ដើម្បីស្តារទ្រព្យរបស់អ្នកមានស្តុកស្តម្ភជនជាតិឥណ្ឌូនេស៊ីដែលលាក់ទុកនៅក្រៅប្រទេស ប្រទេសនេះបានចាប់ផ្តើមដាក់ឲ្យអនុវត្តកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធ កាលពីរដូវក្តៅឆ្នាំ២០១៦។ វាជាការពិសោធន៍មួយដែលទទួលរងការរិះគន់ពីអង្គការ OECD អង្គការ IWMF និងសហជីពការងារក្នុងស្រុក។ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ខណៈពេលដែលកម្មវិធីនេះចូលដល់ថ្ងៃចុងក្រោយក្នុងខែទី៩របស់ខ្លួន កម្មវិធីនេះទទួលបានចំណូលច្រើនហួសពីការរំពឹងទុក ដោយរកចំណូលពន្ធបានប្រមាណ ៣៣០ពាន់លានដុល្លារ។
នៅបំណាច់ឆ្នាំសារពើពន្ធត្រឹមថ្ងៃទី៣១ ខែមីនាកន្លងទៅ មានការចោទសួរសំណួរដ៏សំខាន់មួយ តើត្រូវធ្វើយ៉ាងណាជាមួយនឹងទឹកប្រាក់ទាំងនោះ?។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ លោកស្រី Sri Mulyani បានបង្កើតក្រុមការងារពិសេសមួយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទ្រព្យសម្បត្តិដែលត្រូវបានប្រមូលចូលស្រុកវិញ ប៉ុន្តែក្រុមនេះអាចចាប់ផ្តើមការងារបាន លុះត្រាតែមានការផ្សព្វផ្សាយពីតួលេខចុងក្រោយដែលគេប្រមូលបាន។ រដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវឆ្លើយតបទៅនឹងការរិះគន់ដែលថា កម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះធ្វើឲ្យអ្នកគេចពីការបង់ពន្ធបានដោយងាយ ដែលការណ៍នេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ក្រុមកម្មករ។
ការលុបបំបាត់ឱនភាព
អ្នកស្រី Asmiati Malik អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅសាកលវិទ្យាល័យ Birmingham បាននិយាយថា៖ «ប្រាក់ចំណូលពន្ធដែលបានពីកម្មវិធីនេះនឹងរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនក្នុងការកាត់បន្ថយឱនភាពថវិកាជាតិ។ វាអាចជួយបានរហូតដល់ទៅ ៧០% គឺកាត់បន្ថយពីចំនួន២៣ពាន់លានដុល្លារ ទៅដល់៨,២ពាន់លានដុល្លារ»។
កាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុននេះ ការិយាល័យពន្ធដារថ្នាក់តំបន់បានបង្កើតយុទ្ធនាការប្រចាំថ្ងៃជាសាធារណៈមួយ ដើម្បីជំរុញឲ្យមានការចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះ។ លោក Hestu Yoga Saksama អ្នកនាំពាក្យនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារបានប្រាប់កាសែត Jakarta Post ថា មានពលរដ្ឋចំនួន ៤.០០០នាក់បានចុះឈ្មោះចូលរួមយុទ្ធនាការនេះជារៀងរាល់ថ្ងៃ នៅអំឡុងខែមីនា។ ការណ៍នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ការខកខានបង់ពន្ធនេះគឺកើតឡើងបណ្តាលមកពីការអូសបន្លាយពេលវេលាដោយសារតែបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួន។
លោក Yoga បាននិយាយថា៖ «ជាទូទៅ ពលរដ្ឋរង់ចាំទាល់តែដល់ថ្ងៃចុងក្រោយទើបធ្វើនាំគ្នាទៅបង់ពន្ធ»។
បើយោងតាមអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារបានឲ្យដឹងថា ពលរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ីជាង៣លាននាក់ បានក្លាយជាអ្នកបង់ពន្ធថ្មីនៅក្នុងឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ចំនួននេះបូករួមទាំងអ្នកជំនួញធំៗ ដូចជាសមាជិករបស់សភាពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មឥណ្ឌូនេស៊ី ក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាបញ្ចុះបញ្ចូល ដែលពួកគេទាំងនោះបានចុះឈ្មោះក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនកាលពីដើមឆ្នាំនេះ។
បើយោងតាមសារព័ត៌មាន Bloomberg ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍១៩៩០មក នៅពេលមានការចាប់ខ្លួនមនុស្សពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានយោបាយ និងកុបកម្មរបស់ជនជាតិភាគតិច ដែលកើតមានមុននិងក្រោយការដួលរលំរបបជនផ្តាច់ការ Suharto ដ៏យូរនោះ ពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីដែលមានទ្រព្យធនបានបង្វិលប្រាក់ទាំងនោះទៅកាន់ប្រទេសគេចពន្ធដូចជា សិង្ហបុរី ជាដើម។
លោក Yustinus Prastowo នៃមជ្ឈមណ្ឌលវិភាគពន្ធដារឥណ្ឌូនេស៊ីបាននិយាយថា៖ «អត្ថប្រយោជន៍សំខាន់ៗពីរយ៉ាងនៃកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធសម្រាប់អ្នកបង់ពន្ធឥឡូវនេះគឺ ការប្រាក់ទាប និងការលុបចោលបំណុលពន្ធ»។
ប្រសិនបើពួកគេបញ្ជូនទ្រព្យទាំងនោះចូលមកក្នុងប្រទេសវិញ បុគ្គលនោះទាំងត្រូវបង់ការប្រាក់ចន្លោះពី២% ទៅ១០%ប៉ុណ្ណោះ គឺតិចជាងការបង់ពន្ធលើប្រាក់ចំណូល របស់រូបវន្តបុគ្គល ឬនីតិបុគ្គល ដែលមានអត្រាដល់ទៅ៣០%។ ហើយពួកគេត្រូវតែប្តេជ្ញារក្សាទុកទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនោះនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីឲ្យបានយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល៣ឆ្នាំ។
ការពង្រីកមូលដ្ឋានបង់ពន្ធ
ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីរកចំណូលបានច្រើនពីកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះ គឺបានច្រើនជាងការធ្វើដូចគ្នានេះនៅតាមប្រទេសផ្សេងៗទៀត តួយ៉ាងឥណ្ឌា និងអាល្លឺម៉ង់ ប៉ុន្តែបើយោងតាមអ្នកជំនាញមួយចំនួនថា ប្រទេសនេះនៅមានឱកាសសម្រាប់ពង្រីកកម្មវិធីនេះបន្ថែមទៀត។
អ្នកស្រី Malik និយាយថា៖ «បញ្ហាសំខាន់គឺថា បើគិតជាសមាមាត្រ ចំនួនអ្នកបង់ពន្ធដែលបានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះនៅតែមានចំនួនតិចនៅឡើយ។ មានពលរដ្ឋប្រមាណ៧០ម៉ឺននាក់ក្នុងចំណោមអ្នកបង់ពន្ធសរុប៣២លាននាក់ ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីនេះ។ ចំនួននេះស្មើនឹង២,២%ប៉ុណ្ណោះនៃចំនួនអ្នកដែលត្រូវបង់ពន្ធសរុប»។
អ្នកស្រី Malik បានអំពាវនាវឲ្យមានគោលនយោបាយពន្ធមានប្រសិទ្ធភាពជាងនេះដើម្បីបង្កើនការចូលរួមទាំងនៅក្នុងកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធ និងការប្រមូលពន្ធជាទូទៅ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «គួរតែមានគោលនយោបាយពន្ធដារ ដែលប្រសើរជាងនេះ ទាក់ទងនឹងការពង្រីកមូលដ្ឋានពន្ធ និងបង្កើនការលើកទឹកចិត្តដល់ការគោរពច្បាប់ពន្ធ និងជៀសវាងការគេចពន្ធ។ ដំណោះស្រាយទាំងនេះស្ថិតនៅលើការកំណត់ច្រកអត្តសញ្ញាណតែមួយ ដែលច្របាច់បញ្ចូលគ្នានូវគណនីធនាគារ អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និងអត្តសញ្ញាណពន្ធ ដើម្បីជៀសវាងមិនឲ្យមានមនុស្សណាម្នាក់អាចគេចផុតពីការប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ វគ្គដំបូងនៃកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះត្រូវបានកំណត់ពេលវេលាយ៉ាងច្បាស់ គឺនៅត្រឹមខែកញ្ញាឆ្នាំនេះ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីនឹងចូលរួមជាមួយអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍ នៃគំនិតផ្តូចផ្តើមកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានដោយស្វ័យប្រវត្តិ OECD ដើម្បីចែករំលែកព័ត៌មានអំពីតួលេខពន្ធដាររបស់ខ្លួនជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។ នេះមានន័យថា ឥណ្ឌូនេស៊ីនឹងអាចទទួលបានព័ត៌មានលម្អិតអំពីទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួននៅក្រៅប្រទេស ដូចជាប្រទេសសិង្ហបុរី និងដែនកោះ Cayman ជាដើម។
ការកើនឡើងនៃវិសមភាព
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី អង្គការ OECD គឺជាអ្នករិះគន់ដំបូងលើគម្រោងលើកលែងការពិន័យពន្ធរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ីនេះ។ កម្មវិធីបែបនេះ «ដូចជាមិនបានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍អ្វី ឲ្យបានច្រើនពីថ្លៃចំណាយពិតនោះទេ ប៉ុន្តែវាបង្កឲ្យមានហានិភ័យនៃការបាត់បង់ចំណូលសរុបដែលប្រមូលបាន ហើយនឹងអាចប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានដល់ច្បាប់ពន្ធដារ»។ នេះបើយោងតាមលោក Philip Kerfs នៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់រដ្ឋបាល និងគោលនយោបាយពន្ធរបស់អង្គការ OECD ដែលលោកបានប្រាប់សារព័ត៌មាន Bloomberg កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៦។
ក្រុមអ្នកប្រឆាំងកម្មវិធីនេះអះអាងថា អ្នកគេចពន្ធទទួលបានការលើកទឹកចិត្តជាពិសេសចំពោះការមិនគោរពច្បាប់។
កាលពីរដូវស្លឹកឈើជ្រុះឆ្នាំមុន មានបាតុកម្មតវ៉ាដ៏ធំពីសំណាក់ក្រុមកម្មករនៅក្នុងក្រុងហ្សាការតា ប្រឆាំងនឹងកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះ ហើយសហជីពការងារជាច្រើនក្នុងប្រទេសនេះបានប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយនេះដោយឥតសំចៃ។
អង្គការមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ IMF ក៏បានបង្ហាញមន្ទិលសង្ស័យចំពោះកម្មវិធីនេះដែរ។ លោក Luis Bereu នៃអង្គការ IMF បាននិយាយថា៖ «យើងមានមន្ទិលសង្ស័យខ្លះចំពោះការអនុវត្តកម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនៅគ្រប់កន្លែងទាំងអស់ ប៉ុន្តែយើងសង្ឃឹមថា យើងគិតខុសទៅចុះ សម្រាប់កម្មវិធីនេះនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី»។
កាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារបានប្រកាសថា ខ្លួនកំពុងផ្តោត «ការយកចិត្តទុកដាក់ពិសេសមួយ» ដើម្បីតាមរកសមាជិកមួយចំនួនដែលមានក្នុងបញ្ជីរបស់ទស្សនារដ្ដី Forbes បានចុះផ្សាយថាពួកគេជាអ្នកមានបំផុតក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ហើយពួកគេមិនទាន់បានចុះឈ្មោះសម្រាប់កម្មវិធីលើកលែងការពិន័យពន្ធនេះនៅឡើយទេ។
អ្នកវិភាគលោក Prastowo បាននិយាយថា មូលហេតុមួយទៀតដែលមូលនិធិនេះអាចនឹងបាត់បង់សក្តានុពលរបស់វា គឺក្រុមមនុស្សដែលរឹងទទឹងប្រមូលផ្តុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មនៅក្រុងហ្សាការតាកាលពីខែវិច្ឆិកា និងខែធ្នូ ឆ្នាំមុន ប្រឆាំងនឹងអភិបាលក្រុងដែលជាជនជាតិចិន កាន់សាសនាគ្រិស្ត។ លោកបាននិយាយថា ចលាចលនយោបាយអាចនឹងធ្វើឲ្យក្រុមអ្នកវិនិយោគខ្លាចញញើតមិនហ៊ានយកប្រាក់ត្រឡប់ទៅប្រទេសកំណើតរបស់គេវិញ។ ការណ៍នេះកើតឡើងស្របពេលជាមួយគេដែលថា នៅពេលមានភាពចលាចលកើតឡើង គឺវាធ្វើឲ្យអ្នកមានឥណ្ឌូនេស៊ីត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចប្រមូលទុកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ប៊ុន ប៉េងហ៊ុយ
