ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

មេដឹកនាំ​អាស៊ាន​នឹង​ជួប​ប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​ជាមួយ​ឧត្តមសេនីយ៍​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​នៅ​ភូមា


រូបឯកសារ៖ អគ្គមេបញ្ជាការយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាលោក Min Aung Hlaing ដែលជាមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ចូលរួមពិធីហែក្បួនព្យុហយាត្រាយោធា នៅរដ្ឋធានីណៃពិដោ មីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។
រូបឯកសារ៖ អគ្គមេបញ្ជាការយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាលោក Min Aung Hlaing ដែលជាមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ចូលរួមពិធីហែក្បួនព្យុហយាត្រាយោធា នៅរដ្ឋធានីណៃពិដោ មីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។

មេដឹកនាំ​ក្នុងតំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ​(អាស៊ាន)​ ចំនួន ​១០ ​ប្រទេស ​ដែល​ក្នុងនោះ​រួមទាំង​កម្ពុជា​ បានគ្រោងជួបប្រជុំ​កំពូល​ផ្ទាល់មុខគ្នាមួយថ្ងៃ​ នៅរសៀល​ថ្ងៃសៅរ៍ ​ទី២៤​ ខែ​មេសា ​ឆ្នាំ២០២១​ ជាមួយ​ឧត្តមសេនីយ៍​យោធាភូមា Min Aung Hlaing។

មេដឹកនាំយោធារូបនេះ កំពុងរងការ​ថ្កោលទោស​ជាអន្តរជាតិ​ និងរង​ទណ្ឌកម្ម​ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ​ ចំពោះការ​ធ្វើរដ្ឋប្រហារ​បណ្តេញរដ្ឋាភិបាល​ស្របច្បាប់​ភូមា​របស់​លោកស្រី​ អោង សាន ស៊ូជី​ (Aung San Suu Kyi ) ចេញ​ពីតំណែង ​និងការសម្លាប់​ក្រុមអ្នក​តវ៉ា​ជាង ៧៤០ នាក់ ​ក្នុងពេល​បង្ក្រាប​ដោយ​ឃោរឃៅ​និងចាប់ខ្លួន​មនុស្ស​ជាច្រើន ​ចាប់តាំង​ពីដើម​ខែកុម្ភៈមក។

​បញ្ហាតានតឹងនៅភូមានេះ ត្រូវគេ​គិតថា ​ធ្វើឲ្យ​សមាគមអាស៊ាន​ដ៏មាន​សក្តានុពល​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច​សំដាប់ទី ៤ ​ក្នុងពិភព​លោក​មួយនេះ​ រងការ​ប៉ះទង្គិច​និងរង​ការ​ចោទប្រកាន់​ថា បានបរាជ័យ​ក្នុងការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ឲ្យចេញ​ជាលទ្ធផល​ ដើម្បី​បញ្ចប់​វិបត្តិ​នយោបាយនៅភូមា។

លោក​បណ្ឌិត​ ឈាង ​វណ្ណារិទ្ធ​ នាយក​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុវិស័យ​អាស៊ី​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ​ដែល​ឃ្លាំមើល​បញ្ហាក្នុងតំបន់​និងសកលលោក ​បាន​ថ្លែងថា ​នេះ​ជា​កាលៈទេសៈ​ចាំបាច់​សម្រាប់​មេដឹកនាំ​កំពូល​អាស៊ាន ក្នុងការ​រក​មធ្យោបាយ​ការទូត​នយោ​បាយ​ណាមួយ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហានៅភូមា ​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុម​យោធា។ លោកថា របបយោធានៅភូមាមិនត្រូវបានទទួល​ស្គាល់​ពីអន្តរជាតិនោះទេ ​ហើយសូម្បីតែ​អាស៊ាន ​ក៏ពុំទាន់មាន​ជំហរ​ណាមួយ​គាំទ្ររបបនេះ​ដែរ។

«ហើយក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ដែល​មាន​មេទ័ព​ Min Aung Hlaing ​ចូលរួម​ហ្នឹង ​ក៏មិនមែន​ថា ជា​ប្រមុខរដ្ឋ​(Head of State)​ ឬ​ក៏ថា​ជា​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ ឬក៏​រដ្ឋាភិបាល​ស្របច្បាប់​ផងដែរ ​គ្រាន់តែ​ជា​តំណាង​របប​សឹក​យោធា​ហ្នឹង ដើម្បី​មានការ​ពិភាក្សា​ត្រង់​ទៅត្រង់​មក ពីព្រោះ​ថា នេះ​ជាឱកាស​មួយដែរ​ ដើម្បី​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​អាស៊ាន​ហ្នឹង ​ផ្តល់សារប្រាកដ​មួយ ​ជាក់លាក់​មួយ​ ប្រាកដមួយ​ទៅដល់​រដ្ឋាភិបាល​យោធា​ភូមាហ្នឹង ​ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាងណា​កុំឲ្យ​ប្រើហិង្សាសម្លាប់​ប្រជាជន​ខ្លួនឯង​ហ្នឹង​។ ហើយ​ទី២​ ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ការចរចា​នយោបាយ​ណាមួយ​រវាង​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធប្រទេស​ភូមា​ហ្នឹង។ ​អីចឹង​រឿងហ្នឹង​ប្រហែល​ជាតួនាទី​របស់​អាស៊ាន​ ដើម្បី​ជំរុញ​និង​ដាក់​សម្ពាធ​ដល់​រដ្ឋាភិបាលយោធា​ហ្នឹង ​កុំឲ្យ​ប្រើហិង្សាជំរុញ​ឲ្យមាន​កិច្ចចរចា​ផ្នែក​នយោបាយ​ណាមួយ​ ហើយការ​ស្តារឡើងវិញ​នូវ​លទ្ធិប្រជាធិប​តេយ្យ»។

លោកថា ​រដ្ឋាភិបាល​ភូមា​ជា​សមាជិក​អាស៊ានដែល​ជា​ប្លុក​ប្រកាន់​នយោបាយ​កុងសង់ស៊ីស ​(ឯកច្ឆន្ទ)​ និងមិន​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុងគ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​។ ហើយបច្ចុប្បន្ន​ពេលនេះ ​ភូមា​កំពុង​ព្យាយាម​ធ្វើឲ្យ​មាន​ភាព​ស្របច្បាប់​នៅលើ​ឆាក​អន្តរជាតិ​ ដោយ​ប្រជែង​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ស្រមោល​មួយ​របស់​ក្រុម​ស៊ីវិលដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​លោកស្រី ​Aung San Suu Kyi​ ដែលត្រូវ​ក្រុមយោធា​បណ្តេញ​ចេញ​ពីអំណាច​ដោយ​រដ្ឋប្រហារ ​កាលពី​ថ្ងៃទី ១ ​ខែកុម្ភៈ ​ដែលមាន​ការ​គាំទ្រ​ខ្លាំងពី​អន្តរជាតិ។

លោក​ ឈាង វណ្ណារិទ្ធ​ ក៏បានចោទ​ជាសំណួរ​ថា តើ​ការសន្យាធ្វើការ​បោះឆ្នោត​នៅឆ្នាំ​ក្រោយ​តាម​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់របប​សឹកភូមា ជាការ​សន្យា​ ឬជា​លេសដើម្បី​បន្តអំណាច ហើយលោកថា អាស៊ាន​និង​អន្តរជាតិ​ ត្រូវការ​បញ្ជាក់ពីរបប​សឹកភូមាអំពីរឿង​នេះ។

រូបឯកសារ៖ ក្រុមអ្នកតវ៉ាប្រឆាំងរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ចេញតវ៉ានៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន មីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១។
រូបឯកសារ៖ ក្រុមអ្នកតវ៉ាប្រឆាំងរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ចេញតវ៉ានៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន មីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១។

នៅពេល​ត្រូវបានអ្នកកាសែតសួរនៅ​ទីស្នាក់ការ​អង្គការសហប្រជាជាតិ ​ក្នុងបូរី​ញ៉ូវយក សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អំពី​ក្តីសង្ឈឹម​របស់​លោក Antonio Guterres ​អគ្គលេខាធិការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ អំពី​កិច្ចប្រជុំ​កំពូលពិសេស​អាស៊ាន​នៅថ្ងៃសៅរ៍​នេះ ​ស្តីពី​បញ្ហាភូមានោះ ​លោក Stephane Dujarric ​អ្នកនាំពាក្យ​របស់​លោក​អគ្គលេខា ​អ.ស.ប.​ បាន​ថ្លែងថា៖

«លោក​អគ្គលេខាធិការ​សង្ឃឹម​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា នឹង​មាន​សំឡេង​រួមពី​សមាគម​អាស៊ាន។ សមាគម​អាស៊ាន​ជាប្លុក​រួមមួយ ​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ក្នុងការ​ជួយយើង​សម្រេច​បាន​គោលដៅ ​ដែល​យើង​ចង់​បាន។ នោះគឺ​ការវិល​ត្រឡប់​ទៅរកការ​គ្រប់គ្រង​អំណាច​ដោយ​ក្រុម​ជនស៊ីវិល​ក្នុង​ប្រទេស​ភូមា។ ប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ាន​ផ្សេងៗទៀត​ ក៏មាន​សំឡេង​សំខាន់ ​និង​តួនាទី​សំខាន់​ផងដែរ។ ដូច្នេះ​យើង​សង្ឈឹមថា​ នឹងមាន​សារ​ដ៏មាន​ទម្ងន់​ ចេញ​ពីកិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេសនេះ»។

ក្រុម​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន​ទាំង ១០ ​ប្រទេស ​រួមទាំង​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ បាន​បញ្ជាក់​ពីវត្តមាន​ចូលរួមរបស់ខ្លួន នៅឯ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​ដែល​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី​និង​ម៉ាឡេស៊ី ​បាន​ប្រឹងប្រែង​សម្រប​សម្រួល​នេះ​។

ក៏ប៉ុន្តែ ​មេដឹកនាំ​ប្រទេសមួយ​ចំនួន ​រួមទាំង​ថៃ គឺ​លោក​ ប្រាយុទ្ធ​ ចាន់អ៊ូចា​ (Prayuth Chan-ocha) ​និងលោក Rodrigo Duterte មេដឹកនាំប្រទេស​ហ្វីលីពីន​ និងមេដឹកនាំប្រទេសឡាវ​ ដែល​កំពុង​ប្រឈមមុខ​ឆ្លង​រាតត្បាត​ជំងឺ​កូវីដ​១៩​ ខ្លាំង ​បាន​ប្រកាស​និង​ជូនដំណឹង​ថា ខ្លួន​នឹងមិន​ចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះ​ទេដោយផ្ទាល់ទេ តែបាន​បញ្ជូនរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេសរបស់ខ្លួន ឲ្យ​ចូលរួម​ជំនួសវិញ។

កិច្ចប្រជុំ​នេះ​នឹងមាន​ព្រះរាជ​សុន្ទរកថា​បើក​និង​បិទ ​ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ​ប្រទេស​ព្រុយណេ ​គឺព្រះចៅ ​Sultan Haji Hassanai Bolkiah​ ដែលជា​ប្រធាន​អាស៊ានសម្រាប់អាណត្តិនេះ ​និង​សុន្ទរកថា​របស់​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន​ជាសមាជិក ​អំពី​បញ្ហា​ការកសាង​សហគមន៍​អាស៊ាន​ បញ្ហាទំនាក់​ទំនង​ខាងក្រៅ​ និងការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ទស្សនៈអំពីបញ្ហា​តំបន់​និង​បញ្ហា​អន្តជាតិ​ ដោយ​ចាប់ផ្តើម​ដំបូង​ពីប្រមុខ​ដឹកនាំប្រទេស​កម្ពុជា​ជាប្រធាន​អាស៊ាន​បន្តវេន​ឆ្នាំក្រោយ បន្ទាប់​មកគឺការថ្លែងសុន្ទរកថារបស់លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ និងមេដឹកនាំអាស៊ាន​ដទៃទៀត។

បញ្ហាភូមា​ត្រូវគេ​គិតថា​ នឹងត្រូវ​លើកឡើង​ដោយ​ក្រុម​មេដឹកនាំអាស៊ាន​ នៅពេល​នោះ។

ដោយសារ​តែ​គោលការណ៍​មិនអាច​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​ទៅវិញ​ទៅមក​ ​ប្រទេស​ជាសមាជិក​អាស៊ាន​ខ្លះ រួមទាំង​កម្ពុជា​ផង​ បាន​បង្ហាញ​ជំហរ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ជាបន្ត​បន្ទាប់​ ដោយ​ទទូច​ដល់​មេដឹកនាំ​ភូមា​ បញ្ឈប់​នូវអំពើ​ហិង្សា​និង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នយោបាយ​ផ្ទៃក្នុង​ដោយ​សន្តិវិធី​។ ក៏ប៉ុន្តែ ​មេដឹកនាំ​ភូមា​ដែល​បង្ក្រាបពលរដ្ឋ មិនបាន​ញញើត​នឹងការ​អំពាវនាវ​និង​ទណ្ឌកម្ម​អន្តរជាតិ​ ដែលនាំមុខ​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​ និងក្រុម​ហ៊ុន​ស្ថាប័ន​ហិរញ្ញវត្ថុ​នានា​នោះ​ទេ​ ដោយ​ចាត់​ទុកថា ​ចលនា​បះបោររបស់​ពលរដ្ឋ​ខ្លួនជាការ​ចង់បំផ្លាញ​ប្រទេស​ភូមា។

លោក ​Tun Khin​ នៃអង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ភូមា​ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស ហៅ​ថា​ Burmese Rohingya Organization UK (BROUK) បាន​ថ្លែងថា​ របប​មេដឹកនាំ​យោធាភូមា​លោក ​Min Aung Hlaing ​បាន​សម្លាប់ពលរដ្ឋ​សឹងតែ​រាល់ថ្ងៃ​ ដែល​សមាគម​អាស៊ាន​ត្រូវ​ផ្តន្ទាទោស​ដើម្បី​អ្វីមួយ​ដែល​លោកថា ​ជាការ​ជួយភូមា​កុំឲ្យ​ជួបមហន្តរាយ។

«Min Aung Hlaing​ គឺជា​មនុស្ស​ដែល​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​និង​អ្នក​ដទៃ​ទៀត​ បាន​ចោទប្រកាន់​ពីបទ​ប្រល័យពូជ​សាសន៍។ បុរស​នេះ​គួរត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹងការ​កាត់ទោស​នៅតុលាការ​ មិនមែន​ត្រូវផ្តល់​កម្រាល​ព្រំក្រហមទេ»។

លោក​ថ្លែងថា ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន​ គឺជា​ឱកាស​ចុងក្រោយ ​ដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិភូមា​ ហើយ​មេដឹកនាំអាស៊ាន ​មិនត្រូវ​ការពារ​មេដឹកនាំ​យោធា​ភូមាទេ ​ក្នុងពេល​ដែល​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ និង​ម៉ាឡេស៊ី​ បានធ្វើ​កិច្ចការទូត​គួរឲ្យសរសើរ ​ដើម្បី​បញ្ចប់​បញ្ហា​ភូមា​នោះ។

គេមិនទាន់​ដឹងថា​ តើ​ប្រធាន​អាស៊ាននឹង​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ក្រោយកិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​នេះ​បែបណា​ពីបញ្ហា​ភូមា​នោះទេ ហើយថា តើ​អាចនឹងមានសំឡេង​គ្រប់គ្រប់​ជាឯកច្ឆន្ទ​ទេ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពិភពលោក​ពីសាមគ្គីភាព​ថា មាន​ទស្សនវិស័យ​តែមួយ​ អត្តសញ្ញាណ​តែមួយ ​និង​សហគមន៍តែមួយ​នោះឬយ៉ាងណា។

សមាគម​អាស៊ាន ​ដែលមាន​ពលរដ្ឋជាង ​៦៥០ ​លាននាក់​ ​ព្យាយាម​នៅ​អព្យាក្រឹត្យ​រវាង​មហា​អំណាច​ចិន និង​សហរដ្ឋអាមេរិក​នេះ ​រួមមាន​ប្រទេស​ព្រុយណេ ​កម្ពុជា ​ហ្វីលីពីន​ ឥណ្ឌូណេស៊ី​ ឡាវ ​ភូមា​ម៉ាឡេស៊ី ​សិង្ហបុរី ​ថៃ និង​វៀតណាម៕

XS
SM
MD
LG