ប្រទេសចិននឹងអាចឈានទៅដល់ការសាងសង់មហាកំផែងមួយដែលផ្តាច់ខ្លួនចេញពីពិភពលោកប្រសិនបើប្រទេសនេះនៅតែបន្តសកម្មភាពបង្កហេតុដោយយោធានៅលើដែនកោះតូចៗដែលមានជម្លោះជាមួយគ្នានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក Ash Carter រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
លោក Carter បានប្រាប់ក្រុមរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន ក្រុមអ្នកវិភាគ និងអ្នកស្រាវជ្រាវដែលចូលរួមក្នុងកិច្ចពិភាក្សា Shangri-La ក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីថា មាន«កើនឡើងនៃការព្រួយបារម្ភ» ពីសកម្មភាពរបស់ប្រទេសចិននៅលើដែនទឹកយុទ្ធសាស្រ្តនិងកន្លែងដទៃទៀត។
ការព្រួយបារម្ភជាពិសេសនោះគឺថាតើចិននឹងធ្វើការបូមខ្សាច់នៅតំបន់ Scarborough Shoal ឬទេដែលតំបន់នេះមានចម្ងាយតែ២០០គីឡូម៉ែត្រនៅភាគខាងលិចឈូងសមុទ្រស៊ូប៊ិក ហើយដែលប្រទេសហ្វីលីពីនក៏អះអាងទាមទារផងដែរ។
លោក Cater និយាយថាសកម្មភាពបែបនេះអាចចាត់ថាជា «ការបង្កហេតុនិងធ្វើឱ្យអស្ថិរភាព»។
ដោយបានថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននាពេលក្រោយមកក្នុងថ្ងៃសៅរ៍នេះដែរ លោករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិបានបញ្ជាក់ថា សកម្មភាពដូចនេះត្រូវបានបង្កឡើងដោយប្រទេសចិននឹងនាំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសដទៃទៀតបញ្ចេញប្រតិកម្មតបភ្លាម។
លោកបានបន្ថែមថា«មានប្រទេសជាច្រើននៅក្នុងតំបន់កំពុងសហប្រតិបត្តិការគ្នាដើម្បីរក្សាសន្តិសុខដោយខ្លួនឯងហើយក៏បានស្នើសុំមកសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ»។
លោក Bonnie Glaser នាយកនៃគម្រោងអំណាចរបស់ចិននៅឯវិទ្យាស្ថានសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រអន្តរជាតិបានប្រាប់ VOA ថា ការឆ្លើយតបមួយដែលអាចកើតមានឡើងបាននោះគឺថា រដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននឹងប្រកាសជាសាធារណៈថាកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិរួមគ្នាជាមួយនឹងប្រទេសហ្វីលីពីនគឺមិនមានព្រំដែនភូមិសាស្រ្តកំណត់ទេដូច្នេះ «ប្រសិនបើកងកម្លាំងឬទ្រព្យធនហ្វីលីពីនទទួលរងការវាយប្រហារនៅកន្លែងណាក៏ដោយ សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងមានកាតព្វកិច្ចមកជួយជាមិនខាន»។
អ្នកស្រាវជ្រាវរបស់ចិនម្នាក់ដែលបានឡើងថ្លែងពីកន្លែងអ្នកចូលរួមស្តាប់លើកឡើងថា សហរដ្ឋអាមេរិកជាអ្នកធ្វើឱ្យស្ថានភាពកាន់តែតានតឹងគឺមិនមែនចិនឡើយ ព្រោះសហរដ្ឋអាមេរិកបានបើកនាវានិងហោះហើរលើដែនដីរបស់ប្រទេសដទៃក្រោមលេសថា «សេរីភាពនៃនាវាចរណ៍»៕
