ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមអាចមើលឃើញរូបថត និងវីដេអូខ្លីៗពីជីវិតឯកជនរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ដែលបង្ហាញពីជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ និង ស្ថានភាពសុខភាព។
ក្នុងបណ្តារូបភាពទាំងនោះមានដូចជា រូបថតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនសម្រាកនៅលើគ្រែក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ដែលមានកូនៗនៅជុំវិញ បើករថយន្តសាមញ្ញដឹកពលរដ្ឋ និងហាត់ប្រាណដោយធាក់កង់និងដើរលើម៉ាស៊ីនជាដើម។
លោកហ៊ុន សែនបានសរសេរនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុកកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា៖
«រៀងរាល់ពេលល្ងាច ខ្ញុំត្រូវហាត់ប្រាណដោយជិះកង់ និងដើរលើម៉ាស៊ីន។ ដើររយៈពេល៣០នាទី ចម្ងាយជាង២គីឡូម៉ែត្រ និងជិះកង់១ម៉ោង ចម្ងាយជិត២០គីឡូម៉ែត្រ ធ្វើអោយបែកញើសជំនួសអោយការមិនបានវាយកូនគោលដែលពិបាកលេងក្នុងរដូវភ្លៀង»។
លោកហ៊ុន សែនមានអាយុ៦៥ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហានេះ។ លោកកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបានជាង៣២ឆ្នាំហើយ។ ទន្ទឹមនឹងនោះការប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំរបស់លោកក៏កើនឡើងដែរ ដែលស្តែងចេញតាមរយៈការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ និងឃុំសង្កាត់ក្នុងឆ្នាំ២០១៧។
ចាប់តាំងពីលោកហ៊ុន សែនបានបង្ហោះរូបថតចូលសម្រាកក្នុងមន្ទីរពេទ្យក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីកាលពីខែឧសភាមក អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមបានពិភាក្សាយ៉ាងច្រើនពីបញ្ហាសុខភាពរបស់លោក និងអ្នកដែលអាចត្រូវបន្តតំណែង។ អ្នកខ្លះសម្តែងការព្រួយបារម្ភអ្នកខ្លះទៀតបានប្រមាថមើលងាយ។ ការពិភាក្សាពីសុខភាពរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានកើនឡើងខ្លាំងនៅចុងខែមិថុនា នៅពេលដែលលោកបានលុបចោលកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំសប្តាហ៍អស់មួយចំនួន។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានទទួលស្គាល់ថា លោកបានឮគេនិយាយថា លោកបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត មានអ្នកខ្លះនិយាយថា ស្ថានភាពសុខភាពរបស់លោកមិនអាចព្យាបាលបាន និងត្រូវពេទ្យបញ្ជូនពីប្រទេសសិង្ហបុរីទៅក្រុងហុងកុងជាដើម។
ការបង្ហោះរូបភាព និងវីដេអូខ្លីទាំងនេះ ដែលក្នុងនោះមានរូបថតរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង្គុយនៅតុអាហារជាមួយនឹងសហការីជិតស្និទ្ធ និងរូបថតក្រុមគ្រួសារនៅក្នុងផ្សារទំនើបក្រៅប្រទេសគឺជាផ្នែកមួយក្នុងការច្រានចោលពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនេះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកហ៊ុនសែននៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុក។
លោកហ៊ុន សែនបានបន្ទោសអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងថា ជាអ្នកបង្កើតពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនោះ និងបានព្រមានកុំឱ្យកេងចំណេញ។
«រឿងអីចឹងៗច្រើនតែចេញមកពីបក្សប្រឆាំង។ អីចឹងទេបើមេបក្សប្រឆាំងមិនគ្រប់គ្រងបញ្ហាហ្នឹងទេអ្នកដែលគ្រោះថ្នាក់មុនគេគឺ អស់លោក។ ខ្ញុំសូមថា អំពាវនាវទៅកាន់សមាជិកគណបក្សប្រឆាំងគឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ អំពាវនាវឱ្យមេបក្សប្រឆាំងមើលសមាជិកសមាជិការបស់ខ្លួនឱ្យបានច្បាស់។ បើសិនជាបន់ឱ្យហ៊ុនសែនស្លាប់ អ្នកឯងនឹងគ្រោះថ្នាក់មុនគេទេ»។
លោកហ៊ុនសែនបានព្រមានថា បើលោកស្លាប់បាត់បង់ជីវិតគឺ ក្រុមយោធានឹងចេញពីបន្ទាយមកកម្ទេចបក្សប្រឆាំង។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំបានបដិសេធថា មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនោះទេ។
លោកស្រីមូរ សុខហួរ អនុប្រធានគណបក្ស បានលើកឡើងថា គណបក្សកំពុងតែរវល់រៀបចំចូលរួមប្រកួតការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨ និងហ្វឹកហ្វឺនក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ដែលទើបតែជាប់ឆ្នោតកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
«គណបក្សសង្គ្រោះជាតិអត់មានពេលវេលាឯណាទៅបញ្ចេញព័ត៌មានអីផ្សេងពីហ្នឹងទៀតទេ។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ឃើញថា ការទទួលខុសត្រូវនៃនរណាក៏ដោយក្នុងការបញ្ចេញមតិជាការទទួលខុសត្រូវឯកជនផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ខ្លួន។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបដិសេធម្តងហើយម្តងទៀតមិនទទួលខុសត្រូវនូវពាក្យសម្តីណា ដែលផ្ទុយនឹងគោលនយោបាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺ គោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយនឹងការពារសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ ហើយនឹងអហិង្សា និងភាពយុត្តិធម៌ទេ»។
លោកហ៊ុន សែនបានចូលសម្រាកពេទ្យក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីកាលពីខែឧសភា ប៉ុន្តែគ្មានអ្នកណាបានដឹងពីស្ថានភាពពិតប្រាកដរបស់លោកទេ ក្រៅពីលោកបញ្ជាក់ថា ដោយសារអស់កម្លាំងខ្លាំងតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកហ៊ុន សែនបានប្តេជ្ញាកាន់អំណាចរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ទៀតគឺ រហូតដល់អាយុ៧៤ឆ្នាំ។ រីឯការពិភាក្សាណាមួយពីអ្នកដែលត្រូវបន្តការងារពីលោកជាបញ្ហារសើបមួយ។
កូនប្រុសច្បងរបស់លោកហ៊ុន សែនគឺលោកឧត្តមសេនីយ៍ហ៊ុន ម៉ាណែតត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាអ្នកដែលអាចបន្តពីលោកបាន។ លោកហ៊ុន ម៉ាណែតជា មេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានជាតិកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្មនៃក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា និងជាមេបញ្ជាការកងអង្គរក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនផងដែរ។
លោក Sebastian Strangio អ្នកនិពន្ធសៀវភៅ ដែលមានចំណងជើងថា«ប្រទេសកម្ពុជារបស់លោកហ៊ុនសែន» (Hun Sen’s Cambodia) បាននិយាយថា លោកហ៊ុនសែននៅមិនទាន់ចាស់ពេកដូចមេដឹកនាំនៅក្នុងពិភពលោកមួយចំនួនដូចជា លោក Robert Mogabe ប្រធានាធិបតីប្រទេស Zimbabwe ដែលពេលនេះមានអាយុ៩៣ឆ្នាំហើយបានកាន់អំណាចជាង៣៧ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែលោក Sebastian បានបន្ថែមថា លោកហ៊ុនសែនគួរតែរៀបចំផែនការសម្រាប់អ្នកបន្តវេនពីលោក។
លោកបានបន្ថែមថា៖
«សម្រាប់លោកហ៊ុន សែននៅរាល់ពេលឆ្លងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំទៀត លោកកាន់តែចាស់ជាងមុនហើយជាយថាហេតុលោកត្រូវតែគិតពីអ្នកណាដែលនឹងត្រូវស្នងតំណែងពីលោក និងថាតើការបន្តវេននោះវាអាចកើតឡើងដោយរបៀបណា»។
លោក Sebastian បាននិយាយថា ដំណើរការស្នងតំណែងអាចចាប់ផ្តើមកាន់តែឆាប់កាន់តែផ្តល់ឱកាសឱ្យមានការផ្ទេអំណាច ដោយមិនមានឧបសគ្គប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ វាហាក់ដូចជាមិនមានអ្វីជាពិតប្រាកដទេ។
លោកបានបន្ថែមថា៖
«យើងមិនដឹងថាតើរឿងនេះអាចនឹងកើតឡើងនៅឆ្នាំនេះ ឬឆ្នាំក្រោយទេឬក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំទៀតប៉ុន្តែបើមិនយូរមិនឆាប់លោកហ៊ុនសែនត្រូវតែចាប់ផ្តើមគិតគូពីផែនការទាំងនេះសម្រាប់អនាគតព្រោះគ្មានអ្នកណាម្នាក់មានជីវិតអមតៈទេ»។
ពេលបច្ចុប្បន្នលោកហ៊ុន សែនក៏ជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច។ លោកបានកាន់តំណែងនេះចាប់តាំងពីលោកជា ស៊ីមបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥។ គណបក្សបានធ្វើការកែទម្រង់ដោយបន្ថែមសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលថ្មីចំនួន ៣០៦នាក់ កាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៥ ដើម្បីបញ្ចូលក្រុមយុវជន។ ក្នុងនោះមានកូនប្រុសទាំងបីនាក់របស់គាត់គឺលោកហ៊ុន ម៉ាណែត លោកហ៊ុន ម៉ានិត និងលោកហ៊ុន ម៉ានី។
បើទោះបីជាមន្ត្រី គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅរក្សាការស្ងៀមស្ងាត់ពីអ្នកដែលត្រូវបន្តវេនក៏ដោយប៉ុន្តែនិន្នាការបច្ចុប្បន្ននេះបង្ហាញពីការត្រៀមគណបក្សនេះនៅបន្តកាន់អំណាចបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។
លោកសួស យ៉ារ៉ា អ្នកតំណាងរាស្រ្តនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាសមាជិកថ្មីនៃគណៈកម្មាធិការកណ្តាលបានបញ្ជាក់ថា៖
«យើងដឹងហើយថា គ្មានអ្នកណាមានជីវិតអមតៈទេអីចឹងអ្វីៗទាំងអស់សំខាន់លើតម្លៃសន្តិភាពដរាបណាយើងមានតម្លៃសន្តិភាពរឹងមាំ ហើយអីចឹងជីវិតនៃប្រជាធិបតេយ្យយើងរស់យូរអង្វែងហើយកាលៈទេសៈប្រទេសនឹងធ្វើដំណើរទៅតាមដំណើរមួយ ដែលប្រជាជនស្គាល់នូវតម្លៃខ្លួនឯងស្គាល់ប្រជាធិបតេយ្យខ្លួនឯងដោយមិននាំយកនូវប្រជាធិបតេយ្យពីប្រទេសណាទាំងអស់ ព្រោះកម្ពុជាក៏ដោយប្រទេសណាក៏ដោយ គឺមានតម្លៃប្រជាធិបតេយ្យតាមបែបបទ និងវប្បធម៌ប្រទេសរៀងៗខ្លួនមិនអាចធ្វើការចម្លងពីប្រទេសណាមួយបានទេ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនបានឱ្យកូនប្រុសរបស់គាត់កាន់តំណែងក្នុងជួរកងទ័ព និងសភាជាតិហើយកូនស្រីនៅក្នុងរបរសារព័ត៌មាន ដែលត្រូវគេមើលឃើញថា ជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយដែលអាចរក្សាអំណាចក្រុមគ្រួសារគាត់បាន។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក Sebastian Strangio។
លោក Sebastianបានបន្ថែមថា៖
«ដូច្នេះខ្ញុំគិតថាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកំពុងតែត្រៀមផែនការបង្កើតនូវការកាន់អំណាចតត្រកូលមួយ។ វាជាការប្រាកដណាស់ថា គាត់ចង់ប្រគល់អំណាចទៅកូនប្រុសណាម្នាក់របស់គាត់»។
ប៉ុន្តែលោក Sebastian ក៏ប្រយ័ត្នប្រយែងដែរថា កិច្ចការនេះអាចធ្វើបានក៏អាស្រ័យលើសមត្ថភាពកូននោះដែរក្នុងការបំពេញការងា និងអាចទទួលយកបានដោយមន្ត្រីគណបក្ស។
លោកបន្ថែមថា៖
«សំណួរមួយគឺថា តើកូនរបស់គាត់ណាមួយត្រៀមខ្លួនស្នងតំណែងទេ? តើពួកគេបានត្រៀមខ្លួនហើយឬនៅ? តើពួកគេមានជំនាញខាងនយោបាយគ្រប់គ្រាន់ទេ? ហើយសំណួរទីពីរគឺថាតើសមាជិកដទៃទៀតនៅក្នុងបក្សទទួលយកការសម្រេចចិត្តរបស់គាត់ឬទេ?»។
លោកសុខ ឥសាន្ត អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានយល់ស្របថា លោកហ៊ុនសែនតែម្នាក់ឯងមិនមានសំឡេងដាច់ខាតទេ។ លោកបានច្រានចោលការសន្និដ្ឋានណាពីការបន្តតំណែងតត្រកូលថា គ្រាន់តែជាទស្សនៈលម្អៀង ដែលបន្តុះបង្អាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីតែប៉ុណ្ណោះ។
«មិនដូច្នេះទេការយល់ឃើញនេះគឺជាការយល់ឃើញ ដែលលម្អៀងខាងនយោបាយទេក្នុងចេតនាមួយចង់បន្ទាបបន្ថោកឥទ្ធិពលរបស់សម្តេចតេជោហ៊ុន សែនតែប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះការតែងតាំងជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនមែនលើបុគ្គលម្នាក់ ឬពីរនាក់ទេ។ វាអាស្រ័យលើសន្និបាតរបស់គណបក្សជាអ្នកសម្រេច»។
លោកឯកអគ្គរាជទូតខ្មែរប្រចាំនៅសហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនមិនអាចដាក់ការសម្រេចរបស់គាត់មកលើគណបក្សបានទេ។
«អ្វីៗមិនមែនចាត់តាំងដោយបុគ្គលទេគឺ ចាត់តាំងដោយការជ្រើសរើសជាសម្ងាត់ក្តីជាចំហក្តីធ្វើម៉េចដាក់ទៅឱ្យមានការទទួលយកបានទាំងអស់គ្នា។ អីចឹងមានន័យថា គណបក្សបានគិតគូច្រើនណាស់រៀបចំហ្នឹង។ អីចឹងមិនមែនមានន័យថា អ្នកនេះត្រូវធ្វើនេះអ្នកនោះត្រូវធ្វើនោះទេ អាហ្នឹងវាអាស្រ័យទៅលើសមត្ថភាពរបស់គាត់នីមួយៗដែរ»។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានមន្ត្រីដែលកំពុងតែឈានឡើងមួយចំនួនដូចជាលោកហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ លោកអូនព័ន្ធ មុន្នីរ័ត្ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងលោកសាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានជាដើម។
លោកឯកអគ្គរាជទូតជុំ ប៊ុនរ៉ុង បញ្ជាក់ថា មន្ត្រីវ័យក្មេងខ្លះរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានធ្វើការងារបានយ៉ាងល្អ ខណៈពេលដែលមន្ត្រីខ្លះទៀតនៅកំពុងរៀនសូត្រការងារជាបន្តទៀត។
អនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺលោកសាយ ឈុំនិងលោកស ខេងកំពុងកាន់តំណែងយ៉ាងសំខាន់ៗផងដែរ។ លោកសាយ ឈុំជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា ហើយលោកស ខេងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ។ បើសិនជាមានការស្នងតំណែងណាមួយក៏ត្រូវការគាំទ្រពីមេដឹកនាំទាំងពីរ។ រហូតមកដល់ពេលនេះលោកទាំងពីរនៅមិនទាន់បញ្ចេញយោបល់អ្វីជាសាធារណៈនៅឡើយទេ។
មន្ត្រីដ៏សំខាន់មួយទៀតគឺលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិទៀ បាញ់។ លោកស្រីអេលីហ្សាបែត បែកឃឺ អ្នកនិពន្ធសៀវភៅ«នៅពេលដែលសង្គ្រាមបានបញ្ចប់» (When the War Was Over) បានទទួលស្គាល់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់លោកទៀ បាញ់ក្នុងការធានាការផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធី។
«លោកទៀ បាញ់ក្នុងនាមជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើកម្លាំងយោធាគឺជា មនុស្សដ៏មានឥទ្ធិពលម្នាក់ដែលយើងត្រូវសង្កេតមើលនៅពេលមានការស្នងតំណែងឬមិនមាន។ គាត់គឺជាមនុស្សដ៏សំខាន់នៅក្នុងការផ្ទេរអំណាច»។
លោកសុខ ឥសាន្ត ដែលជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការកណ្តាលគណបក្សផងដែរនោះ មើលឃើញថាគណបក្សនឹងបន្តការងារទៅមុខទៀតបើទោះបីជាមាន ឬមិនមានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនហើយភារកិច្ចអនាគតអាស្រ័យលើសន្និបាតគណបក្សជាអ្នកសម្រេច៕
