នៅសប្តាហ៍នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន គ្រោងនឹងបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការ រយៈពេល ៤ ថ្ងៃក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ជាទីដែលលោកនិងប្រតិភូកម្ពុជាគ្រោងចូលរួមវេទិកាខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវលើកទី ២ របស់ចិន។ នេះបើយោងទៅតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។
តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃចន្ទ បានឱ្យដឹងថា តបតាមការអញ្ជើញរបស់ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជីនពីង លោក ហ៊ុន សែន នឹងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចក្នុងប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៥ ដល់ថ្ងៃចន្ទ ទី២៩ ខែមេសាខាងមុខនេះ។
នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា លោក ហ៊ុន សែន នឹងថ្លែងសុន្ទរកថាលើប្រធានបទ «កិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ៖ បង្កើតជោគវាសនារួមត្រចះត្រចង់»។ លោកក៏នឹងចូលរួមចែករំលែកទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនក្រោមប្រធានបទ «ការជំរុញការតភ្ជាប់ ដើម្បីស្វែងរកធនធានថ្មីសម្រាប់ការរីកចម្រើន»។
VOA មិនអាចទាក់ទងសុំការអធិប្បាយបន្ថែមពីលោក កេត សោផាន់ អ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានទេនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។
នេះជាដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការរបស់លោក ហ៊ុន សែនទៅកាន់ប្រទេសចិនជាលើកទី ២ នៅក្នុងអាណត្តិកាន់តំណែងទី ៥ បន្ទាប់ពីគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកបានឈ្នះឆ្នោតក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ដោយមិនមានការចូលរួមពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលជាគណបក្សជំទាស់ធំជាងគេនៅកម្ពុជាកាលពីគ្រានោះ។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយទទួលស្គាល់លំហូរវិនិយោគច្រើនពីប្រទេសចិនមកកម្ពុជា ដោយលោកបានលើកឡើងថា ការណ៍នេះអាចជួយពង្រឹងជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាំងក្នុងឆាកនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ច។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានមានប្រសាសន៍ថា៖
«ដូច្នេះចិនគឺមកពង្រឹងអំណាចរបស់សម្តេចតេជោ និងរបបគ្រប់គ្រងប្រទេសយើងសព្វថ្ងៃនេះ។ រឿងមានផលវិបាកអ្វីទៅថ្ងៃក្រោយគឺរឿងមួយផ្សេងទៀត»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានបន្តថា នាពេលបច្ចុប្បន្នកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងផលអវិជ្ជមានពីជម្លោះបែបប្រយោលរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន ដែលការណ៍នេះអាចបង្កឲ្យមានការលំបាកនៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងប្រទេស។
លោកបាននិយាយថា៖
«ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំហ៊ានអះអាងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេស្រូប បឺតស្រូបចូលទៅក្នុងជម្លោះរវាងមហាអំណាចអាមេរិក និងចិនទៅហើយ។ ហើយយើងពិបាកនឹងដោះស្រាយបញ្ហាដែលយើងមាននៅក្នុងស្រុក ប្រសិនបើជាមានអន្តរាគមន៍ពីមហាអំណាចទាំងពីរនេះក្នុងរឿងផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ហើយសុទ្ធតែមានផលប្រយោជន៍រៀងៗខ្លួននៅក្នុងកម្ពុជា មហាអំណាចទាំងពីរនេះ»។
គម្រោងទស្សនកិច្ចរយៈពេល ៤ ថ្ងៃរបស់ លោក ហ៊ុន សែន នៅសប្តាហ៍នេះធ្វើឡើងចំពេលដែលមានការប្រឈមពាក្យសម្តីដាក់គ្នាផងដែររវាងស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន នៅលើបណ្តាញសង្គមហេ្វសប៊ុកទាក់ទិននឹងគម្លាតនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ចិន និងរវាងកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិក។ ការប្រឈមពាក្យសម្តីដាក់គ្នានេះកើតមានឡើង ស្របពេលដែលមានការសង្កេតឃើញថា កម្ពុជាកំពុងតែងាកទៅរកប្រទេសចិន ហើយកំពុងតែរំសាយខ្លួនពីប្រទេសធំៗដែលប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
នៅអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចនៃថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៥ខាងមុខនេះផងដែរ គេរំពឹងថា នឹងមានការចុះហត្ថលេខាលើឯកសារមួយចំនួនស្តីពីជំនួយរបស់ចិន ព្រមទាំងគម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជាបានលើកឡើងថា តាមរយៈគម្រោង «ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយ» នឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេស «ចម្រុះពណ៌» ដែលនេះមានន័យថាអាចផ្តល់លទ្ធភាពចំណេញដល់កម្ពុជាក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម។
យ៉ាងណាក្តី អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះក៏បានព្រមានឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នសម្រាប់កម្ពុជាផងដែរ នៅក្នុងការធ្វើជាដៃគូជាមួយនឹងប្រទេសមហាអំណាច។
លោក សេរីវឌ្ឍន៍ បាននិយាយថា៖
«ជាទូទៅ កម្ពុជាជាប្រទេសតូច ហើយការធ្វើដៃគូជាមួយប្រទេសធំៗក៏យើងត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នដែរ មិនថាប្រទេសណាដូចប្រទេសណាទេ ព្រោះប្រទេសធំគេអាចនឹងមានឥទ្ធិពលមកលើប្រទេសតូច»។
គម្រោង «ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយ» គឺជាគំនិតផ្ដួចផ្ដើមយ៉ាងធំទូលំទូលាយរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន ដើម្បីលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច និងការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ី អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិក។
គម្រោង «ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយ» ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៦ ទំហំទឹកប្រាក់វិនិយោគក្នុងគម្រោងរបស់ប្រទេសកុម្មុយនិស្តចិន មានចំនួនប្រមាណ ៩០០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ កម្ពុជាបានចូលរួមក្នុងគម្រោងនេះកាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៦ ជាពេលដែលប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនពីង បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចមកកម្ពុជា។
អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ច លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានលើកឡើងថា ដើម្បីទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេសមហាអំណាចកម្ពុជាត្រូវមាន «មូលដ្ឋានរឹងមាំនៅក្នុងវិស័យផលិតកម្ម» «បង្កើតឲ្យសេដ្ឋកិច្ចចម្រុះពណ៌មួយ» និង«ពង្រឹងវិស័យអប់រំ»។
រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានផ្ដោតលើហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ តាមរយៈគម្រោងផ្លូវក្រវាត់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិន (Belt and Road Initiative) និងធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី ឬ Asian Infrastructure Investment Bank ហៅកាត់ថា AIIB ដែលទាញយកគម្រោងពីបណ្ដាស្ថាប័នហិរញ្ញប្បទានពហុភាគីគាំទ្រចម្បងដោយអាមេរិកដូចជា ធនាគារពិភពលោក (World Bank) និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB)។
ប្រទេសចិនចាត់ទុកតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ថា ជាទិសដៅសំខាន់ជៀសមិនបានសម្រាប់ការវិនិយោគ ពីព្រោះឱកាសវិនិយោគក្នុងស្រុករបស់ខ្លួនចាប់ផ្ដើមកល់មិនសូវរីកលូតលាស់ទៅមុខទៀត។ ការណ៍នេះត្រូវបានបង្ហាញដោយលំហូរចូលនៃការវិនិយោគរបស់ចិនទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលនៅឆ្នាំ ២០១៥ មានប្រហែល ៥,៣៦ ភាគរយនៃចំនួនវិនិយោគបរទេសសរុបក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែបានកើនឡើងទៅដល់ជិត ១០ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៦។ នេះបើយោងតាមស្ថិតិរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬ ASEAN។
យ៉ាងណាក្តី ប្រទេសក្រីក្រជាច្រើនដែលបានបង្កើតចំណងទាក់ទងការទូតរឹងមាំជាមួយប្រទេសចិនបានទទួលប្រាក់កម្ចីចិនយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ហើយនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនដូចជាប្រទេសស្រីលង្កា ដែលបំណុលមានកាន់តែច្រើនឡើងហើយក្រោយមកបានបង្ខំឲ្យរដ្ឋាភិបាលប្រគល់សិទ្ធិកាន់កាប់ទ្រព្យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដូចជាកំពង់ផែទៅឲ្យចិន ឬក៏សងបំណុលទាំងនោះ ដោយបើកឲ្យចិនចូលទាញយកធនធានធម្មជាតិផ្សេងៗ៕
