ហាងអាហារចម្អិនស្រាប់ McDonald's របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រារព្ធលើកទី ៣០ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីពេលដែលហាងនេះបើកទ្វារទទួលភ្ញៀវដំបូងនៅក្រុងមូស្គូ ដែលការប្រារព្ធនេះមានប្រកប់ដោយអត្ថន័យមួយចាប់តាំងពីការផ្លាស់ប្តូរពីរបបកុម្មុយនីស្តរបស់សហភាពសូវៀត។
ប៉ុន្តែអ្វីជាឧបសគ្គដល់ការអបអរសាទរខួប ៣០ឆ្នាំ គឺការព្រួយបារម្ភរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនឹងការរីកសាយភាយនៃមេរោគកូរ៉ូណា ឬ COVID-19 នៅប្រទេសចិនដែលនៅជិតខាង។
នៅថ្ងៃប្រារព្ធខួបនោះ ហាងអាហារ McDonald's បានដាក់លក់អាហារក្នុងតម្លៃដូចកាលនៅជំនាន់សហភាពសូវៀតដោយលក់នំប៉័ងហាំបឺហ្គឺមួយនៅក្នុងតម្លៃ៣រូប្លិ៍ ដែលជាតម្លៃដើមនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣។ យ៉ាងណាក្តី កម្មវិធីនោះត្រូវបានលុបចោលវិញ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ីព្រួយបារម្ភថា ការតម្រង់ជួរទិញនំប៉័ងហាំបឺហ្គឺអាចបង្កហានិភ័យដល់សុខភាព។
ដូច្នេះកូប៉ុងត្រូវបានផ្តល់ឲ្យជំនួសវិញសម្រាប់មនុស្សរាប់ពាន់នាក់ដែលបានមកចូលរួមកម្មវិធីនេះ។
នំប៉័ងហាំបឺហ្គ័រដែលនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ
ស្លាកយីហោអក្សរ "M” របស់ហាង McDonald's បានបញ្ចេញពន្លឺដំណើរការដំបូងនៅទីលាន Puskhin ដើម្បីផ្តល់សេវាកម្មដល់អតិថិជននៅថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៩០។
ពលរដ្ឋរុស្ស៊ីចំនួនប្រមាណ ៣៨.០០០នាក់បានតម្រង់ជួររាប់ម៉ោងដើម្បីអាចភ្លក្សនូវអ្វីដែលពួកគេមិនធ្លាប់បានទទួលទានពីមុនមក ដែលនោះគឺនំប៉័ងហាំបឺហ្គឺរបស់ហាង McDonald's។
អ្នកស្រី Elena Nikolaevna អាយុ ៧៨ឆ្នាំ អតីតកម្មកររោងចក្រម្នាក់ ដែលបានមកចូលរួមអបអរសាទរខួបទី ៣០របស់ហាង McDonald's បាននិយាយថា «អ្វីដែលខ្ញុំនៅចាំនោះគឺ យើងបានរង់ចាំយ៉ាងយូរ»។
ដោយរំឭកពីការទទួលទាននំប៉័ងហាំបឺហ្គឺដំបូង មួយខែបន្ទាប់ពីហាង McDonald's សម្ពោធលើកដំបូង លោក Andrey អាយុ ៥៣ឆ្នាំ បាននិយាយថា «ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ដូចចាំហូបសហរដ្ឋអាមេរិកទាំងមូលអញ្ចឹង។ ជួរអ្នកចាំទិញគឺវែងណាស់»។
ការបើកសម្ពោធហាង McDonaldនៅក្រុងមូស្គូបានកំណត់ជាកំណត់ត្រាមួយសម្រាប់ហាងអាហារនេះ ដែលមានចំនួនអតិថិជនចូលទិញច្រើនបំផុតក្នុងរយៈពេលតែមួយថ្ងៃ។
ការសម្ពោធហាងអាហារនោះគឺផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងបំណងរបស់ពលរដ្ឋរុស្ស៊ីសម្រាប់កំណែទម្រង់ទីផ្សារបែបបស្ចឹមលោក ក្រោមផែនការកំណែទម្រង់ខ្នាតធំរបស់អតីតមេដឹកនាំលោក Mikhail Gorbachev។
ដោយត្រូវបានបញ្ចេញជាសាធារណៈដំបូងនៅឆ្នាំ ១៩៨៦ ផែនការកំណែទម្រង់ខ្នាតធំបាននាំឲ្យមានការបើកចំហថ្មីមួយសម្រាប់សង្គមសូវៀត និងបាននាំយកនូវមាគ៌ាបែបជឿនលឿនមួយ ឆ្ពោះទៅកាន់ការស្តារឡើងវិញនូវសេដ្ឋកិច្ចផែនការប្រកបដោយកំហុសរបស់សហភាពសូវៀតផងដែរ។
ទិដ្ឋភាពនៅទីលាន Pushkin ហាក់ដូចជាបង្ហាញនូវភាពខុសគ្នាផ្សេងៗដូចជា ស្របពេលដែលមានកង្វះខាតនូវគ្រឿងសម្ភារៈសម្រាប់តម្រូវការជាទូទៅនៅតាមហាងលើកគ្រឿងទេសផ្សេងៗនៅសហភាពសូវៀត ហាង McDonald's មិនដែលអស់អាហារទាល់តែសោះ។
អាថកំបាំងនេះគឺថា ក្រុមហ៊ុន McDonald's បានចរចាបង្កើតរោងចក្រផ្គត់ផ្គង់ឯកជនមួយនៅសហភាពសូវៀត ដែលមិនត្រូវបានគេដឹងឮនាគ្រានោះ ស្របពេលដែលវត្ថុធាតុដើមផ្សេងទៀតប្រមាណ៨០ភាគរយដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវការ ត្រូវនាំចូលពីក្រៅប្រទេស។
ទោះបីជាដំណើរការនេះមានប្រសិទ្ធភាព ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាអ្វីដែលល្អឥតខ្ចោះនោះទេ៖ ក្រុមហ៊ុន McDonald's មានដំណើរការទៅមុខទាំងខាតបង់។ បញ្ហានោះក៏បណ្តាលមកពីទស្សនៈរបស់អតិថិជននាសម័យសហភាពសូវៀតផងដែរ ដោយសារតែអាហារនៅហាង McDonald's នាគ្រានោះមានតម្លៃថ្លៃជាងប្រាក់ឈ្នួលកន្លះថ្ងៃរបស់កម្មករទៅទៀត។
“McCanada”
មានរឿងមួយទៀតដែលត្រូវបានគេដឹងឬជាទូទៅផងដែរ អំពីហាងអាហារស្លាកសញ្ញាពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលត្រូវបានដាក់ឲ្យដំណើរការដំបូងនៅសហភាពសូវៀត។ រឿងនោះគឺថា ហាង McDonald's នោះមកពីប្រទេសកាណាដាទៅវិញទេ។
នាយកប្រតិបត្តិរបស់ហាង McDonald's នៅកាណាដា លោក George Cohen ដែលជាជនជាតិអាមេរិកាំង ដើមកំណើតកាណាដា គឺជាអ្នកដែលផ្តើមគំនិតបើកហាង McDonald's ដំបូងនៅសហភាពសូវៀត បន្ទាប់ពីនាំអ្នកតំណាងសហភាពសូវៀតមកហាង McDonald's អំឡុងពេលកីឡាអូឡាំពិកឆ្នាំ ១៩៧៦ នៅក្នុងក្រុង Montreal។
ក្រុមអ្នកតំណាងទាំងនេះចូលចិត្តអាហារនៅហាង McDonald's ហើយពួកគេថែមទាំងសរសើរសេវាកម្មថែមទៀតផង។
ពេលនោះក្រុងមូស្គូកំពុងត្រៀមខ្លួនធ្វើការម្ចាស់ផ្ទះ រៀបចំកីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅនៅឆ្នាំ ១៩៨០ផងដែរ ហើយកំពុងតែស្វែងរកយុទ្ធសាស្រ្តនានា ដើម្បីផ្តល់ឲ្យអ្នកទេសចរណ៍បរទេនូវអាហារចម្អិនស្រាប់ ដែលពួកគេស្គាល់ និងចូលចិត្ត ប៉ុន្តែត្រូវរក្សាកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ពួកគេផងដែរ។
លោក Marc Carena នាយកប្រតិបត្តិហាងMcDonald's នៅប្រទេសរុស្ស៊ីនាពេលបច្ចុប្បន្ន បានប្រាប់ VOA ថា «ក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុនមកពីកាណាដា យើងបានផ្តល់នូវអ្វីដែលមានភាពអព្យាក្រឹត្យនៅក្នុងដំណើរការរៀបចំហាងទាំងមូល»។
នយោបាយសង្រ្គាមត្រជាក់ដែលរួមទាំងសេចក្តីសម្រេចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងការមិនចូលរួមក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅឆ្នាំ ១៩៨០ ដោយសារតែការចូលលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន នៅទីបំផុតបានធ្វើឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងបរាជ័យនៅដំណាក់កាលដំបូង។
យ៉ាងណាក្តី រយៈពេលពីរបីឆ្នាំបន្ទាប់មក បូករួមនិងការចរចាអស់រយៈពេលរាប់ម៉ោង មេដឹកនាំរុស្ស៊ីលោក Gorbachev បានអនុញ្ញាតឲ្យហាងអាហារ McDonald'sបើក ដំណើរការ ដែលជាផ្នែកមួយនៃការជំរុញរបស់លោកដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ។
លោក Carena បាននិយាយថា៖ «ការបើកហាង McDonald's គឺលើសពីការបើកសម្ពោធហាងធម្មតាមួយទៅទៀត។ ហាងនេះជានិមិត្តរូបនៃការបើកចំហរបស់សហភាពសូវៀតទៅកាន់បស្ចឹមលោក»។
សេវាកម្មជាមួយស្នាមញញឹម
ប្រសិនបើអ្នកមើលវីដេអូឯកសារចាស់ៗ ដែលមាននៅលើគេហទំព័រ Youtube អ្នកនឹងមានអារម្មណ៍ថា ដូចជាធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលតាមពេលវេលាមួយ ពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុងមូស្គូ និងរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយអំឡុងពេលសម្ពោធហាង McDonald's អតិថិជនវ័យក្មេងម្នាក់និយាយថា៖ «ពួកគេនិយាយថា បស្ចឹមលោកអាក្រក់ ប៉ុន្តែខ្ញុំចូលចិត្តអាហារនេះ»។
លោក Georgi ដែលជាអតីតយុទ្ធជនចូលនិវត្តន៍ម្នាក់បានប្រាប់ VOA ថា៖ «យើងចាប់អារម្មណ៍ទៅលើជីវិតបែបផ្សេងមួយ និងថាតើជីវិតនោះយ៉ាងដូចម្តេចទៅ»។
លោកបានបន្តថា «ហាង McDonald's ធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ថា ពិភពលោកបើកទូលាយជាងមុន។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះវាមិនដូចគ្នាទេ»។
លោកហាក់ដូចជាចង់សំដៅទៅស្ថានភាពអន់ថយនៃទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី ទោះបីជាធាតុពិត លោកទើបតែហូបនំប៉័ងហាំបឺហ្គឺ Big Mac អស់មួយក៏ដោយ។
កេរដំណែលជាប់លាប់យូរអង្វែងរបស់ហាង McDonald's នៅរុស្ស៊ី ប្រហែលស្ថិតនៅលើសេវាកម្មបែបបស្ចឹមលោក ដែលក្រុមហ៊ុននេះបានផ្តួចផ្តើមឡើងនៅរុស្ស៊ី។
បន្ទាប់ពីប្រកាសរកបុគ្គលិកនៅក្នុងសារព័ត៌មានឈានមុខគេឈ្មោះថា Moskovsky Komsomolets ក្រុមហ៊ុនទទួលបានពាក្យសុំធ្វើការងារពីបេក្ខជនដល់ទៅ៣ម៉ឺននាក់។ ហើយក្រោយមកក្រុមហ៊ុនបានចម្រាញ់ជ្រើសរើសបេក្ខជនចុងក្រោយតែ ៦០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រី Svetlana Polyakova ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យបម្រើការផ្នែកត្រឡប់សាច់ពេលចម្អិន បាននិយាយថា «ខ្ញុំនៅចាំពេលខ្ញុំកំពុងរង់ចាំរថយន្តក្រុង ហើយខ្ញុំបានមើលទៅស្លាកយីហោហាង McDonald's ហើយខ្ញុំបានយំ»។
អ្នកស្រី Polyakova ដែលឥឡូវនេះជានាយកផ្នែកទំនាក់ទំនងសាធារណរដ្ឋរបស់ហាង McDonald's នៅប្រទេសរុស្ស៊ីបានបន្ថែមថា «ខ្ញុំបានគិតថា ខ្ញុំអាចធ្វើបាន»។
អ្នកដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យធ្វើការនាពេលនោះគឺជាយុវវ័យ និងពេញកម្លាំង ទោះបីជាពួកគេមានបទពិសោធន៍តិចតួច ឬមិនមានទាល់តែសោះក៏ដោយ។
នេះគឺហេតុផលសមរម្យមួយក្នុងការជ្រើសរើស។ អ្នកស្រី Anna Patrunina ដែលពីដើមឡើយធ្វើការជាអ្នកគិតលុយ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះអ្នកស្រីជាអនុប្រធានផ្នែកប្រតិបត្តិការបាននិយាយថា ជាទូទៅបុគ្គលិកហាង McDonald's មិនមានទម្លាប់ផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងសេវាកម្មមិនសូវរាក់ទាក់នៅតាមហាងកាហ្វេនានានៅរុស្ស៊ីនោះទេ។
អ្នកស្រីបានប្រាប់ VOA ថា «គេបានសួរយើងថា តើអ្នកអាចញញឹមឲ្យបានប្រាំបីម៉ោងជាប់គ្នាបានទេ? ហើយយើងទាំងអស់គ្នាបាននិយាយថាពិតជាបាន»។
ការញញឹមគឺជាភាពកក់ក្តៅមួយដែលតែងតែមាននៅតាមគេហដ្ឋានក្នុងសង្គមសូវៀត ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាផ្នែកមួយនៃជីវិតតាមសាធារណៈនោះទេ។ ពួកអ្នកស្រុកមិនទម្លាប់ វាជារឿងចម្លែក ហើយវាជាអត្តសញ្ញាណអាមេរិកាំង។
សម័យកាលថ្មី ច្បាប់ថ្មី
បច្ចុប្បន្ននេះ សេវាកម្មល្អនៅរុស្ស៊ីគឺមានជាទូទៅ ហើយនៅហាង McDonald's គឺល្អដូចគ្នាផងដែរ។
ឥឡូវនេះក្រុមហ៊ុន McDonald's មានហាងចំនួន ៧០០ ទូទាំងប្រទេសរុស្ស៊ី ហើយ ៩៨ភាគរយនៃការផ្គត់ផ្គង់មានប្រភពដើមនៅក្នុងស្រុក។
លោក Carena ជាជនជាតិស្វីស និងជាបុគ្គលិកបរទេសតែម្នាក់គត់នៅហាង McDonald's បាននិយាយថា៖«យើងជាក្រុមហ៊ុនរុស្ស៊ីមួយ ហើយយើងតែងនៅជាក្រុមហ៊ុនរុស្ស៊ីរហូតមក»។
មិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នារីករាយនោះទេ
លោក Elchin អាយុ ៥៨ ឆ្នាំ ជាអ្នកជំនួញម្នាក់ដែលផ្លាស់មករស់នៅក្រុងមូស្គូពីក្រុងបាគូ ប្រទេសអាស៊ៃបៃហ្សង់ កាលពី ៣០ឆ្នាំមុន បាននិយាយថា «ខ្ញុំមិនចូលចិត្តអាហារឆ្អិនស្រាប់ទេ។ ហើយខ្ញុំក៏មិនដែលធ្លាប់ចូលចិត្តវាដែរ»។ លោកបានបន្ថែមថា លោកចូលចិត្តអាហារចម្អិននៅផ្ទះជាជាង។
លោក Elchin បាននិយាយទៀតថា «អាហារដូចជា ស៊ុបស្ពៃក្តោបអ៊ុយក្រែន គាវរុស្ស៊ី សាច់អាំងអាមេនីជាដើម... ដែលសុទ្ធជាអាហារមានរសជាតិឆ្ងាញ់។ ខ្ញុំមិនមានអ្វីប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិកទេ គ្រាន់តែខ្ញុំចូលចិត្តបែបប្រពៃណីជាង»៕
ប្រែសម្រួលដោយ ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា
