នៅក្នុងខួប៤៥ឆ្នាំនៃដំណើរស្វែងរកជំនួយពីកងទ័ពវៀតណាម លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃចន្ទ បានថ្លែងថា កងទ័ពវៀតណាមចូលទឹកដីកម្ពុជា កាលពីជាង៤០ឆ្នាំមុន គឺដើម្បីផ្តួលរំលំរបបកាប់សម្លាប់ដោយក្រុមខ្មែរក្រហម និងសង្គ្រោះអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា មិនមែនជាការចូលមកឈ្លានពាន ឬក៏សម្លាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងបែបនេះនៅចំពោះមុខនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម នៅក្នុងពិធីប្រារព្ធខួបលើកទី៤៥ឆ្នាំនៃ«ដំណើរឆ្ពោះទៅរកការតស៊ូរំដោះជាតិ» ចេញពី«របបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត» ដែលធ្វើឡើងក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ នាព្រឹកថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។
លោក ហ៊ុន សែន បានអះអាងថា អង្គការសហប្រជាជាតិ តាមរយៈតុលាការខ្មែរក្រហម បានសម្រេចកាត់ទោសក្រុម ប៉ុល ពត ដែលនេះបញ្ជាក់ថាការចូលមករបស់កងទ័ពវៀតណាម និងការសុំជំនួយពីកងទ័ពវៀតណាម មិនខុសឡើយ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «នេះជាការទទួលស្គាល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិតែម្តងថា ទង្វើរបស់វៀតណាមត្រឹមត្រូវ។ បើទង្វើវៀតណាមមិនត្រឹមត្រូវ មិនចាំបាច់កាត់ទោសពួកខ្មែរក្រហមធ្វើអី។ មនុស្សមួយចំនួនចោទថាខ្ញុំជាអ្នកទៅដឹកដៃកងទ័ពវៀតណាមឱ្យមកសម្លាប់ប្រជាជនកម្ពុជា តើមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលស្លាប់ដោយកងទ័ពវៀតណាម?»។
លោក ហ៊ុន សែន បន្តថាប្រសិនបើវៀតណាមចង់បានទឹកដីកម្ពុជា ពួកគេនឹងទន្ទ្រានយកកាលពី៤០ឆ្នាំមុន នៅពេលដែលកងទ័ពរបស់គេចូលមកទឹកដីកម្ពុជា។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំគ្មានសិទ្ធិដើម្បីប្រគល់ដីឱ្យវៀតណាមសូម្បីមួយមីលីម៉ែត្រ ហើយខ្ញុំក៏មិនចង់បានទឹកដីវៀតណាម សូម្បីមួយមីលីម៉ែត្រ។ សូមឱ្យតែត្រូវទៅតាមក្បួនខ្នាតដែលអាណានិគមនិយមបារាំងបានបន្សល់ទុកទៅបានហើយ។ខ្ញុំអត់ត្រូវការអីទេ ហើយវៀតណាមក៏មិនត្រូវការយកដីយើង ឯយើងក៏មិនត្រូវការយកដីវៀតណាមដែរ»។»
បើតាមលោក ហ៊ុន សែន កងទ័ពវៀតណាមត្រូវបានដកចេញពីកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៩ មុនពេលកម្ពុជាសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងសវនាការនៃតុលាការខ្មែរក្រហមកាលពីកន្លងទៅ មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានអះអាងថា វៀតណាមជាសត្រូវរបស់កម្ពុជា ហើយវៀតណាមទន្ទ្រានដីកម្ពុជាផងដែរ។
លោក នួន ជា អតីតប្រធានរដ្ឋសភានៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអនុលេខាបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា ធ្លាប់បានលើកឡើងថាប្រទេសវៀតណាមមានគំនិតចង់ធ្វើចៅហ្វាយឬក៏គ្រប់គ្រងលើប្រទេសតូចៗ ជាពិសេសប្រទេសកម្ពុជា។ លោកបន្ថែមថា វៀតណាមបានឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជាជាច្រើនលើកច្រើនសា និងមានការបង្កប់គិញផ្សេងៗនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីផ្តួលរំលំរបបនេះផងដែរ។
លោក នួន ជា និយាយថា៖ «នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៧ វៀតណាមបានវាយប្រហារដោយទ្រង់ទ្រាយធំ ដើម្បីឈ្លានពានកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ តែត្រូវបានវាយបកវិញពីកងទ័ពកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ តែនៅខាងភូមិភាគបូព៌ា មានកងទ័ពកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនរត់ចោលជួរដោយមានពួកក្បត់បង្កប់ក្នុងកងទ័ព បង្កប់បម្រើនយោបាយបំបែកបំបាក់របស់វៀតណាម។ ឆ្នាំ១៩៧៨ ខែវិច្ឆិកា វៀតណាមកុម្មុយនីស្តបានខំព្យាយាមធ្វើរដ្ឋប្រហារដោយមាន វ៉ន វ៉េត ចូលរួមតែត្រូវបរាជ័យ»។
នៅក្នុងពិធីរំឭកខួប៤៥ឆ្នាំនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម លោក ផាម មិញឈិញ (Pham Minh Chin) បានថ្លែងនៅចំពោះមុខលោក ហ៊ុន សែន ថាវៀតណាមនិងកម្ពុជា គឺជា«មិត្តដ៏យូរអង្វែង» «ស្មោះស្ម័គ្រ»ចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក និងចេះជួយគ្នានៅគ្រាលំបាក ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥មកម្ល៉េះ។ លោកបន្ថែមថារបប ប៉ុល ពត ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៥ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ បានបំផ្លាញនូវមិត្តភាពជាប្រពៃណីរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងបានវាយឈ្លានពានយកកោះមួយចំនួនរបស់វៀតណាម ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ ព្រមទាំងបានសម្លាប់ជីវិតរបស់ប្រជាជនវៀតណាមជាច្រើនរយនាក់ផងដែរ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះថ្លែងតាមរយៈអ្នកបកប្រែថា៖ «នៅពេលនោះ ទោះបីមានសិទ្ធិវាយបក និងអាចកម្ទេចពួកឈ្លានពានបានទាំងស្រុងក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែវៀតណាមនៅរក្សាភាពអត់ធ្មត់ជាទីបំផុត ដើម្បីការពារសន្តិភាព និងចៀសសង្គ្រាមដែលមិនចង់បាន ដែលអាចបង្កការខាតបង់ដល់ប្រជាជន ហើយជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំថា ជាមួយនឹងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីនៃការតស៊ូ មិនចេះឱនក្បាល ស្រឡាញ់សន្តិភាព មិនចុះចាញ់កម្លាំងឃោរឃៅ ប្រជាជនកម្ពុជានឹងក្រោកឡើងផ្តួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលធ្លាប់ចូលធ្វើទាហានក្នុងកងទ័ពរបស់ខ្មែរក្រហម តាមការអំពាវនាវរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ មុននឹងធ្វើដំណើរទៅស្វែងរកជំនួយពីវៀតណាម បានថ្លែងនៅថ្ងៃចន្ទថាលោកបានប្តូរជីវិត ក្នុងដំណើរតស៊ូរំដោះកម្ពុជាចេញពីរបបកាប់សម្លាប់ ហើយលោកថាជោគជ័យនោះ មិនមែនជាជោគជ័យផ្តាច់មុខរបស់លោកឡើយ ប៉ុន្តែវាជាជោគជ័យរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា៕
ភ្នំពេញ —