ស្របពេលការបិទខ្ទប់ទីក្រុងនឹងបន្តមួយសប្តាហ៍ទៀត ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានកោតសរសើរចំពោះវិធានការបិទខ្ទប់របស់រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែពួកគេថាស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេកាន់តែអាក្រក់ទៅ និងប្រឈមគំនាបសងបំណុលផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបន្តការបិទខ្ទប់ភូមិសាស្រ្តរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅនៃខេត្តកណ្តាល រហូតដល់ថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១។ ការបិទរយៈពេល២សប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ នាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅពឹងផ្អែកការរកស៊ីប្រចាំថ្ងៃ ចាប់ផ្តើមត្អូញត្អែរ ខណៈពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀតក៏ប្រឈមនឹងកង្វះម្ហូបអាហារផងដែរ។
លោក ហេង សិរីវិសាល អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីក្នុងទីតាំងបិទខ្ទប់មួយកន្លែងក្នុងរាជធានី ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា លោកកំពុងប្រឈមការដាច់ស្បៀង ដោយរកចំណូលសឹងមិនបាន៥ពាន់រៀលក្នុងមួយថ្ងៃ ឬរកមិនបានតែម្តង ក្នុងពេលមានការបិទខ្ទប់ទីក្រុង។
លោក ហេង សិរីវិសាល ថ្លែងថា៖ «គាត់ជួយក្នុងការទប់ស្កាត់ ខ្ញុំទទួលស្គាល់ ប៉ុន្តែផលដែលប៉ះពាល់គឺអ្នកដែលប្រកបមុខរបរ ក្រៅប្រព័ន្ធដូចពួកខ្ញុំហ្នឹង [និយាយថា] វេទនាណាស់បង អត់មានប្រាក់ចំណូលចូលទេ មានតែចេញហើយរាល់ថ្ងៃហ្នឹង មានតែចេញរហូត ភ្ញាក់ឡើងចេញ ចេញ ចេញរហូត ហើយចេញរហូតអស់ហើយឥឡូវបង»។
ដោយរកប្រាក់ចំណូលមិនបានទៀងទាត់ក្នុងអំឡុងពេលនៃការបិទខ្ទប់ទីក្រុងនេះ លោក វិសាល អាយុ៣៩ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុកពីខេត្តព្រៃវែង និងជាឪពុករបស់កូនបីនាក់ មានប្រសាសន៍ថាបុគ្គលិកគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយបានបន្តទារបំណុល ដែលលោកបានខ្ចីយកមកទិញម៉ូតូកង់បី។
លោក ហេង សិរីវិសាល បន្តថា៖ «ធនាគារទាររហូតហ្នឹង ឥឡូវខ្ញុំអស់ពាក្យដោះស្រាយឥឡូវ ដល់ពេលយើងនិយាយពាក្យថា ខ្ញុំជាប់នៅតំបន់[បិទខ្ទប់]ហើយ ចេញអត់រួចទេ គាត់អត់ជឿទេ»។
កម្មការិនីម្នាក់ក្នុងខណ្ឌឫស្សីកែវ គឺអ្នកស្រី ភាង សារ៉ុម ជាស្ត្រីមេម៉ាយមានកូនបួននាក់ក្នុងបន្ទុកបានអំពាវនាវរកស្បៀងកាលពីថ្ងៃច័ន្ទក្នុងពេលកំពុងស្នាក់នៅក្នុងតំបន់បន្ទប់ជួលមួយកន្លែង ដែលអាជ្ញាធរសម្រេចបិទខ្ទប់ ដោយសាររកឃើញការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ក្នុងតំបន់នោះ។
អ្នកស្រីប្រាប់វីអូអេបន្ថែមថា ក្រោយការអំពាវនាវនោះ អ្នករស់នៅក្បែរបន្ទប់ជួលអ្នកស្រីបានជួយជាលុយកាក់ចំនួន៨ម៉ឺនរៀល និងអាហារជាគ្រឿងកំប៉ុង និងមីបន្តិចបន្តួចផ្សេងទៀត ដែលអ្នកស្រីយល់ថាមិនគ្រប់គ្រាន់ក្នុងរយៈពេលដែលអាជ្ញាធរបន្តបិទទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ អ្នកស្រីនិយាយថា ការងារដែលផ្តល់ឲ្យប្រាក់ចំណូលដល់អ្នកស្រីប្រមាណ២០០ដុល្លារក្នុងមួយខែ ក៏ត្រូវបានព្យួរ ហើយក៏មិនដឹងថាថៅកែនឹងទូទាត់ប្រាក់ឈ្នួលក្នុងពេលបិទខ្ទប់ទីក្រុងនេះឬយ៉ាងណា។
អ្នកស្រី ភាង សារ៉ុម ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំផ្អាកតាំងមុនចូលឆ្នាំ គេឃុំខ្ញុំអីចឹង គេឃុំមិនឲ្យចេញទៅក្រៅតាំងពីថ្ងៃទី១០»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា មានការពិបាករកទិញអាហារ ក្នុងទីតាំងដែលអ្នកស្រីកំពុងស្នាក់នៅ ដំណាលពេលនឹងការបិទខ្ទប់ទីក្រុងនេះ។
កាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសបន្តខ្ទប់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ មួយសប្តាហ៍ទៀត បន្ទាប់ពីការបិទខ្ទប់អស់រយៈពេលជិតពីរសប្តាហ៍ គ្រាមិនមានភាពប្រសើរឡើងនៃការស្រកចុះករណីឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលចុះថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១។ រដ្ឋាភិបាលបញ្ជាក់ថា រយៈពេលនៃការបិទខ្ទប់នេះអាចត្រូវបានបន្ថែមទៀត អាស្រ័យលើការចូលរួមអនុវត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់បិទខ្ទប់និងស្ថានភាពនៃការវិវត្តនៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩។
បើតាមសេចក្តីសម្រេចនោះ រដ្ឋាភិបាលបានកំណត់បែងចែងតំបន់បិទខ្ទប់ជាបីតំបន់សំខាន់ៗ គឺ«តំបន់ក្រហម»ដែលសំដៅលើទីតាំងដែលមានការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ធ្ងន់ធ្ងរ «តំបន់លឿងទុំ» សំដៅលើទីតាំងដែលមានការរាលដាលកម្រិតមធ្យម និង«តំបន់លឿង» ដែលសំដៅលើទីតាំងមានការរាលដាលកម្រិតស្រាល។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្តី និងអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ លោក កើត ឆែ បានទេនៅថ្ងៃអង្គារនេះ។
ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិអ្នករកស៊ីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ និងក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនបន្តរិះគន់ការឆ្លើយតបរបស់អាជ្ញាធរក្នុងភូមិសាស្ត្របិទខ្ទប់ទាំងពីរថា មិនបានបំពេញតម្រូវការចាំបាច់ដល់ពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ខាងសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរពីការបិទខ្ទប់នេះ។
លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ IDEAប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខកខានមិនបានធ្វើតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់អាជ្ញាធរជាតិក្នុងការសង្គ្រោះពលរដ្ឋពីកង្វះស្បៀងអាហារនោះទេ ពោល គឺអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឧបត្ថម្ភស្បៀងអាហារដល់តែអ្នកណាដែលមានសៀវភៅគ្រួសារនិងនិងចុះបញ្ជីស្នាក់នៅទីក្រុងតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្ថែមថា ចំណូលរបស់ពលរដ្ឋពឹងផ្អែកលើការលក់ដូរបន្តិចបន្តួចនៅតាមចិញ្ចើមថ្នល់ ឬអ្នករត់ម៉ូតូកង់បីមួយចំនួន នៅពេលនេះស្ថិតក្នុងកម្រិតសូន្យ ព្រោះសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចដ៏តិចតួចរបស់ពួកគេត្រូវបានកាត់ផ្តាច់។
មេដឹកនាំសហជីពរូបនេះក៏បារម្ភអំពីការផ្ទុះឡើងនៃអំពើហិង្សា បើសិនពលរដ្ឋមិនទទួលបានការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងទាន់ពេលវេលា នៅពេលពួកមិនមានការងារធ្វើ និងលុយសន្សំទុកនោះ។
លោក វន់ ពៅ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ស្បៀងកាន់តែខើចខ្លាំងមែនទែនហើយ រហូតមកដល់ឥឡូវអ្នកខ្លះ គាត់អត់បាយអត់ទឹក ឃើញថា អ្នកខ្លះមានកូនមានអីមកសុំទឹកដោះគោ ទឹកអីពីខ្ញុំ។ យើងឃើញថាលំបាកមែនទែនមកដល់កម្រិតតែម្តង ហើយជំនួយរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋ គឺពិបាកអត់ទាន់ដល់ដៃមនុស្សគ្រប់គ្រាន់ទាំងអស់ហ្នឹងទេ បានដល់ដៃអ្នកមួយចំនួនតូចតែប៉ុណ្ណោះ»។
ការទប់ស្កាត់កុំឲ្យតម្លៃទីផ្សារឡើងថ្លៃ និងការសម្រួលថ្លៃទឹកភ្លើង ឬការបង់សងបំណុលត្រឡប់ទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញវត្ថុ និងធនាគារ ជាការណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាលគួរពិចារណាអន្តរាគមន៍ឲ្យបានច្រើន។ នេះជាការកត់សម្គាល់របស់លោក ថេង សាវឿន ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជាហៅកាត់ថា CCFC។
លោកបន្ថែមថា ពលរដ្ឋដែលកំពុងស្នាក់ ឬរស់នៅក្នុងតំបន់មានការឆ្លងខ្លាំង ឬជាតំបន់ក្រហមដែលត្រូវបិទខ្ទប់បន្តនោះ ក៏អាចផ្ទុះកំហឹង ប្រសិនបើមិនមានការអន្តរាគមន៍ផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារ ឬរបស់របរប្រើប្រាស់ដែលជាតម្រូវការសម្រាប់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ខណៈពួកគេស្ថិតក្នុងទីតាំងបិទខ្ទប់ ហើយមិនមានសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។
លោក ថេង សាវឿន និយាយថា៖ «តំបន់នេះពិបាកក្នុងការរកទិញ ហើយមួយវិញទៀត គឺពួកគាត់មិនមានប្រាក់ចំណូលមិនដឹងទៅទីពឹងនរណាទេ អីចឹងមានតែកិច្ចសហការរវាង សប្បុរសធម៌ និងអាជ្ញាធរត្រូវតែផ្គត់ផ្គង់ និងផ្តល់ជាអំណោយជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ពួកគាត់ ហើយបើអាចសម្រាលបានតទៅទៀត តំបន់ក្រហមខ្លាំងនេះគួរតែគិតគូពិចារណាទៅលើក្នុងការបន្ធូរបន្ថយទៅលើថ្លៃទឹកថ្លៃភ្លើងបន្ថែមទៀត សម្រាប់ជួយដល់ពួកគាត់ទាំងអស់គ្នាផងដែរ»។
កាលពីកន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានអំពាវនាវដល់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ អនុគ្រោះដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដោយសារជំងឺកូវីដ១៩។ គ្រឹះស្ថានទាំងនោះបានចាប់ផ្តើមរៀបចំឥណទានឡើងវិញសម្រាប់អតិថិជនដែលមិនមានលទ្ធភាពបង់ ទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់ពួកគេ។ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនិងធនាគារតាមរយៈសមាគមដែលជាតំណាងរបស់ពួកគេ ធ្លាប់បានប្រកាសថាពួកគេមិនអាចអនុគ្រោះដល់អតិថិជនទាំងអស់នោះទេ។
ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនលើកឡើងថា ក្រោយបិទខ្ទប់ភូមិសាស្ត្រភ្នំពេញនិងតាខ្មៅជិតពីរសប្តាហ៍នេះ អាជ្ញាធរអាចស្វែងយល់បានគ្រប់គ្រាន់នូវវិសាលភាពនៃកម្រិតឆ្លងក្នុងស្រុក ខណ្ឌ ឬសង្កាត់នីមួយៗនៃទីតាំងភូមិសាស្ត្រទាំងពីរ ដើម្បីពិនិត្យលើទីតាំងដែលគួរបើកឲ្យមានសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ។
អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីលោក ហេង សិរីវិសាល និយាយថា រដ្ឋាភិបាលគួរអន្តរាគមន៍សុំឲ្យធនាគារអនុគ្រោះដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចរូបលោក ដែលមិនអាចរកចំណូលបាន រហូតដល់ការបិទខ្ទប់ទីក្រុងត្រូវបានបញ្ចប់។
លោក ហេង សិរីវិសាល បញ្ជាក់ថា៖ «ឲ្យធនាគារលើកលែងការបង់សិនទៅ។ ចាំចប់រដូវកាលហ្នឹងចាំយើងចរចាគ្នាតទៅទៀត»៕
