ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Donald Trump បេក្ខជនប្រធានាធិបតីខាងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ និងអតីតអនុប្រធានាធិបតីលោក Joe Biden បេក្ខជនប្រធានាធិបតីខាងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ បានតតាំងគ្នាជាលើកចុងក្រោយ ដោយជជែកដេញដោលគ្នាអំពីគោលនយោបាយនិងគោលជំហររៀងៗខ្លួន ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនរួមមាន វិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ សេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខជាតិ ការរើសអើងជាតិសាសន៍ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំ។
បន្ទាប់ពីលោក Trump និងលោក Biden បានបង្ហាញខ្លួននៅលើវេទិកាជជែកដេញដោលគ្នាដែលធ្វើឡើងនៅសាកលវិទ្យាល័យ Belmont ក្នុងទីក្រុង Nashville រដ្ឋTennessee អ្នកស្រី Kristen Welker អ្នកយកព័ត៌មានឲ្យសារព័ត៌មាន NBC ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួលការជជែកគ្នាលើកចុងក្រោយនេះ បានបើកវេទិកាពិភាក្សាគ្នានេះដោយសួរសំណួរពាក់ព័ន្ធនឹងវិបត្តិសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរបំផុតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទៅកាន់បេក្ខជនទាំងពីរ។
វិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩
លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump បានថ្លែងថា សហរដ្ឋអាមេរិកបាន«សម្របខ្លួនរស់នៅជាមួយវិបត្តិនេះ[ជំងឺកូវីដ១៩] យើងមិនមានជម្រើសអ្វីក្រៅពីនេះទេ» បន្ថែមលើអ្វីដែលរដ្ឋបាលរបស់លោកបានធ្វើដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩។ នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP។
លោក Trump ក៏បានវាយប្រហារជាពាក្យសម្តីដាក់លោក Biden ដោយចោទថា លោក Biden បានប្រឈមនឹងជំងឺនេះ ដោយលាក់ខ្លួននៅក្នុងគេហដ្ឋានរបស់លោក។ លោក Trump បានថ្លែងថា៖ «យើងមិនអាចលាក់ខ្លួនក្នុងបន្ទប់ក្រោមដី ដូច Joe ទេ។ គាត់មានលទ្ធភាពនៅក្នុងផ្ទះ។ គាត់ច្បាស់ជាមានលុយច្រើន។ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋមិនអាចធ្វើដូច្នេះទេ»។
លោក Biden បានវាយបកវិញដោយថ្លែងថា៖ «ការពិតទៅ នៅពេលយើងដឹងថា វា [វីរុស] នេះចាប់ផ្តើមរាតត្បាត នៅពេលវាមកដល់ទីនេះ មានរឿងអីកើតឡើង? តើលោកប្រធានាធិបតីបាននិយាយយ៉ាងដូចម៉េច? លោកថា កុំបារម្ភអី វីរុសនេះនឹងបាត់ទៅវិញនៅពេលបុណ្យ Easter [ខែមេសា] នៅពេលអាកាសធាតុក្តៅ»។
គិតត្រឹមថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក មនុស្សប្រមាណ ៨ លាន ៤ សែននាក់ បានឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា ដែលបង្កជាជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ ១៩ ហើយមនុស្សប្រមាណ ២ សែន ២ ម៉ឺននាក់បានស្លាប់ដោយសារជំងឺនេះ។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យរបស់សាកលវិទ្យាល័យ Johns Hopkins របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
កម្មវិធីធានារ៉ាប់រងសុខភាព
ទាំងលោក Trump និងលោក Biden បានព្យាយាមលើកឡើងពីគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនអំពីការធានារ៉ាប់រងសុខភាព ដែលពលរដ្ឋអាមេរិកាំងត្រូវការចាំបាច់ដើម្បីទទួលបានសេវាសុខភាពក្នុងតម្លៃសមរម្យ។
លោក Biden បានលើកយកកម្មវិធីធានារ៉ាប់រងសុខភាព Affordable Care Act នៅពេលដែលលោក Trump បានចោទថាលោក Biden គាំទ្រកម្មវិធីធានារ៉ាប់រងសុខភាពបែប «សង្គមនិយម»។ នេះបើយោងតាមកាសែត The New York Times។
នៅពេលសួរថា តើលោកនឹងចាត់វិធានការអ្វី បើសិនជាតុលាការកំពូលសម្រេចលុបចោលកម្មវិធីធានារ៉ាប់រងសុខភាព Affordable Care Act ដែលគេហៅក្រៅថា Obamacare នោះ ខណៈដែលលោក Trump សន្យាថា លោកចង់លុបកម្មវិធីនេះចោលនោះ លោក Biden បានថ្លែងថា លោកនឹង «អនុម័តឲ្យកម្មវិធី Obamacare ដោយមានជម្រើសសាធារណៈ»។
លោក Biden ក៏បានវាយប្រហារលើផែនការសុខភិបាលរបស់លោក Trump ដែលលោក Trump មិនបានបង្ហាញនៅឡើយនោះ។ លោក Biden បានថ្លែងថា៖ «គាត់ [លោក Trump] បាននិយាយពីរឿងនេះយូរមកហើយ ប៉ុន្តែលោកមិនមានផែនការអីទេ»។
ជាការឆ្លើយតប លោក Trump បានថ្លែងម្តងហើយម្តងទៀតដោយចោទលោក Biden ថាបានគាំទ្រកម្មវិធីរ៉ាប់រងសុខភាព«បែបសង្គមនិយម» ហើយថា អ្នកស្រី Kamala Harris ដែលជាបេក្ខជនអនុប្រធានាធិបតីខាងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យដែលត្រូវជាដៃគូរបស់លោក Biden គឺជាអ្នកដែលមានជំហរបែប «សេរីនិយមជាងលោក Bernie Sanders» ទៅទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយសុខាភិបាល។
សន្តិសុខជាតិ
នៅក្នុងការជជែកដេញដោលនេះ លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump បានថ្លែងថា រដ្ឋបាលរបស់លោក Obama បានបន្សល់ទុកស្ថានភាព «ច្របូកច្របល់» នៃទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ឲ្យលោក Trump ដោះស្រាយ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មាន AP។
លោក Trump បានអះអាងថា លោកបានបញ្ចៀសសង្គ្រាមមួយដែលអាចបង្កការគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ ដោយអះអាងថា លោក Barack Obama បានប្រាប់រូបលោកថា លោកត្រូវចាត់ទុកគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចបង្កឡើងដោយលោក Kim Jong Un ថាជាការគំរាមកំហែងដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដល់សន្តិសុខជាតិ។
លោក Biden បានឆ្លងតបវិញថា លោក Trump បានធ្វើឲ្យ«ជនឧក្រិដ្ឋ» ត្រូវបាន«ទទួលស្គាល់តាមផ្លូវច្បាប់» ដោយជួបនិងបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយលោក Kim Jong Un។
លោក Trump បានវាយបកទៅវិញថា លោក Kim Jong Un «មិនចូលចិត្តលោក Obama» ទេ ហើយលោក Trump ក៏បានទទូចថា «ការមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសដទៃទៀតគឺជារឿងល្អ»។
យ៉ាងណាមិញ លោក Biden បានឆ្លើយតបវិញថា សហរដ្ឋអាមេរិក «មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយ Hitler» មុនពេលការឈ្លានពានដែលបានបណ្តាលឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកធ្លាក់ចូលក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី ២។
ការជ្រៀតជ្រែកក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP បានរាយការណ៍ថា លោក Joe Biden បេក្ខជនប្រធានាធិបតីខាងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ បានអះអាងថា ប្រទេសណាក៏ដោយ ឲ្យតែហ៊ានជ្រៀតជ្រែកក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងត្រូវទទួលរងផលលំបាកវិញ បើសិនជាលោកជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី។
លោក Biden បានថ្លែងថា៖ «ប្រទេសទាំងនោះកំពុងជ្រៀតជ្រែកអធិបតេយ្យភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក»។
មន្ត្រីអាមេរិកបានរាយការណ៍ថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ក្រុម hacker រុស្ស៊ី បានលួចចូលកាន់កាប់ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័ររបស់រដ្ឋ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមួយចំនួននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយបានលួចទិន្នន័យពីប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យយ៉ាងហោចណាស់ ២។
មន្ត្រីទាំងនោះ ក៏បានចោទប្រកាន់អ៊ីរ៉ង ថាបាននៅពីក្រោយការផ្ញើអ៊ីមែលដែលមានខ្លឹមសារបែបកំហឹង ទៅកាន់ក្រុមអ្នកបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងរដ្ឋសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលការគាំទ្ររវាងលោក Trump និងលោក Biden មានលក្ខណៈប្រកៀកប្រកិតគ្នា ក្នុងគោលបំណងបំភិតបំភ័យអ្នកបោះឆ្នោតទាំងនោះ ឲ្យបោះឆ្នោតជូនលោកប្រធានាធិបតី Donald Trump។
លោក Trump បានថ្លែងនៅក្នុងការជជែកដេញដោលកាលពីយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា គ្មានប្រធានាធិបតីណាដែលបានចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងលើរុស្ស៊ី តាមរយៈការដាក់ទណ្ឌកម្ម និងជំរុញឲ្យមានការចំណាយលើកម្លាំងយោធាដោយអង្គការ NATO ដូចអ្វីដែលរូបលោកបានធ្វើនោះទេ។
សេដ្ឋកិច្ច
បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP នៅក្នុងការជជែកដេញដោលនាយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទាំងលោក Trump និងលោក Biden ត្រូវបានចោទសួរពីគោលជំហររបស់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងការដំឡើងប្រាក់បៀរវត្សរ៍អប្បបរិមាតាមច្បាប់សហព័ន្ធ។ បច្ចុប្បន្ន ប្រាក់បៀរវត្សរ៍អប្បបរិមាស្ថិតក្នុងទឹកប្រាក់ចំនួន ៧ ដុល្លារ ២៥សែន ក្នុងរយៈពេលមួយម៉ោង។
លោក Biden បានលើកឡើងថា លោកនឹងជំរុញឲ្យមានការអនុម័តប្រាក់ម៉ោងអប្បបរិមាចំនួន ១៥ដុល្លារ សម្រាប់ការងារក្នុងរយៈពេលមួយម៉ោង ហើយថា ការធ្វើដូច្នេះនឹងមិនបង្កផលប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្មខ្នាតតូចនោះទេ។
លោក Biden បានថ្លែងថា៖ «មិនមានភស្តុតាងដែលថា នៅពេលយើងដំឡើងប្រាក់បៀរវត្សរ៍អប្បបរិមា នោះអាជីវកម្មខ្នាតតូចនឹងដួលរលំនោះទេ»។
លោកប្រធានាធិបតី Trump បានអះអាងថា ការកំណត់ប្រាក់បៀរវត្សរ៍អប្បបរិមាគួរតែជាបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលតាមរដ្ឋជាអ្នកសម្រេច។
លោកថ្លែងថា៖ «តើអ្នកជួយអាជីវកម្មខ្នាតតូចបែបម៉េច បើអ្នកបង្ខំឲ្យពួកគេដំឡើងប្រាក់បៀរវត្សរ៍ដល់បុគ្គលិក? អ្វីដែលនឹងកើតឡើងហើយដែលត្រូវបានបង្ហាញថាបានកើតឡើងគឺថា បើយើងដំឡើងប្រាក់បៀរវត្សរ៍ នោះអាជីវកម្មខ្នាតតូចទាំងនោះ នឹងបញ្ឈប់បុគ្គលិកជាច្រើននាក់ពីការងារ»។
អន្តោប្រវេសន៍
នៅក្នុងការជជែកដេញដោលជាលើកចុងក្រោយនេះ បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ត្រូវបានចោទសួរទៅកាន់លោក Trump និងលោក Biden ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងការឃុំខ្លួនជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ដែលឆ្លងព្រំដែនពីប្រទេសម៉ិកស៊ិកចូលមកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក Trump បានការពារចំណាត់ការរបស់រដ្ឋបាលលោក ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំបែកបំបាក់កុមារពីឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេដែលជាជនអន្តោប្រវេសន៍ ដែលកំពុងស្ថិតក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងនៅព្រំដែនអាមេរិក-ម៉ិកស៊ិក។
លោកបានថ្លែងថា កុមារទាំងនោះជាញឹកញាប់ត្រូវបាន«ឈ្មួញជួញដូរមនុស្ស និងមនុស្សគំនិតអាក្រក់គ្រប់ប្រភេទ» ឲ្យឆ្លងព្រំដែន មិនមែនមកជាមួយឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេនោះទេ។
អង្គការសម្ព័ន្ធសិទ្ធិពលរដ្ឋអាមេរិក (ACLU) បានប្រាប់ចៅក្រមអន្តោប្រវេសន៍ម្នាក់នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះថា កុមារយ៉ាងហោចណាស់ ៥៤៥នាក់ ត្រូវបានបំបែកចេញពីឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ មក។
លោក Trump បានថ្លែងថា រដ្ឋបាលរបស់លោកបានសង់រនាំងព្រំដែនប្រវែងជាង ៦៤០គីឡូម៉ែត្រ តាមការសន្យារបស់លោក។ លោកក៏បានថ្លែងថា «ពួកគេបានសង់ទ្រុង» ដោយសំដៅលើសំណង់ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងអំឡុងរដ្ឋបាលលោក Obama។ ទ្រុងទាំងនោះ ត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងសេចក្តីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានជាច្រើន ក្នុងអំឡុងពេលឃុំខ្លួនកុមារអន្តោប្រវេសន៍ដោយបំបែកពួកគេពីឪពុកម្តាយ។
លោក Biden បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់លោក Trump ដោយអះអាងថា កុមារទាំងនោះ «ត្រូវបានបំបែកចេញទាំងបង្ខំពី» ក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេនៅឆ្នាំ ២០១៨។ ដូចអ្វីដេលលោកបានលើកឡើងតាំងពីចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត លោក Biden បានការពារគោលនយោបាយអន្តោប្រវេសន៍របស់រដ្ឋបាលលោក Obama ដោយទទួលស្គាល់ថា «វាចំណាយពេលវេលាច្រើន ដើម្បីធ្វើកិច្ចការដែលត្រូវ»។
បញ្ហាជាតិសាសន៍
សារព័ត៌មាន Washington Post រាយការណ៍ថា បេក្ខជនទាំងពីរបានឆ្លើយសំណួរអំពីបញ្ហាជាតិសាសន៍ អំពីការណ៍ឪពុកម្តាយជាពលរដ្ឋស្បែកខ្មៅ ឬស្បែកស្រអែម ត្រូវពន្យល់ដល់កូនៗរបស់ពួកគេ អំពីមូលហេតុដែលពួកគេបានក្លាយជាគោលដៅរបស់មន្ត្រីពង្រឹងច្បាប់អាមេរិក ក្នុងកាលៈទេសៈផ្សេងៗ។
លោក Biden បានទទួលស្គាល់អំពីការសន្ទនាដ៏លំបាកដែលឪពុកម្តាយត្រូវនិយាយជាមួយកូនដោយលោកទទួលស្គាល់ថា «មានការរើសអើងជាតិសាសន៍ជាលក្ខណៈស្ថាប័ន នៅសហរដ្ឋអាមេរិក »។
នៅពេលលោក Trump ត្រូវសួរថាតើលោកយល់ពីមូលហេតុដែលឪពុកម្តាយទាំងនេះបារម្ភអំពីកូនៗរបស់ពួកគេនោះទេ លោក Trump ឆ្លើយដោយខ្លីថា «បាទ ខ្ញុំយល់»។ បន្ទាប់មក លោក Trump បានវាយប្រហារទៅលើសាវតាររបស់លោក Biden ទាក់ទងទៅនឹងរឿងនេះ ដោយលោក Trump បានលើកពីច្បាប់ឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏ចម្រូងចម្រាសមួយ នៅឆ្នាំ ១៩៩៤ ដែលលោក Biden បានគាំទ្រ។ លោក Trump ក៏បានការពារវិធានការកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌមួយដែលលោកបានគាំទ្រ។
មិនយូរប៉ុន្មានបន្ទាប់ពីនោះ លោក Trump បានប្រកាសថា៖ «ខ្ញុំជាបុគ្គលមានការរើសអើងជាតិសាសន៍តិចជាងគេបំផុត នៅក្នុងបន្ទប់នេះ»។ កន្លងមកលោក Trump បានរងការរិះគន់ជាច្រើនចំពោះវោហាសាស្ត្រប្រឆាំងជនអន្តោប្រវេសន៍ និងប្រឆាំងជនមូស្លីម។
ប៉ុន្តែលោកBiden បានឆ្លើយវាយប្រហារលោក Trump ថា៖ «គាត់ [Trump] គឺជាអ្នកបង្កឲ្យមានភ្លើងឆេះរាល់បញ្ហារើសអើងជាតិសាសន៍»។
បញ្ហាថាមពលស្អាត
លោក Joe Biden និងលោក Donald Trump បានខ្វែងគំនិតគ្នាអំពីការពឹងផ្អែករបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទៅលើថាមពលប្រេងកាត ហើយអ្វីដែលត្រូវធ្វើនៅពេលអនាគត ដើម្បីកាត់បន្ថយផ្សែងពុល។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP រាយការណ៍ថា ក្នុងអំឡុងការជជែកដេញដោយនៅយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក Biden ថា សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវស្រវ៉ាចាប់យកថាមពលស្អាតនិងជាបន្តិចម្តងៗ ត្រូវងាកចេញពីការប្រើប្រាស់ប្រេងកាត។
លោក Trump បានឆ្លើយកាត់វិញយ៉ាងឆាប់ថា «នេះជាសម្តីធំណាស់» ហើយថា លោកឆ្ងល់ថា តើអ្នកបោះឆ្នោតនៅតាមបណ្តារដ្ឋដែលផលិតប្រេងដូចជា Texas, Oklahoma និង Pennsylvania កំពុងស្តាប់ឮសម្តីលោក Biden ទេ។
លោក Biden ឆ្លើយតបវិញថា ផែនការថាមពលរបស់លោកមានចំណុចលម្អិតច្រើន មិនដូចការរៀបរាប់របស់លោក Trump ទេ ហើយលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ការងាកចេញពីពឹងផ្អែកលើថាមពលប្រេងកាតនឹងត្រូវធ្វើបន្តិចម្តងៗ៕