ខណៈដែលភាពតានតឹងរវាងប្រទេសឥណ្ឌានិងចិននៅតែបន្តកើតមានដោយមានទាហានរាប់ម៉ឺននាក់ដែលកំពុងប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅតាមព្រំដែនជួរភ្នំហេមពាន្ត (Himalayas) អស់រយៈពេលប្រាំឆ្នាំមកហើយនោះ អ្នកវិភាគនិយាយថា ពួកគេឃើញមានសញ្ញាតិចតួចនៃការថយចុះនៃភាពតានតឹងផ្នែកយោធារវាងគូប្រជែងទាំងពីរនៅតំបន់អាស៊ីនេះ ទោះបីជាមានការអំពាវនាវពីភាគីទាំងពីរឱ្យរក្សាស្ថិរភាពទំនាក់ទំនងក៏ដោយ។ ក៏ប៉ុន្តែពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរបានកើនឡើង។
លោក Srikanth Kondapalli ព្រឹទ្ធបុរសនៃសាលាសិក្សាអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ Jawaharlal Nehru នៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលីបានប្រាប់វីអូអេថា៖ «ការពិតជាក់ស្តែងគឺថា ជនជាតិចិនកំពុងផ្តោតលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធរារាំងនៅតំបន់ជួរភ្នំហេមពាន្ត ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពយុទ្ធសាស្ត្រផ្នែកយោធារបស់ពួកគេ។ ពួកគេកំពុងសាងសង់ផ្លូវ ស្ពាន និងសំណង់ដែលទាក់ទងនឹងផ្នែកយោធាផ្សេងៗទៀត។ នោះជាការព្រួយបារម្ភដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រទេសឥណ្ឌា»។
ទំនាក់ទំនងរវាងគូប្រជែងទាំងពីរនៅតំបន់អាស៊ីនេះបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងបន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងទាហាននៃប្រទេសទាំងពីរនៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ តាមរយៈការប្រើកាំភ្លើងធំ និងយន្តហោះចម្បាំងធុនធ្ងន់ ទាហានប្រមាណ៥០.០០០នាក់នៃភាគីនីមួយៗនៅតែប្រមូលផ្តុំនៅចំណុចក្ដៅៗនៅតំបន់ជួរភ្នំហេមពាន្ត ដែលជាកន្លែងដែលប្រទេសឥណ្ឌានិងចិនមានព្រំដែនរួមគ្នាដ៏វែង។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌាលោក Subrahmanyan Jaishankar បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅទីក្រុងតូក្យូទីដែលលោកបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីនៃសម្ពន្ធ Quad កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា កន្លងទៅនេះថា៖ «ខ្ញុំត្រូវតែនិយាយដោយស្មោះត្រង់ថា ទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយប្រទេសចិនកំពុងដំណើរការមិនល្អទេ។ ទំនាក់ទំនងយើងមិនល្អទេ។ ទំនាក់ទំនងយើងមិនធម្មតាទេឥឡូវនេះ»។
លោក Jaishankar បានកត់សម្គាល់ដូចនេះ គឺនៅប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកបានជួបសមភាគីចិនរបស់លោក គឺលោក Wang Yi នៅខាងក្រៅកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្លុកអាស៊ាននៅប្រទេសឡាវកាលពីចុងខែកក្កដា ដែលភាគីទាំងពីរបានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើតម្រូវការក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងមានភាពធម្មតាឡើងវិញ។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនោះ លោក Wang បាននិយាយថា៖ «វាគឺជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ភាគីទាំងពីរក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសចិននិងឥណ្ឌា ត្រឡប់មកភាពធម្មតាវិញ»។ លោក Jaishankar បាននិយាយអំពីតម្រូវការក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទ្វេភាគីរបស់ប្រទេសទាំងពីរ«ដោយមានគោលបំណងជាក់លាក់ និងភាពបន្ទាន់»។
ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគចង្អុលបង្ហាញថា គ្មានសញ្ញានៃការថយចុះភាពតានតឹងនៅតាមព្រំដែននោះទេ។ ទោះបីជាទាហានបានដកខ្លួនចេញពីតំបន់ជម្លោះមួយចំនួននៅចន្លោះឆ្នាំ២០២០ និង២០២២ ក៏ដោយ ក៏មានការវិវឌ្ឍតិចតួចនៅក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះរបស់ប្រទេសទាំងពីរនៅចំណុចមានជម្លោះផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានទាមទារដោយភាគីទាំងពីរ។
លោក Kondapalli បានចង្អុលបង្ហាញថា៖ «យើងមានកិច្ចប្រជុំចំនួន២១លើករវាងមេបញ្ជាការយោធានៃប្រទេសទាំងពីរចាប់តាំងពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នាកាលពី៤ឆ្នាំមុនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា ក៏ប៉ុន្តែ ការរីកចម្រើនមានកម្រិតតិចតួច»។
ទោះបីជាព្រំដែនឥណ្ឌានិងចិននៅតាមជួរភ្នំហេមពាន្តបន្តប្រែប្រួលក៏ដោយ ក៏ការនាំចូលរបស់ឥណ្ឌាពីប្រទេសចិនបានកើនឡើងជាលំដាប់ ថ្វីបើមានការទប់ស្កាត់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងដែលទីក្រុងញូវដែលីបានដាក់ទៅលើទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នានៅឆ្នាំ២០២០ក៏ដោយ។
ប្រទេសឥណ្ឌាបានបង្កើនការត្រួតពិនិត្យទៅលើការវិនិយោគរបស់ចិន រារាំងភ្ញៀវទេសចរចិនស្ទើរតែទាំងអស់ បញ្ឈប់គម្រោងធំៗរបស់ចិននៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា និងបានបិទកម្មវិធីបណ្តាញសង្គមដែលមានជនជាតិចិនជាម្ចាស់ដូចជា TikTok ជាដើម។
ទោះបីជាមានការរឹតត្បិតទាំងនោះក៏ដោយ ក៏ទីក្រុងប៉េកាំងបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មកំពូលរបស់ទីក្រុងញូវដែលីកាលពីឆ្នាំមុន។ ការនាំចូលរបស់ឥណ្ឌាពីប្រទេសចិនមានចំនួនជាង១០០ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន។ រីឯការនាំចេញរបស់ឥណ្ឌាទៅកាន់ប្រទេសចិនវិញមានត្រឹមតែ១៦ពាន់លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។
លោក Biswajit Dhar ជាអ្នកវិភាគពាណិជ្ជកម្មនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលីបាននិយាយថា៖ «នៅពេលដែលប្រទេសឥណ្ឌាចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ទាំងនោះនៅឆ្នាំ២០២០ យុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលគឺថា យើងគួរតែកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកទៅលើការនាំចូលរបស់យើងពីប្រទេសចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការកាត់បន្ថយមិនបានកើតឡើងទេ ដូច្នេះយុទ្ធសាស្ត្រនោះមិនបានទទួលជោគជ័យទេ ហើយឥឡូវនេះ យើងដឹងថា គ្មានវិធីគេចពីការពិតដែលថា វាពិបាកក្នុងការដកខ្លួនចេញពីប្រទេសចិន ដែលនៅតែជាប្រទេសដែលមានការផលិតដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាលោក Narendra Modi បានដឹកនាំការជំរុញមួយដើម្បីធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌាក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្មមួយផ្សេងក្រៅពីប្រទេសចិន ហើយក្រុមហ៊ុនដូចជា Apple បានបង្កើតកន្លែងផលិតនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌានៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ឧស្សាហកម្មមួយចំនួន រួមទាំងរោងចក្រថ្មីៗដែលនឹងបង្កើតនៅក្នុងប្រទេសនេះ នៅតែពឹងផ្អែកលើការនាំចូលពីប្រទេសចិន រួមទាំងគ្រឿងម៉ាស៊ីនដែលត្រូវការក្នុងការផលិតផងដែរ។
ក្រុមឧស្សាហកម្មនានាបានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលបន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងទិដ្ឋាការលើជនជាតិចិន ខណៈដែលពួកគេនិយាយថា ពួកគេត្រូវការវិស្វករ និងអ្នកបច្ចេកទេសចិនដើម្បីដំឡើងឧបករណ៍ និងបណ្តុះបណ្តាលអ្នកធ្វើការជនជាតិឥណ្ឌា។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងញូវដែលីកំពុងពិចារណាទៅលើការបង្កើនល្បឿនក្នុងការផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់អ្នកធ្វើការជាជនជាតិចិន នេះបើយោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាបាននិយាយថា ខ្លួននឹងមិនបន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងរបស់ខ្លួនលើការវិនិយោគរបស់ចិនទេ បន្ទាប់ពីធ្វើការស្ទង់មតិសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដែលបង្ហាញពីគំនិតផ្តួចផ្តើមគោលនយោបាយដោយបានលើកហេតុផលគាំទ្រដល់ការទាក់ទាញមូលនិធិចិនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាឱនភាពពាណិជ្ជកម្មដែលកំពុងកើនឡើងរបស់ឥណ្ឌា។
ការស្ទង់មតិផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលបានចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះបានឱ្យដឹងថា៖ «ដើម្បីជំរុញការផលិតរបស់ឥណ្ឌា និងដាក់ឥណ្ឌាទៅក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សាកល វាជារឿងជៀសមិនរួចដែលឥណ្ឌាត្រូវបញ្ចូលខ្លួនទៅក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ចិន។ ថាតើយើងធ្វើដូច្នេះបានដោយពឹងផ្អែកតែលើការនាំចូល ឬតាមរយៈការវិនិយោគផ្នែកខ្លះរបស់ចិននោះ គឺជាជម្រើសដែលឥណ្ឌាត្រូវជ្រើសរើស»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មឥណ្ឌាលោក Piyush Goyal បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា នឹងមិនមានការគិតឡើងវិញលើការវិនិយោគរបស់ចិនទេ។
ខណៈពេលដែលប្រទេសចិននិយាយថា ប្រទេសទាំងពីរគួរតែចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងធម្មតាឡើងវិញនោះ ទោះជាក្នុងខណៈពេលពួកគេបន្តការពិភាក្សាអំពីជម្លោះទឹកដីរបស់ពួកគេក៏ដោយ ក៏ឥណ្ឌានៅតែអះអាងថា ការធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងឡើងវិញនឹងអាស្រ័យទៅលើការដោះស្រាយភាពជាប់គាំងនៃជម្លោះព្រំដែន។
អ្នកវិភាគនិយាយថា ទីក្រុងញូវដែលីប្រឈមនឹងបញ្ហា។ លោក Manoj Joshi អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់នៃមូលនិធិ Observer Research Foundation នៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលីបានប្រាប់វីអូអេថា៖ «សំណួរគឺថា តើឥណ្ឌានឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវជំហររបស់ខ្លួនក្នុងការមិនធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងមានលក្ខណៈធម្មតាលុះត្រាតែបញ្ហាព្រំដែនត្រូវបានដោះស្រាយ ឬថា តើពួកគេនឹងកែប្រែគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចដ៏តឹងរ៉ឹងរបស់ពួកគេចំពោះប្រទេសចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការគិតថា យើងត្រូវបានដាក់ក្នុងស្ថានភាពមួយដែលមិនស្រួលសម្រាប់យើង គឺកាន់តែមានខ្លាំងឡើង»៕
ប្រែសម្រួលដោយអ្នកស្រី លី ម៉ូរីវ៉ាន់