នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃសុក្រនេះ បានលើកសរសើរជាថ្មីនៃវីរភាពនិងភាពអង់អាចក្លាហានរបស់គណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក ដែលបានរំដោះកម្ពុជាពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ឬខ្មែរក្រហម ហើយថា កម្ពុជាបានកំពុងដើរលើមាគ៌ាប្រជាធិបតេយ្យ «ឥតងាករេ»។
ថ្លែងក្នុងពិធីខួបលើកទី ៦៨ឆ្នាំ នៃការបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះដើមថា «បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជា» នៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន អតីតទាហានខ្មែរក្រហម បានអះអាងថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាចដើរទៅមុខបាន គឺអាស្រ័យលើ «ដំណើររស់ឡើងវិញរបស់ប្រជាជាតិ» ដោយមិនអាស្រ័យលើការអធិប្បាយរបស់មជ្ឈដ្ឋានណាមួយនោះឡើយ។
«ខ្ញុំសូមគូសបញ្ជាក់ថា ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិសេរីភាពពិតប្រាកដ គឺស្ថិតនៅក្នុងដំណើរការរស់ឡើងវិញរបស់ប្រជាជាតិ ជោគជ័យនៃដំណើរការសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ ព្រមទាំងការប្រតិបត្តិនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់របស់កម្ពុជា ពុំមែនស្ថិតលើពាក្យសម្ដីវាយតម្លៃដោយអគតិរបស់បុគ្គល ឬមជ្ឈដ្ឋានណានោះឡើយ»។
លោកបានថ្លែងបន្ថែមថា៖ «ប្រជាជនកម្ពុជាបានទទួល បានថែរក្សាពូនជ្រំលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនរយៈពេល៤០ឆ្នាំមកហើយ។ដូច្នេះយើងត្រូវធ្វើដូចម្ដេច ដើម្បីការពារ និងពង្រឹងប្រជាធិបតេយ្យតទៅមុខទៀត»។
ក្នុងពិធីដែលមានក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សកាន់អំណាចជាច្រើននាក់ និងអ្នកគាំទ្ររាប់ពាន់នាក់ អមដោយការសម្តែងសិល្បៈដ៏ប្រណិតនោះ លោក ហ៊ុន សែន ដែលស្ថិតក្នុងអំណាចជាងបីទសវត្សរ៍មកនោះ ក៏បានប្រកាសជាថ្មីទៀតថា កម្ពុជា មិនឱនក្បាលយកអធិបតេយ្យជាតិខ្លួន ប្ដូរនឹងជំនួយ ឬក៏ក្តីអនុគ្រោះពីប្រទេសណាក៏ដោយ។
«ការមិនឱនក្បាលរបស់យើង គឺជាកិត្តិយសជាតិរបស់យើង។ វាជាការប្រមាថដ៏ធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ជាតិយើង ប្រសិនបើយើងយកអធិបតេយ្យជាតិយើងទៅដោះដូរជាមួយជំនួយ និងការអនុគ្រោះណាមួយពីខាងក្រៅ»។
សារនយោបាយប្រកបដោយភាពជាតិនិយមរបស់លោក ហ៊ុន សែន កើតមានឡើង នៅក្រោយពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិក បានបង្ហាញការសោកស្ដាយចំពោះស្ថានភាពអាប់អួរនៃសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយដែលបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារកង្វះការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងការថយក្រោយនៃសេរីភាពសារព័ត៌មានឯករាជ្យនៅកម្ពុជា។
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកបានអធិប្បាយយ៉ាងដូច្នេះ ដោយយោងលើការវាយតម្លៃរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិសេរីភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យ Freedom House ដែលបានឲ្យដឹងថា សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតដុនដាបមួយ ដោយនៅឆ្នាំ២០១៩នេះ កម្ពុជាទទួលបានពិន្ទុត្រឹមតែ ២៦ពិន្ទុលើពិន្ទុសរុប១០០ពិន្ទុ។
អង្គការ Freedom House បានបញ្ជាក់ទៀតថា សំឡេងប្រឆាំងនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានគេលុបចោល ដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានគេហាមឃាត់ ហើយមេដឹកនាំគណបក្សនេះកំពុងប្រឈមបទចោទប្រកាន់ព្រហ្មទណ្ឌជាច្រើន។
អង្គការនេះ បានឲ្យដឹងថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងច្បាមយកអំណាច ហើយឥស្សរជនដែលមិនស្និទ្ធនឹងក្រុមលោក មានឥទ្ធិពលតិចតួចលើការធ្វើគោលនយោបាយ។
របាយការណ៍ជាច្រើនសន្មតថា លោកកំពុងរៀបចំផ្ទេរអំណាចឲ្យកូនប្រុសរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជ្រាលជ្រៅនៅក្នុងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។
ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហាជំនួយ ឬការអនុគ្រោះពន្ធមកលើកម្ពុជា សហភាពអឺរ៉ុបកំពុងដំណើរការដកកម្ពុជាជាបណ្ដោះអាសន្ន ពីប្រព័ន្ធឋានៈអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីៗទាំងអស់លើកលែងតែអាវុធ» ឬ ហៅថា EBA ដោយសារតែការមិនប្រសើរឡើងនៃសិទ្ធិនយោបាយ និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ។
ក្រុមសហជីពបម្រើប្រយោជន៍កម្មករ លើកឡើងថា ការណ៍ដែលសហភាពអឺរ៉ុបចង់ឲ្យកម្ពុជាគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពក្នុងការធ្វើនយោបាយ ឬក៏ការបញ្ចេញមតិណាមួយនោះ មិនមែនជាការលូកលាន់ចូលអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាទេ។ ពួកគេថា សហភាពអឺរ៉ុប ក៏ចង់ឲ្យកម្ពុជាងាកទៅរកគន្លងត្រឹមត្រូវរបស់ប្រព័ន្ធនយោបាយសេរីពហុបក្ស ដែលនឹងផ្ដល់ឲ្យកម្ពុជាវិញនូវការគាំទ្រខាងពាណិជ្ជកម្ម ដែលមានការផ្សារភ្ជាប់នឹងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស៕
