មន្ត្រីប៉ូលិសនាព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ បានប្រគល់សាលក្រមកាត់ទោសលោក កឹម សុខាប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅឯគេហដ្ឋានរបស់លោក ស្ថិតក្នុងខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយពីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានកាត់ទោសលោកឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលប្រាំខែកាលពីសប្ដាហ៍មុន ក្រោមបទចោទ «បដិសេធមិនចូលខ្លួន» ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងអាស្រូវស្នេហាលួចលាក់របស់លោក។
លោក កឹម សុខា អ្នកតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលខេត្តកំពង់ចាម ក៏ត្រូវតុលាការបង្គាប់ឲ្យបង់ប្រាក់ពិន័យចំនួន ៨០០ ០០០ រៀល ឬប្រមាណជា ២០០ដុល្លារអាមេរិក នៅក្នុងការកាត់ទោសនោះផងដែរ។
លោកសំ សុខគង់ មេធាវីការពារក្ដីលោក កឹម សុខា ប្រាប់ VOA នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះថា សាលក្រមនឹងមិនអាចចូលជាស្ថាពរនៅក្នុងរយៈពេលមួយខែទៀតបានទេ គឺក្នុងពេលដែលក្រុមមេធាវី នឹងប្ដឹងទាស់ទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ដើម្បីធ្វើមោឃភាពនីតិវិធីបើកសវនាការ និងការចេញសាលក្រមរបស់តុលាការ។
«ជំហររបស់ក្រុមមេធាវីការពារ បានគិតគ្នាហើយ នឹងដាក់ពាក្យ បណ្ដឹង ឧទ្ធរណ៍មួយ ហើយឧទ្ធរណ៍ពីរ គឺទីមួយទៅឧទ្ធរណ៍ទាក់ទងទៅនឹងសាលក្រមកាត់ទោស ហើយទីពីរ ប្ដឹងឧទ្ធរណ៍នឹងនីតិវិធីនៅសវនាការ គេហៅសុំមោឃភាពនីតិវិធីសវនាការហ្នឹង»។
លោកមេធាវីបន្ថែមថា ក្រុមមេធាវីមិនបានបារម្ភអំពីសម្ពាធផ្លូវនយោបាយមកលើកូនក្ដីលោក តាមការបង្ហាញកម្លាំងទ័ពពីរដ្ឋាភិបាលនោះដែរ ដោយសារក្រុមមេធាវីនឹងធ្វើការតែតាមនីតិវិធីច្បាប់ ហើយរឿងនយោបាយ គឺទុកសម្រាប់អ្នកនយោបាយដោះស្រាយបញ្ហា។
តុលាការបានកាត់ទោសកំបាំងមុខ លោក កឹម សុខា នៅគ្រាលោកនិងក្រុមមេធាវី បដិសេធមិនចូលរួមក្នុងអង្គសវនាការ ដែលធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ដោយមានការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងក្រុមអ្នកតវ៉ាប្រឆាំងការកាត់ក្តី និងកងសន្តិសុខ ព្រមទាំងការចាប់ខ្លួននៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
លិខិតរបស់ព្រះរាជអាជ្ញារង សៀង សុខ ចុះថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ដែល VOA ទទួលបាននាថ្ងៃសុក្រនេះ បានឲ្យដឹងថា លោក កឹម សុខា មានសិទ្ធិចូលមកប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ ក្នុងរយៈពេលមួយខែ គិតពីថ្ងៃបានទទួលលិខិតជូនដំណឹងនេះ តាមបញ្ញត្តិមាត្រា ៣៨២ថ្មី នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។
ការប្រគល់លិខិតឲ្យដំណឹងពីសាលក្រមដោយលោក សៀង សុខ កើតមានឡើង នៅចំពេលដែលសហគមន៍អន្តរជាតិរួមមានសភាសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង្គការសហប្រជាជាតិ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ជាបន្តបន្ទាប់សំដែងក្តីបារម្ភចំពោះការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មកលើក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជនដីធ្លី។
ពួកគេបានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់សកម្មភាពទាំងអស់នេះ ដែលពួកគេយល់ថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយ ហើយមានការប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសកម្ពុជា។
ការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ បានកើតឡើងផងដែរ នៅក្រោយរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានធ្វើការដាក់ពង្រាយកម្លាំងទ័ពចម្រុះ និងការល្បាតរបស់កងទ័ពស្មោះស្ម័គ្ររបស់លោកហ៊ុន សែន នៅក្បែរ និងមុខទីស្នាក់កណ្ដាលគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិ ស្ថិតក្នុងសង្កាត់ចាក់អង្រែលើ ខណ្ឌមានជ័យ។
ក្រុមអ្នកវិភាគនយោបាយ និយាយថា ប្រទេសកម្ពុជា កំពុងជួបភាពទាល់ច្រកនយោបាយ ដែលប្រហាក់ប្រហែលនឹងស្ថានភាពនយោបាយឆ្នាំ ១៩៩៧ ហើយស្ថានភាពនេះ នឹងអាចអាក្រក់ជាងឆ្នាំ ១៩៩៧ ដែលជាឆ្នាំមានរដ្ឋប្រហារយោធា ប្រសិនបើគណបក្សនយោបាយធំៗពីរនេះ មិនអាចរកច្រកបំបែកស្ថានការណ៍នេះ តាមការធ្វើសម្បទាននយោបាយ ឬក៏ការសម្រុះសម្រួលគ្នាបែបណានោះ។
លោក មាស នី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមអ្នកនយោបាយ នៅដំណាក់កាលនេះ អាចមានច្រកពីរគឺបញ្ចប់ជម្លោះ ឬក៏ធ្វើឲ្យជម្លោះកាន់តែអាក្រក់ទៅ។
លោកពន្យល់ថា ច្រកទីមួយគឺ ក្រុមអ្នកនយោបាយនឹងទុកឲ្យតុលាការបញ្ចប់នីតិវិធី ហើយស្វែងរកការជជែកគ្នាបញ្ចប់ទំនាស់តាមការសម្របសម្រួលនយោបាយ រីឯច្រកទីពីរនោះ គឺជំរុញឲ្យស្ថានភាពកាន់យ៉ាប់យឺន ហើយប្រើកម្លាំង ដែលអាចដូចនឹងទំនាស់នយោបាយដ៏តានតឹងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។
លោកប្រាប់ VOA បន្ថែមថា ប្រសិនស្ថានភាពវឹកវរនេះ មិនអាចវិលមករកភាពប្រក្រតីនោះទេ នោះជាការអាម៉ាស់សម្រាប់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិនានា បានជួយជ្រោមជ្រែងឲ្យបញ្ចប់ការបង្ហូរឈាមនាឆ្នាំ ១៩៩១។
លោកថា កម្ពុជាមិនគួរណា ឲ្យអន្តរជាតិឈឺក្បាល ដូចបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនដែលកំពុងមានទំនាស់នយោបាយរ៉ាំរ៉ៃនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ប្រសិនបើអ្នកនយោបាយតម្កល់ជម្លោះឲ្យខ្ពស់ជាងប្រយោជន៍ប្រទេសនោះ អ្វីដែលប្រទេសទទួលបាន គឺវិបត្តិសង្គម និងនយោបាយតាមការគាបសង្កត់ពីប្រទេសក្បែរខាងបន្ថែមទៀត។
«យើងស្ដាយណាស់ដោយសារតែប្រទេសយើងជាប្រទេសក្រីក្រមួយតូចនៅក្នុងចន្លោះ ប្រទេសពីរដែលគេ សេដ្ឋកិច្ចកំពុងតែមានការអភិវឌ្ឍទៅមុខណា៎ ហើយនៅពេលដែលយើងនៅតែជ្រំជើង ហើយបន្តការ ទាស់ទែងគ្នាក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំ គឺខ្ញុំគិតថាថ្ងៃក្រោយ នៅពេលដែលប្រទេសទាំងពីរសងខាង គេកាន់តែវិវត្តន៍ទៅមុខ កាន់តែលឿនទៅ លឿនទៅ ហើយរវល់តែឈ្លោះគ្នា ខ្ញុំគិតថា គេនឹងលេបយើង មិនមែនលេបតាមរបៀបជាភូមិសាស្ត្រ ឬការឈ្លានពានទេ ប៉ុន្តែលេបទាំងសេដ្ឋកិច្ច ហើយមានទាំងសង្គម និងទាំងនយោបាយ ឥឡូវនេះ យើងឃើញថា យើងចាប់ផ្ដើមត្រូវបានគេ លេបផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចហើយ ពេលណាគេមិនទិញ គឺយើងត្រូវមានបញ្ហា ពេលណាដែលគេមិននាំចូលយើងត្រូវអត់»។
លោក កឹម សុខា ដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារកាលគ្រាលោក នៅធ្វើជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្ស កម្ពុជាបានប្រាប់ក្រុមយុវជនគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅថា លោកបានស្នាក់នៅក្នុងទីស្នាក់ការកណ្ដាលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិអស់រយៈពេលជាង បួនខែដោយក្ដីអត់ធ្មត់ រង់ចាំការចរចាជាមួយភាគីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប៉ុន្តែអ្វីដែលគណបក្សប្រឆាំងបានទទួលគឺការវាយប្រហារខាងផ្លូវច្បាប់ជាបន្តបន្ទាប់។
អនុប្រធានគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះ និយាយថា ថ្វីដ្បិតតែមានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ មកលើលោកយ៉ាងណាក្តី លោកប្ដេជ្ញាការពារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលកំពុងរងការរំលោភបំពានដោយការគ្រប់គ្រងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលលោកពណ៌នាថាជាការគ្រប់គ្រងតាមបែបផ្ដាច់ការនោះ៕
