តំណាងប្រជាសហគមន៍ឡពាង ក្នុងឃុំតាជេស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង នៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានដាក់លិខិតអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋសភា ដោយស្នើសុំបង្កើតសហគមន៍អភិរក្សធនធានធម្មជាតិបឹងពោធិ៍ ដែលមានទំហំប្រមាណ៥០ហិកតា។
នៅក្នុងពាក្យស្នើសុំបង្កើតសហគមន៍ការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលវីអូអេទទួលបាន តំណាងសហគមន៍៦រូបដែលផ្តិតមេដៃលើលិខិតនោះ បានលើកឡើងថាប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ៦០០គ្រួសារ បានចូលរួមការពារបឹងពោធិ៍ ដែលមានទំហំ៤៧,២២ហិកតា នៅក្នុងភូមិឡពាង បឹងកក់ តាកោះ បន្ទាយមាស ស្វាយក្រោម សំរោង ភូមិសូវង្ស ស្ថិតក្នុងឃុំតាជេស ស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ហើយពួកគេចង់អភិរក្សបឹងនេះ ឱ្យស្របទៅតាមច្បាប់ជលផល ត្រង់មាត្រា៥៩ ស្តីពីការបង្កើតសហគមន៍ ដោយឈរលើគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត។
តំណាងពលរដ្ឋបញ្ជាក់ក្នុងពាក្យស្នើសុំថាពួកគេចង់បានបឹងនោះ «ដើម្បីប្រើប្រាស់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់សហគមន៍ឱ្យមាននិរន្តរភាពយូរអង្វែងដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅក្នុងមូលដ្ឋានផ្ទាល់»។
តំណាងពលរដ្ឋបន្ថែមថាពួកគេបានព្រលែង និងការពារត្រីពូជជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងដាក់លូតាមរណ្តៅអភិរក្សតាំងពីឆ្នាំ២០១៧មកម៉្លេះ។ ពួកគេបារម្ភថាពូជត្រីទាំងនេះនឹងបាត់បង់ ប្រសិនបើពលរដ្ឋមិនបង្កើតសហគមន៍ដើម្បីការពារបឹងនេះ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ក្រុមតំណាងសហគមន៍ការពារធនធានធម្មជាតិឡពាងចំនួន១០នាក់ បានឡើងមកដាក់ពាក្យអន្តរាគមន៍នៅរដ្ឋសភា បន្ទាប់ពីពួកគេឃើញគ្រឿងចក្រមួយចំនួនបានចូលទៅទីតាំងផ្ទៃបឹងពោធិ៍នេះ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យប្រជាសហគមន៍មានការព្រួយបារម្ភថាអាចនឹងមានការលុបបឹង។
លោក ស្ងួន ញឿន តំណាងប្រជាសហគមន៍ឡពាង ប្រាប់វីអូអេនៅខាងមុខរដ្ឋសភាថាដោយសារពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងឃុំតាជេស«អស់ជំនឿ»លើអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោម ដែលលោកថាមិនអើពើគិតគូររកដំណោះស្រាយរក្សាការពារបឹងពោធិ៍នេះ ទើបប្រជាសហគមន៍ឡើងមកកាន់រដ្ឋសភាសុំអន្តរាគមន៍។
លោកថ្លែងថា៖ «ដោយសារថ្មីៗនេះ យើងឃើញថាបឹងកំពុងតែមានគ្រឿងចក្រចូលហើយ អ៊ីចឹងហើយ យើងខំអន្តរាគមន៍ ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យលុបបឹងជាបន្តបន្ទាប់ទៀត។ ដោយសារយើងឃើញច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានការលុបបឹង អ៊ីចឹងហើយយើងមិនចង់ឱ្យបឹងរបស់សហគមន៍មួយហ្នឹង ដែលឈ្មោះថាបឹងពោធិ៍ ឃុំតាជេស ស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង គឺយើងអត់ចង់ឱ្យបាត់បឹងហ្នឹងទេ គឺចង់ឱ្យមានបឹងហ្នឹង ទុកជាបឹងរបស់សហគមន៍ ដើម្បីជាប្រយោជន៍រួមទាំងអស់គ្នា»។
តំណាងពលរដ្ឋរូបនេះ បានស្នើឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ផ្តល់ព័ត៌មានជាក់លាក់ទាក់ទងនឹងបឹងពោធិ៍នេះដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមថានៅពេលការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ខិតជិតមកដល់ អ្នកនយោបាយនឹងគិតគូរផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋដូចទៅនឹងពាក្យសន្យា និងគោលនយោបាយរបស់គណបក្សនីមួយៗ ដែលបានដាក់ចេញ។
ចំណែកអ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី ប្រជាសហគមន៍ឡពាងម្នាក់ទៀត ដែលបានសុំអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋសភា និងបានជួបជាមួយមន្រ្តីរដ្ឋសភា ឱ្យដឹងថារដ្ឋសភាមិនទាន់ទទួលយកលិខិតរបស់តំណាងពលរដ្ឋនៅឡើយ ដោយតម្រូវឱ្យអ្នកស្រីនិងប្រជាសហគមន៍ឡពាងធ្វើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិដោយមានស្នាមមេដៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលចង់ឱ្យរក្សាបឹងពោធិ៍នេះ។
ទោះបីជារដ្ឋសភាមិនទាន់ទទួលយកពាក្យស្នើសុំអន្តរាគមន៍យ៉ាងណាក្តី អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី ជឿថាតំណាងរាស្ត្រនឹងគិតគូរអំពីបញ្ហានេះ និងចុះទៅអង្កេតដោយផ្ទាល់។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវទៅដល់រដ្ឋសភា ថ្នាក់អាជ្ញាធរខេត្ត ស្រុក ភូមិ ឃុំ មេត្តា សហការចូលរួមការពារបឹងនេះ កុំឱ្យទៅឯកជន យកទៅគ្រប់គ្រង។ ហើយមួយទៀត ចង់ឱ្យប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលក្តី រដ្ឋសភាក្តី គឺមេត្តាប្រគល់បឹងនេះឱ្យសហគមន៍គ្រប់គ្រង អភិរក្ស ការពារទៅ»។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា ប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានវីអូអេឱ្យទាក់ទងទៅលោក សរ ចំរុង វិញ ដែលជាតំណាងរាស្រ្តទទួលបន្ទុកខាងពាក្យបណ្តឹង។
លោក សរ ចំរុង ប្រធានគណៈកម្មការ សិទ្ធិមនុស្ស ទទួលពាក្យបណ្តឹង អង្កេត ទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភានៃរដ្ឋសភា ប្រាប់វីអូអេថាលោកមិនបានទទួលព័ត៌មានអ្វីឡើយ ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រជាសហគមន៍ឡពាង ដែលបានដាក់ពាក្យនៅរដ្ឋសភា ស្នើសុំបង្កើតសហគមន៍អភិរក្សធនធានធម្មជាតិបឹងពោធិ៍។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការបញ្ជាក់ពីមេឃុំតាជេស អ្នកស្រី ស្វាយ ស៊ីម បាននៅឡើយទេ។
ចំណែកលោក លោក ឈឹម វុទ្ធា អភិបាលស្រុកកំពង់ត្រឡាច បានចុចផ្តាច់ទូរស័ព្ទ នៅពេលឭថាអ្នកសារព័ត៌មានសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក(វីអូអេ)ទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញករណីបឹងពោធិ៍នេះ។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក សំ ច័ន្ទគា យល់ថាអាជ្ញាធរ ត្រូវតែខ្នះខ្នែងក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិ និងបឹងធម្មជាតិ ដែលជាកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយត្រូវផ្សព្វផ្សាយ និងបង្ហាញឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់ខ្លួនទៅប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកថ្លែងថា៖ «ស្នើសុំដល់អាជ្ញាធរហ្នឹង ធ្វើស្អីៗឱ្យមានតម្លាភាពទៅ កាលណាមានតម្លាភាពហើយ គាត់នឹងច្បាស់ គាត់មិនមានមន្ទិលទេ។ ហើយបើយើង[អាជ្ញាធរ] ធ្វើលួចលាក់អ៊ីចឹង វានឹងធ្វើឱ្យ[ពលរដ្ឋ]មានមន្ទិលហើយ»។
មាត្រា៥៩នៃច្បាប់ជលផលចែងថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបមានសិទ្ធិរួមគ្នាបង្កើតសហគមន៍នេសាទនៅតាមមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដោយឈរលើគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីចូលរួមគ្រប់គ្រង អភិរក្ស អភិវឌ្ឍ និងប្រើប្រាស់ធនធានជលផលប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
គួរបញ្ជាក់ថាសហគមន៍ឡពាងក្នុងឃុំតាជេស ក៏មានជម្លោះដីធ្លីអស់រយៈពេលជិត២០ឆ្នាំមកហើយជាមួយក្រុមហ៊ុនKDC ដែលគ្រប់គ្រងដោយអ្នកស្រី ជា ខេង ភរិយារបស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ស៊ុយ សែម៕
