ក្រុមបាល់ទាត់កំពូលនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង Mamelodi Sundownsបានចាញ់ក្រុមបាល់ទាត់ FC Barcelonaដែលជាក្រុមបាល់ទាត់កំពូលមួយនៅលើពិភពលោកក្នុងលទ្ធផល ៣ ទល់ នឹង១ នៅក្នុងការប្រកួតមិត្តភាពមួយ កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៦ ខែឧសភា កន្លងទៅនេះ។ ការប្រកួតរវាងក្រុមទាំងពីរត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងពហុកីឡាដ្ឋានមួយដែលប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានរៀបចំការប្រកួតវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រនៃការប្រកួតពានរង្វាន់បាល់ទាត់ពិភពលោក នៅឆ្នាំ២០១០។ ហើយនេះក៏ជាការរំឭកមួយដែរថា ទោះបីជាថវិកាជាច្រើនត្រូវបានវិនិយោគនៅក្នុងការរៀបចំការប្រកួតកីឡានេះក៏ដោយ ក៏វិស័យបាល់ទាត់នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង នៅតែមិនទាន់ឈានដល់កម្រិតបទដ្ឋានអន្តរជាតិនៅឡើយទេ។
ក្រុមជម្រើសជាតិអាហ្វ្រិកខាងត្បូង មិនបានជាប់ទៅចូលរួមការប្រកួតពានរង្វាន់បាល់ទាត់ពិភពលោកកាលពីលើកមុន និងការប្រកួតបាល់ទាត់ពានរង្វាន់ពិភពលោកនៅពេលខាងមុខនេះទេ។ ការណ៍នេះជាអ្វីមួយដែលខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំង បើប្រៀបធៀបទៅនឹងភាពជោគជ័យរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនៅក្នុងវិស័យកីឡាដទៃទៀត។ អ្នកនាងAnita Powell នៃ VOAបានចោទសួរថា ហេតុអ្វីបានជាបាល់ទាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងមិនមានលក្ខណៈប្រសើរឡើង?
គ្មាននរណាម្នាក់រំពឹងថា ក្រុមបាល់ទាត់ Mamelodi Sundowns ដែលជាក្រុមមួយមកពីជាយក្រុង Pretoria រដ្ឋធានីប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង នឹងយកឈ្នះក្រុម FC Barcelona ដែលមានកីឡាករឆ្នើមៗដូចជា កីឡាករ Andres Iniesta កីឡាករ Lionel Messi និងកីឡាករ Luis Suarez នោះទេ។
ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពីក្រុមម្ចាស់ផ្ទះបានចាញ់ក្នុងលទ្ធផល៣ទល់១ កាលពីពាក់កណ្តាលខែឧសភានេះ អ្នកគាំទ្រវិស័យកីឡាមួយចំនួននៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានសញ្ជឹងគិតចំពោះសំណួរមួយដែលបានញាំញីប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកមួយនេះថា តើហេតុអ្វីបានជានៅប្រទេសមួយដែលលេងកីឡាផ្សេងៗទៀតដូចជា កីឡាបាល់ឱប កីឡាគ្រីកេត (cricket) និងកីឡាដទៃទៀតបានល្អនោះ តែបែរជាលេងកីឡាបាល់ទាត់មិនបានល្អដូច្នេះ?
សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រកីឡា លោក Yoga Coopoo និងលោក Chris Fortuin បានផ្តល់ការវិភាគដល់ VOA។
លោក Fortuin គឺជាគ្រូគ្រប់គ្រងផ្នែកកីឡានៅសាកលវិទ្យាល័យ Johannesburg និងជាអតីតកីឡាករអាជីពមួយរូប។ លោកនិយាយថា វិស័យកីឡាបាល់ទាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងមិនមានភាពប្រសើរឡើងឡើយ ចាប់តាំងពីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះការប្រកួតពានរង្វាន់បាល់ទាត់ពិភពលោកឆ្នាំ ២០១០។ លោក Fortuin បានបន្តថា លោកនិងអ្នកជំនាញដទៃទៀត បានអំពាវនាវទៅកាន់សមាគមបាល់ទាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង។លោក Fortuin បានមានប្រសាសន៍ថា៖
«ខ្ញុំគិតថា យើងបានដើរមួយជំហានថយក្រោយ...។ យើងបានធ្វើគម្រោងស្រាវជ្រាវដ៏ធំមួយនៅក្នុងដេប៉ាតឺម៉ង់របស់យើង ដែលដឹកនាំដោយលោកសាស្ត្រាចារ្យCoopoo ហើយយើងបានកំណត់ឃើញកត្តាចំនួនប្រាំពីរ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ទៅដល់វិស័យបាល់ទាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ នោះគឺនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១២។ លទ្ធផលនៃគម្រោងស្រាវជ្រាវនោះ កំពុងតែជាប់គាំងនៅសមាគមបាល់ទាត់។ គ្មានអ្វីត្រូវបានអនុវត្តឡើយ»។
លោកCoopoo ដែលដឹកនាំដេប៉ាតឺម៉ង់កីឡានិងកាយសម្ព័ន្ធនៅសាកលវិទ្យាល័យ Johannesburg បានលើកឡើងពីអ្វីដែលលោកនិយាយថាជាបញ្ហាចម្បង ចំនួនបី។
«អ្នកអាចឃើញភាពខុសគ្នាខ្លាំងរវាងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងក្រុម Barcelona ទាំងរបៀបលេង និងភាពងាយស្រួលដែលក្រុម Barcelona អាចលេងក្នុងការប្រកួតនោះ ខណៈដែលក្រុមពីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងតាមដណ្តើមបាល់មួយភាគធំអំឡុងពេលប្រកួត។ ដូច្នេះតាមគំនិតខ្ញុំ គម្លាតពិតជាមាន។ ពិតណាស់វាទាក់ទងនឹងការគ្រប់គ្រងវិស័យបាល់ទាត់។ ទីពីរ គឺវិទ្យាសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធនឹងបាល់ទាត់ និងការប្រើប្រាស់វិទ្យាសាស្ត្រនោះ នៅក្នុងបរិបទបាល់ទាត់ ជាពិសេសនៅក្នុងក្រុមតែម្តង ហើយទីបីការបង្វឹកថ្នាលយុវជន ដែលស្ទើរតែមិនមានទាល់តែសោះ»។
អ្នកស្រី Antoinette Muller គឺជា អ្នកសរសេរព័ត៌មានផ្នែកកីឡានៅក្រុង Cape Town ដែលបានសរសេរយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីក្របខណ្ឌបាល់ទាត់កំពូលនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា អ្នកស្រីមិនច្បាស់ទេថា ហេតុអ្វីបានជាវិស័យកីឡាបាល់ទាត់ចុះដុនដាបដូចនេះ។
«រដូវកាលនេះ គឺពិតជាគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងណាស់។ បើគិតពីចំនួនគ្រាប់ស៊ុតបញ្ចូលទីជាមធ្យមវិញ គឺតិចបំផុតនិងស្ថិតក្នុងកំណត់ត្រាអាក្រក់បំផុតនៅក្នុងរយៈពេលប្រហែលមួយទសវត្សរ៍កន្លះមកនេះ។ វាពិតជាអាក្រក់ខ្លាំងណាស់។ ហើយខ្ញុំគិតថា ពីព្រោះក្របខណ្ឌបាល់ទាត់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាក្របខណ្ឌបាល់ទាត់ល្អបំផុតមួយនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក វាមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងការពេញចិត្តលើសមត្ថភាពខ្លួនឯង ហើយមិនចង់ធ្វើឲ្យមានការរីកចម្រើន ... ខ្ញុំមិនចង់ថា មិនចង់ធ្វើឲ្យមានការរីកចម្រើននោះទេ ពីព្រោះក្រុមកំពុងតែមានភាពប្រសើរឡើង ហើយពួកគេបានជួលបុគ្គលិក ដែលអាចធ្វើការវិភាគគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ប៉ុន្តែទេពកោសល្យមូលដ្ឋានរបស់កីឡាករនៅមានកម្រិត»។
លោក Fortuin ក៏បានកត់សម្គាល់ផងដែរថា នៅពេលនិយាយទាក់ទងនឹងបាល់ទាត់ លោកជឿថា ក្មេងៗគឺជាអនាគត។ លោកបាននិយាយថា៖
«នៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង យើងមិនមានសាលាបង្ហាត់បាល់ទាត់នោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកពិនិត្យមើលប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ បន្ទាប់ពីឆ្នាំ ២០០០ នៅពេលដែលពួកគេមិនបានជាប់ នៅពេលដែលពួកគេបានចាញ់យ៉ាងអាម៉ាស់នៅក្នុងការប្រកួតពានរង្វាន់បាល់ទាត់ប្រចាំទ្វីបអឺរ៉ុប និងការប្រកួតពានរង្វាន់បាល់ទាត់អឺរ៉ុប ពួកគេបានធ្វើកម្មវិធីរយៈពេល១០ឆ្នាំ ក្នុងកម្មវិធីរយៈពេល១០ឆ្នាំនេះ ពួកគេបានរៀបចំជាសាលាបង្ហាត់បាល់ទាត់ បាន៤៤ សាលារៀន។ ពួកគេបានព្យាករណ៍ថា ពួកគេនឹងយកឈ្នះពានរង្វាន់ការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោក ហើយពួកគេបានសម្រេចវានៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤»។
អាហ្វ្រិកខាងត្បូង នឹងមិនមានវត្តមាននៅក្នុងការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោកនៅប្រទេសរុស្ស៊ី ដែលនឹងចាប់ផ្តើមនៅពាក់កណ្តាលខែមិថុនាខាងមុខនេះទេ។ ប៉ុន្តែតាមការប្រមើលមើលពីហ្វូងអ្នកគាំទ្រជាង ៨៥.០០០ នាក់ ដែលទ្រាំអង្គុយទាំងត្រជាក់ ដើម្បីមើលការប្រកួតបាល់ទាត់កាលពីពាក់កណ្តាលខែឧសភានេះ អ្វីមួយដែលជាក់ច្បាស់នោះគឺថា អាហ្វ្រិកខាងត្បូងប្រហែលជាលេងមិនបានល្អទេនៅលើតារាងបាល់ទាត់ ប៉ុន្តែប្រជាជនអាហ្វ្រិកខាងត្បូង កំពុងតាមដានវិស័យបាល់ទាត់យ៉ាងដិតដល់៕
ប្រែសម្រួលដោយ ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា
