ប្រទេសវៀតណាមមានអត្រាឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណាថ្មីទាបបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក ដោយមានត្រឹមតែ ២១២ ករណីប៉ុណ្ណោះ និងមិនមានអ្នកស្លាប់ឡើយបើគិតត្រឹមថ្ងៃទី១ ខែមេសា។ នេះបើតាមក្រសួងសុខាភិបាលដែលមានមូលដ្ឋាននៅរដ្ឋធានីហាណូយ។
បើតាមគេហទំព័រ Worldometer ប្រទេសវៀតណាម ដែលមានប្រជាជនសរុបជាង ៩៦ លាននាក់ ត្រូវបានអង្គការសុខភាពពិភពលោក និងសហរដ្ឋអាមេរិកកោតសរសើរ ចំពោះកិច្ចប្រឹងប្រែងទប់ទល់យ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងការគ្រប់គ្រងការឆ្លងរាលដាលវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១ ខែមេសា មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងនិងបង្ការជំងឺឆ្លង (CDC) បានរាយការណ៍ថា សហរដ្ឋអាមេរិកមានករណីឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីចំនួន ១សែន ៨ម៉ឺន ៦ ពាន់ ១រយ ១ ករណី ហើយអ្នកជំងឺ ៣ ពាន់ ៦រយ ៦ បានស្លាប់។ បើយោងតាមការិយាល័យជំរឿនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចំនួនប្រជាជនសរុបរបស់អាមេរិកមានចំនួន ៣២៩ លាន ៤សែន ៥ម៉ឺននាក់ គិតត្រឹមខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩។
ខណៈពេលចំនួនឆ្លងវីរុសនេះកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង់នឹងបង្ការជំងឺឆ្លងកំពុងណែនាំឲ្យសាធារណជនទូទៅពាក់ម៉ាស់នៅពេលចេញក្រៅផ្ទះ។ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងហាណូយតម្រូវឲ្យរាល់ពលរដ្ឋវៀតណាម និងជនបរទេសទាំងអស់ពាក់ម៉ាស់នៅទីប្រជុំជន ចាប់ពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនាតទៅ។ នៅតាមអាកាសយានដ្ឋាន និងស្ថានីយរថយន្តភ្លើង មានការចែកម៉ាស់ដោយឥតគិតថ្លៃដល់អ្នកដំណើរដែលគ្មានម៉ាស់។
ជនណាដែលមិនគោរពតាមបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលនឹងត្រូវពិន័យជាទឹកប្រាក់រហូតដល់ ១៣ ដុល្លារអាមេរិក។ នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ប្រាក់ចំណូលជាមធ្យមរបស់មនុស្សម្នាក់គឺ ២ពាន់ ៧រយ ១៥ ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ គិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចសាកល ឬ CEIC Data។
លោក Hoan Kiem មន្ត្រីសាលាខណ្ឌបានផាកពិន័យស្ត្រីម្នាក់នូវទឹកប្រាក់ចំនួន ៨ ដុល្លារកន្លះ ដោយសារការមិនពាក់ម៉ាស់។ នៅក្នុងទីក្រុងហាណូយ អ្នកបើកឡានក្រុងម្នាក់បានមិនអនុញ្ញាតឲ្យបុរសម្នាក់ដែលមិនពាក់ម៉ាស់ឡើងជិះឡាន។
ក្រុមហ៊ុនស៊ីកម្រៃជើងសារមូលបត្រធនាគារយោធា ហៅកាត់ថា MBS បានលើកទឹកចិត្តឲ្យបុគ្គលិកពាក់ម៉ាស់ ដោយកាត់ប្រាក់លើកទឹកចិត្តពីបុគ្គលិកណាមិនពាក់ម៉ាស់។ នេះបើតាមអ្នកនាង Nguyen Thanh Huong ដែលជាបុគ្គលិកម្នាក់ប្រចាំក្រុមហ៊ុននេះ។
នៅក្នុងទីក្រុងហាណូយទាំងមូល ធនាគារ ឱសថស្ថាន និងហាងនានា បដិសេធមិនឲ្យអ្នកដែលមិនពាក់ម៉ាស់ចូលឡើយ។
ក្រុមមេដឹកនាំប្រទេសវៀតណាម និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបានសង្កត់ធ្ងន់ម្ដងហើយម្ដងទៀតពីសារៈសំខាន់នៃការពាក់ម៉ាស់ ក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិបង្កឡើងដោយវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី។ រូបភាពក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលពាក់ម៉ាស់ក្នុងពេលប្រជុំ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយព្រោងព្រាតពាសពេញប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
សូម្បីមុនពេលនៃការផ្ទុះឡើងវីរុសកូរ៉ូណាថ្មីនេះ ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសជាច្រើនទៀតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី តែងតែពាក់ម៉ាស់ ដើម្បីការពារខ្លួនពួកគេ និងអ្នកនៅជុំវិញខ្លួន បើសិនជាពួកគេឈឺ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រជាជនវៀតណាម និងប្រជាជនអាស៊ីផ្សេងទៀតដែលបានទៅរស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ការរក្សាទម្លាប់ពាក់ម៉ាស់នេះ ពេលខ្លះធ្វើឲ្យពួកគេប្រឈមមុខនឹងការរើសអើង។
អ្នកស្រី Kim Fellner អាយុ ៧១ ឆ្នាំ ជាសកម្មជនការងារ និងអ្នកនិពន្ធឯករាជ្យដែលរស់នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន បានឲ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំច្បាស់ក្នុងចិត្តណាស់ថា ប្រជាជនអាស៊ីមួយចំនួនទទួលបានបទពិសោធន៍មិនល្អ ដោយសារការពាក់ម៉ាស់។ លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump បង្កើនឲ្យមានអរិភាពកាន់តែខ្ពស់ ទៅដល់ប្រជាជនអាស៊ី តាមរយៈការហៅឈ្មោះវីរុសនេះថាជា «វីរុសចិន» ហើយប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកមួយភាគតូចជាមនុស្សល្ងង់ខ្លៅ មានគំនិតជាតិនិយម និងមានអាកប្បកិរិយាមិនល្អ»។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែមីនា លោក Trump បានហៅវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី ថា «វីរុសចិន» នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ពលរដ្ឋអាស៊ីអាមេរិកាំង បានរាយការណ៍ពីការកើនឡើងឧក្រិដ្ឋកម្មរើសអើងជាតិសាសន៍ ដូចជាការជេរប្រមាថ និងការវាយដំលើរូបរាងកាយ ដែលបង្កឡើងដោយការយល់ថាជនជាតិចិនជាអ្នកបង្កឲ្យមានវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី។
អ្នកស្រី Fellner បាននិយាយថា អាកប្បកិរិយារបស់លោក Trump បានលើកទឹកចិត្តឲ្យជនជាតិអាមេរិកាំងមួយចំនួនប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់។
បើតាមលោក Xi Chen សាស្ត្រាចារ្យគោលនយោបាយសុខាភិបាល និងសេដ្ឋកិច្ច នៅសាលាសុខភាពសាធារណៈ នៃសាកលវិទ្យាល័យ Yale ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក មានហេតុផលច្រើន ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនមិននិយមពាក់ម៉ាស់នៅទីសាធារណៈ។ លោក Chen បានប្រាប់សារព័ត៌មាន Nikkei Asian Review កាលពីខែមុនថា លោកគិតថាចំណុចសំខាន់បំផុតនោះគឺកត្តាវប្បធម៌»។
លោកនិយាយថា៖ «បើនិយាយតាមបែបប្រពៃណី សង្គមលោកខាងលិចជឿថា មានតែអ្នកជំងឺទេ ដែលគួរតែពាក់ម៉ាស់ ព្រោះអ្នកទាំងនោះអាចចម្លងមេរោគទៅអ្នកដទៃ ចំណែកមនុស្សដែលមានសុខភាពល្អមិនគួរពាក់ម៉ាស់ទេ»។
អ្នកស្រី Fellner បាននិយាយថា គោលនយោបាយផ្លូវការស្តីពីការពាក់ម៉ាស់មិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ ហើយអ្នកស្រីនឹងមិនពាក់ម៉ាស់ដើរលេងជិតៗផ្ទះឡើយ បើសិនអ្នកស្រីមិនឈឺ។
លោក Ron Carver អាយុ 73 ឆ្នាំ ជាសការីម្នាក់នៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយ ដែលរស់នៅក្នុងក្រុង Takoma Park ក្នុងរដ្ឋ Maryland ដែលធ្លាប់បានទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងជាអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ «Waging Peace in Vietnam: U.S. Soldiers and Veterans who Opposed the War» បាននិយាយថា បើទោះបីជាលោកមិនពាក់ម៉ាស់នៅពេលចេញដើរជិតៗផ្ទះ ក៏លោកមិនគិតថាការពាក់ម៉ាស់ជារឿងចម្លែកដែរ។
អ្នកស្រី Fellner និងលោក Carver បាននិយាយថា ពួកគេនឹងពាក់ម៉ាស់នៅពេលពួកគេទៅផ្សារទិញទំនិញ ឬទៅកន្លែងផ្សេងទៀត ដែលពួកគេនៅក្បែរមនុស្សម្នា ហើយថា ពួកគេមិនដឹងជាអាចរកទិញម៉ាស់បាន ឬក៏យ៉ាងណានោះទេ ដោយសារតែការផ្គត់ផ្គង់ម៉ាស់កំពុងមានការខ្វះខាតនៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក៕
ប្រែសម្រួលដោយ សឿន វឌ្ឍនា
