កាលពីថ្ងៃអាទិត្យប្រទេសហ្វីលីពីនបានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការមួយដើម្បីជំរុញឱ្យមានគម្រោង «តំបន់អេកូទេសចរណ៍» នៅកណ្តាលប្រជុំកោះ Spratly ដែលជាកន្លែងមានជម្លោះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
អ្នកតស៊ូមតិដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់បុព្វហេតុហ្វីលីពីន កំពុងស្នើឡើងនូវគំនិតនៃការបង្កើតតំបន់អេកូទេសចរណ៍នេះ នៅក្នុងប្រជុំកោះ Spratly ដែលមានការដណ្តើមកាន់កាប់គ្នាយ៉ាងក្តៅគគុកនោះ។ ប្រទេសចិន វៀតណាមនិង តៃវ៉ាន់ ទាមទារដែនសមុទ្រនេះស្ទើរតែទាំងមូល ខណៈពេលដែលប្រទេសហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និង ប្រទេសព្រុយណេទាមទារផ្នែកមួយចំនួន។
លោក Eric Lachica នៃវិទ្យាស្ថានហ្វីលីពីនសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់អភិបាលកិច្ចល្អ ឬ US- Pinoys for Good Governance បាននិយាយថា តំបន់ទេសចរណ៍នេះនឹងក្លាយជាវិធីដ៏ល្អបំផុតក្នុងការដោះស្រាយការទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា ដោយសារតែប្រទេសនីមួយៗ មានការសាងសង់នៅក្នុងតំបន់កោះថ្មប៉ប្រះទឹកទាំងនោះ។
«ចូរយើងការពារផលប្រយោជន៍របស់យើង។ ប្រទេសចិនមានប្រាំបួន[កន្លែង]។ ប្រទេសហ្វីលីពីនមានប្រាំបួន។ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីមានចំនួនប្រាំ។ វៀតណាមមាន ៤៨។ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ដើម្បីការពារអ្វីដែលពួកគេមាននោះ នេះគឺជាដំណោះស្រាយដ៏ល្អឥតខ្ចោះ។ វាបានកាត់បន្ថយនូវការឈឺក្បាលទាក់ទងនឹងបញ្ហាកងទ័ពរបស់ពួកគេបាន ហើយក្នុងពេលតែមួយវាធ្វើឲ្យមានការប្រសើរឡើងនូវស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេ»។
ឥឡូវនេះ យ៉ាងហោចណាស់មានប្រទេសទាមទារបី គឺប្រទេសម៉ាឡេស៊ី វៀតណាមនិង ប្រទេសចិនដែលមានតំបន់ទេសចរណ៍ក្នុងចំណោមប្រជុំកោះ Spratly និងថ្មប៉ប្រះទឹក មានជម្លោះផ្សេងទៀតនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោក Lachica និយាយថាលោកបានមានគំនិតបង្កើតគម្រោងនេះបន្ទាប់ពីលោកបានជួបលោក Eugenio Bito-onon ចៅហ្វាយកោះដែលគ្រប់គ្រងដោយហ្វីលីពីននៅប្រជុំកោះ Spratly នេះ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ក្នុងស្រុកថាជាក្រុមកោះ Kalayaan។
លោក Bito-onon បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានក្នុងទីក្រុងម៉ានីលកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា លោកមានគំនិតអំពី«វិស័យទេសចរណ៍សម្រាប់សន្តិភាព» ជាយូរយារណាស់មកហើយ។
«ប៉ុន្តែនៅក្នុងតួនាទីរបស់ខ្ញុំជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានម្នាក់គឺរដ្ឋបាលក្រុង Kalayaan ខ្ញុំនឹងត្រូវចំណាយពេលយូរក្នុងការរៀបចំដើម្បីអាចឈានដល់កម្រិតនៃភាពងាយស្រួល ដែលយើងអាចនាំភ្ញៀវទេសចរទៅទីនោះ។ ហើយបើគ្មានគោលនយោបាយយល់ព្រមក្នុងកម្រិតថ្នាក់ជាតិ វានឹងជាការលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ»។
លោកLachica បាននិយាយថាស្ថានភាពដ៏ល្អបំផុតដែលលោកប្រាថ្នាចង់បាននោះគឺនឹងការសេចក្តីសម្រេចមួយដោយព្រឹទ្ធសភាប្រទេសហ្វីលីពីន បន្ទាប់មកគាំទ្រដោយប្រធានាធិបតីប្រទេសហ្វីលីពីន ទើបអាចស្នើសុំទៅប្រទេសចិន និង សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំង១០ប្រទេស។
លោក Bito-onon បាននិយាយថា លោកមានទស្សនវិស័យទៅមុខថានឹងមានការធ្វើដំណើររបស់ភ្ញៀវទេសចរមកពីកោះកាន់កាប់សំខាន់គឺ Thitu ទៅកោះតូចៗដ៏ស្រស់ស្អាតទាំងពីរនៅក្បែរនោះ ដែលជាកោះមានលក្ខណៈធម្មជាតិគ្រប់គ្រងដោយប្រទេសហ្វីលីពីន។ លោកបានចង្អុលបង្ហាញថា ជម្រកមួយដែលគេគ្រោងនឹងស្ថាបនានៅកោះ Thitu អាចបម្រើជាកន្លែងឈប់សម្រាកនៅពេលអាកាសធាតុមិនល្អសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរមកពីកោះនានាដែលកាន់កាប់ដោយប្រទេសផ្សេងទៀត៕
ប្រែសម្រួលដោយ មាន ឥស្សរាយស
