សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ឧត្ដមសេនីយ៍នគរបាល និងយោធា អតីតអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងយុត្តិធម៌ នាយករងរដ្ឋបាលខេត្ត អភិបាលស្រុកមេឃុំ សរុបប្រមាណ១០នាក់ សុទ្ធសឹងជាអ្នកដែលត្រូវបានរកឃើញថាពាក់ព័ន្ធនឹងការទន្ទ្រានដីរដ្ឋដ៏ចម្រូងចម្រាសមួយនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី។
តាំងពីខែកក្កដាពេលដែលលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេងបានបង្ហើបថាមាន«មន្ត្រីគ្រាក់ៗ»ចូលទៅទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីរដ្ឋយកជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួនមកនោះក្រុមការងារអន្តរក្រសួងដែលលោកដឹកនាំបានរកឃើញ និងកំណត់អត្តសញ្ញាណមន្ត្រីមួយចំនួន។
កំណត់ហេតុប្រជុំចុះថ្ងៃទី៣១ ខែសីហានៃក្រុមការងារអន្តរក្រសួងដែលVOAទើបទទួល បានរៀបរាប់ពីការពាក់ព័ន្ធរបស់លោក ណយ ស្រូន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាភូមិភាគទី៨មកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបាន«ប្រើប្រាស់តួនាទី អំណាច និងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន» ក្នុងការព្យាយាមចុះបញ្ជីដីធ្លីលើដីទំហំ៥៣១ហិកតា ក្នុងស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
ភាពចម្រូងចម្រាសនេះនាំឲ្យសមាជិកព្រឹទ្ធសភារូបនេះបានសុំការអភ័យទោសពីលោក ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
ការណ៍នេះនាំឲ្យមានការរិះគន់ពីសាធារណជនផងដែរ ដែលលើកឡើងថាគួរតែមានវិធានការផ្លូវច្បាប់ដើម្បីបញ្ចៀសការអនុវត្តស្តង់ដារពីរ។
លោក ខៀវ សុភ័គ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបញ្ជាក់ថា កំណត់ហេតុប្រជុំចុះថ្ងៃទី៣១ ខែសីហានោះ គឺពិតប្រាកដមែន។ កំណត់ហេតុដដែលបានស្នើឲ្យលោក ណយ ស្រូន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាទទួលការ«អប់រំណែនាំ»ពីលោកប្រធានព្រឹទ្ធសភា សាយ ឈុំ។
លោក ណយ ស្រូន ត្រូវបានថ្នាក់ដឹកនាំព្រឹទ្ធសភាកោះហៅមកជួបប្រជុំកាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ហើយលោកបាន«សុំខន្ដីអភ័យទោសនូវរាល់កំហុសខុសឆ្គង ទោះចេតនាក្ដី ឬអចេតនាក្ដី ពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងដែលបានធ្វើឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំមានការលំបាកដោយសារខ្លួន»។នេះបើយោងតាមព្រឹទ្ធសភាដែលបានឱ្យដឹងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃអង្គារ។
លោក ណយ ស្រូនក៏បានសរសេរលិខិតមួយដាច់ដោយឡែកនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញាដដែលផ្ញើជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា លោកមិនដែលបានកាន់កាប់ដីទំហំ៥៣១ហិកតាខាងលើនោះទេ តែបែរជាថា«សូមដកខ្លួនលែងពាក់ព័ន្ធ»នឹងដីនោះ ហើយសូមប្រគល់ជូនរដ្ឋវិញ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភារូបនេះ បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកVODនាថ្ងៃពុធនេះថាលោកបានសុំទោសនាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារួចហើយ ហើយលោកហ៊ុន សែនក៏បានទទួលការសុំទោសនោះហើយ។
នៅថ្ងៃពុធនេះ ព្រឹទ្ធសភាបានចេញសេចក្តីបំភ្លឺមួយដោយលើកឡើងថាលោកណយ ស្រូនមិនទាន់បានគ្រប់គ្រងនិងប្រើប្រាស់ដីជាង៥០០ហិកតានោះទេ ហើយទើបតែស្ថិតក្នុងដំណាក់ការដំបូងនៃការដាក់ពាក្យស្នើសុំកាន់កាប់។
ព្រឹទ្ធសភាបានបញ្ជាក់ថា៖ «វិធានការអប់រំណែនាំរបស់ស្ថាប័នពុំរារាំងដល់ការអនុវត្តច្បាប់នោះទេ ប្រសិនបើសាមីខ្លួនត្រូវបានរកឃើញនូវកំហុសណាមួយពាក់ព័ន្ធនឹងផ្លូវច្បាប់»។
លោកអ៊ាង ម៉េងលី អ្នកសម្របសម្រួលរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគិរី មានប្រសាសន៍ថាការទន្ទ្រានចាប់យកដីរដ្ឋដោយមន្ត្រីមានអំណាច មានសន្ទុះកើនឡើងក្រោយពីការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលអំពីគម្រោងសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានថ្មីមួយនៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី។
«អ៊ីចឹងទៅមានការជោរតាមគ្នា ។ ខ្ញុំមើលទៅ ជោរតាមគ្នា ដោយសារតែ គិតថា ដីតំបន់នេះងាយស្រួលក្នុងការកាន់កាប់ជារឿងមួយដែលថា យកទៅបានស្រួលនោះណា៎។ខ្ញុំមើលរូបភាពអ៊ីចឹង។ ខ្ញុំឃើញថា កន្លងមកបុគ្គលមានអំណាចខ្លះគាត់កាន់កាប់តួនាទីទាំងអស់នោះ គាត់ដើរគំរាមប្រជាពលរដ្ឋអ៊ីចឹង»។
មន្ត្រីសមាគមអាដហុករូបនេះបានប្រាប់VOAបន្ថែមថា៖ «ពីព្រោះថា ដីធ្លី យើងដឹងហើយថា ដីនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ជាដីរដ្ឋចង់សុទ្ធសឹងតែទាំងអស់ហើយ»។
ដី៥៣១ហិកតាដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិកព្រឹទ្ធសភានេះ មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរីគឺមានទីតាំងក្នុងឃុំតែមួយជាមួយដីបម្រុងទុក៦០០ហិកតាដែលរដ្ឋបាលខេត្តបានប្រកាសថា ត្រៀមសម្រាប់ការសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានរបស់ខេត្តនេះ។
មេឃុំសែនមនោរម្យ លោក ថ្វាន់ ត្រែល និងមេឃុំពីររូបទៀតនៅស្រុកអូររាំង និងស្រុកកែវសីមា ក៏មានការពាក់ព័ន្ធដែរ ហើយត្រូវបានបង្គាប់ឱ្យទទួល«ពិន័យរដ្ឋបាល»ដោយការស្ដីបន្ទោសផ្ទាល់មាត់។នេះបើយោងតាមលោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ។
«គាត់ឡើងធ្វើមេឃុំដោយសារការបោះឆ្នោត ដូច្នេះវិន័យរដ្ឋបាលមិនមានអ្វីក្រៅពីការស្ដីបន្ទោស។យើងមិនអាចដកតួនាទីគាត់បានទេ ព្រោះគាត់ឡើងដោយជាប់ឆ្នោត ទាល់តែគាត់ធ្វើអីផ្សេងៗទៀតបាន…វិន័យក្រៅពីរដ្ឋបាលដូចគ្មានអ្វីក្រៅពីហ្នឹងទេតាមពូដឹង។បាទស្ដីបន្ទោសឬក៏ឱ្យគាត់កែសម្រួលអ្វីដែលគាត់បានធ្វើ….ឱ្យលុបចេញ ឧទាហរណ៍សេចក្ដីសម្រេចណាខុស ឱ្យលុបចេញ»។
ក្នុងចំណោមមន្ត្រីទាំងអស់ដែលត្រូវបានរៀបរាប់ឈ្មោះ ក៏មានផងដែរលោក ស៊ិន វណ្ណវុឌ្ឍ ដែលត្រូវបានដកចេញពីតួនាទីអភិបាលស្រុកកោះញែកកាលពីពាក់កណ្ដាលខែមុន និងលោក សុក សេរ៉ា ដែលត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរតួនាទីពីនាយករងរដ្ឋបាលខេត្តចូលមកក្រសួងមហាផ្ទៃវិញ។នេះបើយោងតាមកំណត់ហេតុរបស់ក្រុមការងារអន្តរក្រសួងដឹកនាំដោយលោកស ខេង។
មន្ត្រីយោធាវិញរួមមានលោកឧត្ដមសេនីយ៍ត្រី ដេត ហ៊ាង មេបញ្ជាការរងកងឯកភាពស្ថាបនាថ្នល់នៃអង្គភាព៧១៦។
លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានប្រាប់កាសែតរស្មីកម្ពុជាដែលចេញផ្សាយនៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះថា«ពិន័យរដ្ឋបាល» បានអនុវត្តរួចមកហើយសម្រាប់លោក ដេត ហ៊ាង តែមិនបានបញ្ជាក់លម្អិតនោះទេ។
ការចាប់ខ្លួនមនុស្សពាក់ព័ន្ធ ក៏ត្រូវបានរាយការណ៍ផងដែររួមមានលោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ពៅ សុធារ៉ាន់ អនុប្រធាននាយកដ្ឋាននគរបាលការពារព្រំដែនគោកនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលត្រូវបានសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរីចោទប្រកាន់និងឃុំខ្លួនពីបទទន្ទ្រានដីរដ្ឋខុសច្បាប់។
អ្នករិះគន់ក៏បានបង្ហាញក្ដីមិនពេញចិត្តនឹងការអនុវត្តត្រឹមវិន័យរដ្ឋបាល លើមន្ត្រីមួយចំនួនផ្សេងទៀត។
លោក អ៊ាង ម៉េងលី មន្រ្តីសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគិរី បានលើកឡើងថា៖ «យើងពិនិត្យមើលថា ទោះគាត់ស្ថិតនៅកម្រិតណាក៏ដោយ បើគាត់ប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ហើយគាត់ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ចៀសវាងគេថាការអនុវត្តច្បាប់នោះវាមានស្ដង់ដារពីរ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «គិតថា វា ឆ្ពោះទៅរកបញ្ហាទាំងអស់នោះហើយបានជាការអនុវត្តច្បាប់បែបនេះធ្វើឱ្យបុគ្គលហ្នឹងគាត់អាងវ៉ាង។ គាត់អាងមានអំណាចទៅ គាត់អាចមានបុណ្យស័ក្ដិតួនាទីទៅ គេខ្លាចញញើតគាត់ ហើយថា ច្បាប់ហ្នឹងមិនអាចអនុវត្តដាក់ទោសដាក់ទណ្ឌគាត់។ អ៊ីចឹងរូបភាពនេះហើយជាឱកាសមួយ ដើម្បីគាត់ច្បាមយកពីធនធានធម្មជាតិមានដីធ្លីព្រៃឈើជាដើម»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានបដិសេធការលើកឡើងនេះ។
«ទុកគេថា គេថាម៉េចក៏ថាបានទៅ។ សិទ្ធិរបស់អ្នកថា។ យើងទៅថាម៉េច? យើងអ្នកធ្វើចេះតែធ្វើទៅ។អ្នកថាចេះតែថាទៅ….ថាទៅក៏គ្មានច្បាប់ឯណាទៅចាប់ទោសអ្នកថា…ជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់គេបញ្ចេញមតិ»។
VOAមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោកស្វាយ សំអ៊ាងអភិបាលខេត្ត មណ្ឌលគិរីដែលចូលមកកាន់តួនាទីតាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ បានទេគិតត្រឹមរសៀលថ្ងៃពុធនេះ។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងការទន្រ្ទានដីរដ្ឋនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីនេះ លោក សេង សុវណ្ណារ៉ា អតីតអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងយុត្តិធម៌ក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដែរ កាលពីខែមិថុនា។ នេះបើតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក៕