ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីមានប្រតិកម្មវិជ្ជមានចំពោះរបាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស អំពីរបៀបដែលអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តត្រូវបានគេព្យាបាលនៅក្នុងប្រទេស ដោយរដ្ឋាភិបាលក្រុងហ្សាការតាបានទទួលស្គាល់ថា មានកង្វះខាតក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះទៅតាមស្តង់ដារវេជ្ជសាស្រ្តទំនើប។
រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ីបានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការមួយចំនួនដើម្បីលុបបំបាត់ការចាប់ចងអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្ត និងជនពិការ ដែលការអនុវត្តការចាប់ចងនេះត្រូវបានហាមឃាត់ជាផ្លូវការតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៧។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងចំណោមចំនួន៤០០.០០០នាក់ ដែលនៅតែកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាជំងឺផ្លូវចិត្ត មានមនុស្សច្រើនជាង៥៧.០០០ នាក់នៅតែត្រូវបានគេចាប់ចងក្នុងកម្រិតណាមួយ នេះបើយោងតាមក្រសួងសង្គមកិច្ចឥណ្ឌូនេស៊ី។
នៅមុនពេលដែលអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយ និងអនុសាសន៍នានាកាលពីខែមុន ដែលមានចំណងជើងថា «ការរស់នៅក្នុងឋាននរក» ក្រសួងសង្គមកិច្ចបានប្រកាសពីយុទ្ធនាការមួយដើម្បីបញ្ចប់ការអនុវត្តការចាប់ចងគ្រប់រូបភាពឲ្យអស់នៅឆ្នាំក្រោយ។
ប៉ុន្តែការដោះស្រាយបញ្ហានៃការយល់ដឹង និងការផ្តល់ការថែទាំដែលនៅមានកម្រិត មានសារៈសំខាន់ណាស់នៅក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការបញ្ចប់ការរំលោភបំពាននេះ។
កង្វះខាតការផ្តល់ការថែទាំ និងគ្រឿងបរិក្ខារ
មូលនិធិ Galuh មានទីតាំងនៅក្រុងBekasi ដែលត្រូវចំណាយ១ម៉ោងបើកបរពីក្រុងហ្សាការតានោះ ជាជម្រកសម្រាប់អ្នកជំងឺផ្លូវចិត្ត។ នៅទីនោះ អ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តចំនួន២៥៤នាក់ មានគ្រប់វ័យ រួមមានទាំងកុមារដែលនៅក្រោមការថែទាំរបស់មូលនិធិនេះផងដែរ។
មូលនិធិនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨២ និងទទួលបានជំនួយនិងការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាល ហើយបានប្រើប្រាស់តែវេជ្ជសាស្រ្តរុក្ខជាតិស្លឹកដើម្បីព្យាបាលអ្នកជំងឺ ហើយមូលនិធិនេះជាស្ថាប័នមួយក្នុងចំណោមស្ថាប័នជាច្រើនដែលចាប់ចងអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្ត។ ប៉ុន្តែមូលនិធិនេះ ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលឥតគិតថ្លៃសម្រាប់មនុស្សដែលមានអការៈ រាប់ពីជំងឺសរសៃប្រសាទហ្ស៊ែន ដល់ជំងឺឆ្កួតដោយសារថ្នាំមេតាហ្វេតាមីន និងជំងឺវិកលចរិក និយាយថា ខ្លួនមានការផ្លាស់ប្តូរ ទោះមានឧបសគ្គក៏ដោយ។
នាង Nina Mardiana ដែលជាប្រធានកម្មវិធី Galuh បានប្រាប់ VOA ថា ពួកគេបានដាក់ច្រវ៉ាក់អ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តមួយចំនួនមែន ដោយសារដែលការខ្វះធនធាន និងគ្រឿងបរិក្ខារនៅពេលនោះ រួមមានទាំងការខ្វះបន្ទប់ពិសេសដើម្បីព្យាបាលអ្នកជំងឺថ្មី ការមិនមានវិធីសាស្រ្តព្យាបាលទំនើប ឬភាពខ្វះខាតការមកពិនិត្យទៀងទាត់ពីសំណាក់វេជ្ជបណ្ឌិត ឬគិលានុបដ្ឋាយិកា។
នាង Mardiana និយាយថា៖ «យើងបានដាក់ច្រវ៉ាក់អ្នកជំងឺមិនមែនដើម្បីកម្រិតសេរីភាពផ្លាស់ទីរបស់ពួកគេទេ។ យើងធ្វើបែបនេះជាបណ្តោះអាសន្នសម្រាប់សុវត្ថិភាពពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺថា យើងដាក់ច្រវ៉ាក់គឺដោយសារខ្វះបុគ្គលិក និងគ្រឿងបរិក្ខារ»។
ប៉ុន្តែ នាង Mardiana បានប្រាប់ VOA ថា ឥឡូវនេះមូលនិធិមានលក្ខណៈល្អជាងមុនឆ្ងាយណាស់ដើម្បីជួយអ្នកជំងឺ។
ការប្រើប្រាស់ច្រវ៉ាក់ ឬការឃុំអ្នកជំងឺមិនត្រូវបានអនុវត្តទៀតទេ ដោយសារឥឡូវនេះពួកគេមានបន្ទប់ដាច់ដោយឡែក។ ពួកគេក៏មានលទ្ធភាពជួលវេជ្ជបណ្ឌិត និងគិលានុបដ្ឋាយិកា ទិញថ្នាំ និងមានវិធីសាស្រ្តព្យាបាលទំនើបៗផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការផ្តល់ថ្នាំនៅតែជាបញ្ហា។
ការខ្វះគ្រឿងបរិក្ខារ និងសេវាកម្មជួយអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីជាការសង្កត់ធ្ងន់មួយក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការ Human Rights Watch។ រដ្ឋាភិបាលទទួលស្គាល់ចំពោះបញ្ហានេះ។
វេជ្ជបណ្ឌិត Fidiansyah ប្រធានផ្នែកគ្រប់គ្រង និងការទប់ស្កាត់សុខភាពផ្លូវចិត្ត របស់ក្រសួងសុខាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ីនិយាយថា «យើងបានដឹងពីបញ្ហានេះ ដោយសារតែការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងក្នុងការជួយអ្នកជំងឺនៅពេលនេះមិនទាន់អាចគ្របដណ្តប់បានទាំងអស់នោះទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា ភូមិសាស្រ្តក៏ជាមូលហេតុមួយដែលអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តមិនអាចទទួលបានសេវាសុខាភិបាលសមរម្យដែរ។ ការចាប់ចងនៅមានប្រើនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល ជាកន្លែងដែលពិបាកធ្វើដំណើរទៅដល់ ហើយគ្រឿងបរិក្ខារនៅក្បែរនោះនៅមានកម្រិត។
ក្នុងចំណោមខេត្តចំនួន៣៤របស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ខេត្តចំនួន៨មិនមានមន្ទីរពេទ្យផ្លូវចិត្ត។ ក្នុងចំណោមមន្ទីរពេទ្យផ្លូវចិត្តចំនួន៤៨នៅក្នុងប្រទេស ពាក់កណ្តាលមានទីតាំងនៅលើកោះជ្វា។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាល
រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ីនិយាយថា ខ្លួនបានបង្កើតយុទ្ធនាការដើម្បីបញ្ចប់ការចាប់ចងនៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៧។
ក្រៅពីច្បាប់ស្តីពីសុខភាពដែលត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤ រដ្ឋសភាជាតិបានអនុម័តច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិរបស់អ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តនាពេលថ្មីៗនេះ។
ក្រុមមន្រ្តីនិយាយថា ពួកគេកំពុងព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយពីច្បាប់សុខភាពថ្មីដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋដឹងថា ការចាប់ចងត្រូវបានហាមឃាត់ ហើយអ្នកនៅតែប្រព្រឹត្តបែបនេះនឹងត្រូវទទួលការកាត់ទោស។
រដ្ឋាភិបាលក៏បានបង្កើតក្រុមគ្រូពេទ្យ បុគ្គលិកស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល និង មន្រ្តីដែលនឹងទទួលខុសត្រូវដោះលែងអ្នកជំងឺដែលត្រូវបានគេចាប់ចង និងឃុំឃាំង។
ការទទួលស្គាល់ដោយគ្រួសារអ្នកជំងឺ
សមាជិករបស់គ្រួសារអ្នកជំងឺជាច្រើន នៅតែខ្វះការអប់រំ និងការយល់ដឹងអំពីជំងឺផ្លូវចិត្ត។
លោក Nahar ប្រធាននាយកដ្ឋានស្តារនីតិសម្បទា របស់ក្រសួងសង្គមកិច្ចឥណ្ឌូនេស៊ី និយាយថា មានកង្វះខាតលើការប្រឹក្សាយោបល់ពីគ្រួសារអ្នកជំងឺ ដោយសារតែការរើសអើងក្នុងសង្គម និងដោយសារតែមនុស្សជាច្រើននៅតែជឿថា អ្នកជំងឺត្រូវអំពើផ្លូវងងឹត។
អ្នកជំងឹមួយចំនួន ដែលមានស្ថានភាពគ្រាន់បើជាងមុន មិនត្រូវបានក្រុមគ្រួសារ និងសង្គមស្វាគមន៍នោះទេ។
នាង Mardiana និយាយថា៖ «ការទទួលស្គាល់របស់ក្រុមគ្រួសារអ្នកជំងឺគឺជាបញ្ហាមួយរបស់យើង។ នៅពេលដែលអ្នកជំងឺអាចទៅផ្ទះបានហើយនោះ ប៉ុន្តែក្រុមគ្រួសាររបស់គេមិនព្រមទទួលយកពួកគេ។ នេះហើយជាបញ្ហាសម្រាប់យើង»។
នាង Nina បានបន្ថែមថា ជួនកាល ទោះជានៅពេលក្រុមគ្រួសារទទួលយកក៏ដោយ អ្នកជំងឺម្នាក់អាចនឹងមានជំងឺនោះឡើងវិញ ហើយត្រូវត្រឡប់ទៅមូលនិធិវិញ ដោយសារតែអ្នកជិតខាងមិនទទួលយកមនុស្សម្នាក់នោះ»។
លោក Nahar មកពីក្រសួងសង្គមកិច្ចនិយាយថា គាត់មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ប្រទេសនេះនឹងមានប្រព័ន្ធល្អមួយនៅត្រឹមឆ្នាំក្រោយដើម្បីជួយអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្ត និងជនពិការ។
លោក Nahar និយាយថា៖ «ដូច្នេះ ពីរឆ្នាំនេះយើងនឹងធ្វើសង្គមនីយកម្ម តាមរយៈយុទ្ធនាការបញ្ឈប់ការចាប់ចង ហើយយើងនឹងធានាថា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្ត ឬកិច្ចប្រឹងប្រែងបំពេញតម្រូវការរបស់អ្នកជំងឺអាចនឹងមានប្រតិបត្តិការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅទូទាំងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី»។
អង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តលើអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិរបស់ជនពិការ នៅចុងឆ្នាំ២០១៦ ដែលអំពាវនាវឲ្យប្រទេសទាំងអស់លើកកម្ពស់ ការពារ និងធានាពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពពេញលេញសម្រាប់មនុស្សដែលមានពិការភាពរាងកាយ ផ្លូវចិត្ត ផ្នែកបញ្ញា ឬការយល់ដឹងក្នុងរយៈពេលវែង៕
ប្រែសម្រួលដោយ ប៊ុន ប៉េងហ៊ុយ
