ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលរស់នៅតំបន់«កៀនទឹក»ក្នុងភូមិចម្លងគោ ឃុំថ្មស ស្រុកបុទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង នៅតែបារម្ភការបណ្តេញចេញដោយក្រុមហ៊ុនចិនឈ្មោះ Union Development Group (UDG)ដែលត្រូវបានដាក់ទណ្ឌកម្មដោយសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីសប្តាហ៍មុន។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ សប្តាហ៍មុនក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុសហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មក្រុមហ៊ុន UDGក្រោមហេតុផលនៃការរឹបអូសយកដីធ្លី និងបំផ្លាញលំនៅដ្ឋានពលរដ្ឋកម្ពុជា នៅខេត្តកោះកុង ដែលក្រុមហ៊ុនអះអាងថា ដើម្បីអភិវឌ្ឍមណ្ឌលកម្សាន្តទេសចរណ៍ធម្មជាតិឈ្មោះ«តារាសាគរ» ដែលមានទឹកប្រាក់ប្រមាណ៣,៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានចោទក្រុមហ៊ុនUDG ថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធរដ្ឋចិន និងមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ និងចោទប្រកាន់ថា ទីកន្លែងនេះអាចត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងយោធារបស់ចិនទៀតផង។ក៏ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនUDG បានបដិសេធការចោទប្រកាន់នេះ។
ជម្លោះដីធ្លីរវាងក្រុមហ៊ុននិងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនទាន់ចប់នៅឡើយទេ។ ប្រជាជនជាង២០គ្រួសារក្នុងភូមិចម្លងគោ ស្រុកបុទុមសាគរ នៅតែបន្តប្រឆាំងនឹងការបណ្តេញចេញ ដោយពួកគេសព្វថ្ងៃរស់នៅលើដីដែលក្រុមហ៊ុននៅតែបន្តចង់បាន។ ពលរដ្ឋអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនមានបំណងបង្កើត«ផែទឹកជ្រៅ»នៅទីនោះ។
លោក ហួត ហាក់ អាយុ៣៨ឆ្នាំគឺជាអ្នកនេសាទម្នាក់ក្នុងភូមិដាច់ស្រយាលនេះ ។លោកបានថ្លែងប្រាប់VOAមុនពេលចុះទៅប្រមូលផលនេសាទនៅក្នុងសមុទ្រថាលោកនៅតែព្រួយបារម្ភបាត់បង់ការរស់នៅទីនេះ ដោយសារអាជ្ញាធរមិនទាន់ចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់រូបលោកដែលមានដីប្រមាណកន្លះហិកតា ហើយក្រុមហ៊ុននៅតែចង់បានដីនៅតំបន់ដែលលោករស់នៅរាប់សិបឆ្នាំមកហើយ។
លោកហួត ហាក់ ដែលមានកូន២នាក់ មានប្រសាសន៍ថា៖«អាជ្ញាធរក៏អត់ទទួលខុសត្រូវ។គេអត់មានដឹងឮឲ្យពួកខ្ញុំផង។ខ្ញុំរាល់ថ្ងៃនេះប្រៀបដូចជាមនុស្សអត់មានក្បាល មានកន្សៃអ៊ីចឹង។យើងចង់បានជាកម្មសិទ្ធក៏អត់បានដែរ រស់បានតែរស់នៅហ្នឹង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ក្រុមហ៊ុននៅតែចង់បាន ។ គេនៅតែដាក់សមត្ថកិច្ច ប៉ូលិសទាហាន។គេចុះចល័តល្បាត។ មួយអាទិត្យ ដប់ថ្ងៃ ឬក៏កន្លះខែ ទាហានមកបួនដប់១០នាក់ មានអាវុធ មានអីជារឿយៗអ៊ីចឹងហ្មង»។
ទាក់ទងនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនដែលមានទំនាស់ដីធ្លីជាមួយរូបលោក លោក ហួត ហាក់មានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំត្រេកអរ។ ខ្ញុំគិតថាគួរតែធ្វើអ៊ីចឹងទៅ(ដាក់ទណ្ឌកម្ម)ព្រោះអីវាធ្វើបាបប្រជាពលរដ្ឋច្រើនមកហើយកន្លងមក តាំងពីឆ្នាំ២០០៨ (ឆ្នាំ)២០០៩។ វាដូចអត់មានការដោះស្រាយ។ ហើយវាអត់មានចំណុចណាមួយ(ធ្វើឲ្យ)ប្រជាពលរដ្ឋមានការសប្បាយចិត្ត កក់ក្តៅជាមួយក្រុមហ៊ុនហ្នឹងផង។អភិវឌ្ឍធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងកើតទុក្ខក្តៅក្រហាយ យំ បាត់ដី បាត់ធ្លី រកផ្ទះ រកសម្បែងនៅអត់ឃើញផងហ្នឹង»។
ប្រជាជនជាង២០គ្រួសារក្នុងភូមិចម្លងគោឃុំថ្មស ស្រុកបុទុមសាគរ មានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនUDG អស់រយៈពេលជិត១០ឆ្នាំមកហើយ។ តំបន់នេះជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងលើដីទំហំ៤៥.០០០ហិកតាក្នុងស្រុកចំនួនពីរក្នុងខេត្តកោះកុង គឺស្រុកបុទុមសាគរ និងគិរីសាគរ ដែលក្រុមហ៊ុនទទួលបានដីពីរដ្ឋាភិបាល។គម្រោងដែលចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ២០០៨ មានការសាងសង់កាស៊ីណូ សណ្ឋាគារ កន្លែងវាយកូនគោល តំបន់កម្សាន្តតាមឆ្នេរ ព្រលានយន្តហោះ និងកំពង់ផែសមុទ្រទឹកជ្រៅជាដើម។ គម្រោងនេះលាតសន្ធឹងលើបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជាចំនួន២០ភាគរយផងដែរ។
លោក ហួត ហាក់ អ្នកនេសាទនៅទីនេះ មានប្រសាសន៍ថាលោកអាចប្រកបរបរនេសាទចិញ្ចឹមកូនទាំងពីរនាក់ ហើយលោកមិនចង់ចាកចេញពីទីតាំងបន្សល់ទុកពីដូនតារបស់លោកនោះទេ។
កង្វល់របស់លោកត្រូវចែករំលែកដោយអ្នកភូមិដទៃទៀត។
លោក ប៉ាវ ឌៀប អាយុ៥៤ឆ្នាំ ក៏កំពុងតែព្រួយបារម្ភបាត់ដីរបស់លោកប្រមាណ៤ហិកតា ដែលមានដើមដូងរាប់រយដើម។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «រស់នៅចេះតែរស់នៅអ៊ីចឹងទៅ។គេថាដីរបស់យើងហ្នឹងពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមហ៊ុនគេអត់ចេញប្លង់ឲ្យយើងទេ។អារឿងព្រួយបារម្ភយើងបានត្រឹមម៉ាព្រួយហ្នឹង។ឥឡូវយើងធ្វើម៉េចបាន? បានត្រឹមតែម៉ាព្រួយហ្នឹង»។
ជាបន្តបន្ទាប់ នៅលើកូនជ្រោយឈ្មោះ «កៀនទឹក» ជាប់ឆ្នេរសមុទ្រដាច់ស្រយាលនៃភូមិចម្លងគោ ឃុំថ្មស ស្រុកបុទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង អ្នកភូមិបារម្ភដោយសារមានក្រុមយោធាបានចុះទៅចរចាទិញដីលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនUDG។ ហើយពួកគេអាចនឹងប្រឈមនឹងការបណ្តេញចេញឬការចាកចេញពីលំនៅដ្ឋានដ៏សុខសាន្តរបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចឲ្យក្រុមហ៊ុនកាត់ឆ្វៀលដីមួយចំនួននៃឃុំថ្មស សម្រាប់ជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងរស់នៅ និងអាស្រ័យផលជាក់ស្តែង។ ប៉ុន្តែសេចក្តីសម្រេចមិនបានបញ្ជាក់អំពីទំហំដី និងចំនួនប្រជាជនដែលត្រូវទទួលដីនោះទេ។
មេឃុំថ្មសលោក អិក គួន ប្រាប់VOA នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថាប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ២៨គ្រួសារមានផ្ទះនៅទីនោះ។ លោកបន្តថា មិនទាន់មានដំណោះស្រាយអ្វីនោះទេ ហើយលោកក៏រង់ចាំដំណោះស្រាយពីថ្នាក់លើដែរ។លោកបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋបានដាក់តម្លៃដីខ្ពស់ ដោយសារពួកគេមិនចង់ចាកចេញពីតំបន់នេះ។
អភិបាលខេត្តកោះកុង លោកស្រី មិថុនា ភូថង មានប្រសាសន៍ថា ម្ចាស់ដីមិនអាចទទួលយកតម្លៃដែលក្រុមហ៊ុនដាក់ឲ្យ ហើយពួកគាត់ដាក់តម្លៃ«ខ្ពស់ពេក» ដែលមិនទាន់អាចចរចាត្រូវ។
លោកស្រីថ្លែងប្រាប់VOAនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា៖ «គាត់យកតម្លៃខ្ពស់ជាង លើសពីអ្វីដែលគួរតែដោះស្រាយដែរ។អ៊ីចឹងត្រូវការចរចាបន្ថែម។នេះជាកម្រិតអន្តរក្រសួងគាត់ជាអ្នកដោះ។ ខ្ញុំអាចថា មិនទាន់មានលទ្ធភាពដឹងរឿងហ្នឹងច្រើនជាងហ្នឹងទៀតទេ»។
ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(CDC)ដែលជាស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រតិកម្មមួយចុះថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្លើយតបទៅនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកថាការចោទប្រកាន់របស់អាមេរិកមិនស្របទៅនឹងឯកសាររបស់ក្រុមហ៊ុនUDGតម្កល់ទុកនៅក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាទេ។ ក្រុមប្រឹក្សាលើកឡើងថាUDGជាក្រុមហ៊ុនឯកជនសុទ្ធសាធ។ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាពន្យល់ថា ច្បាប់ភូមិបាលកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនមួយទទួលបានដីសម្បទានលើសពី១ម៉ឺនហិកតាឡើយ ប៉ុន្តែគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនUDGនេះពុំមែនជាករណីទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទេ។
ក្រុមប្រឹក្សាបញ្ជាក់ថា៖ «ករណីនេះជាការជួលដីទីតាំងដែលពុំមានច្បាប់ណាមួយកំណត់ពីទំហំអតិបរមាឡើយ។ដូចនេះការជួលទីតាំងឲ្យក្រុមហ៊ុនUDGក្នុងទំហំលើសពី១ម៉ឺនហិកតានេះពុំមែនជាការអនុវត្តខុសច្បាប់ទេ»។
បើតាមក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ទីតាំងវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន គឺជាផ្នែកមួយនៃឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។ដោយផ្នែកតាមច្បាប់ ទីតាំងឧទ្យានជាតិនេះពុំអាចមានបុគ្គលណាម្នាក់មានសិទ្ធិកាន់កាប់និងអាស្រ័យផលនៅលើទីតាំងដែលត្រូវបានជួលឲ្យក្រុមហ៊ុនUDGវិនិយោគ។ ដូចនេះ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាយល់ឃើញថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកនេះ នឹងជះឥទ្ធិពលជាអវិជ្ជមាន ដែលមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ក្រុមហ៊ុនUDGប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏អាចប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរផងដែរដល់ការងារប្រជាជនស្លូតត្រង់ជាច្រើន ក៏ដូចដល់បរិស្ថានធុរកិច្ចនិងវិនិយោគទាំងមូលផងដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថាក្រុមហ៊ុនUDGនេះ ត្រូវបានសហរដ្ឋអាមេរិកសង្ស័យថា មានគម្រោងបង្កើតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយដែលអាចក្លាយជាមូលដ្ឋានយោធារបស់ប្រទេសចិន។ហើយព្រលានយន្តហោះដែលក្រុមហ៊ុននេះកំពុងស្ថាបនា និងជិតបញ្ចប់ មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចុះចតរបស់យន្តហោះយោធា។
តំណាងក្រុមហ៊ុនUDG និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់នេះជាបន្តបន្ទាប់៕
