មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងកសិកម្មនៅថ្ងៃសុក្រនេះ លើកឡើងថា តម្លៃបន្លែស្ពៃជើងទាធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារកសិករដាំដូចគ្នា និងទទួលបានផលច្រើនលើសតម្រូវការ។
ការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានការត្អូញត្អែររបស់កសិករមួយចំនួននៅតាមបណ្ដាខេត្ត ដោយមានការថតផ្សព្វផ្សាយថា តម្លៃបន្លែរបស់ពួកគេធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំង ហើយអ្នកខ្លះដកដំណាំបន្លែរបស់ខ្លួនចោលជាដើម។
លោក ចាន់ ហេង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ក្នុងខែធ្នូនេះ អាកាសធាតុល្អសម្រាប់ដាំដំណាំ ជាហេតុធ្វើឲ្យប្រជាកសិករសម្រុកដាំបន្លែប្រភេទដូចៗគ្នា ហើយទទួលបានផលច្រើន។ លោកបន្តថា កសិករដែលដាំបន្លែទទួលបានផលលើសតម្រូវការទាំងនោះមានតែមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ហើយលោកថា ពួកគេមិនមែនជាអ្នកក្នុងសហគមន៍ដែលទទួលបានការណែនាំពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធក្នុងការដាំបន្លែ។
«យើងបានណែនាំ[មន្រ្តី]តាមសហគមន៍តាមឯកជន ឲ្យចុះទៅតាមស្រុកកសិករ ប្រមូលផ្ដុំគ្នា ដាំចែកមុខគ្នា។ ខ្លះដែលគាត់នៅក្រៅសហគមន៍ក្រៅអីទេបានគាត់ឃើញគេដាំចេះតែដាំតៗគ្នា បានទៅជាអញ្ចឹង។ ហើយបើតាមក្នុងសហគមន៍តាមអី គេមានចែកមុខដំណាំគ្នា ចែកវេនគ្នាដាំ នរណាបន្លែអីៗ គាត់មានទីផ្សាររាល់ថ្ងៃក្នុងសហគមន៍»។
ក្នុងចំណោមកសិករដែលត្អូញត្អែរនោះ កសិករម្នាក់ លោក អ៊ឹម សុភ័ក្រ អាយុ៤០ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកដាំស្ពៃជើងទានៅស្រុករតនមណ្ឌល ខេត្តបាត់ដំបង បានប្រាប់ VOAថា ស្ពៃជើងទារបស់លោកធ្លាក់ចុះតម្លៃដល់ត្រឹម៣០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម និងស្ទើរគ្មានអ្នកទិញ ហើយលោកក៏បានអំពាវនាវឲ្យអ្នកជិតខាងរបស់លោកទៅកាត់ស្ពៃទាំងនោះដោយមិនគិតថ្លៃ។
លោកបន្តថាលោកមិនធ្លាប់ស្រាវជ្រាវទីផ្សារ ហើយក៏មិនធ្លាប់ទទួលបានការណែនាំពាក់ព័ន្ធនឹងការដាំបន្លែពីមន្ត្រីជំនាញនោះទេ ដោយលោកគ្រាន់តែដាំតាមគ្នាប៉ុណ្ណោះ។
«និយាយរួមយើងអត់បានទេបង យើងដាំតាមគ្នីតាមគ្នាផងអីអញ្ចឹង។ យើងមិនបានសិក្សាអីថាអ្នកណាដាំ អ្នកណាមិនដាំអីអញ្ចឹង»។
ក្រោយមានការត្អូញត្អែររបស់កសិករ អ៊ឹម សុភ័ក្រ មន្ត្រីរបស់មន្ទីរកសិកម្មខេត្តបាត់ដំបង បានចុះទៅសាកសួរកសិកររូបនោះ។ មន្ទីរបានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយអះអាងថា នៅឆ្នាំនេះកសិករនាំគ្នាដាំដុះដំណាំបន្លែស្ពៃជើងទាស្ទើរគ្រប់កន្លែង ដែលនាំឲ្យការប្រមូលផលមានបរិមាណច្រើនលើសតម្រូវការ ទើបបណ្ដាលឲ្យថ្លៃធ្លាក់ខ្លាំង។
មន្ទីរកសិកម្មខេត្តបាត់ដំបង ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដដែលនោះថា មន្ទីរកសិកម្មខេត្តបាត់ដំបង កំពុងសហការជាមួយសភាពាណិជ្ជកម្មខេត្ត ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយជូនលោក អ៊ឹម សុភ័ក្រ ឲ្យទទួលបានតម្លៃសមរម្យ។
លោក អ៊ឹម សុភ័ក្រ មានប្រសាសន៍ថា ក្រោយមន្ត្រីចុះមកជួបលោក ក្រុមមន្ត្រីប្រាប់ថាពួកគេនឹងចុះមករៀបចំគម្រោងសម្រាប់ដាំដុះដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហាដូចលើកនេះ។
អ្នកលក់បន្លែនៅផ្សារដើមគរ និងផ្សារនាគមាសក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក៏បានត្អូញត្អែរដែរថា ការដាំដុះបន្លែនៅរដូវនេះ ទទួលបានផលច្រើន ដូច្នេះលក់មិនសូវដាច់ និងមានតម្លៃទាបជាងឆ្នាំកន្លងៗទៅ។
លោក សុខ ពិសិដ្ឋ អ្នកលក់បន្លែម្នាក់ក្នុងផ្សារនាគមាស ប្រាប់ថាលោកតែងនាំបន្លែមកពីស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្ដាល មកលក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ លោកបន្តថា ក្នុងឆ្នាំនេះ បន្លែស្លឹក ជាពិសេសស្ពៃជើងទាមានតម្លៃទាបជាងឆ្នាំកន្លងៗទៅ ដោយតម្លៃលក់ចេញក្នុងឆ្នាំនេះ បានត្រឹមពី១,២០០រៀលទៅ១,៥០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាមប៉ុណ្ណោះ ខណៈឆ្នាំមុនៗមានតម្លៃពី១,៥០០ទៅ២,០០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
អ្នកលក់បន្លែវ័យ២៧ឆ្នាំរូបនេះបន្ថែមថា ខណៈបន្លែដែលនាំយកមកពីកសិករក្នុងស្រុក កំពុងទទួលបានផលច្រើន បន្លែដែលនាំចូលមកពីបរទេស ជាពិសេសប្រទេសវៀតណាម នៅតែបន្តនាំចូល ដោយមានតម្លៃថោកជាង និងទុកបានយូរជាងបន្លែក្នុងស្រុក។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើមិនមានការនាំចូលបន្លែពីបរទេសច្រើន នោះបន្លែក្នុងស្រុកអាចនឹងមិនធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងដូច្នេះទេ។
«គេចូលមកច្រើន របស់យើងនេះដាំបានច្រើនទៀត អញ្ចឹងចាល់។ បើបង្កើតទីផ្សារមួយឲ្យបន្លែខ្មែរយើងបានឋិតថេរល្អ ប្រជាជនយើងដឹងតែធូរហើយ។ កសិករធ្វើមកបានដឹងតែតម្លៃថេរ តែនេះអត់»។
VOA មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក ស៊ាង ថៃ និងលោក ឡុង កែមវិចិត្រ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានទេ។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ អ្នកជំនាញកសិកម្ម និងជាអតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា ហៅកាត់ CEDAC លើកឡើងថា ក្រសួងជំនាញគួរមានវិធានការគាំទ្រកសិករក្នុងការផលិត និងរៀបចំកសាងសង្វាក់ទីផ្សារបន្លែ និងរឹតបន្តឹងការនាំចូលបន្លែពីបរទេស។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ ដែលបច្ចុប្បន្នជាថ្នាក់ដឹកនាំម្នាក់នៃគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន មានប្រសាសន៍ថា៖
«តាមពិតទាំងអស់ហ្នឹងអាចធ្វើបានតើ សំខាន់ការដឹកនាំ ការសម្របសម្រួល តួអង្គដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅធ្វើការជាមួយគ្នា។ ឧទាហរណ៍នៅផ្សារនីមួយៗដែលយើងធ្លាប់ធ្វើការហ្នឹង អ្នកលក់បន្លែ២០-៣០តូប ឬ ៥០-៦០តូប មួយថ្ងៃៗគេត្រូវការបន្លែមួយមុខៗប៉ុន្មាន ២-៣រយគីឡូ ៤-៥រយគីឡូទៅតាមតម្រូវការ ប៉ុន្តែសំខាន់យើងត្រូវមានអ្នកដឹកនាំអ្នកខាងទីផ្សារហ្នឹង»។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ បញ្ជាក់ថា បើតាមការប៉ាន់ស្មានរបស់លោក អ្នកដាំបន្លែអាជីពក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នមានប្រមាណជា៥ម៉ឺននាក់ ដែលភាគច្រើនពួកគាត់ពូកែក្នុងការផលិត ប៉ុន្តែមិនពូកែរកទីផ្សារ៕