ចិនបានចំណាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារដើម្បីទិញការផ្សាយការឃោសនានៅលើទំព័រកាសែតល្បីៗរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ការទិញការផ្សាយនៅទំព័រកាសែតអាមេរិកាំងនេះធ្វើឡើងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។ ក៏ប៉ុន្តែការស្ទង់មតិមួយកាលពីខែមីនា បង្ហាញថាពលរដ្ឋអាមេរិកាំង២ភាគ៣មានយោបល់អវិជ្ជមានអំពីចិន។
កាលពីខែមុន ចិនបានរាយការណ៍ទៅឱ្យក្រសួងយុត្តិធម៌របស់សហរដ្ឋអាមេរិកថា ការផ្សាយជាភាសាអង់គ្លេសមួយរបស់ខ្លួនបានបង់ប្រាក់ចំនួន១៩លានដុល្លារទៅឱ្យបណ្តាញព័ត៌មានសហរដ្ឋអាមេរិកចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦មករួមទាំងការបង់ប្រាក់ចំនួន១២លានដុល្លារទៅឱ្យកាសែតសំខាន់ៗដូចជាកាសែត Washington Post និងកាសែត Wall Street Journal។
ការទិញការផ្សាយឃោសនាដោយកាសែតប្រចាំថ្ងៃផ្លូវការរបស់ចិន China Daily ជាវិធានការតូចមួយនៃយុទ្ធនាការផ្សាយឥទ្ធិពលរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក្នុងពិភពលោក។ ការផ្សាយការឃោសនារបស់កាសែត China Daily ដែលត្រូវគេហៅថាជា «ការឃ្លាំមើលប្រទេសចិន» ជារឿយៗបានសម្គាល់យ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងកាសែតទាំងនោះ។ ថ្វីបើ ការផ្សាយការឃោសនាតាមកាសែតច្រើនទំព័រមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលដូចជាក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យ ឬផ្សារទំនើបក៏ដោយ «ការឃ្លាំមើលប្រទេសចិន ឬ China Watch» មានលក្ខណៈដូចជាសេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មានពិតប្រាកដដែលអត្ថបទរបស់ពួកគេជាធម្មតានិយាយពីភាពវិជ្ជមានស្តីពីជីវភាពរស់នៅក្នុងប្រទេសចិន និងគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនដើម្បីលើកស្ទួយកិត្យានុភាពរបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។
នៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួន កាសែតប្រចាំថ្ងៃ China Daily បានពណ៌នា «China Watch» ថាជាការបោះពុម្ភផ្សាយប្រចាំខែដោយមានចំនួនចេញផ្សាយចំនួន៤លានច្បាប់នៅទូទាំងពិភពលោក។
កាសែត Daily Caller បានរាយការណ៍ជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា អំពីការចាយវាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារ ផ្អែកលើសេចក្តីរាយការណ៍ ដែលមានចំនួន៨៦ទំព័ររបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ចុះថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា។
នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេដែលកាសែតប្រចាំថ្ងៃផ្លូវការចិន China Daily បានរាយការណ៍ប្រាប់ក្រសួងយុត្តិធម៌សរអានោះ។ កាសែតប្រចាំថ្ងៃនោះត្រូវបានគេចាត់ទុកជាភ្នាក់ងារបរទេសនៅឆ្នាំ១៩៨៣ហើយត្រូវបានតម្រូវឱ្យរាយការណ៍ពីការកិច្ចការជំនួញហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួននៅក្រោមច្បាប់ស្តីពីការចុះបញ្ជីភ្នាក់ងារបរទេស ឬ (FARA) ចាប់តាំងពីពេលនោះមក។
របាយការណ៍កាលពីខែមិថុនារបស់ចិនខុសពីធម្មតាពាក់ព័ន្ធនឹងសេចក្តីលម្អិត។កាលពីអតីតកាល កាសែតដែលត្រួតត្រាដោយគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិននេះ បានផ្តល់ចំនួនសរុបនៃការចំណាយដោយមិនមានតួលេខនៃមុខចំណាយនីមួយៗទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅដើមឆ្នាំនេះ សមាជិកសភាសហរដ្ឋអាមេរិកខាងគណបក្សសាធារណរដ្ឋមួយក្រុមដែលមានគ្នា៣៥រូបដែលដឹកនាំដោយតំណាងរាស្រ្ត Jim Banks នៃរដ្ឋ Indiana និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា Tom Cotton នៃរដ្ឋ Arkansas បានចោទប្រកាន់កាសែតចិន China Daily ពីការរំលោភលក្ខខណ្ឌច្បាប់ស្តីពីការចុះបញ្ជីភ្នាក់ងារបរទេស ឬ (FARA) ដោយការខកខានមិនបានរាយការណ៍ពីកិច្ចប្រតិបត្តិការលម្អិតរបស់ខ្លួននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
សេចក្តីលម្អិតបានបង្ហាញថា កាសែតចិន China Daily បានបង់ប្រាក់សរុបទាំងអស់ជិត៦លានដុល្លារទៅឱ្យកាសែត The Wall Street Journal ជិត៤លាន៦សែនដុល្លារ ទៅឱ្យកាសែត Washington Post ៥ម៉ឺនដុល្លារទៅឱ្យកាសែត The New York Times និងជាង២សែន៦ម៉ឺនដុល្លារទៅឱ្យក្រុមហ៊ុន Twitter ពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។
សេចក្តីរាយការណ៍ប្រាប់ក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិកនេះកើតមានឡើងក្នុងអំឡុងនៃការតានតឹងនៃទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុង វ៉ាស៊ីនតោន និងរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅពេលមានការព្រួយបារម្ភអំពីការជ្រៀតជ្រែករបស់បរទេសក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០២០នេះ។ ហើយការណ៍នេះកើតមានឡើងបន្ទាប់ពីការឃោសនារបស់កាសែតចិន China Daily បានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងអំឡុងនៃការប្រកួតប្រជែងដ៏ក្តៅគគុកក្នុងការបោះឆ្នោតសភាពាក់កណ្តាលអាណត្តិនៅឆ្នាំ២០១៨ នៅពេលដែលកាសែតចិន China Daily បានទិញការឃោសនាចំនួន៤ទំព័រដោយដាក់បញ្ចូល «ការឃ្លាំមើលប្រទេសចិន ឬ China Watch» ក្នុងកាសែត The Des Moines Register ដែលជាកាសែតនាំមុខមួយនៅរដ្ឋ Iowa។
ឯកសារចុងក្រោយបង្អស់ក្រោមច្បាប់ស្តីពីការចុះបញ្ជីភ្នាក់ងារបរទេស ឬ (FARA) បង្ហាញថា កាសែតចិនបានបង់ប្រាក់៣ម៉ឺន៤ពាន់៦រយដុល្លារទៅឱ្យកាសែត The Des Moines Register សម្រាប់ការផ្សាយការឃោសនាមួយលើកកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨។
នៅក្នុងនោះ កាសែតប្រចាំថ្ងៃចិន China Daily បានរិះគន់វិធានការយកពន្ធគយ របស់ប្រធានាធិបតីត្រាំហើយបានសង្កត់ពីផលប្រយោជន៍នៃពាណិជ្ជកម្មសេរីសម្រាប់ពួកកសិករនៅរដ្ឋ Iowa ដែលបានបណ្តាលឱ្យមានការឆ្លើយតបយ៉ាងខ្លាំងពីលោកប្រធានាធិបតីត្រាំដែលបានវាយប្រហារចិនចំពោះការជ្រៀតជ្រែកក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ។
នៅពេលជាមួយគ្នានោះដែរ ការសិក្សាមួយរបស់សាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Iowa បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ផ្នែកកសិកម្មរបស់រដ្ឋ Iowa អាចរងការខាតបង់ចំនួន២ពាន់២រយលានដុល្លារពីព្រោះតែសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនេះ។
កាសែត The New York Times បានប្រាប់ឱ្យដឹងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍តាមអ៊ីម៉ែលមកកាន់ VOA ផ្សាយជាភាសាចិនកុកងឺថា ខ្លួនបានឈប់ទទួលយកការឃោសនាពីបណ្តាញព័ត៌មានរបស់រដ្ឋចិនចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មកហើយបានបញ្ជាក់ថាការផ្សាយឃោសនារបស់ចិន មិនដែលមានឥទ្ធិពលលើសេចក្តីរាយការណ៍របស់ខ្លួនអំពីប្រទេសចិនទាល់តែសោះ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់កាសែត New York Times នោះបានប្រាប់ឱ្យដឹងទៀតថា សេចក្តីរាយការណ៍ឆ្នាំ២០១២របស់ខ្លួនស្តីពីទ្រព្យសម្បត្តិដែលលាក់ទុករបស់ក្រុមគ្រួសារនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិនបាននាំឱ្យកម្មវិធីផ្សាយទាំងអស់របស់ខ្លួនត្រូវបានគេបិទខ្ទប់នៅក្នុងប្រទេសចិនចាប់តាំងពីពេលនោះមក។
Twitter បាននិយាយថា ខ្លួនបានផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយផ្សាយការឃោសនារបស់ខ្លួននៅខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ហើយលែងទទួលយកការទិញការផ្សាយការឃោសនារបស់បណ្តាញព័ត៌មានរដ្ឋទៀតហើយ។ Twitter បានប្រាប់ VOA ផ្សាយជាភាសាចិនកុកងឺថា «កាលពីពេលថ្មីៗនេះយើងក៏បានបញ្ចេញព័ត៌មានកិច្ចប្រតិបត្តិការដែលត្រូវបានសន្មតថាជារបស់ចិនទៅឱ្យប័ណ្ណសារសាធារណៈពីសកម្មភាពនៅក្នុងកាសែតរបស់យើង»។ Twitter បានប្រាប់ឱ្យដឹងទៀតថា ខ្លួនបានបិទគណនីសំខាន់ៗចំនួន២ម៉ឺន៣ពាន់៧រយ៥០ដែលបានសរសេរជាភាសាចិន និងផ្សព្វផ្សាយការរៀបរាប់ពន្យល់ខាងភូមិសាស្រ្តនយោបាយដែលគាំទ្រគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនខណៈដែលបន្តជំរុញការផ្សព្វផ្សាយភូតកុហកអំពីសក្តានុពលនយោបាយក្នុងក្រុងហុងកុង។
សេចក្តរាយការណ៍តាមច្បាប់ស្តីពីការចុះបញ្ជីភ្នាក់ងារបរទេស ឬ (FARA) កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមិថុនាដោយកាសែតប្រចាំថ្ងៃចិន China Daily បានបង្ហាញថា ការបង់ប្រាក់ការផ្សាយការឃោសនារបស់ខ្លួនទៅឱ្យកាសែត Washington Post កាសែត New York Times និង Twitter បានឈប់ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៩មក។ កាសែត Wall Street Journal និងទស្សនាវដ្តី Foreign Policy ផ្សាយអនឡាញជាកាសែតតែ២ដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងឯកសារនោះថាបានបន្តទទួលយកប្រាក់របស់ចិនរហូតដល់ការបញ្ចប់នៃសេចក្តីរាយការណ៍ដែលចង់ផ្សាយនៅខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។កាសែតទាំង២នោះមិនបានឆ្លើយតបការស្នើសុំអត្ថាធិប្បាយរបស់ VOA ផ្សាយជាភាសាចិនកុកងឺទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន
