បណ្តាទូកនេសាទបានវិលត្រឡប់មកដល់ភូមិនេសាទ Idenau វិញ ដែលស្ថិតនៅមាត់សមុទ្រជិតព្រំប្រទល់ខាងលិចរវាងប្រទេសកាមេរូន និងប្រទេសនេហ្សេរីយ៉ា។ អាជ្ញាធរនិយាយថា មានអ្នកនេសាទរាប់រយនាក់ នៅក្នុងភូមិ Idenau ហើយត្រីភាគច្រើនដែលពួកគេនេសាទបាន គឺត្រូវនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងខ្លួន ដូចជានីហ្សេរីយ៉ា និងប្រទេសក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុបជាដើម។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរដែលមើលការខុសត្រូវលើការនេសាទទាំងនោះនិយាយថា ក្រុមអ្នកនេសាទ ដែលកំពុងប្រតិបត្តិការនៅលើដែនទឹកប្រទេសកាមេរូនក្នុងឈូងសមុទ្រហ្គីណេនោះ មិនបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវ និងមិនមែនជាអ្នកនេសាទមកពីប្រទេសកាមេរូនទេ។
អ្នកនេសាទជនជាតិបេណាំងម្នាក់ឈ្មោះ Thomas Wessie អាយុ៤៥ឆ្នាំ និយាយថា គាត់បានចាកចេញពីស្រុក Djougou ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ដើម្បីមកប្រកបរបរនេសាទក្នុងតំបន់ភាគនិរតីប្រទេសកាមេរូន ដែលមានភូមិ Idenau ស្ថិតនៅទីនោះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្ញុំមានទូកនេសាទទំហំធម្យម៧គ្រឿង សម្រាប់ធ្វើការនេសាទក្នុងទ្រង់ទ្រាយពាក់កណ្តាលឧស្សាហកម្ម។ ក្រៅពីជនជាតិកាមេរូន តូហ្គោ បេណាំង ហ្កាណា និងនីហ្សេរីយ៉ា ជនជាតិចិនជាច្រើន ក៏កំពុងពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងការនេសាទដែលមានលក្ខណៈ ពាក់កណ្តាលឧស្សាហកម្ម ឬធ្វើកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមត្រីតាមបែបឧស្សាហកម្ម នៅក្នុងដែនទឹករបស់ប្រទេសកាមេរូន ក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិកផងដែរ។ ទូកនេសាទចូលចិត្តនេសាទត្រីក្នុងដែនទឹករបស់ប្រទេសកាមេរូន ពីព្រោះប្រទេសហ្គីណេអេក្វាទ័រ ហ្គាបុង និងនីហ្សេរីយ៉ា ដែលនៅក្បែរប្រទេសកាមេរូននោះ មានក្រុមកងទ័ពត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរឹង ដើម្បីបញ្ឈប់ការនេសាទខុសច្បាប់។
សហភាពអឺរ៉ុបកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា បានដាក់បម្រាមទៅលើម្ហូបគ្រឿងសមុទ្រដែលនាំចូលមកពីប្រទេសកាមេរូន ដោយលើកឡើងពីគោលនយោបាយមិនអនុគ្រោះទៅលើការនេសាទខុសច្បាប់ គ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត ឬការនេសាទទាំងឡាយណាដែលមិនបានរាយការណ៍ឱ្យដឹង ដែលជាការគំរាមកំហែងមួយទៅលើប្រភពធនធានក្នុងសមុទ្រ។
សមាគមន៍អ្នកនេសាទត្រីនៃប្រទេសកាមេរូន បានជួបប្រជុំគ្នាកាលពីពេលថ្មីៗ នៅក្នុងរដ្ឋធានី យុនដេ នៃប្រទេសកាមេរូនដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះ។
សមាជិកមួយរូបនៃសមាគមន៍នេះ គឺលោក Koulou Boulou Pierre និយាយថា អ្នកនេសាទត្រីខុសច្បាប់ភាគច្រើនបំផុត ក្នុងដែនទឹករបស់ប្រទេសកាមេរូននោះ គឺមកពីប្រទេសអាហ្វ្រិក និងប្រទេសចិន។
លោកថា ក្រុមអ្នកនេសាទខុសច្បាប់ទាំងនោះ បានធ្វើប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួនតាមរយៈមន្ត្រីពុករលួយ ដោយមិនខ្វល់ពីតំបន់នេសាទដែលមានការហាមឃាត់ឡើយ។
លោកថា៖ «គេនៅខ្វះឆន្ទៈនយោបាយនៅឡើយដើម្បីបញ្ឈប់អំពើពុករលួយដ៏ខ្លាំងក្លា ដែលបណ្តាលឱ្យមានក្រុមហ៊ុននេសាទខុសច្បាប់ជាច្រើននៅពាសពេសប្រទេសកាមេរូននោះ។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលកាមេរូន មិនចាត់វិធានការដើម្បីលុបចេញការដាក់បម្រាមរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនោះទេ សេដ្ឋកិច្ចរបស់កាមេរូន នឹងរងការប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះបង្គានិងបង្កងប្រមាណ៨ពាន់តោន ដែលត្រូវនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសនោះ មិនអាចទៅដល់ទីផ្សាររបស់អឺរ៉ុបនោះឡើយ»។
កាលពីឆ្នាំមុន សហភាពអឺរ៉ុបបាននិយាយថា ខ្លួនបានរកឃើញនូវបញ្ហាជាច្រើន នៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេសាទត្រីរបស់ប្រទេសកាមេរូន ដែលរួមមានការអនុញ្ញាតឱ្យទូកនេសាទបរទេស ចូលនេសាទខុសច្បាប់ហើយបំពាក់ទង់ជាតិកាមេរូនជាដើម។
គណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុបនិយាយថា ខ្លួននឹងលុបចោលបម្រាមលើប្រទេសកាមេរូន ប្រសិនបើប្រទេសនេះ ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវអភិបាលកិច្ចនេសាទរបស់ខ្លួន ហើយឆ្លើយតបទៅនឹងកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការនេសាទខុសច្បាប់ និងការនេសាទដោយគ្មានការអនុញ្ញាតនោះ។
លោក Adrian Ngo'o Bitomo ជាអ្នកសម្របសម្រួលអង្គការ Agropole ដែលជាគម្រោងមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលកាមេរូន ដើម្បីលើកកម្ពស់ផលិផលកសិឧស្សាហកម្ម ដែលរួមមានត្រីជាដើម។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយជាមួយទូរទស្សន៍ CRTV កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោកនិយាយថា ចំណាត់ការជាបន្ទាន់ គឺជាការចាំបាច់មួយ បើមិនដូច្នេះទេ បម្រាមរបស់សហភាពអឺរ៉ុប នឹងបង្អាក់ដល់ផែនការក្នុងការនាំចេញទិន្នផលត្រីប្រមាណ២សែនតោនក្នុងឆ្នាំនេះ របស់ប្រទេសកាមេរូន។
លោកថា៖ «កាមេរូនគួរបោសសម្អាតក្រុមហ៊ុននេសាទត្រីខុសច្បាប់រាប់រយមកពីប្រទេសចិននិងប្រទេសក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ឱ្យអស់ពីតំបន់ឈូងសមុទ្រហ្គីណេ និងអាត្លង់ទិកខាងត្បូងរបស់ខ្លួន ដែលមិនព្រមគោរពតាមបទបញ្ញាត្តិអន្តរជាតិ ដើម្បីធានាឱ្យមានចីរភាព។ តាមរយៈការបញ្ឈប់ការនេសាទខុសច្បាប់ រដ្ឋាភិបាលកាមេរូន នឹងធានាថា មនុស្សជំនាន់នេះនឹងមិនបំផ្លាញសិទ្ធិរបស់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ក្នុងការទទួលបានប្រភពធនធានធម្មជាតិ តាមរយៈការនេសាទហួសប្រមាណ និងការនេសាទកូនត្រីដែលមិនទាន់ធំទាំងនោះ»។
ក្រសួងបសុសត្វ នេសាទ និងឧស្សាហកម្មសត្វនៃប្រទេសកាមេរូន មិនបានឆ្លើយតបនឹងការស្នើសុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយរបស់វីអូអេ ជុំវិញការហាមប្រាមរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនិងអំពើពុករលួយ ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់នោះឡើយ។
ប្រទេសចិន បានបដិសេធជាច្រើនលើកច្រើនសារថា មិនបានធ្វើអ្វីខុសនោះឡើយ ហើយថា ខ្លួនបានរឹតបន្តឹងលើការគ្រប់គ្រងលើទូកនេសាទសមុទ្រទឹកជ្រៅនានាផងដែរ៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ជ្រា វណ្ណរិទ្ធ
