លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បានបញ្ជាឱ្យទប់ស្កាត់សកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលប៉ះពាល់ដល់ការប្រតិបត្តិសាសនានៅកម្ពុជា ហើយលោកថា រាល់ការប្រតិបត្តិសាសនាត្រូវមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបញ្ជាក់ថា នេះមិនមែនរដ្ឋាភិបាលបិទសិទ្ធិនៃជំនឿសាសនានៅកម្ពុជាឡើយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារឆ្នាំ ២០២៣ និងលើកទិសដៅការងារឆ្នាំ ២០២៤ របស់ក្រសួងបរិស្ថាន កាលពីថ្ងៃទី ២១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣។
លោកថ្លែងថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែនេះ ឃើញមានសកម្មភាពមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងសាសនា ហើយលោកថា វាបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ដែលសកម្មភាពទាំងនោះហាក់បីមិនមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ លោកបញ្ជាក់ថា ត្រូវតែមានវិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីការពារតម្លៃសាសនានិងសង្គម។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងសុំឱ្យពិនិត្យមើលរាល់ការប្រតិបត្តិអីផ្សេងៗធ្វើសកម្មភាពត្រូវមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ យើងមិនបិទសិទ្ធិ [តែ ត្រូវ]ឱ្យមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ ទាក់ទងនឹងការងារពីរ ទីមួយខ្លឹមសារថា មានខ្លឹមសារច្បាស់លាស់អត់? ទីពីរការចែកចាយនិងការធ្វើប្រព្រឹត្តនៅកន្លែងទីសាធារណៈ ដើម្បីការពារតម្លៃវប្បធម៌របស់យើង។ យើងគាំទ្រការប្រតិបត្តិសាសនាដែលធ្វើត្រឹមត្រូវ។ ប៉ុន្តែមិនឱ្យយកសាសនាយកទៅធ្វើជាខែល ធ្វើជាលេស ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពអីដែលវានាំឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់តម្លៃសង្គមរបស់យើង»។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនបានបញ្ជាក់ចំៗទៅលើសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងជំនឿអ្វីឡើយ។ ប៉ុន្តែមួយរយៈចុងក្រោយនេះ គេសង្កេតឃើញថា សកម្មភាពនៃជំនឿលើបារមីរបស់ព្រះអង្គ ចន្ទ មុនី កំពុងកក្រើកពេញបណ្តាញសង្គម ដែលអ្នកខ្លះរិះគន់ថា ពលរដ្ឋមិនគួរមានជំនឿបែបនេះឡើយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានណែនាំឱ្យរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងធម្មការ និងសាសនា ត្រូវតែពិនិត្យមើលករណីនេះជាបន្ទាន់ ដើម្បីថែរក្សានូវតម្លៃនៃសាសនា។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំសុំឱ្យពិនិត្យមើល។ សិទ្ធិរបស់គាត់មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ ប៉ុន្តែក្រៅពីហ្នឹងពិនិត្យមើល ជាពិសេសរឿងផ្សព្វផ្សាយ។ សិទ្ធិរបស់គាត់ ធ្វើនៅផ្ទះរបស់គាត់ធ្វើចុះបើគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ ប៉ុន្តែបើចេញសារនេះទៅឱ្យសាធារណៈ បើជាចេញមកក្នុងន័យទាក់ទាញក្នុងន័យផ្សេងៗ ឬមួយធ្វើអាជីវកម្មលើរឿងហ្នឹងត្រូវមានបញ្ហា ត្រូវពិនិត្យមើល»។
បើតាមនាយករដ្ឋមន្រ្តី មនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែមានសិទ្ធិក្នុងការគោរពប្រតិបត្តិសាសនា ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏មានកាតព្វកិច្ចការពារនូវតម្លៃសាសនា និងការពារនូវតម្លៃសង្គមផងដែរ ដើម្បីធានាថា ការជឿលើសាសនាត្រូវតែមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។ លោកបន្ថែមថា បើសិនជាមិនមានការពិនិត្យមើលទៅលើការប្រើប្រាស់សិទ្ធិទាំងអស់នេះទេ នោះវានឹងធ្វើឱ្យតម្លៃនៃវប្បធម៌សាសនាមានភាពច្របូកច្របល់។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា លោក សេង សុមុនី បាននៅឡើយទេ។
កាលពីកន្លងទៅ អ្នកតាមដានសង្គមមួយចំនួនក៏ធ្លាប់បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមកលើជំនឿ ដើម្បីបញ្ចៀសជម្លោះនានាដែលអាចកើតមានឡើង ខណៈមានភាពចម្រូងចម្រាសលើករណីព្រះអង្គ ចន្ទ មុនី ដែលជាព្រះសង្ឃមួយអង្គគង់នៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពាក់ព័ន្ធនឹងបារមីរបស់ព្រះអង្គ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា លោកគាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ដោយលោកយល់ឃើញថា បច្ចុប្បន្ននេះ ការប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលសាសនាតាមរយៈការបង្កើតឱ្យមាននូវចលនាផ្សេងៗ ដើម្បីស្វែងរកផលប្រយោជន៍ឬក៏គាំទ្រទៅលើនិន្នាការសាសនាណាមួយនោះ មានភាពរសើបច្រើន ព្រមទាំងមានការរិះគន់ជាហូរហែពីសំណាក់សាធារណជនផងដែរ។ លោកថា ក្រសួងធម្មការ និងសាសនាត្រូវតែមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះកិច្ចការទាំងអស់នេះ។
លោកប្រាប់វីអូអេថា៖ «តួនាទីភារកិច្ចការទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា ដែលជាសេនាធិការដែលទទួលបន្ទុកនៅក្នុងវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន ជំនួសនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ខ្ញុំគិតថា នេះជាការងារមួយដែលពួកគាត់ត្រូវតែធ្វើតាំងពីដើមទីមក មិនមែនរង់ចាំរហូតទៅដល់នាយករដ្ឋមន្រ្តីណែនាំ ចង្អុលបង្ហាញគ្រប់ផ្លូវនោះទេ»។
លោកជំរុញឱ្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនាបើកការស៊ើបអង្កេតឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងករណីជំនឿលើបារមីរបស់ព្រះអង្គចន្ទ មុនីដើម្បីទប់ស្កាត់រាល់សកម្មភាពឬព្រឹត្តិការណ៍ទាំងឡាយណាដែលបង្កឱ្យប៉ះពាល់កិត្តិយស សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់សាសនា និងសន្តិសុខសង្គម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រសួងធម្មការ និងសាសនាគួរតែបើកការស៊ើបអង្កេតមួយឱ្យបានច្បាស់លាស់ ហើយស្នើសុំឱ្យអ្នកដែលធ្វើសកម្មភាពតាមបែបសាសនានេះ ផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្នរហូតមានរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវជាក់លាក់មួយឃើញថា ពិតជាមានអ្នកមានបុណ្យមកចាប់កំណើតមែនអ៊ីចឹង។ បើសិនជារកមិនឃើញទេ គួរតែពិចារណាទៅដល់ការដាក់ទោសទៅតាមវិស័យសាសនា ក៏ដូចជាបញ្ជូនបន្តទៅតុលាការ ប្រសិនបើអ្នកដែលនៅពីខាងក្រោយនៃព្រឹត្តិការណ៍បង្កើតសាសនាហ្នឹង»។
លោកបន្ថែមថាបើសិនជាមិនមានការទប់ស្កាត់សកម្មភាពទាំងអស់នេះទេ នោះវាអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់មុខមាត់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ វប្បធម៌ និងប្រពៃណីជាតិរបស់ប្រទេសកាន់តែខ្លាំង។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង យល់ឃើញថា បើតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ការមានជំនឿឬជឿទៅលើសាសនាអ្វីមួយ ជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ។ ប៉ុន្តែលោកថា រាល់ជំនឿទាំងអស់នោះគប្បីធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យប៉ះពាល់អ្នកដទៃដែលធ្វើឱ្យកើតជាជម្លោះរវាងអ្នកជឿ និងអ្នកមិនជឿ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើសិនជាមានករណីហ្នឹងកើតឡើង រដ្ឋហ្នឹងត្រូវមានការអន្តរាគមន៍សម្របសម្រួល ដើម្បីកុំឱ្យទំនាស់រវាងការជឿឬមិនជឿនោះកើតឡើង ឬធ្វើឱ្យអ្នកដែលមានជំនឿសាសនាផ្សេងៗគ្នានោះមានជម្លោះទាស់ទែងគ្នាកើតឡើង គឺឱ្យចេះទទួលយកភាពផ្សេងគ្នា ចម្រុះខាងសាសនា ព្រោះយើងមិនអាចបង្ខំមនុស្សមិនឱ្យជឿសាសនានេះ មិនឱ្យជឿអ្នកនោះ ហើយបង្ខំឱ្យទៅជឿអ្នកនេះ ទៅជឿសាសនានោះអាហ្នឹងគឺពិបាក»។
លោកបន្ថែមថា លោកមិនចង់ឃើញអន្តរាគមន៍ណាមួយដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ជំនឿរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ។ ប៉ុន្តែលោកចង់ឃើញអន្តរាគមន៍ដែលសម្របសម្រួលក្នុងការអនុវត្តជំនឿសាសនារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអន្តរាគមន៍កុំឱ្យមានការទាស់ទែងគ្នាកើតឡើង។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីចុងខែតុលា គេឃើញព្រះអង្គ ចន្ទ មុនី និមន្តទៅសួរសុខទុក្ខលោក ហ៊ុន សាន ដែលជាបងប្រុសច្បងរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ហ៊ុន សែន និងត្រូវជាឪពុករបស់លោក ហ៊ុន ជា ដែលពេលនោះ លោក ហ៊ុន សាន កំពុងសម្រាកព្យាបាលជំងឺនៅមន្ទីរពេទ្យមួយកន្លែងក្នុងប្រទេសថៃ។
គេក៏ឃើញវត្តមានរបស់ព្រះអង្គ ចន្ទ មុនី នៅផ្ទះរបស់អ្នកស្រី ហ៊ុន ស៊ីណាត ប្អូនស្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ ចំណែកកាលពីពេលថ្មីៗនេះ គេក៏ឃើញព្រះអង្គ ចន្ទ មុនី និមន្តប្រោះព្រំនៅភូមិគ្រឹះរបស់អ្នកឧកញ៉ា សុខ គង់ ផងដែរ៕
