សត្វឃ្មុំប្រភេទ Honeybee (ឃ្មុំចង្អេរ) ត្រូវបានចិញ្ចឹមជាហ្វូង ដោយមានការថែទាំ ដើម្បីយកទឹកឃ្មុំរបស់ពួកវា និងដើម្បីរោយលម្អងផ្កាលើដំណាំផ្សេងៗ។
ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញថា ឃ្មុំចង្អេរដែលត្រូវបានចិញ្ចឹម ជាពិសេសនៅក្នុងទីក្រុង បានឈឺ និងងាប់ញឹកញាប់ជាងសត្វឃ្មុំចង្អេរនៅក្នុងព្រៃ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ ការ៉ូឡាញណាខាងជើង (North Corolina State University) ក្នុងទីក្រុង Raleigh បានសិក្សាលើសម្បុកឃ្មុំចង្អេរជាង ២០ ដែលត្រូវបានចិញ្ចឹមដោយអ្នកថែរក្សាឃ្មុំក្នុងទីក្រុង និងជាយក្រុង។ ពួកគេបានប្រៀបធៀបឃ្មុំចង្អេរទាំងនោះទៅនឹងសុខភាពរបស់ឃ្មុំព្រៃ១៥ប្រភេទទៀត ដែលរកបានពីដើមឈើ ឬអគារដែលមិនមានការថែទាំ។
ក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតបានសិក្សាលើប្រពន្ធ័ភាពស៊ាំ និង«សម្ពាធមេរោគបង្កជំងឺ»លើពួកឃ្មុំកម្មករ ឬ សត្វល្អិតដែលបង្កជំងឺដែលពួកឃ្មុំបានប៉ះ។
លោក Steve Frank គឺជាបាណកសាស្រ្តវិទូ នៅរដ្ឋការ៉ូឡាញណាខាងជើង ហើយជាសហអ្នកដឹកនាំការសិក្សាមួយ ដែលបានចេញផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្តី PLos ONE។
លោក Frank និយាយថា ការសិក្សាបានបង្ហាញថាសត្វឃ្មុំចង្អេរ ដែលបានថែរក្សាដោយអ្នកថែរក្សាឃ្មុំប្រឈមមុខនឹងបាក់តេរី និងវីរុសជាច្រើន ជាងអំបូរវាដែលរស់នៅក្នុងព្រៃ។
«យើងមិនច្បាស់ ដោយសារមូលហេតុអ្វីនោះទេ ប៉ុន្តែមូលហេតុមួយដែលអាចទៅរួចនោះគឺដោយសារនៅទីក្រុងមានស្រទាប់ផ្កាសម្រាប់ចិញ្ចឹមឃ្មុំមានតិច ទើបសត្វឃ្មុំកាន់តែច្រើនវិលទៅរកតែផ្កាដដែលៗ។ ហើយនេះអាចបង្កើនអត្រានៃការចម្លងមេរោគបង្កជំងឺពីឃ្មុំមួយទៅឃ្មុំមួយទៀត។»
នៅក្នុងការពិសោធន៏ជាច្រើនដងបង្ហាញថា អត្រាងាប់នៃសត្វឃ្មុំចង្អេរនៅក្នុងបរិស្ថានទីប្រជុំជនមានខ្ពស់ជាង៣ដង ធៀបនឹងសត្វឃ្មុំនៅក្នុងបរិស្ថានជនបទ។
ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញថា ការឆ្លើយតបនៃប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់សត្វឃ្មុំចិញ្ចឹម មិនបានប៉ះពាល់ដោយសារនគររូបនីយកម្មទេ។
ភាពខុសគ្នាផ្សេងៗ ដូចជាសីតុណ្ហភាព និងសារធាតុបំពុលច្រើនជាងមុន អាចបង្កការប៉ះពាល់ដល់សត្វឃ្មុំចិញ្ចឹមក្នុងទីក្រុង។ ប៉ុន្តែលោក Frank និយាយថា នៅចំណុចនេះ មិនមានហេតុផលណាមួយដែលថា មិនគួរចិញ្ចឹមឃ្មុំនោះទេ។
«ខ្ញុំមិនគិតថា ការចិញ្ចឹមឃ្មុំនៅក្នុងទីក្រុងមិនគួរត្រូវបានរារាំងទេនៅចំណុចនេះ។ ប៉ុន្តែវាពិតជាបញ្ជាក់ថា អ្នកថែរក្សាឃ្មុំនានាប្រហែលជាត្រូវតែប្រុងប្រយត្ន័ជាងមុននៅពេលត្រួតពិនិត្យមេរោគបង្កជំងឺលើសម្បុកឃ្មុំ ឬត្រួតពិនិត្យសុខភាពរបស់ហ្វូងឃ្មុំ»។
លោក Frank និយាយថា ការស្រាវជ្រាវបន្តពិតជាចាំបាច់ ដើម្បីរកឲ្យឃើញថាហេតុអ្វីបានជាមានការគម្រាមកំហែងខ្លាំងលើសុខភាពរបស់ហ្វូងឃ្មុំចង្អេរ ដើម្បីអាចឲ្យអ្នកថែរក្សាឃ្មុំរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់សត្វឃ្មុំរបស់ពួកគេបាន៕
ប្រែសម្រួលដោយ ទុំ ម្លិះ
