មួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីការបង្រ្កាបរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅបាតុកម្មនោះ ក្រុមកម្មករនិងសកម្មជនដែលត្រូវបានគេចាប់ដាក់ពន្ធនាគារបាននិយាយថា ពួកគេកំពុងប្រឈមនឹងការលំបាកក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។
សកម្មជន និងកម្មករបាននិយាយថា មួយផ្នែកពួកគេកំពុងប្រឈមនឹងការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត ដោយសារការរំលោភបំពានពេលពួកគេនៅក្នុងដៃរបស់ប៉ូលិស។ មួយផ្នែកទៀត ពួកគេមានការលំបាកក្នុងការធ្វើការងារ។ អ្នកខ្លះនិយាយថា ឥឡូវនេះពួកគេកំពុងតស៊ូជាមួយនឹងបញ្ហាសុខភាពរ៉ាំរ៉ៃ បន្ទាប់ពីទទួលរងការធ្វើបាបនៅពេលគេជាប់ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង។
សកម្មជន២៣នាក់ ខ្លះជាមេដឹកនាំសហជីព ហើយខ្លះទៀតជាកម្មករ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅក្នុងការបង្រ្កាបបាតុកម្មនៅក្នុងខែមករាឆ្នាំ២០១៤ ដែលមានមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់៥នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត នៅពេលកម្លាំងសន្តិសុខរបស់រដ្ឋាភិបាល រួមទាំងប៉ូលិស និងកងរាជអាវុធហត្ថ បានវ៉ៃ និងចាប់ខ្លួនពួកគេ បន្ទាប់ពីមានចលាចលជាច្រើនខែ។
ក្នុងចំណោមមនុស្ស២៣នាក់ ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួននោះរួមមានលោកវន់ ពៅ ប្រធានរបស់សមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលត្រូវបានវ៉ៃយ៉ាងដំណំ និងឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារ។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយនៅក្នុងការិយាល័យធ្វើការរបស់លោក លោកវន់ ពៅបាននិយាយពីរឿងជូរចត់ដែលលោកបានការជួបប្រទះ។
បន្ទាប់ពីលោករៀបរាប់បានបន្តិចអំពីបទពិសោធន៍ដ៏ជូរចត់របស់លោកនោះ សំឡេងរបស់លោកវន់ ពៅរអាក់រអួលបន្តិច។ ការការវាយធ្វើបាបរបស់ក្រុមសមត្ថកិច្ចនៅតែធ្វើឲ្យលោកឈឺចាប់នៅឡើយ។ គាត់សម្រួលខ្លួនបន្តិច ដោយអង្គុយនៅនឹងកៅអី ហើយព្យាយាមទប់ទឹកភ្នែក នៅពេលដែលលោកមានប្រសាសន៍បន្ត។
លោកបាននិយាយថា៖«ខ្ញុំត្រូវបានគេប្រមាថ មាក់ងាយ។ ខ្ញុំមានអារម្ភថាថោកជាងសត្វទៅទៀត»។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូឆ្នាំ២០១៣ លោកវន់ ពៅ ដែលមានអាយុ៣៩ឆ្នាំ បានជួយរៀបចំសមាគមប្រជាធិបតេយ្យ ឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលជាអ្នកតស៊ូមតិសម្រាប់សិទ្ធិកម្មករ នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដូចជាការតវ៉ានៅខណៈពេលដែលកម្មករនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរអំពាវនាវឲ្យមានការដំឡើងប្រាក់ខែគោលរបស់ពួកគាត់។
ពួកគេបន្តការតវ៉ារហូតដល់ថ្ងៃចូលឆ្នាំសកល។ ក្រុមអ្នកតវ៉ាបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅមុខរោងចក្រយ៉ាជីងនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៅថ្ងៃទី២ខែមករាឆ្នាំ២០១៤ ជាពិសេសនៅពេលដែលអង្គភាពសន្តិសុខពិសេសត្រូវបានដាក់ពង្រាយដើម្បីបំបែកការប្រមូលផ្តុំនោះ លោកវន់ ពៅត្រូវបានវាយយ៉ាងដំណំ ដោយអង្គភាពឆ័ត្រយោងពិសេសលេខ៩១១។ លោកត្រូវបានឃាត់ខ្លួននិងបញ្ជូនទៅតុលាការនៅថ្ងៃបន្ទាប់។
លោកបាននិយាយថា៖«ពួកគេវាយខ្ញុំនឹងដំបងបំពង់ទីប រហូតដល់ខ្ញុំបាត់ស្មារតី»។
ពេលខ្លះលោកដឹងខ្លួន និងពេលខ្លះទៀតលោកមិនដឹងខ្លួនទេ។ ដោយសារការវាយយ៉ាងដំណំពីសំណាក់អាជ្ញាធរ លោកវន់ ពៅមានការចុកចាប់។ ខ្នងនិងមុខរបស់លោកឈឺយ៉ាងខ្លាំង។ នៅពេលនោះ លោកវន់ ពៅគិតថា លោកនឹងស្លាប់។ លោកត្រូវបានគេឃុំនៅអគារ៩១១ក្បែរនោះរហូតដល់ថ្ងៃបន្ទាប់ទើបលោកត្រូវបានបញ្ជូនទៅតុលាការ និងត្រូវបានចោទប្រកាន់។
លោក និងសកម្មជន ហើយនឹងកម្មករសរុបទាំងអស់២៣នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារកែប្រែទីបីដ៏ឆ្ងាយមួយនៅខេត្តកំពង់ចាម។ នៅពេលនោះ កន្លែងឃុំឃាំងរបស់ពួកគេត្រូវបានគេលាក់បាំងពីក្រុមគ្រួសារ និងមេធាវីរបស់ពួកគេ។ នៅក្នុងពន្ធនាគារ លោកវន់ ពៅត្រូវបានគេបញ្ជាឲ្យស្រាតសម្លៀកបំពាក់នៅមុខអ្នកទោសដទៃៗទៀត។ ស្ថានភាពរបស់លោកនៅពន្ធនាគារមានភាពអាក្រក់ និងអាម៉ាស់។
លោកនិយាយថា អ្នកទោសម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកទោសទាំង២៣នាក់បានព្យាយាមសម្លាប់ខ្លួនឯង ប៉ុន្តែអ្នកផ្សេងទៀតបានបញ្ឈប់គាត់ទាន់។
សកម្មជនទាំងនេះបានជាប់ឃុំឃាំងរហូតដល់ខែឧសភាឆ្នាំ២០១៤។ ពួកគេត្រូវបានដោះលែង បន្ទាប់ពីបានជាប់ព័ន្ធនាគារអស់រយៈពេលប្រាំខែ។
ការចោទប្រកាន់ពួកមិនត្រូវបានលុបចោលទេ បើទោះជាមានការដោះលែងក្តី។ លោកវន់ ពៅត្រូវបានប្រឈមមុខនឹងការព្យួរទោសរយៈពេលប្រាំឆ្នាំនិងមួយខែ ហើយគាត់ត្រូវតុលាការពិន័យជាប្រាក់ចំនួន៨លានរៀលគឺ ជិត២០០០ដុល្លារ។ លោកវន់ ពៅបាននិយាយថា គាត់ដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការសាលាឧទ្ធរណ៍។ លោកបានថ្លែងថា គាត់នឹងចងចាំការជាប់ពន្ធនាគារជារៀងរហូត។
«ខ្ញុំបានបាត់បង់អស់នូវសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ខ្ញុំជាមនុស្ស។ ពន្ធនាគារនោះមិនមែនសម្រាប់ដាក់មនុស្សទេ»។
លោកវន់ ពៅបាននិយាយថា លោកនឹងមិនឈប់តស៊ូដើម្បីសិទ្ធិការងារទេ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំនឹងបន្តតវ៉ា»។
លោកបន្ថែមថា៖«ខ្ញុំនឹងបង្រៀនអ្នកជំនាន់ថ្មីនូវអ្វីដែលខ្ញុំបានជួបប្រទះ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ក្រុមសកម្មជនផ្សេងទៀតបាននិយាយថា ពួកគេក៏កំពុងព្យាយាមតស៊ូយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួនរបស់ពួកគេនោះ។
លោកយ៉ង សោមអូនធ្លាប់ធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រមួយនៅលើផ្លូវវេងស្រេង ដែលជាកន្លែងដែលគាត់ធ្លាប់ទទួលបានប្រាក់ខែ១៤០ដុល្លារក្នុងមួយខែ មុនពេលមានការតវ៉ា និងការចាប់ខ្លួនរបស់លោក។ ឥឡូវនេះលោកមិនអាចរកការងារធ្វើបានទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ឥឡូវនេះខ្ញុំអត់មានការងារធ្វើទេ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយអ្នកដទៃទៀតក៏អត់មានការងារធ្វើដែរ។ ខ្ញុំបានដាក់ពាក្យសូមការងារធ្វើប្រហែល១០កន្លែង។ ខ្ញុំបានបាត់បង់ទំនុកចិត្ត។ ខ្ញុំមិនដឹងថា ត្រូវធ្វើអ្វីទៀតទេ»។
នៅទីបញ្ចប់ លោកយ៉ង សោមអូនបានបាត់បង់យ៉ាងច្រើន នៅពេលលោកចង់បាន២០ដុល្លារក្នុងមួយខែបន្ថែមទៀតទៅលើប្រាក់ឈ្នួលគោលរបស់លោក។ លោកយ៉ង សោមអូនបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចង់បាន១៦០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។ តែខ្ញុំបែរជាត្រូវគេយកទៅដាក់គុកទៅវិញ»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា លោកមានផលលំបាកជាងលោកវន់ ពៅទៅទៀត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «វាជាការលំបាកណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ ឥឡូវប្រពន្ធរបស់ខ្ញុំត្រូវទៅធ្វើការតែម្នាក់ឯងដើម្បីចិញ្ចឹមខ្ញុំ និងកូនមួយ»។
ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សនិយាយថា ការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹងសកម្មជនគឺជាការចោទប្រកាន់គ្មានមូលដ្ឋាន ហើយថា ពួកគេមិនគួរត្រូវបានចាប់ខ្លួនទេ។ ពួកគេត្រូវបានដោះលែងបន្ទាប់ពីមានសម្ពាធពីអន្ដរជាតិ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះពួកគេកំពុងជួបការលំបាកក្នុងការដោះស្រាយសំណុំរឿងរបស់ពួកគេ។
លោកអំ សំអាត ដែលជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពួកគេត្រូវបានផ្តន្ទាទោសពីបីទៅបួនទៅប្រាំឆ្នាំនៅក្នុងពន្ធនាគារ»។
លោកអំ សំអាតបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា៖ «ទោះបីជាពួកគេដោះលែងនៅខាងក្រៅពន្ធនាគារ ពួកគេត្រូវបានផ្តន្ទាទោសនៅឡើយ។ នេះជាបញ្ហានយោបាយ។ ពួកគេត្រូវបានចាប់ខ្លួននិងធ្វើឱ្យមានការឈឺចាប់ ក្នុងខណៈពេលដែលពួកគេបានជួយដល់ការតវ៉ាឲ្យមានការដំឡើងប្រាក់ខែ។ អ្នកដែលធ្វើឱ្យពួកគេឈឺចាប់មិនត្រូវបានផ្តន្ទាទោសនៅឡើយទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ អ្នកទាំង២៣នាក់ដែលអំពាវនាវឱ្យមានការដំឡើងប្រាក់ខែគោលដល់១៦០ដុល្លារបែរជាត្រូវបានគេចាប់ដាក់គុកទៅវិញ»។
មួយឆ្នាំក្រោយមកប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាថ្មីបានចូលជាធរមាន ដោយមានការកើនឡើងពី១០០ដុល្លារទៅ១២៨ដុល្លារក្នុងមួយខែគឺទាបជាងអ្វីដែលកម្មករបានស្នើសុំ។ សកម្មជននៅតែបន្តដោះស្រាយជាមួយនឹងសំណុំរឿងរបស់ពួកគេ និងការព្យាបាលរបួសរបស់ពួកគេ បើទោះបីជាភាពចលាចលការងារបានថយចុះ។ ការបញ្ជាទិញមានការធ្លាក់ចុះ ដោយសារតែចលាចលបានធ្វើឱ្យអ្នកបញ្ជាទិញមានការបារម្ភ។
សំណុំរឿងរបស់សកម្មជនត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការសាលាឧទ្ធរណ៍។
លោកយូ ប៊ុនឡេង ប្រធានតុលាការសាលាឧទ្ធរណ៍បានឱ្យដឹងថា សំណុំរឿងនេះនឹងត្រូវបានដោះស្រាយយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រសិនជាករណីដែលមានការកាត់ទោសខ្លីៗ នោះតុលាការនឹងធ្វើវាឱ្យបានលឿន»។
ថ្វីបើកម្មករទាំងនេះត្រូវបានដោះលែងមែន តែពួកគេនៅតែជាប់ចំណងនៅឡើយគឺចំណងច្បាប់ ដែលធ្វើឲ្យពួកគេពិបាកក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់គេ៕
