លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានលើកឡើងថា កម្ពុជាមិនទាន់មានការកែច្នៃវត្ថុធាតុដើមគ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ ដែលនេះត្រូវការវិនិយោគបន្ថែមទៀត។
ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រដល់និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សា នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត និងពិព័រណ៍ជ្រោយចង្វារ រាជធានីភ្នំពេញ នាព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣។
បើតាមលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី កម្ពុជាបាននាំស្វាយចន្ទីដែលមិនទាន់កែច្នៃរហូតដល់១លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំ ខណៈថា បើសិនជាកម្ពុជាមានរោងចក្រកែច្នៃនៅក្នុងស្រុក វានឹងនាំផលចំណេញច្រើនដល់ផលិតកម្មរបស់កសិករកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា៖ «អ៊ីចឹងកម្ពុជាខ្លួនឯងគឺមានវត្ថុធាតុដើម ប៉ុន្តែការកែច្នៃមិនទាន់មានគ្រប់ ដូច្នេះកម្ពុជាចង់ទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគមកកែច្នៃវត្ថុធាតុដើមដែលមានក្នុងស្រុក។ ចំណុចនេះគឺជាចំណុចដែលវានឹងបង្កើតបានការងារធ្វើ បង្កើតបានតម្លៃបន្ថែមសម្រាប់ផលិតកម្មរបស់យើង»។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា កម្ពុជាជោគជ័យបានតែ១ចំណុចប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងគោលនយោបាយផលិតកម្មស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករ ដែលនោះគឺការធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេស«អធិរេកស្រូវ» ខណៈការនាំចេញនៅមានកម្រិត ដោយសារតែកង្វះមូលដ្ឋានកែច្នៃ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែយើងមិនជោគជ័យ នៅក្នុងការនាំចេញ១លានតោន យើងនាំចេញបាន៥០ម៉ឺន ៦០ម៉ឺនតោនប៉ុណ្ណឹង ដោយសារយើងខ្វះមូលដ្ឋានអំពីការកែច្នៃ ទាក់ទងនឹងរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ទាក់ទងនឹងឡសម្ងួត ទាក់ទងនឹងនឹងដើមទុន។ អ៊ីចឹងបានជាយើងត្រូវបញ្ចុះដើមទុន ដើម្បីឱ្យរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវមានទុនគ្រប់គ្រាន់ទិញពីកសិករ រួចហើយទប់ស្កាត់ការធ្លាក់តម្លៃស្រូវ»។
អ្នកស្រី តុង ច័ន្ទធាង អ្នកជំនាញផ្នែកកសិកម្មឯករាជ្យម្នាក់ ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ការកែច្នៃនៅកម្ពុជាពិតជាមានកង្វះខាតច្រើន ដែលវាតម្រូវការឱ្យមានបន្ថែម។ បើតាមអ្នកជំនាញរូបនេះ ការមានការកែច្នៃវត្ថុធាតុដើម មានសារៈសំខាន់ណាស់ ដោយសារតែវាអាចជួយបង្កើតបានទីផ្សារក្នុងស្រុកបន្ថែម ទប់ស្កាត់ការធ្លាប់ចុះតម្លៃ នៅពេលកសិករផលិតបានច្រើន។
អ្នកស្រី តុង ច័ន្ទធាង អះអាងថាដើម្បីឱ្យមានការកែច្នៃគ្រប់គ្រាន់ ល្គឹកណាតែមានឆន្ទៈនៅក្នុងការធ្វើពិតប្រាកដ ដោយការផ្តល់ជាជំនួយផ្នែកបច្ចេកទេស ថវិកា និងជំនួយផ្សេងៗទៀតពីរដ្ឋាភិបាល។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «យើងមានគោលនយោបាយហើយ តើយើងមានឆន្ទៈ យើងមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់នៅក្នុងការអនុវត្ត ហើយមានថវិកា មានអីគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើបានវាទៅរួច។ ហើយយើងគិតថាធ្វើជួយកសិករតូចតាចហ្នឹង ព្រោះស្រុកខ្មែរយើងមានកសិករតូចតាចច្រើន ព្រោះយើងមានដីធ្លីតិចតួច ប្រើកម្លាំងពលកម្ម គ្រួសារ ហើយគ្រឿងចក្រអី យើងមានលក្ខណៈតូចតាច»។
លោក តែ តាំងប៉ ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមសហគ្រាស ធុនតូចនិងមធ្យម កម្ពុជា លើកឡើងថា កម្ពុជាស្វាគមន៍ចំពោះការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនកែច្នៃវត្ថុធាតុដើម។ លោកបន្តថា ការមានក្រុមហ៊ុនកែច្នៃវត្ថុធាតុដើមក្នុងស្រុកជាការសំខាន់ ដោយសារតែវានាំផលចំណេញច្រើនដល់ប្រទេស។
លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ «ឥឡូវស្វាយចន្ទី មួយឆ្នាំ គ្រាន់តែផ្លែចេញមក ប្រជាជន ខំដាំជិត២ពាន់លាន ប៉ុន្តែបើយើងលក់តែវត្ថុធាតុដើមឱ្យទៅគេ យើងបានតែ២ពាន់លានទេ។ ប៉ុន្តែបើយើងកែច្នៃ វាត្រូវមួយគុណជាពីរ គុណជាបី»។
បើតាមលោក តែ តាំងប៉ ការវិនិយោគត្រូវការការលើកទឹកចិត្តពីរដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធជាមួយការកែច្នៃ ទឹក ភ្លើង និងលុយ ឥណទានពីធនាគារជាដើម៕
