អាជ្ញាធរមីនកម្ពុជាអះអាងថាបុរស៣នាក់ដែលស្លាប់ និងម្នាក់ រងរបួសធ្ងន់ ដោយសារករណីផ្ទុះមីនប្រឆាំងរថក្រោះ ក្នុងស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ប្រមាណ២សប្តាហ៍មុននោះ គឺដោយសារគ្រាប់មីននោះជាមីនច្នៃបង្កប់ និងមានភាពស្មុគស្មាញក្នុងការដោះ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បុគ្គលិកជំនាញដោះមីនរបស់អង្គការដោះមីនកម្ពុជា(Cambodia Self Help Demining ឬCSHD) ឬគេស្គាល់ឈ្មោះថា អង្គការអាគីរ៉ា មានគ្នា៤នាក់ បានចុះទៅប្រតិបត្តិការបោសសម្អាត និងដោះមីននៅក្នុងឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ។ ខណៈកំពុងប្រតិបត្តិការដោះមីនតោននោះ ស្រាប់តែមីនផ្ទុះ បានបណ្តាលឲ្យបុគ្គលិក៣នាក់ស្លាប់និងម្នាក់រងរបួសធ្ងន់។
លោក លី ធុជ អនុប្រធានទី១របស់អាជ្ញាធរមីន ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា ឧបទ្ទវហេតុគ្រោះថ្នាក់របស់បុគ្គលិកអង្គការអាគីរ៉ាដោយសារផ្ទុះមីនតោននោះ មិនមែនជា«ការធ្វេសប្រហែស» ឬ«ខ្វះការប្រុងប្រយ័ត្ន»ឡើយ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែគ្រាប់នោះជាប្រភេទគ្រាប់បង្កៃដែលលោកថាមាន«ភាពស្មុគស្មាញ»ក្នុងការដោះ និងបោសសម្អាត។
លោកថ្លែងថា៖ «អ្វីដែលយើងរកឃើញគឺការបង្កៃគ្រាប់នេះមានលក្ខណៈបច្ចេកទេសខ្ពស់ និងដាក់ដើម្បីសម្លាប់មនុស្សតែម្តង»។
លោកបន្តថាអាជ្ញាធរមីនបានណែនាំដល់អ្នកជំនាញ ឬបុគ្គលិកដោះមីនទាំងអស់ អំពីករណីនេះ ដែលវាជាមេរៀន ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជានិច្ចក្នុងពេលប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន។
លោកបន្ថែមថា៖ «ក្នុងនាមអាជ្ញាធរមីន ដែលមានសម្តេចតេជោហ៊ុន សែន ដឹកនាំដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នោះ យើងបានណែនាំដល់បណ្តាប្រតិបត្តិករជាតិ និងអន្តរជាតិទាំងអស់ ដែលជាអ្នកដោះមីនរបស់យើង ដែលកំពុងធ្វើការបម្រើជាតិមាតុភូមិនោះ ផ្តល់សុវត្ថិភាពដី និងសុវត្ថិភាពជូនប្រជាជនយើងនោះ ឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ថែមទៀត ចំពោះភាពស្មុគស្មាញនៃការបង្កៃបង្កប់ និងការដាក់គ្រាប់មីន ឬសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមក្នុងទឹកដីរបស់យើងនេះ»។
លោក អ៊ិន ប៉ោយ អាយុ៣៣ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងស្រុកអន្លង់វែង អតីតតំបន់ខ្មែរក្រហម ក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ ជាបុគ្គលិកដោះមីនរបស់អង្គការអាគីរ៉ាប្រមាណ១០ឆ្នាំ មកហើយនិងជាជនរងគ្រោះក្នុងហេតុការណ៍ផ្ទុះមីនតោនក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។ លោកប្រាប់វីអូអេថា លោក និងក្រុមការងារ៣នាក់ទៀតដែលស្លាប់ បានចុះបោសសម្អាត និងធ្វើប្រតិបត្តិការនៅតំបន់នោះ ហើយបានរកឃើញមីនតោននោះ ដែលនឹងត្រូវជីកទៅក្រោមដីជម្រៅ២តឹក (ដេស៊ីម៉ែត្រ)។លោកបន្តថា ប្រធានក្រុមការងារលោក ស៊ុន វង្ស ដែលស្លាប់ បានអនុវត្តតាមបច្ចេទេស ប៉ុន្តែជីកទៅស្រាប់តែប៉ះក្បាលគីបមីនមួយទៀតនៅក្រោមគ្នា ទើបបណ្តាលឲ្យផ្ទុះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដោយសារតែមីននៅក្នុងដីពិបាកមើលដឹងថាមីនហ្នឹង វាច្នៃ ឬយ៉ាងម៉េច។ វាអត់ដូចនៅលើគោក ។ នៅលើគោក យើងមើលទៅដឹងថា មីនច្នៃ តែវានៅក្រោមដីវាត្រូវការជីកវាមើលជុំវិញវា ឬក៏ខាងក្រោមវាមានស្អីៗ។[ជីក] ទៅចំគេបង្កៃពីក្រោមផ្ទុះ»។
លោកឲ្យដឹងថាក្នុងរយៈពេលប្រមាណ១អាទិត្យ មុនពេលថ្ងៃកើតហេតុ លោក និងក្រុមការងាររបស់លោកបានទៅបោសសម្អាត និងប្រមូលគ្រាប់សំណល់គ្រឿងផ្ទុះក្នុងតំបន់នោះ ហើយបានរកឃើញគ្រាប់ចម្រុះជិត១០០គ្រាប់ ។
លោក អាគី រ៉ា ដែលជាប្រធានអង្គការដោះមីនកម្ពុជា (Cambodia Self Help Demining ឬCSHD) ឬគេស្គាល់ឈ្មោះថា អង្គការអាគីរ៉ា ប្រាប់វីអូអេថា នេះជាករណីលើកទីមួយហើយដែលបុគ្គលិកអង្គការរបស់លោកបានជួបគ្រោះថ្នាក់ស្លាប់បែបនេះ។ លោកបន្តថា ឈ្មោះ ស៊ុន វង្ស ដែលជាអ្នករៀបចំចាក់មីនតោន ដើម្បីបំផ្លាញ ទើបតែប្រឡងជាប់ជាមេក្រុមបានមួយខែ មុនពេលលោកចុះទៅប្រតិបត្តិការនោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា នេះអាចមកពីបទពិសោធន៍មេក្រុមដោះមីន នៅមិនទាន់មានជំនាញគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការដោះមីនប្រភេទនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទើបលើកទីមួយនេះឯង... ធ្វើការយូរឆ្នាំហើយ។ មីនតោនហ្នឹងវាច្នៃ។ វាដាក់បង្កៃពីក្រោមទៅក៏ គ្នាអ្នកចាក់នោះប៉ះទៅក៏ផ្ទុះ»។
លោកថ្លែងបន្តថា៖ «អាហ្នឹងគឺអត់ដោះទេ គ្រាន់តែចាក់ ដើម្បីឲ្យឃើញច្បាស់ហើយយើងរៀបចំកម្ទេចចោល ប៉ុន្តែហៀបនឹងកម្ទេចចោលហើយស្រាប់តែចាក់ប៉ះអាក្រោមទៅក៏ផ្ទុះទៅ។កុំអីហ្នឹងតែមួយភ្លែតទៀតហ្នឹងត្រូវកម្ទេចចោលនៅនឹងកន្លែងហើយ ប៉ុន្តែចាក់រៀបចំឲ្យវាស្អាតស្រួលបន្តិចទៅក៏វាប៉ះចំអាច្នៃ ផ្ទុះពីក្រោមមក វាលឿន»។
គួរបញ្ជាក់ថាក្នុងរយៈពេលប្រមាណ៣០ឆ្នាំនេះ កម្ពុជាបានបោសសម្អាតមីន និងគ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមបានផ្ទៃដីជាង២ពាន់គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ដែលរកឃើញមីនប្រឆាំងមនុស្សប្រមាណជាង១លានគ្រាប់ និងគ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះជាង២លានគ្រាប់ និងអ្នករងគ្រោះដោយសារមីន រួមមានអ្នកស្លាប់ និងពិការជិត២០០នាក់ក្នុងការបោសសម្អាតមីន។ កម្ពុជាត្រូវការជំនួយបន្ថែមទៀតពីប្រទេសផ្តល់ជំនួយសម្រាប់ផែនការបញ្ចប់ការស្វែងរកមីន និងគ្រាប់សំណល់ជាតិផ្ទុះនេះឲ្យអស់ត្រឹមឆ្នាំ២០២៥ លើផ្ទៃដីប្រមាណ២ពាន់គីឡូម៉ែត្រក្រឡាទៀត។ នេះបើតាមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាជ្ញាធរមីនកម្ពុជា លោក លី ធុជ៕
