ក្រុមចម្រុះសាកលមួយនៃអង្គការសង្គមស៊ីវិល ៣២១ មកពីប្រទេស ៦០ បានផ្ញើលិខិតចំហមួយច្បាប់ជូនអគ្គលេខាធិការអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្ស ដោយបង្ហាញកង្វល់អំពីប្រវត្តិសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសចិន។
អង្គការដែលចុះហត្ថលេខាលើលិខិតចំហនេះ បានគូសបញ្ជាក់អំពីសេចក្តីត្រូវការនៅក្នុងការដោះស្រាយអ្វីដែលពួកគេហៅថាជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរាលដាលនៅទូទាំងប្រទេសចិន ដោយរួមមានទាំងទីក្រុងហុងកុង តំបន់ទីបេ និងខេត្ត Xinjiang ផងដែរ។
អ្នកស្រី Sophie Richardson នាយិកាអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ទទួលបន្ទុកកិច្ចការប្រទេសចិន បាននិយាយថា ទំហំនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងនិងក្រៅប្រទេសចិនតម្រូវឱ្យមានការឆ្លើយតបបែបផ្សេងពីក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ។
អ្នកស្រី Sophie Richardson និយាយថា៖ «នេះជាពេលវេលាសំខាន់ដែលរដ្ឋាភិបាលចិនដឹងថាខ្លួននឹងប្រឈមនឹងផលវិបាកដោយសារការធ្វើរឿងមួយចំនួនដូចជាការបន្តឃុំឃាំងមនុស្សប្រហែលមួយលាននាក់តាមអំពើចិត្ត ផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃអត្តសញ្ញាណជាតិសាសន៍របស់ពួកគេ និងដោយសារការរំលោភធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងៗទៀតផងដែរ»។
គេបានរាយការណ៍ថាមានមនុស្សប្រហែលមួយលាននាក់ដែលភាគច្រើនជាជាតិសាសន៍វីហ្គ័រកាន់សាសនាឥស្លាម បានជាប់ឃុំឃាំងនៅក្នុងកន្លែងដែលគេហៅថាជំរំអប់រំជាថ្មីនៅក្នុងខេត្ត Xinjiang។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន ក្រុមចម្រុះនេះគូសបញ្ជាក់អំពីការប៉ុនប៉ងរបស់ប្រទេសចិននៅក្នុងការបង្វែរអាណត្តិរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិឲ្យខុសពីភាពដើម។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះចែងថា អាជ្ញាធរចិនបានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញសកម្មជនណាដែលព្យាយាមគេចពីការសង្កត់សង្កិន។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងប្រឆាំងនឹងការផ្ដួចផ្តើមណាដែលចង់ឲ្យមានវិធានការលើការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិរបស់ខ្លួនដែលបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងប្រទេសផ្សេងៗនៅក្នុងពិភពលោក។
រដ្ឋាភិបាលចិនបានច្រានចោលការវាយតម្លៃលើប្រវត្តិសិទ្ធិមនុស្សរបស់ខ្លួនថាជា «ការជ្រៀតជ្រែកធ្ងន់ធ្ងរ»។
លោក John Fisher នាយកអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ប្រចាំទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស បាននិយាយថា អង្គការសហប្រជាជាតិគួរចាត់វិធានការតាមការទាមទារជាច្រើនដែលចង់ឱ្យប្រទេសចិនមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
លោក John Fisher បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំយល់ថាអ្វីដែលនាំឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងអំពីការអំពាវនាវនេះគឺថាមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនមកពីប្រទេសផ្សេងៗ ដែលមិនគ្រាន់តែសម្តែងកង្វល់អំពីការសង្កត់សង្កិនរបស់អាជ្ញាធរចិននៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួនដែលមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរគ្រប់គ្រាន់សក្តិសមឲ្យមានការពិនិត្យពិច័យតែប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែថែមទាំងសម្ដែងកង្វល់អំពីផលប៉ះពាល់ជាសាកលនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដោយប្រទេសចិននេះផងដែរ»។
ក្រុមចម្រុះនេះក៏អំពាវនាវឱ្យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សបើកការប្រជុំពិសេស ដើម្បីពិនិត្យមើលលើការរំលោភបំពាននានាដែលធ្វើឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលចិន។ ក្រុមចម្រុះនេះបានស្នើក្រុមប្រឹក្សានេះឱ្យបង្កើតយន្តការអង្គការសហប្រជាជាតិមួយដែលមិនលម្អៀងនិងឯករាជ្យ ដើម្បីតាមឃ្លាំមើលឲ្យបានដិតដល់ និងរាយការណ៍អំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសចិនជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ក្រុមចម្រុះនេះថ្លែងផងដែរថា អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវតែទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលចិនគោរពតាមកាតព្វកិច្ចសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិរបស់ខ្លួនជាដាច់ខាត៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ឈឹម សុមេធ
