋម អនុវិទ្យាល័យនិងវិទ្យាល័យមួយចំនួនបានរៀបមេរៀនតាមប្រព័ន្ធអនឡាញបើទោះជាលោកមិនទាន់អាចផ្តល់សេចក្តីលម្អិតអំពីរបៀបបង្រៀនតាមប្រព័ន្ធអនឡាញនោះក៏ដោយ។
លោកបានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖ «នែ!ដំណាក់កាលដំបូងអាចជួបការលំបាកខ្លះ ហើយនឹងអាចជាបណ្តើរៗ អាចងាយស្រួល»។
នៅក្នុងស្ថានភាពដែលមិនដឹងច្បាស់ថា នឹងត្រូវបង្រៀនកូនយ៉ាងដូចម្តេចនៅផ្ទះនោះ ឪពុកម្តាយសង្ឃឹមថា សាលារៀននឹងបើកទ្វារឡើងវិញឆាប់ៗនេះ ដោយសារហេតុផលខ្លះគឺថាកូនៗរបស់ពួកគាត់នៅទំនេរមិនធ្វើអីនៅផ្ទះ។
អ្នកស្រី រុន សារឿន វ័យ៣៥ឆ្នាំ កំពុងរវល់សកអំពៅនៅផ្ទះ ក្នុងសង្កាត់សាលាកម្រើក ក្រុងសៀមរាប។ ស្ត្រីដែលមានកូនប្រុសពីរនាក់នេះ និយាយបណ្តើរ ធ្វើការបណ្តើរថាកូនៗរបស់អ្នកស្រីអង្គុយនៅតែផ្ទះ មិនធ្វើអីនិងចំណាយពេលជាច្រើនម៉ោងលេងទូរស័ព្ទរបស់ពួកគេ។
«នោះឯងអូន ឲ្យគាត់នៅផ្ទះនេះ គាត់សំកុក។ គាត់ពេលទៅ ទៅ [សាលារៀន]គាត់មានមិត្តភក្តិ រួចទៅអាចថា គាត់លេង គាត់មានពេលសប្បាយខ្លះ។ ព្រោះពេលនេះ គាត់នៅតែក្នុងផ្ទះនៅម្នាក់ឯងមើល មានទូរសព្ទមើលទូរសព្ទ វាល់ៗល្ងាចទៅណា៎»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថាអ្នកស្រីមិនចង់ឲ្យកូននៅតែផ្ទះនោះទេ។
«ដល់ពេលអ៊ីចឹងទៅ[អត់]ចង់ឲ្យគាត់នៅផ្ទះពេកទេ ឲ្យគាត់បានទៅរៀន គាត់មានមិត្តភក្តិ គាត់លេង»។
នៅឯសង្កាត់សៀមរាប ក្រុងសៀមរាប អ្នកស្រី នួន សារ៉ែន មានកូនម្នាក់រៀននៅសាលាឋបមសិក្សា និងពីរនាក់ទៀតរៀននៅវិទ្យាល័យហ៊ុន សែនវត្តស្វាយ។ អាជីវកររូបនេះនិយាយថាវាជាការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការបិទសាលារៀន ដើម្បីបញ្ឈប់ការរីករាលដាលនៃមេរោគ។ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីបាននិយាយថា អាជ្ញាធរគួរមានផែនការធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកូនៗគាត់បានរៀនមេរៀនពេលបិទសាលា។
«កូនក្មេងតែវាខានយូរ វាភ្លេចអស់ហើយ»។
នៅពេលដែលឪពុកម្តាយជញ្ជឹងគិតខ្លាំងពីមេរៀនដែលកូនមិនបានរៀននិងការប្រឡងដែលនឹងមកដល់នោះក្មេងជំទង់ជាច្រើនដូចជាយុវតីកញ្ញា រ៉ូសាគ្រាន់តែចង់ជួបជុំមិត្តភក្តិរបស់នាងម្តងទៀតដើម្បីមានពេលរីករាយជាមួយគ្នា។
«ពេលចេញលេងពេលញាំអ៊ីចឹងដណ្តើមគ្នាញាំចា៎ សប្បាយ ចង់ [ទៅពេលនោះវិញ]»
ដោយឡែក រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងអប់រំ លោក ហង់ ជួនណារ៉ុនបានថ្លែងថា ការឲ្យគ្រប់សាលាទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស ទាំងរដ្ឋ និងឯកជនផ្អាកនៅពេលនេះ គឺដើម្បីបញ្ចៀសលទ្ធភាពនៃការឆ្លងទ្រង់ទ្រាយធំណាមួយ។
លោកបានថ្លែងប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា៖ «ដូច្នេះគេបង្ការ ខ្លាចអាជំងឺហ្នឹង។ បើសិនជាឆ្លង វាលឿនមែនទែន! អ៊ីចឹងបានគេផ្អាក ទប់ស្កាត់មុន ព្រោះវាមិនដឹងថា វាមិនវិវត្តទៅយ៉ាងម៉េច។ បើនៅអាមេរិក នៅអឺរ៉ុប បិទដែរហ្នឹង! ធ្វើម៉េច!បើសិនជាឈឺទៅ នរណាទទួលខុសត្រូវ?អាហ្នឹងវិធានការបង្ការទេ»។
បើតាមលោកហង់ ជួន ណារ៉ុន សិស្សានុសិស្សទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួនប្រមាណ ៣លាននាក់៕
