នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ការកើនឡើងនៃជម្លោះរវាងក្រុមជនជាតិភាគតិចប្រដាប់ អាវុធ និងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្ក្រាបកាលពីឆ្នាំមុន បានបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជនស៊ីវិលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ខណៈមានការចោទប្រកាន់កាន់តែខ្លាំងថាការបង្ក្រាបរបស់កងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលនេះគឺជាឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។ បន្ទាប់ពីតុលាការអង្គការសហប្រជាជាតិចេញបទបញ្ជានាពេលថ្មីៗនេះឲ្យមីយ៉ាន់ម៉ាត្រូវតែការពារជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ាកាន់សាសនាឥស្លាមពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នោះ ក្រុមជនជាតិភាគតិចផ្សេងៗទៀតដែលបានប្រយុទ្ធអស់រាប់ទសវត្សរ៍មកហើយដើម្បីគ្រប់គ្រងដែនដីដែលសម្បូរដោយធនធានកំពុងបង្ហាញក្តីកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះអំពើឃោរឃៅដែលធ្វើឡើងដោយយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាដែលត្រូវបានកត់ត្រាទុកអស់រាប់ទសវត្សរ៍មកហើយ។
អ្នកភូមិជនជាតិ Shan ទន្ទឹងរង់ចាំសន្តិភាពជាយូរមកហើយ ខណៈការប្រយុទ្ធរវាងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល និងកងទ័ពរំដោះជាតិ Ta'ang ដែលជាក្រុមជនជាតិភាគតិចប្រដាប់ដោយអាវុធនៅក្នុងតំបន់បង្កការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងដល់ពួកអ្នកភូមិ។
អ្វីដែលជាទុក្ខព្រួយធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំងបំផុតនោះ គឺការកើនឡើងការវាយប្រហារតាមអាកាសដោយកងទ័ពមីយ៉ាន់ម៉ាដើម្បីចូលទៅកាន់តំបន់ភ្នំនេះ ដែលការណ៍នេះបានបង្កហានិភ័យកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់ជនស៊ីវិលអាចនៅចំកណ្តាលការប្រយុទ្ធតតាំងដាក់គ្នានេះ។
លោក U Maung Chone គ្រូបង្រៀននៅសាលារៀនក្នុង ក្រុង Namhsan បាននិយាយថា៖ «សំឡេងឧទ្ធម្ភាគចក្រពិតជាគួរឲ្យខ្លាចណាស់។ សំឡេងផ្ទុះគ្រាប់ដែលទម្លាក់នៅជុំវិញភូមិគឺពិតជាគួរឲ្យរន្ធត់ខ្លាំងណាស់។ មិនថាគ្រាប់បែកនោះទម្លាក់នៅក្នុងក្រុងឬនៅតំបន់ផ្សេងទៀតទេ សំឡេងផ្ទុះនោះគឺពិតជាគួរឲ្យខ្លាចណាស់សម្រាប់ក្មេងៗ»។
ជនស៊ីវិលប្រហែល៨០០០នាក់បានបាត់បង់ផ្ទះសម្បែងដោយសារការប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងរដ្ឋ Shan ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ហើយមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ទៀតបានរត់ចេញដោយសារការប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងរដ្ឋ Kachin រដ្ឋ Karenនិងរដ្ឋ Rakhine។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ដូចអ្នកស្រី Charm Tong សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សក្នុងរដ្ឋ Shanមានក្តីកង្វល់ថា ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិនានានឹងបន្តព្រងើយកន្តើយទៅនឹងការចោទប្រកាន់ជាច្រើនពីការប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាមដោយកងទ័ពមីយ៉ាន់ម៉ានេះ ហើយពួកគេនឹងនៅតែបន្តប្រព្រឹត្តទង្វើនេះយ៉ាងគឃ្លើន។
អ្នកស្រី CHARM TONG សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋ Shan បានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើគ្មានសម្ពាធពីអន្តរជាតិ និងការថ្កោលទោសចំពោះការប្រើប្រាស់អាវុធបែបនេះប្រឆំាងនឹងជនស៊ីវិលនៅក្នុងតំបន់នានាទេនោះ ពួកគេនៅតែអាចប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មដូចនេះ និងការវាយប្រហារដោយគ្មានការទទួលខុសត្រូវបែបនេះដដែរ»។
ការគំរាមកំហែងពីការវាយប្រហារភ្លាមៗដោយឥតឈប់ឈរទាំងនេះបានបង្កើនការលំបាកដល់កុមារដែលផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅជាច្រើននៅក្នុងតំបន់ជនជាតិភាគតិច។
សម្រាប់ឳពុកម្តាយដូចជាអ្នកស្រី Mary Renu ការការពារកូនៗរបស់អ្នកស្រីពីព័ត៌មានអាក្រក់នៃការទម្លាក់គ្រាប់បែកគឺជាភារកិច្ចដ៏លំបាកមួយ។
អ្នកស្រី Renu និយាយថា កូនប្រុសអ្នកស្រីឈ្មោះ Naw Din អាយុ១០ឆ្នាំបានក្លាយជាក្មេងមិនសូវនិយាយស្តីនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ហើយព្យាយាមបង្ហាញពីការភ័យខ្លាចតាមរយៈការគូរគំនូរវិញ។
អ្នកស្រី Mary Renu បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានប្រាប់កូនប្រុសខ្ញុំកុំឲ្យបារម្ភ ព្រោះថាស្ថានភាពនឹងមានភាពប្រសើរឡើងវិញ។ កូនកុំខ្លាចអី។ ខ្ញុំព្យាយាមធ្វើឲ្យគាត់មានអារម្មណ៍ប្រសើរឡើងនិងគិតថាមានសុវត្ថិភាព។ ខ្ញុំបានប្រាប់គាត់ថាការប្រយុទ្ធគ្នានិងជម្លោះនឹងត្រូវបញ្ចប់ឆាប់ៗ។ ខ្ញុំព្យាយាមលើកទឹកចិត្តគាត់»។
ខណៈការប្រយុទ្ធគ្នានៅបន្តកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់សម្បូរធនធាននៅប្រទេស
មីយ៉ាន់ម៉ា ទាំងក្រុមការពារសិទ្ធិមនុស្សនិងជនភៀសខ្លួនសង្ឃឹមថាការពិនិត្យតាមដានកាន់តែខ្លាំងពីអន្តរជាតិលើយោធាមីយ៉ាន់ម៉ានឹងនាំមកនូវការទទួលខុសត្រូវនិងសន្តិសុខសម្រាប់ជនស៊ីវិល៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស៊ូ ពេជ្រចិន្តា
