ភ្នំពេញ —
គណបក្សរាជានិយមហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលធ្លាប់មានជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនមិនបានប្រារព្ធខួបថ្ងៃទី៥-៦ ខែកក្កដាទេ ដោយលើកហេតុផលថា សមាជិករបស់ខ្លួនកំពុងជាប់រវល់ឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត។
កាលពី១៦ឆ្នាំមុន នៅថ្ងៃទី៥និងទី៦ខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧មានព្រឹត្តិការណ៍បង្ហូរឈាមគ្នាមួយកណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញរវាងកងទ័ព ដែលស្មោះត្រង់នឹងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ កាលនោះជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយជាមួយ ប្រយុទ្ធនឹងកងទ័ពដែលស្មោះត្រង់នឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីពីរ។
នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ពេលនោះ មានកងទ័ពដែលស្មោះត្រង់នឹងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ ទាំងនាយឧត្តមសេនីយ៍ និងពលទាហានប្រមាណជាង២០០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ក្រៅច្បាប់។
បណ្តាសហគមន៍អន្តរជាតិ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកពេលនោះបានហៅព្រឹត្តិការណ៍នោះថា ជារដ្ឋប្រហារដែលធ្វើឡើងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនដើម្បីបណ្តេញព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិចេញពីអំណាច ហើយគណបក្សនេះបានបន្តគ្រប់គ្រងប្រទេសរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
មកដល់ពេលនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់កាប់អំណាចអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំហើយ ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងការឡើងកាន់អំណាចដោយការធ្វើរដ្ឋប្រហារកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧។
សម្រាប់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រោយពីព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិត្រូវបានបក្សប្រហារបណ្តេញចេញពីតំណែងប្រធានបក្សគណបក្សមក គណបក្សនេះមិនដែលយកថ្ងៃទី៥ និងទី៦ខែកក្កដាដើម្បីប្រារព្ធខួបអុ្នកដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនេះទេ។ តែបានជំនួសមកវិញដោយយកថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ និងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំមកធ្វើពិធីបុណ្យបង្សុកូលគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់អ្នកដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតទៅវិញ។
លោកញឹក ប៊ុនឆៃ អគ្គលេខាធិការគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាននិយាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា លោកមិនដែលភ្លេចថ្ងៃដ៏មានសារៈសំខាន់នេះទេ តែដោយសារតែសមាជិកគណបក្សរវល់ជាប់ឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត ទើបមិនបានប្រារព្ធខួបនេះឡើង។
លោកបាននិយាយថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបានយកថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌនិងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំដើម្បីធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលអ្នកស្លាប់កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧។
លោកមានប្រសាសន៍ថា «នែ! យើងអត់បានប្រារព្ធខួបទេ ដោយសារតែយើងរវល់ដែរ។ បើយើងប្រមូលគ្នាមកធ្វើហ្នឹងក៏យ៉ាងហោចណាស់ក៏អស់ពេលវេលាពីរ ឬបីថ្ងៃដើម្បីប្រមូលគ្នាមកធ្វើ ដល់អញ្ចឹងហើយយើងទុកពេលវេលាសម្រាប់ឲ្យបងប្អូនហ្នឹងមមាញឹកក្នុងការឃោសនាតាមមូលដ្ឋាននិមួយៗរបស់ខ្លួនហ្នឹងរាល់ថ្ងៃ»។
ស្របពេលនិងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចមិនបានប្រារព្ធខួបខែកក្ដដាឆ្នាំ១៩៩៧ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបង្កើតឡើងដោយគណបក្សសម រង្ស៊ីនិងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងថា នៅថ្ងៃសៅរ៍ស្អែកនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងរៀបចំពិធី បុណ្យបង្សុកូលដល់ជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតក្នុងពេលមានរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃទី៥-៦ខែ កក្កដា ដោយនិមន្តព្រះសង្ឃចំនួន១៦អង្គ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាននិយាយថា រដ្ឋប្រហារកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧មានអ្នកស្នេហាជាតិបាត់បង់ជីវិតច្រើនណាស់ ដែលជាការសោកស្តាយមួយ។
លោកនិយាយថា ការរៀបចំពិធីបុណ្យបង្សុកូលនេះគឺដើម្បីរំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធនិងដឹងគុណដល់អ្នកស្នេហាជាតិ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងរំឭកខួបនេះគឺដើម្បីកុំឲ្យមេដឹកនាំនយោបាយ កុំជ្រើសរើសយកអំពើហិង្សាមកធ្វើការតស៊ូនយោបាយ។ សុំឲ្យជ្រើសរើសយកនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ យកមកធ្វើជាមធ្យោបាយក្នុងការតស៊ូមតិ កសាងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានរិះគន់ពិធីបុណ្យបង្សុកូលដែលធ្វើឡើងដោយគណបក្សប្រឆាំងថា ជាត្រីងៀតឆ្លៀតពង។
លោកបាននិយាយថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគេមិនចង់ឃើញសាមគ្គីភាពរវាងគណបក្សប្រជាជននិងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចដើម្បីរក្សាស្ថិរភាព និងសន្តិភាពនៅកម្ពុជានោះទេ គឺគេចង់បំបែកបំបាក់ និងញុះញង់ប្រជាជាតិកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ៕
កាលពី១៦ឆ្នាំមុន នៅថ្ងៃទី៥និងទី៦ខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧មានព្រឹត្តិការណ៍បង្ហូរឈាមគ្នាមួយកណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញរវាងកងទ័ព ដែលស្មោះត្រង់នឹងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ កាលនោះជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយជាមួយ ប្រយុទ្ធនឹងកងទ័ពដែលស្មោះត្រង់នឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីពីរ។
នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ពេលនោះ មានកងទ័ពដែលស្មោះត្រង់នឹងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ ទាំងនាយឧត្តមសេនីយ៍ និងពលទាហានប្រមាណជាង២០០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ក្រៅច្បាប់។
បណ្តាសហគមន៍អន្តរជាតិ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកពេលនោះបានហៅព្រឹត្តិការណ៍នោះថា ជារដ្ឋប្រហារដែលធ្វើឡើងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនដើម្បីបណ្តេញព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិចេញពីអំណាច ហើយគណបក្សនេះបានបន្តគ្រប់គ្រងប្រទេសរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
មកដល់ពេលនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាន់កាប់អំណាចអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំហើយ ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងការឡើងកាន់អំណាចដោយការធ្វើរដ្ឋប្រហារកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧។
សម្រាប់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រោយពីព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិត្រូវបានបក្សប្រហារបណ្តេញចេញពីតំណែងប្រធានបក្សគណបក្សមក គណបក្សនេះមិនដែលយកថ្ងៃទី៥ និងទី៦ខែកក្កដាដើម្បីប្រារព្ធខួបអុ្នកដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនេះទេ។ តែបានជំនួសមកវិញដោយយកថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ និងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំមកធ្វើពិធីបុណ្យបង្សុកូលគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់អ្នកដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតទៅវិញ។
លោកញឹក ប៊ុនឆៃ អគ្គលេខាធិការគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាននិយាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា លោកមិនដែលភ្លេចថ្ងៃដ៏មានសារៈសំខាន់នេះទេ តែដោយសារតែសមាជិកគណបក្សរវល់ជាប់ឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត ទើបមិនបានប្រារព្ធខួបនេះឡើង។
លោកបាននិយាយថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចបានយកថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌនិងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំដើម្បីធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលអ្នកស្លាប់កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧។
លោកមានប្រសាសន៍ថា «នែ! យើងអត់បានប្រារព្ធខួបទេ ដោយសារតែយើងរវល់ដែរ។ បើយើងប្រមូលគ្នាមកធ្វើហ្នឹងក៏យ៉ាងហោចណាស់ក៏អស់ពេលវេលាពីរ ឬបីថ្ងៃដើម្បីប្រមូលគ្នាមកធ្វើ ដល់អញ្ចឹងហើយយើងទុកពេលវេលាសម្រាប់ឲ្យបងប្អូនហ្នឹងមមាញឹកក្នុងការឃោសនាតាមមូលដ្ឋាននិមួយៗរបស់ខ្លួនហ្នឹងរាល់ថ្ងៃ»។
ស្របពេលនិងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចមិនបានប្រារព្ធខួបខែកក្ដដាឆ្នាំ១៩៩៧ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបង្កើតឡើងដោយគណបក្សសម រង្ស៊ីនិងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងថា នៅថ្ងៃសៅរ៍ស្អែកនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងរៀបចំពិធី បុណ្យបង្សុកូលដល់ជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតក្នុងពេលមានរដ្ឋប្រហារកាលពីថ្ងៃទី៥-៦ខែ កក្កដា ដោយនិមន្តព្រះសង្ឃចំនួន១៦អង្គ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាននិយាយថា រដ្ឋប្រហារកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧មានអ្នកស្នេហាជាតិបាត់បង់ជីវិតច្រើនណាស់ ដែលជាការសោកស្តាយមួយ។
លោកនិយាយថា ការរៀបចំពិធីបុណ្យបង្សុកូលនេះគឺដើម្បីរំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធនិងដឹងគុណដល់អ្នកស្នេហាជាតិ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងរំឭកខួបនេះគឺដើម្បីកុំឲ្យមេដឹកនាំនយោបាយ កុំជ្រើសរើសយកអំពើហិង្សាមកធ្វើការតស៊ូនយោបាយ។ សុំឲ្យជ្រើសរើសយកនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ យកមកធ្វើជាមធ្យោបាយក្នុងការតស៊ូមតិ កសាងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានរិះគន់ពិធីបុណ្យបង្សុកូលដែលធ្វើឡើងដោយគណបក្សប្រឆាំងថា ជាត្រីងៀតឆ្លៀតពង។
លោកបាននិយាយថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគេមិនចង់ឃើញសាមគ្គីភាពរវាងគណបក្សប្រជាជននិងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចដើម្បីរក្សាស្ថិរភាព និងសន្តិភាពនៅកម្ពុជានោះទេ គឺគេចង់បំបែកបំបាក់ និងញុះញង់ប្រជាជាតិកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ៕
