ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាប្រកាសលុបឈ្មោះគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទចំនួន១០៤ ចេញពីបញ្ជីរបស់ខ្លួន ខណៈអ្នកជំនាញផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុថា ការណ៍នេះអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការធ្លាក់ខ្លួនរបស់ពលរដ្ឋទៅជាអ្នកជាប់បំណុលវ័ណ្ឌកដោយសារការខ្ចីប្រាក់ដោយមិនមានផែនការប្រើប្រាស់ច្បាស់លាស់។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ដែលចេញផ្សាយជាសាធារណៈនៅថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទទាំង១០៤ ដែលត្រូវបានលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីធនាគារជាតិ មាននៅរាជធានីភ្នំពេញចំនួន៤៣ និងចំនួន៦១ផ្សេងទៀត មាននៅបណ្តាខេត្តចំនួន១៧។
ធនាគារជាតិមិនបានបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុនៃការសម្រេចលុបឈ្មោះគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទទាំង១០៤នោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោក កាំង តុងងី ប្រាប់វីអូអេថា គ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទគឺជាស្ថាប័នកម្ចីកម្រិតតូចជាងគេ ដែលមានទឹកប្រាក់តម្កល់ប្រមាណជា១០០លានរៀល ឬ២៥.០០០ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ចាប់តាំងពីធនាគារជាតិកំណត់ពិដានការប្រាក់ឥណទានដែលការពារមិនឱ្យគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុកំណត់អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ ធ្វើឱ្យប្រតិបត្តិការរបស់គ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទចំណេញតិច ហើយគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទមួយចំនួនសម្រេចផ្អាកប្រតិបត្តិការជាបន្តបន្ទាប់។
លោកថ្លែងថា៖ «ពួកគាត់មួយចំនួនហ្នឹងគាត់មានតែអាជ្ញាបណ្ណ តែផ្អាកប្រតិបត្តិការហើយ។ ហើយទន្ទឹមហ្នឹង ដោយសារកន្លងមកធនាគារជាតិគាត់រឹតបន្តឹងប្រព័ន្ធ compliance ឬជាភាសាខ្មែរយើងហៅថា ការអនុលោមតាមហ្នឹង អ៊ីចឹងធ្វើឱ្យគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទមួយចំនួនហ្នឹង ក៏គាត់លែងចង់រកស៊ីផ្នែកហ្នឹង ក៏គាត់បោះបង់អាជ្ញាបណ្ណរបស់គាត់ទៅ»។
លោកបន្ថែមថា ការលុបអាជ្ញាបណ្ណគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទទាំងនោះ ផ្តល់ផលចំណេញសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋពីការកំណត់អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់។
លោកប្រាប់វីអូអេថា៖ «ការលុបអាជ្ញាបណ្ណនេះដូចជាមិនប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋយើងទេ។ មែនទែនទៅ វាជាយន្តការពង្រឹងទីផ្សារទេ ដែលក៏មានផលល្អសម្រាប់អតិថិជនផងដែរ។ គ្រឹះស្ថានដែលគាត់មានប្រតិបត្តិការផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ កាលណាតែគាត់នៅតែប្រតិបត្តិការដោយថ្លៃចំណាយដើមទុនគាត់ខ្ពស់ អ៊ីចឹងគាត់អត់ចំណេញទេ ហើយដើម្បីឱ្យគាត់ចំណេញ គាត់នឹងយកអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ពីប្រជាពលរដ្ឋ។ អ៊ីចឹងអ្នកដែលរងផលប៉ះពាល់អាចជាប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញទេ»។
បើតាមលោក កាំង តុងងី រហូតមកដល់ពេលនេះ មានគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទប្រមាណជា៤០០ត្រូវបានលុបឈ្មោះ ដោយសារមូលហេតុប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ លើកឡើងថា ជាទូទៅលោកសង្កេតឃើញគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទផ្តល់កម្ចីដោយមិនមានការកំណត់ស្តង់ដា ជាហេតុធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្ចីយកទៅប្រើប្រាស់ដោយមិនចំគោលដៅ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងដឹងហើយថា បញ្ហាបំណុលវ័ណ្ឌកគឺជារឿងសង្គមមួយ ដែលយើងមានការបារម្ភខ្លាំង។ ហើយនៅពេលដែលពលរដ្ឋក្លាយទៅជាមុខសញ្ញានៃការដាក់លុយកម្ចី ហើយលក្ខខណ្ឌនៃកម្ចីហាក់បីដូចជាមិនសូវតឹងរ៉ឹង ធ្វើឱ្យអ្នកដែលមានបំណុលវ័ណ្ឌកហ្នឹងគាត់មានឱកាសក្នុងការខ្ចីលុយបន្ថែម ប៉ុន្តែការសងត្រឡប់មកវិញនោះ គឺជាបញ្ហា ជាពិសេស គឺការខាតបង់ ឬក៏ការកើតមានកម្ចី ហើយពួកគាត់ពុំមានការរីកចម្រើនក្នុងអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន»។
លោកថា ការលុបឈ្មោះគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទទាំងជាង១០០នេះអាចកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃការមានបំណុលវ័ណ្ឌក សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលខ្ចីដោយមិនមានផែនការច្បាស់លាស់សម្រាប់ប្រើប្រាស់កម្ចីនោះ។ ទោះយ៉ាងណាលោកថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាគួរតែបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុនៅពីក្រោយការលុបឈ្មោះគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទក្នុងចំនួនដ៏ច្រើននេះ។
អគ្គទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា អ្នកស្រី ជា សិរី បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយតាមប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ។ អ្នកស្រីក៏មិនឆ្លើយតបសារអេឡិចត្រូនិក ឬអ៊ីមែលរបស់វីអូអេ គិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃចន្ទនេះ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យប្រចាំឆ្នាំ២០២២ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា ប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជាបន្តរក្សាបានភាពធន់ ភាពរឹងមាំ និងជំនឿទុកចិត្តរបស់សាធារណជនជាតិ និងអន្តរជាតិ និងបានរួមចំណែកជាមួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីដាក់ចេញនូវវិធានការចាំបាច់ជាបន្តបន្ទាប់ ធានាទប់ស្កាត់ និងកាត់បន្ថយឱ្យបានជាអតិបរមានូវផលប៉ះពាល់នានា។
បើតាមរបាយការណ៍ ប្រព័ន្ធធនាគារនៅកម្ពុជា រួមមានធនាគារពាណិជ្ជ៥៨ ធនាគារឯកទេស៩ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ៥ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមិនទទួលប្រាក់បញ្ញើ៨២ គ្រឹះស្ថាន ភតិសន្យហិរញ្ញវត្ថុ១៦ និងគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទ២២៣។
របាយការណ៍ដដែលឱ្យដឹងទៀតថា វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅបន្តចូលរួមជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច តាមរយៈការផ្តល់សេវាហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការដល់ប្រជាជន ជាពិសេសប្រជាជននៅតាមតំបន់ជនបទ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ចាប់តាំងពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៩មក អង្គការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាមួយចំនួន បានចេញរបាយការណ៍ជាច្រើន ដោយបង្ហាញពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបណ្តាលមកពីវិបត្តិជំពាក់បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុច្រើនលើសលប់ ដែលកំពុងកើតមាននៅកម្ពុជា។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូដែលចេញផ្សាយកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការលីកាដូបានបង្ហាញថា ការសិក្សាមួយបានរកឃើញថា ជិតពាក់កណ្តាលនៃគ្រួសារដែលជាប់បំណុលជួបការលំបាកក្នុងការបង់សង ហើយ១៣ភាគរយនៃគ្រួសារដែលជួបការលំបាកក្នុងការបង់សងទាំងនោះ បានរាយការណ៍ថា ពួកគាត់បានលក់ដីដើម្បីបង់សងបំណុលក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយ។ បន្ថែមពីនេះ នៅក្នុងករណីជាច្រើន អ្នកខ្ចីប្រាក់បានរងគ្រោះពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស៕