សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ស្ថានទូតកាណាដាធ្វើឡើងបួនថ្ងៃ បន្ទាប់ពីស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញថ្លែងការណ៍សម្តែងក្ដីបារម្ភ ចំពោះការអនុម័តសេចក្ដីស្នើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។ សហរដ្ឋអាមេរិកនិយាយថា ការធ្វើវិសោធនកម្មនេះបានផ្ដល់អំណាចយ៉ាងធំធេងដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការដាក់កំហិតដល់សេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសកម្មភាពស្របច្បាប់នានារបស់គណបក្សនយោបាយដែលអាចនាំទៅដល់ការរំលាយគណបក្សនយោបាយផងដែរ។
រដ្ឋាភិបាលកាណាដាបានបញ្ជាក់ថា ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនេះ គឺជារឿងមួយគួរឲ្យព្រួយបារម្ភជាទីបំផុត ដោយសារតែវាបានធ្វើឡើង ប៉ុន្មានខែតែប៉ុណ្ណោះ មុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅខែ មិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតជាតិនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។
លោកស្រី Donica Pottie ឯកអគ្គរដ្ឋទូតកាណាដាប្រចាំនៅកម្ពុជា ត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីក្នុងន័យដើមថា៖ «ដើម្បីឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យចម្រើនលូតលាស់ទៅមុខ រាល់គណបក្សនយោបាយ ត្រូវតែមានសេរីភាពដើម្បីឃោសនា ដោយគ្មានការភ័យខ្លាច ហើយត្រូវតែមានលទ្ធភាពបានចូលកៀកនឹងអ្នកបោះឆ្នោតជាមួយនឹងគំនិត និងចក្ខុវិស័យរបស់ពួកគេ»។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «ការធ្វើវិសោធនកម្មទាំងអស់នេះ ស្មើនឹងការដើរថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ ប្រទេសកាណាដាស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធានាឲ្យបាននូវការបោះឆ្នោតដោយសេរី បើកចំហ និងតម្លាភាពនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងឆ្នាំ២០១៨»។
កាលពីថ្ងៃចន្ទដើមសប្ដាហ៍នេះ រដ្ឋសភាជាតិបានអនុម័តសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយក្នុងសំឡេង៦៦លើ៦៦ ដោយគ្មានវត្តមានគណបក្សប្រឆាំង ទោះបីជារងការរិះគន់ជាច្រើនពីមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិក៏ដោយ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ មិនមានគោលដៅដាក់គំនាបលើគណបក្សនយោបាយនានានោះទេ តែជាការសម្រិតសម្រាំងយកគណបក្សនយោបាយ ដែលមានគុណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ និងស្អាតស្អំដើម្បីដឹកនាំប្រទេស។ លោកអះអាងថា ការកែប្រែច្បាប់នេះនឹងជួយពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបន្ថែមទៀតនៅកម្ពុជា។
«ច្បាប់គណបក្សនយោបាយ ខ្ញុំយល់ថា បន្ទាប់ពីចេញច្បាប់នេះទៅ មិនមែនធ្វើឲ្យលទ្ធប្រជាធិបតេយ្យ ដើរថយក្រោយ ឬស្លាប់ ដូចអ្នកខ្លះគេថាទេ។ អាហ្នឹងវាមានតែរីកចម្រើនទៅមុខ។ អាហ្នឹងហើយ យើងពេលវេលាទាំងអស់ទេ ទាំង VOA ក៏ដូចជា សុខ ឥសាន នេះ។ វានៅមានជីវិតតទៅមុខទៀត ដើម្បីតាមដានមើលថា ចេញទៅ រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំទៅមុខទៀត ដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាស្លាប់ ឬមួយក៏រយៈពេលទៅប៉ុន្មានសិបឆ្នាំទៅមុខទៀត ដែលប្រជាធិបតេយ្យមានការរីកចម្រើន។ បាទ យើងចាំមើលទាំងអស់គ្នាបាទ»។
លោក សុខ ឥសាន បានបន្ថែមថា៖ «មិនមែនច្បាប់នេះកសាងឡើង ធ្វើវិសោធនកម្មហ្នឹង មិនមែនសំដៅទៅលើបុគ្គលណា ឬមួយគណបក្សណាមួយជាកំណត់ទេ។ យើងសំដៅទៅលើការប្រើប្រាស់ជារួម សម្រាប់គណបក្សនយោបាយទូទៅដែលមានក្នុងកម្ពុជា។ ឥឡូវនេះគណបក្សដែលបានកើតហ្នឹង វាមាន៧១ ក៏ប៉ុន្តែដែលបានចុះបញ្ជី ជាផ្លូវការ ហ្នឹងមាន៤៥នៅកម្ពុជា»។
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាបានប្រតិកម្មភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីការអនុម័តសេចក្ដីស្នើវិសោធនកម្មស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ ដោយបានថ្លែងថា៖«សកម្មភាពណាមួយ ដែលបានហាមឃាត់ដល់គណបក្សនយោបាយនៅក្រោមវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីនេះ គឺជាការដើរថយក្រោយមួយដ៏សំខាន់ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍នយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយនឹងនាំឲ្យមានសំណួរពីភាពស្របច្បាប់ក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ»។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាក៏បានសម្ដែងការ «ខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង» ចំពោះសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិកទាក់ទងនឹងវិសោធនកម្មច្បាប់គណបក្សនយោបាយរបស់កម្ពុជា ដោយបានហៅសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះថាជា«ប្រតិកម្មមិនសមហេតុផល»។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យល់ថាការអនុម័តសេចក្ដីស្នើធ្វើវិសោធនកម្មស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនេះថា ជារបត់ដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយដែលអាចទៅដល់ទីបញ្ចប់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោក Phil Robertson នាយករងប្រចាំតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch និយាយថា ការអនុម័តលើការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ បង្ហាញថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក នឹងក្ដាប់អំណាចពេញទី ហើយក៏ជាជោគជ័យរបស់របបអំណាចផ្ដាច់ការ។
ចំណែកឯលោក Charles Santiago ប្រធានអង្គការសមាជិកសភាអាស៊ាន ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងជាសមាជិកសភាម៉ាឡេស៊ី ត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីក្នុងន័យដើមថា៖«ការអនុម័តសេចក្ដីស្នើច្បាប់នេះ នឹងបង្ហាញពីប្រផ្នូលនៃការស្លាប់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលនោះបានបញ្ជាក់ថា ការធ្វើវិសោធនកម្មនេះនឹងផ្ដល់នូវអំណាចដែលពុំធ្លាប់មានពីមុនមកដល់ស្ថាប័នតុលាការ និងស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ ដើម្បីព្យួរ និងរំលាយគណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា៕
