ទីក្រុង Cape Town ដែលជាក្រុងមាត់សមុទ្ររបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានស្ថិតនៅក្នុងភាពរាំងស្ងួតរយៈពេល៣ឆ្នាំ ហើយនឹងអាចក្លាយជាទីក្រុងចម្បងមុនគេរបស់ពិភពលោកដែលនឹងគ្មានទឹកប្រើប្រាស់។ ទីក្រុងនេះនឹងបិទបំពង់បង្ហូរទឹករបស់សាលាក្រុងនៅ«ថ្ងៃសូន្យ» ជាថ្ងៃដែលក្រុមអាជ្ញាធរក្នុងស្រុកកំណត់ថានឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា។
ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលរដ្ឋនៅទីក្រុងដែលធំលាតសន្ធឹង និងមានប្រាក់ចំណូលតិចមួយនេះ ទឹកគឺជាធនធានកម្រគ្រប់ពេលវេលា។ ពលរដ្ឋក្នុងទីក្រុង Cape Town អ្នកស្រី Welekazi Rangana និយាយថា នាងព្យាយាមស្វែងយល់ថាតើពលរដ្ឋនៅទីក្រុងមាត់សមុទ្រនេះនឹងខឹងសម្បាយ៉ាងណាដែរនៅពេលមានគោលការណ៍ត្បិតត្បៀតការប្រើប្រាស់ទឹកថ្មីដ៏តឹងរ៉ឹងបែបនេះ។
អ្នកស្រីនៅចាំបានថា អ្នកស្រីចាត់ទុកទឹកគឺជារបស់ដ៏មានតម្លៃមួយ ដោយសារតែអ្នកស្រីគ្មានជម្រើស។
រយៈពេល៥៣ឆ្នាំមកនេះ អ្នកស្រីមិនដែលបានងូតទឹកផ្កាឈូកឡើយ។ នេះដោយសារតែផ្ទះរបស់អ្នកស្រីដែលរដ្ឋបានផ្តល់ឲ្យនៅក្នុងក្រុង Khayelitsha ដ៏ក្រីក្រមិនមានបន្ទប់ទឹកក្នុងផ្ទះឡើយ គ្មានម៉ាស៊ីនលាងចាន ម៉ាស៊ីនបោកគក់ ឬអាងហែលទឹកទេ។
រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំហើយដែល អ្នកស្រី ស្វាមីរបស់អ្នកស្រី កូននិងចៅរបស់អ្នកស្រីត្រូវងូតទឹកនៅក្នុងបន្ទប់គេងដែលមានប្រើធុងតូចមួយសម្រាប់ទុកតង់ទឹកបាន៨លីត្រ។
មនុស្សជាពាក់កណ្ដាលនៃពលរដ្ឋសរុប៤លាននាក់ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់កំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ក្នុងទីក្រុងKhayelitsha រងផលប៉ះពាល់ដោយសារគោលការណ៍ថ្មីត្បិតត្បៀតការប្រើប្រាស់ទឹកដ៏តឹងរ៉ឹងរបស់ក្រុងនេះ។ មិនខុសពីអ្នកស្រី Rangana ទេ ពលរដ្ឋជាមធ្យមដែលរស់នៅតំបន់នេះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ អាចទទួលបានទឹកសម្រាប់ប្រើប្រាស់តែ៥០លីត្រទេក្នុងមួយថ្ងៃ នេះបើយោងតាមតួលេខផ្លូវការនានា។ នេះជាទិសដៅចុងក្រោយដែលសាលាក្រុងបានដាក់ចេញដើម្បីបញ្ចៀស«ថ្ងៃសូន្យ»ដែលជាថ្ងៃគ្មានទឹកសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ អ្នកស្រី Rangana និយាយថា អ្នកស្រីមិនដេងថាតើអ្នកជិតខាងរបស់អ្នកស្រីដែលជាអ្នកមាននោះ ត្រូវប្រឈមមុខដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយរបៀបណានោះទេ។
រូបឯកសារ៖ មនុស្សកំពុងតម្រង់ជួរដើម្បីទៅយកទឹកពីកន្លែងបាញ់ទឹកនៅជាយក្រុង Newlands នៅពេលដែលមានការបារម្ភថា វិបត្តិទឹកនៅទីក្រុង Cape Town និងកើតមានកាន់តែខ្លាំង កាលពីថ្ងៃទី២០ មករា ២០១៨។
អ្នកស្រីបាននិយាយប្រាប់ VOA ថា៖ «ច្បាស់ជាមានអ្វីមួយមិនធម្មតាកើតឡើងហើយ ពីព្រោះអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ ពួកគេជាអ្នកដែលប្រើប្រាស់ទឹកអស់ច្រើន ហើយយើងជាអ្នកដែលសន្សំសំចៃក្នុងការប្រើប្រាស់ទឹក។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះមិនមែនតែយើងទេដែលកំពុងស្វែងរកទឹក គឺមនុស្សទាំងអស់គ្នាកំពុងស្វែងរកទឹកដូចគ្នា។ ឥឡូវនេះបញ្ហាអត់ទឹក កើតមានគ្រប់គ្នាទាំងអស់ មិនថាមានឬក្រទេគឺស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពដូចគ្នាទាំងអស់»។
គ្មានទឹកមានន័យថាគ្មានចំណូល
អ្នកជិតខាងរបស់អ្នកស្រី គឺអ្នកស្រី Ntombikayise Dondi និយាយថា ភាពរាំងស្ងួតនិងគោលការណ៍ត្បិតត្បៀតការប្រើប្រាស់ទឹកប៉ះពាល់ដល់អ្នកស្រីខ្លាំងណាស់។ អ្នកស្រីធ្លាប់មានសួនបន្លែនៅផ្ទះដាំផ្ទាល់ខ្លួនដ៏ស្រស់បំព្រង ប៉ុន្តែឥឡូវនេះអ្នកស្រីនៅសល់តែស្ពៃបីរងដែលក្រៀមស្វិត និងផ្កាខាត់ណាដែលមើលទៅគួរឲ្យអាណិតប៉ុណ្ណោះ។
ខណៈដែលអ្នកស្រីសំឡឹងមើលបន្លែដែលក្រៀមស្វិត អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «សួនបន្លែនេះធ្វើឲ្យខ្ញុំយំ ពីព្រោះខ្ញុំធ្លាប់បានផលពីសួននេះដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារខ្ញុំ»។
កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ អ្នកស្រីធ្លាប់ដាំដុះបានហូបគ្រប់គ្រាន់ និងថែមទាំងបានលក់ចេញជាច្រើន ដែលធ្វើឲ្យអ្នកស្រីអាចមានលទ្ធភាពទិញម៉ាស៊ីនបោកខោអាវ ដែលអ្នកស្រុករស់នៅក្នុងទីក្រុងនេះយល់ថាជារបស់មានតម្លៃ។ ឥឡូវនេះម៉ាស៊ីននេះ វាគ្មានប្រយោជន៍ទៀតទេ ហើយអ្នកស្រីត្រូវចំណាយពេល៤ម៉ោងក្នុងមួយសប្តាហ៍ដើម្បីបោកខោអាវគ្រួសារអ្នកស្រីដោយដៃ។
មានមនុស្សកាន់តែច្រើន តែមិនមានតម្រូវការច្រើនបន្ថែមទេ
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅបន្តសិក្សាទៅលើបុព្វហេតុនៃស្ថានការណ៍ដ៏លំបាកនៅក្រុង Cape Town បើទោះបីជាពួកគេបានអះអាងថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទំនងជាកត្តាបង្កហេតុឲ្យមានភាពរាំងស្ងួតនេះក៏ដោយ។ ទោះយ៉ាងណា ទីក្រុងនេះជាទូទៅពឹងអាស្រ័យលើទឹកភ្លៀង អាស្រ័យលើដើមឈើ និងទំនប់ទឹកដែលពេញដោយទឹកភ្លៀង សម្រាប់ឲ្យពលរដ្ឋមានទឹកប្រើប្រាស់ក្នុងក្រុង។ អាកាសធាតុក្តៅរយៈពេល៣ឆ្នាំនេះ បានបំផ្លាញអ្វីៗគ្មានសល់ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញផ្នែកជលសាស្ត្រ លោក Piotr Wolski មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Cape Town និយាយថា គ្រោះរាំងស្ងួតចុងក្រោយនៅចុងសតវត្សរ៍ទី២១នេះ ធ្វើឲ្យទីក្រុងនេះស្ទើរតែក្លាយជាក្រុងដែលគ្មានទឹក។
មនុស្សម្នារង់ចាំដល់វេណទៅយកទឹកនៅជាយក្រុង Newlands កាលពីថ្ងៃទី២៥ មករា ២០១៨។
លោកបាននិយាយថា«តម្រូវការទឹកកំពុងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង បើផ្អែកលើការកើនឡើងនៃចំនួនប្រជាជន។ កំណើនប្រជាជនរស់នៅក្នុងទីក្រុង Cape Townបានកើនឡើង៣០ភាករយចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ រហូតមកដល់បច្នុប្បន្ន។ ក៏ប៉ុន្តែតម្រូវការប្រើប្រាស់ទឹកមិនបានកើនឡើងនោះទេ។ ដូច្នេះយុទ្ធនាការកាត់បន្ថយការលេចធ្លាយ និងការគ្រប់គ្រងលើតម្រូវការប្រើប្រាស់ទឹកបានទប់ទល់នឹងការកើនឡើងនៃតម្រូវការប្រើប្រាស់ទឹក ដោយសារកំណើនប្រជាជនដែលបានកើនឡើងនេះ»។
ការផ្សាំខ្លួនទៅនឹងភាពខ្វះទឹក
ប៉ុន្តែនៅតំបន់ផ្សេងៗនៃទីក្រុង Cape Town ដែលពលរដ្ឋមានជីវភាពធូរធារនោះ ក៏មានការបារម្ភផងដែរ។ នៅតំបន់មួយចំនួនក្នុងទីក្រុងនេះ ពលរដ្ឋអាចមកយកទឹកដោយឥតគិតថ្លៃបានរហូតដល់២៥លីត្រសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ គឺនៅកន្លែងសម្រាប់យកទឹកសាធារណៈ។ ក្រោយពេលកម្មវិធី«ថ្ងៃសូន្យ» ចាប់ផ្តើមក្រុងនេះមានគម្រោងបង្កើតកន្លែងយកទឹកសាធារណៈចំនួន២០០ទីតាំងបន្ថែមទៀត។
អ្នកស្រី Jean Gordon អាយុ៧០ឆ្នាំជាពលរដ្ឋរស់នៅទីក្រុង Cape Townនិយាយនៅខណៈដែលអ្នកស្រី និងស្វាមីអ្នកស្រីកំពុងមកយកទឹក ដោយអ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «យើងធ្លាប់តែមិនខ្វល់ពីរឿងទឹក តែឥឡូវយើងដឹងហើយថាអ្វីជាការតស៊ូនោះ»។
អ្នកស្រីនិយាយថា អ្នកស្រីត្រូវតែធ្វើការកែសម្រួលកិច្ចការណាដែលមិនចាប់បាច់ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ អ្នកស្រីនិយាយបន្តថា៖ «ខ្ញុំងូតទឹកតិចជាងមុន។ ងូតទឹករួមគ្នាជាមួយស្វាមីរបស់ខ្ញុំ»។
ប៉ុន្តែ នៅតំបន់ដែលក្រីក្រជាងនេះដូចជានៅ ក្នុងតំបន់Khayelitsha ជាដើម ដែលនៅទីនោះពលរដ្ឋជាច្រើនបានពឹងអាស្រ័យលើទឹករបស់រដ្ឋអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយនោះ មើលទៅគឺវាដូចគ្នាទៅនឹងរបបរើសអើងពូជសាសន៍(apartheid) ដែលពិបាកនឹងបំភ្លេចចោលណាស់។ នេះបើតាមសម្តីរបស់លោក Mpumi Mhlalisi ដែលជាសកម្មជនម្នាក់និងជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តធ្វើការនៅអង្គការ Western Cape Water Caucus។
លោក Mpumi Mhlalisi និយាយថា៖ «អ្វីដែលយើងត្រូវតស៊ូជម្នះនៅពេលនេះគឺមិនមែនតស៊ូដើម្បីបានសេរីភាពនោះទេ ប៉ុន្តែតស៊ូដើម្បីបានទឹកប្រើប្រាស់»៕
ប្រែសម្រួលដោយ នៀម ឆេង