ក្នុងសម័យប្រជុំជាប្រវត្តិសាស្រ្តមួយក្នុងសភានៃប្រទេសកេនយ៉ាបណ្ឌិត វីល្លី មូទុងហ្កា (Willy Mutunga) អ្នកបានទទួលការតែងតាំងជាប្រធានចៅក្រម បានសន្យាធ្វើការផ្លាស់ប្តូរកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ប្រទេស កេនយ៉ា ទាក់ទងនឹងតុលាការដែលល្បីល្បាញខាងពុករលួយ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារនៅក្នុងសាលាក្រុងណៃរ៉ូប៊ី បណ្ឌិត វីល្លី មូទុងហ្កាបេក្ខជនប្រធានចៅក្រម បានធ្វើអ្វីដែលមិនមានចៅក្រមជាតិ កេនយ៉ា ណាម្នាក់បានធ្វើកាលពីពេលមុនមកគឺការពារជាសាធារណៈនូវកិត្តិយសនិងការតែងតាំងរបស់លោកដល់ឋានៈជាចៅក្រមកេនយ៉ា។
ក្នុងការផ្សាយបន្តផ្ទាល់តាមទូរទស្សន៍ គណៈកម្មការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេស កេនយ៉ា (CIOC) ដែលដឹកនាំដោយសមាជិកសភា អាប់ឌីកាដៀ ម៉ូហាម៉េដ(Abdikadir Mohammed) បានឈ្លេចសួរលោកមូទុងហ្កា ពីប្រវត្តិរបស់លោកហើយទាមទារចង់ដឹងថាតើលោកមានបំណងដឹកនាំតុលាការដែលមានជម្លោះនៃប្រទេស កេនយ៉ា ដោយរបៀបណា។
«យើងកំពុងស្វែងរកមនុស្សណាម្នាក់ដែលនឹងដឹកនាំការធ្វើកំណែទម្រង់ដ៏ពិតប្រាកដមួយនៅក្នុងតុលាការ។ លោកមានអ្វីធានាអះអាងនឹងផ្តល់ឲ្យគណៈកម្មការថាស្ថាប័ននោះដែលកំពុងត្រូវការការធ្វើកំណែទម្រង់យ៉ាងខ្លាំងថាយើងនឹងមានអ្នកដឹកនាំពិតប្រាកដមួយ»។
សំណួរជាច្រើនពាក់ព័ន្ធជុំវិញបញ្ហាប្រវត្តិនិងជំនឿរបស់លោក មូទុងហ្កាហើយសមាជិកសភាជាច្រើនចង់ដឹងពិតប្រាកដថាតើលោកនឹងដោះស្រាយបញ្ហាពិបាកជាច្រើនរបស់កេនយ៉ាដោយរបៀបណា។ លោក មូទុងហ្កា បញ្ចៀសសំណួរបែបនេះដោយជជែកឲ្យហេតុផលថាលោកមិនអាចអារកាត់ជាមុនក្នុងករណីបែបនេះទេ។ ប៉ុន្តែមេធាវី កេនយ៉ា រូបនេះបានសម្តែងនូវការជឿជាក់របស់លោកថាវាជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ កេនយ៉ា ដើម្បីចូលរួមការធ្វើកំណែទម្រង់ដ៏សំខាន់នេះ ពេលដែលសួរថាតើលោកនឹងលើកដម្កើងសិទ្ធិស្រ្តីយ៉ាងដូចម្តេចលោកនិយាយថា៖
«ខ្ញុំមិនអាចសន្យាអ្វីចំពោះស្រ្តីទេ ពីព្រោះខ្ញុំគិតថាស្រ្តីនិងប្រជាពលរដ្ឋកេនយ៉ាទាំងអស់ដែលតាមការណ៍ពិតត្រូវចូលរួមធ្វើឲ្យមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញឡើងវិញ។ សុភាសិត Kambas និយាយថាប្រសិនបើអ្នកចូលពិធីចូលសាសន៍ អ្នកត្រូវតែទុកខ្លួនចំហទទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋ កេនយ៉ា គួរតែទុកខ្លួនពួកយើងឲ្យនៅចំហទទេ»។
ការបង្ហាញខ្លួនរបស់លោក មូទុងហ្កា នៅពីមុខគណៈកម្មាធិការ (CIOC) គឺជាលទ្ធផលជម្លោះជូរចត់ខាងនយោបាយអស់រយៈពេលជាច្រើនខែលើដំណើរការនៃកំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ នៅចុងខែមករា ប្រធានាធិបតី អ៊ឹមវ៉ាយ គីបាគី (Mwai Kibaki) បានធ្វើការតែងតាំងតុលាការជាឯកតោភាគីជាច្រើនលើករួមមានប្រធានចៅក្រមផង។ ចំណាត់ការនេះ បានទទួលការរិះគន់យ៉ាងដំណំភ្លាមៗពីលោក រ៉ាយឡា អូឌីងហ្កា (Raila Odinga) នាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលច្បាប់នៃប្រទេស កេនយ៉ា តម្រូវឲ្យមានការអនុម័តរបស់លោក។ បន្ទាប់ពីពិចារណាដោយប្រធានសភា កេនយ៉ា ការតែងតាំងនោះបានត្រូវទុកជាមោឃៈហើយបានស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់គណៈកម្មាធិការសេវាកម្មសភា កេនយ៉ាដែលបានជ្រើសរើសលោក មូទុងហ្កា ហើយនឹងបេក្ខជនផ្សេងៗទៀតសម្រាប់ការិយាល័យកំពូលតុលាការនេះ។
ផ្ទុយគ្នាស្រឡះទៅនឹងការតែងតាំងកាលពីមុនដំបូងរបស់លោក គីបាគី លោកមូទុងហ្កា បានទទួលការសរសើយ៉ាងខ្លាំងពីក្រុមអ្នកច្បាប់និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលកេនយ៉ា។ ក៏ប៉ុន្តែ ការតែងតាំងក៏បានធ្វើឲ្យមានភាពចម្រូងចម្រាសផងដែរ។ លោក មូទុងហ្កា បានទទួលរងនូវការរិះគន់ពីក្រុមសមាជិកសភាបុរាណជាច្រើនរបស់ កេនយ៉ា ចំពោះការពាក់ក្រវិលហើយនឹងក្រុមព្រះវិហារគ្រឹស្តសាសនាអះអាងថាលោកគាំទ្រការពន្លូតកូនហើយនឹងការរៀបការភេទដូចគ្នា។
ទោះបីមានការរិះគន់បែបនេះក៏ដោយ លោក មូទុងហ្កា បានប្រាប់គណៈកម្មការថាលោកសង្ឃឹមថាលោកអាចប្រើប្រាស់មុខនាទីចៅក្រមរបស់លោកដើម្បីស្តារទំនុកចិត្តដែលរងការខូចខាតរវាងពួកតុលាការពុករលួយនិងប្រជា ពលរដ្ឋ កេនយ៉ា ។
«ខ្ញុំ ចង់ឲ្យកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ខ្ញុំត្រូវបានគេដាក់នៅក្នុងវិស័យសាធារណៈដើម្បីឲ្យជនជាតិ កេនយ៉ា មានការទុកចិត្ត។ ហើយនឹងធ្វើឲ្យប្រាកដថាប្រព័ន្ធតុលាការនេះសម្រាប់ពលរដ្ឋ កេនយ៉ា ទាំងអស់»។
គណៈកម្មការ (CIOC) ក៏បានតែងតាំងលោក កេរីយ៉ាកូ តូប៊ីកូ (Keriako Tobiko) ជានាយករដ្ឋអាជ្ញាសាធារណៈហើយលោកស្រីណាន់ស៊ី បារ៉ាហ្សា (Nancy Baraza) ជាអនុប្រធានតុលាការ។
ប្រសិនបើ បានទទួលការអនុម័ត បេក្ខជនទាំងបី នឹងត្រូវបញ្ជូនឈ្មោះទៅសភាដើម្បីបានទទួលការអនុម័តចុងក្រោយនៅថ្ងៃពុធ។
ប្រែសម្រួលដោយជឹង ប៉ូជីន